Οι εξαιρετικές, πέραν πάσης προσδοκίας, επιδόσεις του τουριστικού τομέα εφέτος το καλοκαίρι, που κατά τα φαινόμενα παρασύρουν ολόκληρη την οικονομία, άμβλυναν σε μεγάλο βαθμό τις, κατά καιρούς εκπεμπόμενες, ανησυχίες της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ο διοικητής της Γιάννης Στουρνάρας δηλώνει ανακουφισμένος, εν όψει του επερχόμενου σκληρού ενεργειακού χειμώνα, διαπιστώνοντας ότι η ελληνική οικονομία κατάφερε, εν μέσω σοβαρών γεωπολιτικών και άλλων αναστατώσεων, να ορθώσει τείχος προστασίας, εξασφαλίζοντας υψηλότερους από τους προβλεπόμενους ρυθμούς ανάπτυξης και μαζί λιγότερο πιεστικές δημοσιονομικές συνθήκες, όπως βεβαιώνουν τόσο τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών όσο και οι ταμειακές ροές που παρακολουθούν οι υπηρεσίες της κεντρικής τράπεζας.
Αισιοδοξία
Σύμφωνα με αυτές, το ταμειακό έλλειμμα της κεντρικής διοίκησης στο τέλος του περασμένου Ιουλίου είχε περιοριστεί σε 6.090 εκατ. ευρώ, από 13.078 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Η δημοσιονομική πρόοδος είναι όντως εντυπωσιακή και επιτρέπει, αν μην τι άλλο, σχετική αισιοδοξία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Ολα τα στοιχεία, λοιπόν, βεβαιώνουν ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά τρόπο εντυπωσιακό και το 2022. Αυτή τη στιγμή οι περισσότεροι των δεικτών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής κινούνται με απρόσμενα εντυπωσιακούς ρυθμούς. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους που ανακοινώθηκαν την περασμένη Πέμπτη.
Ο τζίρος του συνόλου των επιχειρήσεων στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ανήλθε σε 111,26 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 39,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Τη μεγαλύτερη δε αύξηση, κατά 128,8%, παρουσίασαν οι κλάδοι παροχής ξενοδοχειακών υπηρεσιών και υπηρεσιών εστίασης.
Η αύξηση του ΑΕΠ
Βάσει αυτών και πλήθους άλλων στοιχείων, έγκυροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν θα αυξηθεί ίσως και υψηλότερα του 13% σε ονομαστικές τιμές το 2022. Αποπληθωρίζοντας με έναν αποπληθωριστή κοντά στο 7,5%, το ΑΕΠ εφέτος μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και το 5,5% σε πραγματικές τιμές.
Παρά ταύτα, ο κ. Στουρνάρας δεν ενθουσιάζεται, καθώς δεν μπορεί να εκτιμήσει αν η εφετινή τουριστική επίδοση θα επαναληφθεί και του χρόνου και επίσης επειδή δεν γνωρίζει το ενεργειακό βάρος στη διάρκεια του επερχόμενου χειμώνα, ούτε δύναται να υπολογίσει τις πιέσεις που μπορεί να μεταφέρουν στην οικονομία οι απρόβλεπτες, επί του παρόντος, πολιτικές εξελίξεις. Το σκάνδαλο των υποκλοπών εισέβαλε με δυναμικό τρόπο στην πολιτική ζωή της χώρας και ήλθε να ταράξει τις βεβαιότητες σταθερότητας που επικρατούσαν όλο το προηγούμενο διάστημα.
Πλήρη επανένταξη
Ο κίνδυνος της πολιτικής αστάθειας απασχολεί εντόνως τον κ. Στουρνάρα, καθώς υποθέτει ότι μπορεί να θέσει υπό αίρεση και αμφισβήτηση την καταγραφόμενη πρόοδο. Και αυτό σε μια περίοδο που η χώρα οφείλει να διατηρήσει τη σημερινή της δημοσιονομική σταθερότητα και δι’ αυτής να υποστηρίξει την επίτευξη του εθνικού στόχου ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Ο κ. Στουρνάρας πιστεύει ότι έχουν οικοδομηθεί οι προϋποθέσεις για πλήρη επανένταξη της ελληνικής οικονομίας στο διεθνές οικονομικό σύστημα την άνοιξη του 2023. Κατ’ αυτόν, είναι κρίσιμη στις παρούσες συνθήκες διεθνούς γεωπολιτικής και νομισματικής αστάθειας η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, γιατί απλούστατα θα απαλλάξει την ελληνική οικονομία από τους ορατούς πια κινδύνους επιδείνωσης των χρηματοδοτικών συνθηκών και βεβαίως από το επιπρόσθετο κόστος που η αύξηση των επιτοκίων έτσι κι αλλιώς γεννά.
Εθνικός στόχος
Κατά βάση προβληματίζεται μήπως η κυβέρνηση, πιεζόμενη πολιτικά, υποκύψει στον πειρασμό της εκτεταμένης παροχολογίας και υπονομεύσει δι’ αυτής την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Αντιλαμβάνεται βεβαίως την επιρροή του εκλογικού κύκλου, αλλά επισημαίνει με κάθε ευκαιρία και προς πάσα κατεύθυνση ότι ο στόχος ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας είναι εθνικός και επ’ ουδενί λόγο δεν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος δεν παραλείπει να υπενθυμίζει στους συνομιλητές του ότι η απώλεια της επενδυτικής βαθμίδας κλόνισε την ελληνική οικονομία, την έφερε πολλές φορές στο χείλος του γκρεμού στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας και επιμένει ότι αυτό το μέγα λάθος είναι απαραίτητο να σβήσει και βεβαίως να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Υπό αυτή την έννοια προτρέπει την κυβέρνηση να υπερασπιστεί με κάθε μέσο την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου, γιατί τον θεωρεί κεφαλαιώδους σημασίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Το ερώτημα
Η αλήθεια είναι ότι πριν εκδηλωθεί το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων ο Πρωθυπουργός βεβαίωνε τους πάντες ότι δεν πρόκειται να υποκύψει στις εκκλήσεις κομματικών και άλλων παραγόντων για γενικευμένες και αλόγιστες παροχές. Μάλιστα, τόνιζε με κάθε ευκαιρία στους συνομιλητές του ότι χρέος του είναι να ισορροπήσει ανάμεσα στις εκλογικές ανάγκες και σε εκείνες της οικονομίας. Και ακόμη ότι θα κινηθεί με μέτρο και υπό τον όρο ότι η δημοσιονομική διαχείριση θα του το επιτρέπει.
Το ερώτημα, ωστόσο, που τίθεται πλέον είναι κατά πόσο θα καταφέρει να αντιμετωπίσει την τρέχουσα μείζονα πολιτική κρίση που αντιμετωπίζει χωρίς να χρειαστεί να κάνει κατάχρηση των δυνατοτήτων που του προσφέρουν τα αποτελέσματα της τρέχουσας δημοσιονομικής διαχείρισης.
