Η μονομερής απόφαση της Τουρκίας να ανατρέψει το «μορατόριουμ» που είχε συμφωνηθεί στη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν πριν από ενάμιση μήνα στην Κωνσταντινούπολη αναπόδραστα αλλάζει τις ισορροπίες στην περιοχή, αλλά και το περιεχόμενο της επικείμενης επίσκεψης του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ σε δύο περίπου εβδομάδες.
Και αυτό γιατί το μήνυμα της Αθήνας ότι αποτελεί ίσως τον μόνο σταθερό εταίρο των ΗΠΑ στην περιοχή προσλαμβάνει νέο περιεχόμενο. Δεν ήταν τυχαία, άλλωστε, η κίνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να τηλεφωνήσει χθες το πρωί στον Γ.Γ. της Συμμαχίας Γενς Στόλντεμπεργκ και να τον ενημερώσει για το μπαράζ τουρκικών υπερπτήσεων πάνω και από κατοικημένα ελληνικά νησιά προχθές, όταν και έσπασε ρεκόρ παραβιάσεων. Κάπως έτσι, η Αθήνα αποφάσισε να βάλει επ’ αόριστον στον πάγο τα στρατιωτικά ΜΟΕ, των οποίων η επανέναρξη είχε προσδιοριστεί για τον Απρίλιο στο ραντεβού της Κωνσταντινούπολης, αλλά τώρα κανείς δεν ξέρει πότε θα γίνουν.
Οι κινήσεις της Άγκυρας
Το ερώτημα, βεβαίως, είναι γιατί η Τουρκία αποφάσισε μονομερώς να αλλάξει τις ισορροπίες και να διασαλεύσει την ατμόσφαιρα που είχε διαμορφωθεί επί εβδομάδες στο Αιγαίο. Έμπειροι παρατηρητές εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα αμφίπλευρη μήνυμα της Άγκυρας, τόσο προς το εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό.
Προς τα έξω, η Τουρκία διαμηνύει ότι αισθάνεται ισχυρή μετά τον ρόλο που διαδραμάτισε στη σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας και την «έξοδο» της από την απομόνωση, στην οποία είχε αυτοεπιβληθεί. Την ίδια ώρα, όμως, με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν θα προχωρήσει στην παραλαβή της δεύτερης συστοιχίας των ρωσικών S-400 και επιδιώκει να πετύχει τουλάχιστον την αγορά των F-16 από τις ΗΠΑ, θέλει να δώσει το μήνυμα προς το εσωτερικό της ότι δεν είναι υποχωρητική έναντι της Ελλάδας.
Άγκυρα σταθερότητας
Οι παλινωδίες της Άγκυρας, βεβαίως, όσο και αν ενοχλούν την Αθήνα, δεν την εκπλήσσουν, καθώς είναι σαφές ότι έχουμε να κάνουμε με έναν απρόβλεπτο γείτονα. Πλέον, όμως, τα εθνικά μας θέματα μπαίνουν πολύ πιο δυναμικά στην ατζέντα του πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε κατά τις χθεσινές του δηλώσεις με τη Φινλανδή πρωθυπουργό Σάνα Μάριν στο Μαξίμου ότι η Τουρκία είναι το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που δεν έχει επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία.
Υπό αυτό το πρίσμα, στις επικείμενες υψηλού επιπέδου επαφές του στις ΗΠΑ, προεξάρχοντος του ραντεβού με τον Τζο Μπάιντεν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα στείλει το μήνυμα ότι η χώρα μας είναι πυλώνας ασφάλειας στην περιοχή της Μεσογείου, σε αντίθεση με την Τουρκία που παλινδρομεί, παρά τη νατοϊκή της ιδιότητα. Και ο κ. Μπάιντεν, όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να αναγνωρίσει ότι η χώρα μας είναι «άγκυρα σταθερότητας» σε μια ταραγμένη περιοχή.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός θα απευθυνθεί σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου και της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 17 Μαϊου-ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που θα έχει αυτή την ευκαιρία-και αναμένεται, μεταξύ άλλων, να αναφερθεί και στα ζητήματα ασφάλειας της περιοχής μας. Ο ρόλος του Κογκρέσου, άλλωστε, είναι κομβικός, καθώς δια νόμου έχει επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία για τα F-35, λόγω των S-400, και μόνο μέσω του Κογκρέσου θα περάσει τυχόν «ξεμπλοκάρισμα» της πώλησης των F-16 στην Τουρκία.
Κάτι που δεν είναι εύκολο, αν σκεφτεί κανείς ότι πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων είναι ο γερουσιαστής Μπόμπ Μενέντεζ, ο οποίος μόλις προχθές επιτέθηκε σφοδρά στο State Department για τη χλιαρή στάση του στην υπόθεση καταδίκης σε ισόβια από τουρκικό δικαστήριο του Οσμάν Καβαλά.