Μια χαμηλού κόστους μέθοδο για να καταστρέψουν τα γνωστά ως «παντοτινά χημικά», γνωστά με τον επιστημονικό όρο PFAS, εντόπισαν επιστήμονες για πρώτη φορά, σύμφωνα με έρευνα.
Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), οι οποίες περιλαμβάνουν πάνω από 4.700 χημικές ουσίες, αποτελούν ομάδα ανθρωπογενών ουσιών που χρησιμοποιούνται ευρέως και συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου στους ανθρώπους και στο περιβάλλον.
Οι ουσίες αυτές είναι γνωστές και ως «παντοτινά χημικά» καθώς είναι εξαιρετικά ανθεκτικές όταν βρίσκονται στο περιβάλλον και στους οργανισμούς.
Μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας όπως βλάβη στο ήπαρ, παθήσεις του θυρεοειδούς, παχυσαρκία, προβλήματα γονιμότητας και καρκίνο.
Παγκοσμίως, έχουν ανιχνευτεί σε χαμηλά επίπεδα στο νερό της βροχής, το φιλτράρισμά τους ωστόσο σε υψηλά επίπεδα στο πόσιμο νερό ή το έδαφος μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή ανησυχίας.
Οι υπάρχουσες μέθοδοι για την καταστροφή των PFAS, όπως η αποτέφρωση, δεν έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτυχείς, καθώς απαιτούν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, αντίστοιχα υψηλού κόστους.
Στην νέα έρευνα, οι επιστήμονες του αμερικανικού ανεπιστημίου Northwestern κατάφεραν να πετύχουν το «φαινομενικά απίθανο» και να καταστρέψουν τα PFAS, χρησιμοποιώντας χαμηλές θερμοκρασίες και φθηνά προϊόντα.
Η τεχνική αυτή μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη για κοινωνίες που υποφέρουν από υψηλά επίπεδα μόλυνσης.
Ο λόγος που τα PFAS ήταν διαχρονικά τόσο δύσκολο να καταστραφούν είναι επειδή περιέχουν πολλές ενώσεις άνθρακα και φθορίου – τις ισχυρότερες στην οργανική χημεία.
Ωστόσο αυτές οι ενώσεις είναι που τα καθιστούν πολύ χρήσιμα για τη φαρμακευτική βιομηχανία και τη βιομηχανία τροφίμων.
Η ερευνητική ομάδα εντόπισε έναν νέο μηχανισμό εξουδετέρωσής τους χρησιμοποιώντας το συνηθισμένο χημικό υδροξείδιο του νατρίου, το οποίο χρησιμοποιείται σε καθημερινά οικιακά προϊόντα, όπως το σαπούνι.
Η επικεφαλής της έρευνας λέει ότι τα αποτελέσματα ήταν «συναρπαστικά δεδομένου του πόσο απλή -ωστόσο άγνωστη- ήταν η λύση».
Η ομάδα των επιστημόνων ελπίζει ότι με περαιτέρω έρευνα τα PFAS θα μπορούσε να φιλτραριστούν από το πόσιμο νερό και αυτή η νέα μέθοδος εφαρμόστηκε για την καταστροφή των ρύπων.
Ωστόσο, η εξουδετέρωση υψηλών συγκεντρώσεων PFAS είναι μόνο ένα μέρος της λύσης.
Με το PFAS να παραμένει στην παραγωγή, μπορεί να συνεχίσει να συσσωρεύεται σε χαμηλά επίπεδα στα ψάρια και σε άλλα άγρια ζώα, καθώς δεν μπορεί να διασπαστεί με φυσικό τρόπο πολύ εύκολα.
Γι’ αυτό το λόγο πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι κατασκευαστές και οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να σταματήσουν να χρησιμοποιούν PFAS.
