Η Νόβσκα στην κροατική περιφέρεια Σίσακ Μοσλαβίνα στοχεύει να γίνει η Silicon Valley των Βαλκανίων. Τα προηγούμενα πέντε χρόνια αποτέλεσε το κέντρο του PISMO, ενός ευρωπαϊκού προγράμματος, που είχε δύο πλήρως εξοπλισμένες θερμοκοιτίδες με εξειδίκευση στα video games. Στόχευσε στην κατάρτιση νέων και στη δημιουργία θέσεων εργασίας σ’ αυτό τον κομβικό τομέα. Η αλλαγή παραδείγματος ήταν ριζική εδώ.

Η ‘Αντρια Σέπερατς είναι αναπληρώτρια διευθύντρια του Γραφείου Περιφερειακής Ανάπτυξης Σιμόρα: «Πριν από 30 χρόνια, είχαμε μια βαριά βιομηχανία εδώ και μετά όλα κατέρρευσαν. Ξέρετε, είχαμε τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας και την κρίση. Αναρωτιόμασταν, τι να κάνουμε για να κρατήσουμε τους νέους εδώ. Και αρχίσαμε να εργαζόμαστε για αυτή τη μεγάλη πρωτοβουλία που ονομάζεται Περιφερειακό Κέντρο Gaming, Σίσακ Μοσλαβίνα. Έτσι ξεκίνησε αυτή η ιστορία».

Αναζωογόνηση της οικονομίας της περιφέρειας Σίσακ Μοσλαβίνα της Κροατίας, μέσω της παραγωγής video games

Το PISMO, ένα έργο χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. που δημιουργήθηκε στην περιφέρεια Σίσακ Μοσλαβίνα, προσφέρει εξειδικευμένη εκπαίδευση στην παραγωγή βιντεοπαιχνιδιών καθώς και θερμοκοιτίδες νεοφυών επιχειρήσεων για νέους με την ελπίδα ότι οι μελλοντικοί ειδικοί στα παιχνίδια θα συμβάλουν στην οικονομική αναζωογόνηση της περιοχής.

Το συνολικό κόστος του PISMO ανέρχεται σε 3,36 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων σχεδόν το 80% χρηματοδοτήθηκε από την πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το υπόλοιπο από την περιφέρεια Σίσακ Μοσλαβίνα. Το PISMO περιλαμβάνει 67 εταιρείες και νεοφυείς επιχειρήσεις, σχεδόν τρεις φορές τον αριθμό που αναμενόταν, όταν ξεκίνησε το 2017.

Μεταξύ αυτών,η Grow, μία εταιρία που έχει αναπτύξει αυτά τα γυαλιά για άτομα με προβλήματα ακοής. Υπολογίζεται ότι είναι περισσότερα από 400 εκατομμύρια στον κόσμο. Τα έξυπνα γυαλιά μετατρέπουν τον ήχο σε κείμενο στους φακούς, σε πραγματικό χρόνο. Μόλις ολοκληρωθεί η ομάδα των επενδυτών, θα βγουν στο εμπόριο, περίπου στα 500 ευρώ.

Η Γιόσιπα Μπέντσεκ είναι συνιδρύτρια της Grow: «Υπάρχει ένα κατευθυντικό μικρόφωνο στα γυαλιά, το οποίο αφού λάβει τον ήχο, τον στέλνει στο cloud, τον επιστρέφει μεταμορφωμένο σε γραπτή λέξη και τον τυπώνει στον φακό των γυαλιών μέσω αυτής της μικρής συσκευής».

Ο Στεφάν Βεντρίνα είναι εξειδικευμένος στα εκπαιδευτικά video games και μεταξύ άλλων έχει δημιουργήσει το MOOPIES, ένα πρόγραμμα για τα πιο μικρά παιδιά. Τα παιδιά διδάσκουν στα ζωάκια τους ορισμένες ενέργειες ενώ μαθαίνουν, για παράδειγμα, μαθηματικά. Ο δημιουργός εκπαιδεύτηκε στο PISMO για ένα χρόνο και σήμερα η start-up του, Hiroma εξελίσσεται στη θερμοκοιτίδα: «Πληρώνουμε μόνο ενοίκιο, όχι ρεύμα, νερό, τηλέφωνο. Μερικοί άνθρωποι από το PISMO συγκεντρώνουν επενδυτές από την περιοχή και την υπόλοιπη Ευρώπη. Συχνά καταφέρνουμε να παρουσιάζουμε τις ιδέες μας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα σε ορισμένους επενδυτές. Έτσι, έχουμε εδώ πολλές ευκαιρίες».

Μαθητές όπως η 15χρονη Λορένα Μπούρσατς έρχονται συχνά στις θερμοκοιτίδες του PISMO για να εξασκηθούν επειδή ο προγραμματισμός είναι ήδη μέρος του σχολικού τους προγράμματος: «Είναι η πρώτη χρονιά που μαθαίνω προγραμματισμό και θα ήθελα να κάνω περισσότερο σχεδιασμό γραφικών και το λογισμικό blender. Αυτό είναι το όνειρό μου. Έγινε πραγματικότητα και είμαι χαρούμενη».