Μνημόνιο συνεργασίας για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής που θα ενώνει το αλβανικό Πόγραδετς με το χωριό Ιεροπηγή (κοντά στην Κρυσταλλοπηγή), έναρξη των διαδικασιών για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Αδριατικής-Ιονίου («Μπλε Διάδρομος») και πιθανή ανταλλαγή υπερβάλλουσας ηλεκτρικής ενέργειας ήταν τα βασικά θέματα συζήτησης της υπουργού Ενέργειας και Υποδομών της Αλβανίας, κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα, στις 12 Ιανουαρίου.
Η Μπελίντα Μπαλούκου είναι μία από τις 12 συνολικά γυναίκες υπουργούς της Αλβανίας. Στενή συνεργάτης του Έντι Ράμα από την εποχή της δημαρχίας στα Τίρανα, βρίσκεται στο τιμόνι Ενέργειας και Υποδομών της Αλβανίας τα τελευταία τρία χρόνια. Στην Αθήνα ταξίδεψε με την 11χρονη κόρη της, που τη συνόδευε σε κάθε σταθμό της επίσκεψής της.
Συναντήσαμε την Μπελίντα Μπαλούκου στην πρεσβεία της Αλβανίας, μετά τις διαδιοχικές συσκέψεις με τους υπουργούς Κώστα Καραμανλή και Κώστα Σκρέκα.
Κυρία Bellinda Balluku, σας ευχαριστώ για αυτή τη συνέντευξη στο ελληνικό Euronews. Θα μπορούσατε να μας πείτε το σκοπό της επίσκεψής σας στην Αθήνα και το αποτέλεσμα των συναντήσεών σας;
Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Εκτιμώ πολύ το κανάλι σας και τον τρόπο που αντιμετωπίζετε τις ειδήσεις. Είναι λοιπόν χαρά για μένα που βρίσκομαι εδώ. Σκοπός της επίσκεψης στην Ελλάδα ήταν η συνάντηση με τους δύο υπουργούς, τον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος και τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών. Είχαμε μια υπέροχη μέρα και γόνιμες συναντήσεις.
Προέκυψαν κάποιες ειδήσεις;
Όσον αφορά στα σχέδια και τη στρατηγική μας για το μέλλον στις υποδομές, αποφασίσαμε, με τον Υπουργό Καραμανλή, να υπογραφεί το συντομότερο δυνατό μνημόνιο συνεργασίας, ίσως στα Τίρανα ελπίζω, για ένα κοινό έργο για τους σιδηροδρόμους. Αυτό είναι ένα παλιό σχέδιο, αλλά τώρα έχει ωριμάσει. Είναι ώρα να ξεκινήσει και να υλοποιηθεί αυτό το έργο, το οποίο είναι σημαντικό έργο και – πρώτα απ’ όλα- ανταποκρίνεται στις πολιτικές της Ε.Ε. Είναι μέρος της Πράσινης Ατζέντας. Και δεύτερον, είναι ένας τρόπος βιώσιμης μετακίνησης για τους πολίτες και των δύο χωρών. Επικεντρωθήκαμε λοιπόν στους σιδηροδρόμους και αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε τη συνεργασία για την τεχνική βοήθεια και να το δούμε ως ένα ολοκληρωμένο έργο, ένα διασυνοριακό έργο μεταξύ των δύο χωρών μας.
Ποια τμήματα των δύο χωρών θα συνδεθούν (μέσω αυτού του σιδηροδρόμου);
Μιλάμε για σύνδεση από το Πόγραδετς, στην ανατολική πλευρά της Αλβανίας έως την Ιεροπηγή, κοντά στην Κρυσταλλοπηγή και το σημείο σύνδεσης θα είναι στην Καστοριά.
Μιλήσατε και για τον οδικό άξονα «Μπλε διάδρομος»;
Ναι είναι αλήθεια. Ο Μπλε Διάδρομος είναι υψηλής προτεραιότητας για την αλβανική κυβέρνηση. Έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία για αυτό το έργο, το πανευρωπαϊκό, τον Μάρτιο του 2020, λίγες μέρες πριν ξεκινήσει η πανδημία. Λόγω της πανδημίας, έπρεπε να σταματήσουμε, αλλά τώρα είμαστε έτοιμοι. Και τα καλά νέα που πήραμε από τον Υπουργό Καραμανλή είναι ότι και η Ελλάδα είναι έτοιμη. Έτσι και οι δύο χώρες θα ξεκινήσουν τη διαδικασία για τους διαγωνισμούς και σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την κατασκευή του εργοταξίου και στις δύο πλευρές. Φυσικά, αυτό το έργο θα έχει νόημα αν συνδεθεί και με το Μαυροβούνιο. Ελπίζουμε λοιπόν η κυβέρνηση του Μαυροβουνίου να θέσει το έργο σε υψηλή προτεραιότητα στο μέλλον. Όπως γνωρίζω, η κροατική πλευρά κάνει καλή δουλειά τα τελευταία δύο χρόνια και είναι πολύ κοντά στην ολοκλήρωση του δικού της τμήματος.
