Οι διεθνείς χρηματαγορές και η αγορά συναλλάγματος, παρότι επηρεάζονται καθοριστικά από τις πολιτικές εξελίξεις, εν τούτοις φαίνεται να έχουν την δική τους… εκτίμηση για το τι πραγματικά συμβαίνει στη διεθνή οικονομία.
Ένα τέτοιο εκπληκτικό «παράδειγμα» φαίνεται να είναι η συναλλαγματική ισοτιμία του ρωσικού νομίσματος, που ακούει στο όνομα ρούβλι.
Πριν από την εισβολή των ρωσικών τανκ στην Ουκρανία ήταν ένα περιφερειακό, αλλά ισχυρό –λόγω των υψηλών συναλλαγματικών διαθεσίμων της Ρωσίας– νόμισμα.
Στα τέλη Φεβρουαρίου και λίγο πριν αρχίσει η σύγκρουση με την Ουκρανία η συναλλαγματική ισοτιμία του βρισκόταν σε σχέση με το ευρώ λίγο κάτω από την αναλογία 1/90.
Η εισβολή στην Ουκρανία και κυρίως οι κυρώσεις που ανακοινώθηκαν εις βάρος της Ρωσίας το έστειλαν στα… τάρταρα στις αρχές του Μάρτη, κάτω και από το 1/150, ήτοι ένα ευρώ ισοδυναμούσε με περισσότερα από 150 ρούβλια.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, οι κυρώσεις απειλούν να γίνουν ακόμα αυστηρότερες αλλά στο μεταξύ έχει μεσολαβήσει η… νεκρανάσταση του ρουβλιού έναντι του ευρώ.
Η συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ/ρούβλι μειώθηκε προχθές για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου κάτω από το 1/100.
Όπως επισήμανε με χθεσινό του δημοσίευμα το Insider.gr στη βάση προηγούμενων στοιχείων το ρούβλι είχε στο μεταξύ ανατιμηθεί από τα μεταπολεμικά «χαμηλά» του κατά 27%, ακυρώνοντας ουσιαστικά τις απώλειες των τελευταίων εβδομάδων.
Η πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρωσικού νομίσματος ξεκινώντας λίγο κάτω από τα 1/90, στα τέλη του περασμένου μήνα πριν από την εισβολή, κατέρρευσε σε χρόνο dt με την έναρξη της εισβολής σε 1/150 για να επανέλθει στις αρχές της εβδομάδας –και με τις εχθροπραξίες να μαίνονται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις– σε μία ισοτιμία κάτω από 1/97.
Με άλλα λόγια μια «συνολική» υποτίμηση της τάξης του 10% έναντι του ευρώ.
Μία σύγκριση της υποτίμησης του ρουβλιού «με πόλεμο» με την πορεία ενός άλλου περιφερειακού νομίσματος όπως π.χ. η τουρκική λίρα «χωρίς πόλεμο», δείχνει μία εκπληκτική διαφορά υπέρ του ρουβλιού και κατά της λίρας… Και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι κυρώσεις είναι εν ενεργεία.
Η… ανάνηψη του ρωσικού νομίσματος
Τι έχει μεσολαβήσει; Κάποιοι αναλυτές στις αγορές συναλλάγματος αποδίδουν την εκπληκτική «αντοχή» του ρουβλιού στις διεθνείς αγορές, και μάλιστα χωρίς την δυνατότητα στήριξής του από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, στην πρωτοφανή και παράδοξη απαίτηση της Ρωσίας να πληρωθεί για την συνεχιζόμενη ροή φυσικού αερίου και πετρελαίου προς την Ε.Ε. με… ρούβλια, ή χρυσό. Και όχι αντί ευρώ και δολαρίων, χαρακτηρίζοντας τα δύο νομίσματα «αναξιόπιστα»…
Η αλήθεια είναι ότι η κίνηση αυτή της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας να συστήσει στην κυβέρνηση της Μόσχας να γίνονται οι πληρωμές σε ρούβλια ξάφνιασε τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων και την αγορά συναλλάγματος.
Και ανεξάρτητα από το πώς θα εξελιχθεί η διελκυστίνδα πληρωμής από την Ευρώπη, αυτή την στιγμή είναι μία εξαιρετικά σημαντική διεθνής «εκκρεμότητα» στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα που αμφισβητεί την ανταλλαξιμότητα για το ευρώ και το δολάριο.
