Η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζεται διστακτική όσον αφορά στα επόμενα βήματα που θα πρέπει να κάνει απέναντι στη Ρωσία, εν όψει της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, που έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη Πέμπτη.
Όπως αναφέρει το Politico σε σχετικό ρεπορτάζ, οι «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν κοινό βηματισμό ως προς τις επόμενες κυρώσεις που θα πρέπει να επιβάλουν στη Μόσχα, καθώς, από τη μία, θέλουν να εξετάσουν την αποτελεσματικότητα των ήδη υφιστάμενων κυρώσεων και, από την άλλη, εκτιμούν ότι, αν «χαλαρώσουν» τώρα, θα δοθεί λάθος μήνυμα στη Ρωσία.
Ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, προκρίνουν ένα «πάγωμα» των κυρώσεων, προκειμένου να εξεταστεί εάν και κατά πόσον ήταν αποτελεσματικές έως τώρα. Οι Πολωνοί, ωστόσο, αλλά και τα κράτη της Βαλτικής θεωρούν πως μια τέτοια κίνηση θα ερμηνευόταν από τη Μόσχα ως… υποχώρηση και «χαλάρωση» της υφιστάμενης πίεσης.
«Η Ευρώπη δεν μπορεί να δώσει μια εντύπωση κόπωσης, όταν ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει τελειώσει» σχολίασε χθες, Δευτέρα, ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις. «Δεν μπορούμε να κουραστούμε με την επιβολή κυρώσεων». «Πρέπει να προσβλέπουμε πάντα σε νέες κυρώσεις και να προετοιμάζουμε νέες πιθανές κυρώσεις» δήλωσε με τη σειρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, Γίπε Κοφόντ.
Παρά τις προτροπές και τις εκκλήσεις, πάντως, οι κυβερνήσεις της ΕΕ δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν ότι το επόμενο βήμα τους θα πρέπει να είναι η απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου.
Το «αγκάθι» για την επιβολή νέων κυρώσεων φαίνεται να είναι ο χρόνος και η… αφορμή, ώστε αυτές να επιβληθούν. Στους κόλπους της ΕΕ επικρατεί η άποψη ότι θα πρέπει να υπάρχει «κάβα» κυρώσεων, σε περίπτωση που οι Ρώσοι εντεινουν την στρατιωτική τους επιχείρηση στην Ουκρανία, προβαίνοντας σε ακόμα μεγαλύτερες ακρότητες. Η αντίθετη άποψη, ωστόσο, υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι οι «27» περιμένουν απλώς το κακό να συμβεί -ή, καλύτερα, το ακόμα μεγαλύτερο κακό.
Ένας λόγος ικανός να προκαλέσει νέο πακέτο κυρώσεων από τη Δύση έχει ήδη διατυπωθεί δημόσια: Η χρήση χημικών -ή ακόμη και πυρηνικών- όπλων. Τόσο ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ όσο και ο Γάλλος ομόλογός του έχουν ξεκαθαρίσει ότι η Μόσχα θα υποστεί νέες κυρώσεις, εάν επιτεθεί με αντισυμβατικά όπλα.
Σύμφωνα με το Politico, ένα άλλο σενάριο θα ήταν η δολοφονία του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι ή μια μεγάλης κλίμακας σφαγή αμάχων ή ακόμα και επιθέσεις σε ανθρωπιστικούς διαδρόμους, που θα προκαλούσαν μαζική δημόσια οργή και αποδοκιμασία στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, πάντως, Ζοζέπ Μπορέλ, υποβάθμισε τις προσδοκίες για νέα μέτρα που θα εγκριθούν στη Σύνοδο αυτής της εβδομάδας. «Οι ηγέτες θα εξετάσουν ξανά τι άλλο μπορεί να γίνει στον τομέα των κυρώσεων» είπε σε δημοσιογράφους μετά το συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα, για να προσθέσει: «Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει επίσημη απόφαση για ένα νέο πακέτο κυρώσεων».
Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει, όμως, ένα πέμπτο πακέτο κυρώσεων; Τα πιθανά μέτρα θα μπορούσαν να είναι η προσθήκη δύο μεγάλων ρωσικών τραπεζών -Sberbank και Gazprombank- στον κατάλογο των ιδρυμάτων που έχουν απαγορευθεί από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT, όπως γράφει το Politico.
Η Πολωνία ζήτησε την πλήρη απαγόρευση του εμπορίου στη Ρωσία. Άλλες χώρες, όπως η Δανία, πιέζουν για αυστηρότερη πρόσβαση των ρωσικών πλοίων στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Αλλά το μεγάλο ερώτημα παραμένει εάν το επόμενο πακέτο θα περιλαμβάνει τον περιορισμό των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας. Οι Βρυξέλλες εξετάζουν την απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου ως πρώτο βήμα για τη στόχευση των ρωσικών εσόδων από την ενέργεια.
Την ίδια ώρα, άλλες χώρες της ΕΕ φοβούνται ότι η Ρωσία θα απαντήσει σε ένα τέτοιο βήμα, διακόπτοντας τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Χαρακτηριστικά, ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών, Πέτερ Σζιγιάρτο, απείλησε ότι θα μπλοκάρει τις κυρώσεις που σχετίζονται με την ενέργεια. «Δεν θα υποστηρίξουμε κυρώσεις που θα μπορούσαν να θέτουν σε κίνδυνο τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ουγγαρίας» δήλωσε σχετικά…