Στα ενεργειακά, μιλήσατε με τον Έλληνα υπουργό Ενέργειας για την ανταλλαγή επιπλέον ενέργειας που παράγεται στις δύο χώρες;
Καταρχάς, εκτιμώ πολύ τη σχέση με τον Έλληνα συνάδελφό μου, είχαμε μια πολύ μεγάλη και γόνιμη συζήτηση, όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και σε τεχνικό, καθώς και οι δύο ομάδες ήταν στο τραπέζι. Αποφασίσαμε να αρχίσουμε να αναζητούμε όλους τους πιθανούς τρόπους συνεργασίας. Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη στιγμή, μια εποχή πρόκλησης για την ενέργεια, παγκοσμίως. Αντιμετωπίζουμε μια κρίση όπως ποτέ πριν. Και το πιο ανησυχητικό τώρα είναι ότι η κατάσταση φαίνεται ότι θα διαρκέσει για πολύ καιρό στο μέλλον. Γι’ αυτό προσπαθούμε να δούμε τον καλύτερο τρόπο για έξυπνες και εφαρμόσιμες λύσεις. Αυτό που συζητήσαμε σήμερα είναι πώς μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο να υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλον μέσω ανταλλαγής ενέργειας ή μέσω κοινών αγορών μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων για να εξασφαλίσουμε τις χαμηλότερες δυνατές τιμές – φυσικά αυτό είναι κάτι που οι ομάδες μας θα δουν και θα αναλύσουν στο μέλλον με πολύ σοβαρό τρόπο . Αυτό θα βοηθήσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Είναι ένα έργο για το μέλλον, δεσμευτήκαμε σήμερα να κάνουμε το καλύτερο δυνατό και να το δούμ διεξοδικά. Σύντομα ομάδες εργασίας από τις δύο χώρες θα συναντηθούν για να το συζητήσουν.
Ενέργεια: Η διαφοροποίηση είναι η λύση
Σύμφωνα με το Σχέδιο της Αλβανίας για την Ενέργεια και το Κλίμα, περισσότερο από το 50% της συνολικής τελικής ενεργειακής ζήτησης έως το 2030 θα πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πώς σκοπεύετε να πετύχετε αυτόν τον στόχο;
Επιτρέψτε μου να δηλώσω περήφανα ότι η Αλβανία είναι μια από τις λίγες χώρες –ίσως η μόνη- που παράγει ενέργεια από 100% ανανεώσιμες πηγές. Παράγουμε την ενέργειά μας μέσω υδροηλεκτρικών σταθμών. Ακολουθώντας τώρα τη στρατηγική μας, εργαζόμαστε πολύ σκληρά για τη διαφοροποίηση των πηγών. Τα τελευταία τρία χρόνια, αναλάβαμε δράση πολύτιμη για το μέλλον, γιατί τώρα επενδύουμε σε φωτοβολταϊκά πάρκα και στην ανάπτυξη αιολικών πάρκων. Το συζητήσαμε σήμερα με τον Έλληνα συνάδελφό μου και την ομάδα μου. Η Αλβανία παράγει περισσότερο από το 60-70% της εθνικής ενεργειακής ζήτησης. Το άλλο 30% το εισάγουμε. Έχουμε ήδη ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του 2030. Η πρόκληση για εμάς, πλέον, είναι η εξάρτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τις καιρικές συνθήκες. Αυτό είναι το πρόβλημα με τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, στην περίπτωσή μας, γιατί κάθε φορά που έχουμε ξηρασία, υποφέρουμε. Το ίδιο ισχύει και για την αιολική ενέργεια ή για την παραγωγή από φωτοβολταϊκά.