Σύμφωνα με άλλους αναλυτές η ανάκαμψη του ρωσικού νομίσματος έχει να κάνει με το γεγονός ότι τις τελευταίες ημέρες και ενώ η ένταση με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ κορυφώνεται, ολοκληρώθηκαν κρίσιμες συμφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας –για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση- για την πώληση υδρογονανθράκων (με έκπτωση για την Ινδία).
Η πώληση θα γίνεται με την χρήση των δικών τους νομισμάτων και όχι του δολαρίου ή του ευρώ, μέσα σε ένα περιβάλλον ενεργειακής κρίσης, όπου οι εναλλακτικές λύσεις για την Ινδία, για παράδειγμα από την Αυστραλία, συνοδεύονταν με «δεσμεύσεις» γεωπολιτικού χαρακτήρα με τις ΗΠΑ.
Οι συμφωνίες αυτές σε συνάρτηση με τις ανάλογες συμφωνίες που έχουν προηγηθεί με την Κίνα, αλλά και περιοχές ελεύθερης συναλλαγής της Ρωσίας με Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και Αφρική, αποτυπώνουν στον «χάρτη» τα πραγματικά όρια της οικονομικής και συναλλαγματικής «απομόνωσής» της.
Ιδιαίτερα όταν αυτή η συναλλαγή αφορά πόρους εξαιρετικά περιζήτητους στην παγκόσμια οικονομία και των οποίων η αγορά–πώληση δεν προϋποθέτει την χρήση του δολαρίου ή του ευρώ.
Ίσως αυτό εξηγεί το γεγονός ότι η ανάκαμψη του νομίσματος πραγματοποιήθηκε όχι μόνο έναντι του ευρώ, αλλά και έναντι του δολαρίου…
Τα διαφωτιστικά στοιχεία της Λαγκάρντ
Στον διεθνή οικονομικό Τύπο καταγράφονται διάφορες πλευρές αυτής της παγκόσμιας κατακερματισμένης εξάρτησης η οποία υποφέρει αυτή την στιγμή τόσο από τις συνέπειες της πανδημίας όσο και από εκείνες των κυρώσεων.
Η πλέον αξιοσημείωτη όμως και διαφωτιστική ίσως για την εξέλιξη της εκπληκτικής «επιστροφής» του ρουβλιού –ανεξάρτητα από τους σπασμούς που θα ακολουθήσουν– δόθηκε χθες στην Κύπρο, όπου μιλώντας για την κρίση, τον πόλεμο και τις συνέπειές του η επικεφαλής της ΕΚΤ επισήμανε τα ακόλουθα άκρως διαφωτιστικά στοιχεία.
Σύμφωνα με την κα Λαγκάρντ τρεις συν ένας βασικοί παράγοντες είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη άνοδο του πληθωρισμού.
• Πρώτον, οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και πράγματι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 52% από την αρχή του έτους και οι τιμές του πετρελαίου κατά 64%.
• Δεύτερον, οι πιέσεις στον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων είναι πιθανόν να αυξηθούν. Η Ρωσία και η Ουκρανία εξάγουν σχεδόν το 30% των σιτηρών παγκοσμίως, ενώ η Λευκορωσία και η Ρωσία κατέχουν περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής ποτάσας, βασικού συστατικού για την παραγωγή λιπασμάτων, πράγμα που μεγεθύνει τις ελλείψεις στην προσφορά.
• Τρίτον, τα παγκόσμια φαινόμενα συμφόρησης στον τομέα της μεταποίησης είναι πιθανόν να επιμείνουν σε ορισμένους τομείς. Για παράδειγμα, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας παλλαδίου, που είναι το βασικό στοιχείο για την παραγωγή καταλυτών. Η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 70% των παγκόσμιων αποθεμάτων του αερίου νέον, που είναι απολύτως απαραίτητο για την κατασκευή ημιαγωγών.
• Ταυτόχρονα, ο πόλεμος θέτει σημαντικούς κινδύνους για την ανάπτυξη.
Και οι τρεις συν ένας παράγοντες έχουν σαν βασική μεταβλητή τους την διαμεσολάβηση του ρουβλιού…
