Tο ράλι στις τιμές της ενέργειας αλλά και οι μεγάλες ανατιμήσεις σε μια σειρά τροφίμων βάζουν φωτιά στον πληθωρισμό, με πολλούς αναλυτές να επισημαίνουν πλέον ότι εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα, υπάρχει ο κίνδυνος οι πληθωριστικές πιέσεις να μην έχουν βραχυπρόθεσμο, αλλά να εκλάβουν ακόμα και υφεσιακό χαρακτήρα.
Από το 7,2% που διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο, 5,43 μονάδες προέρχονται από το ενεργειακό κόστος και 1,32 από τα τρόφιμα. Η συμμετοχή των τροφίμων στον δείκτη τιμών καταναλωτή αναμένεται το επόμενο διάστημα να διευρυνθεί, μετά την απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τις εξαγωγές σιταριού, σμίγου, σίκαλης, κριθαριού, καλαμποκιού και ζάχαρης ακόμη και στις χώρες της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης, καθώς θα οδηγήσει σε νέες μεγάλες αυξήσεις σε σειρά αγαθών που γεμίζουν το καλάθι της νοικοκυράς και κατ’ επέκταση θα ασκήσουν νέα πίεση στον πληθωρισμό.
Ταυτόχρονα, τα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας έδειξαν ότι οι διεθνείς τιμές των τροφίμων διαμορφώθηκαν τον Φεβρουάριο στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών κυρίως λόγω των ανατιμήσεων που πέρασαν σε φυτικά έλαια και γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες για το μέλλον.
Τον Μάρτιο ο πληθωρισμός αναμένεται να σκαρφαλώσει πάνω από το 8%, καθώς θα ενσωματώνει τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά πολλοί είναι εκείνοι που εκτιμούν ότι τους επόμενους μήνες μπορεί να αγγίξει ακόμα και το 10%. Οσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι επιπτώσεις.
Οι κίνδυνοι από τον πληθωρισμό
Eπειτα από σχεδόν μια δεκαετία πολύ χαμηλού πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ, ο πληθωρισμός έχει πάρει την ανηφόρα κυρίως λόγω της ανόδου των τιμών της ενέργειας και ουδείς μπορεί να προβλέψει πια, μετά και τις αβεβαιότητες του πολέμου στην Ουκρανία, πού μπορεί να σταματήσει.
Πρόκειται για απειλή για την ελληνική οικονομία, καθώς το τσουνάμι ακρίβειας «καίει» τα εισοδήματα ενώ οι πληθωριστικές πιέσεις θέτουν εμπόδια στον δρόμο της ανάκαμψης. Το φάντασμα του πληθωρισμού έχει στοιχειώσει την Ελλάδα, την ΕΕ και τις ΗΠΑ και απασχολεί έντονα τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις. Στο σενάριο παράτασης του υψηλού πληθωρισμού, θα μειωθεί ακόμα και δύο μονάδες ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας, ενώ θα συρρικνωθεί περαιτέρω η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Δυσμενείς είναι οι προβλέψεις και της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την εξέλιξη του πληθωρισμού το 2022. Η βασική πρόβλεψη διαμορφώνεται πλέον στο 5,1% το 2022, από 3,2%. Στο δυσμενές σενάριο η ΕΚΤ ανεβάζει την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό στο 5,9% και χαμηλώνει την εκτίμησή της για την ανάπτυξη του ΑΕΠ στο 2,5%, ενώ στο ακραίο σενάριο ο πληθωρισμός εκτινάσσεται στο 7,1% και η ανάπτυξη επιβραδύνεται στο 2,3%.
Το σοκ δεν αφορά μόνο τους Έλληνες καταναλωτές αλλά και τους Ευρωπαίους, αφού οι τιμές όχι μόνο της ενέργειας, αλλά και βασικών ειδών διατροφής και σημαντικότατων υπηρεσιών έχουν αυξηθεί, «κατατρώγοντας» το διαθέσιμο εισόδημα.
Αλλάζει η συμπεριφορά των καταναλωτών
Πέρα από τη δραστική μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα, προκαλείται και μια μεγάλη αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά, στην ιδιωτική κατανάλωση, την οποία σκανάρουν σε καθημερινή βάση στο υπουργείο Οικονομικών.
Oι αυξήσεις αυτές αναμένεται να συνεχιστούν και τον Φεβρουάριο, αλλά και τους επόμενους μήνες, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία ήρθε για να οξύνει τον πληθωρισμό της ενέργειας και των τροφίμων.
Το πλέον ανησυχητικό, πλέον, είναι ότι ουδείς μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα εάν ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει…