Η Ευρώπη πήρε ένα σκληρό μάθημα για αυτό με την σημερινή ενεργειακή κρίση. Υπάρχει λύση σε αυτό το πρόβλημα;
Καταρχάς, η κρίση δεν αφορά μόνο στις υψηλές τιμές. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι η έλλειψη ενέργειας. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε. Η δημιουργία ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου πηγών ενέργειας είναι απαραίτητη αυτή τη στιγμή. Καταλάβαμε ότι δεν είναι δυνατόν να έχουμε μόνο μία πηγή, όπως είναι η περίπτωση της Αλβανίας ή η περίπτωση της Βόρειας Θάλασσας. Πέρυσι, η παραγωγή των αιολικών πάρκων είχε μειωθεί κατά 50% επειδή ο άνεμος ήταν λιγότερος. Η διαφοροποίηση των πηγών είναι η λύση. Αλλά φυσικά, αυτό που συζητήσαμε και σήμερα με τον συνάδελφό μου, είναι το μεγάλο εγχείρημα της αποθήκευσης. Η Ελλάδα έχει αρχίσει να επενδύει σε αυτό. Θα ήταν υπέροχο να γίνει και στην Αλβανία. Η ελληνική ομάδα δεσμεύτηκε ότι θα μας παράσχει τεχνική βοήθεια.
Αλβανία: Καμία επένδυση από την Κίνα
Κατά τη διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας, ποιοι είναι οι κύριοι διεθνείς εταίροι σας; Για παράδειγμα, διαβάσαμε ότι λάβατε κινεζική υποστήριξη για την κατασκευή υδροηλεκτρικού σταθμού στον ποταμό Shala.
Οι κινεζικές επενδύσεις στην Αλβανία είναι μηδενικές. Δεν είμαστε τόσο δεμένοι με τις κινεζικές επενδύσεις. Προτιμούμε να έχουμε ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Αλβανία. Σχετικά με τον ποταμό Shala, θα κάνω μια δήλωση έξω από το χαρτοφυλάκιό μου, για τον τουρισμό. Η Αλβανία είναι μια τουριστική χώρα, όπως η Ελλάδα. Έχουμε βασίσει ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της οικονομικής ανάπτυξης στον τουρισμό. Είμαστε πολύ ευαίσθητοι σε αυτό. Ίσως έχετε ακούσει την ιστορία του Αώου ποταμού που είναι ο τελευταίος άγριος ποταμός στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί κατηγορηματικά για την προστασία αυτού του ποταμού. Και ο ποταμός Shala είναι ένα από τα πιο όμορφα ποτάμια της Ευρώπης. Έχουμε επενδύσει σε τουριστικές υποδομές εκεί. Επομένως, δεν θα κατασκευαστεί υδροηλεκτρικό εργοστάσιο σε αυτό το ποτάμι, σίγουρα.
Θα ήθελα να κλείσω αυτή τη συνέντευξη με μια ερώτηση για ένα κοινωνικό θέμα. Η Αλβανία είναι χώρα με μουσουλμανική πλειοψηφία, ωστόσο η κυβέρνησή σας έχει πολύ ισχυρή παρουσία γυναικών. Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνετε για τη θέση της γυναίκας στις μουσουλμανικές κοινότητες;
Επιτρέψτε μου να σας πω ότι η Αλβανία πρέπει να είναι αντικείμενο μελέτης για την αρμονία στην οποία ζουν οι άνθρωποι. Έχουμε μικτές οικογένειες, για παράδειγμα όπου οι Καθολικοί είναι παντρεμένοι με Ορθόδοξους ή Μουσουλμάνους. Είμαστε μια πολύ ανοιχτόμυαλη χώρα. Ποτέ δεν κατατάσσουμε τους ανθρώπους με βάση τη θρησκεία: αν είναι Μουσουλμάνοι ή Ορθόδοξοι. Το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν εξουσία στην Αλβανία είναι μια παλιά ιστορία. Από την εποχή που ο Έντι Ράμα ήταν δήμαρχος των Τιράνων, συνεργαζόμουν μαζί του. Στο δήμο ήμασταν περίπου 1700 εργαζόμενοι και πάνω από το 80% ήταν γυναίκες. Ο Ράμα πάντα πίστευε ότι μπορούμε να προσφέρουμε πολύ περισσότερα από τους άνδρες! – αστειεύομαι! Στο σύστημά μας όλα βασίζονται στην αξιοκρατία. Δεν έχει σημασία αν είσαι γυναίκα, άντρας, το σημαντικό είναι να προσφέρεις. Η Αλβανία είναι μια νέα δημοκρατία. Έχουμε χάσει πολύ χρόνο κατά τη διάρκεια του κομμουνισμού, κατά τη διάρκεια της μετάβασης, επομένως δεν έχουμε άλλο χρόνο να χάσουμε. Τώρα είναι σημαντικό να δουλέψουμε και να φέρουμε αποτελέσματα όσο το δυνατόν ταχύτερα για τους ανθρώπους μας, για τη χώρα μας.
EURONEWS
