Τα από του στόματος ερεθίσματα κατά τη διάρκεια του μασήματος των τροφίμων μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση των ενεργειακών δαπανών του σώματος και στην πρόληψη της παχυσαρκίας, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Ότι το σωστό μάσημα των τροφίμων είναι μια υγιεινή διατροφική συνήθεια, αποτελεί μια πολύ παλιά σοφία. Το αργό φαγητό και η σχολαστική μάσηση των τροφών, βοηθούν στην πρόληψη της παχυσαρκίας και της αύξησης του σωματικού βάρους – μια άποψη που διαδόθηκε περίπου έναν αιώνα πριν και δοκιμάστηκε στη συνέχεια σε σποραδικές επιστημονικές μελέτες.
Συνήθως η διαδικασία μάσησης ενισχύει τις ενεργειακές δαπάνες που σχετίζονται με το μεταβολισμό των τροφίμων και αυξάνει την εντερική κινητικότητα — όλα συνοψίζονται σε αυξημένη παραγωγή θερμότητας στο σώμα μετά την πρόσληψη τροφής, γνωστή ως θερμογένεση που προκαλείται από τη διατροφή (DIT).
Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο η παρατεταμένη μάσηση προκαλεί DIT στο σώμα παραμένει ασαφής. Πρόσφατα, ο Δρ Yuka Hamada και ο καθηγητής Naoyuki Hayashi από το Πανεπιστήμιο Waseda της Ιαπωνίας, δημοσίευσαν μια μελέτη που παρέχει μια αιτιώδη σχέση μεταξύ μάσησης και DIT. Η μελέτη έχει δημοσιευθεί στο περιοδικό Scientific Reports.
Η DIT, επίσης γνωστή ως θερμιδική επίδραση της κατανάλωσης τροφίμων, αυξάνει τις ενεργειακές δαπάνες πάνω από το βασικό επίπεδο νηστείας – ένας παράγοντας που είναι γνωστό ότι αποτρέπει την αύξηση του σωματικού βάρους. Νωρίτερα, η ομάδα διαπίστωσε ότι η αργή κατανάλωση τροφής και το σχολαστικό μάσημα όχι μόνο αύξησαν την DIT αλλά και ενίσχυσαν την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή της κοιλιάς.
Αν και αυτές οι μελέτες συνέδεσαν την προκαλούμενη από το μάσημα DIT με την αυξανόμενη πέψη και τη δραστηριότητα που σχετίζεται με την απορρόφηση στην κοιλιά, άφησαν περιθώρια για περαιτέρω διερεύνηση μερικών κρίσιμων σημείων. Ο Hayashi εξηγεί, “Ήμασταν αβέβαιοι αν το μέγεθος της μπουκιάς των τροφίμων που εισέρχεται στο πεπτικό σύστημα συμβάλει στην αύξηση της DIT που παρατηρείται μετά από την αργή κατανάλωση. Επίσης, τα από του στόματος ερεθίσματα που παράγονται κατά τη διάρκεια παρατεταμένης μάσησης των τροφίμων παίζουν κάποιο ρόλο στην αύξηση της DIT; Για να ορίσουμε το αργό μάσημα ως μια αποτελεσματική και επιστημονική στρατηγική διαχείρισης βάρους, έπρεπε να εξετάσουμε βαθύτερα αυτές τις πτυχές.”
Για να βρουν τις απαντήσεις, οι ερευνητές σχεδίασαν τη νέα μελέτη τους η οποία περιελάμβανε τρεις δοκιμές που διεξήχθησαν σε διαφορετικές ημέρες. Στη δοκιμή ελέγχου, ζήτησαν από τους εθελοντές να καταπίνουν τα υγρά τρόφιμα δοκιμής 20 mL κανονικά κάθε 30 δευτερόλεπτα. Στη δεύτερη δοκιμή, οι εθελοντές κράτησαν το ίδιο δοκιμαστικό φαγητό στο στόμα τους για 30 δευτερόλεπτα χωρίς μάσημα, επιτρέποντας έτσι παρατεταμένη γευσιγνωσία πριν καταπιούν. Τέλος, στην τρίτη δοκιμή μελέτησαν την επίδραση τόσο του μασήματος όσο και της γευσιγνωσίας: οι εθελοντές μάσησαν το φαγητό δοκιμής των 20 mL για 30 δευτερόλεπτα με συχνότητα μία φορά ανά δευτερόλεπτο και στη συνέχεια το κατάπιαν. Οι μεταβλητές όπως η πείνα και η πληρότητα, οι μεταβλητές ανταλλαγής αερίων, η DIT και η κυκλοφορία των σπλάχνων μετρήθηκαν πριν και μετά την κατανάλωση του δοκιμαστικού ποτού.
Τα αποτελέσματα αυτής της καλά σχεδιασμένης μελέτης αποδείχθηκαν αρκετά διορατικά. Δεν υπήρχε διαφορά στις βαθμολογίες πείνας και πληρότητας μεταξύ των δοκιμών. Ωστόσο, όπως περιγράφει ο Hayashi, “Βρήκαμε ότι η παραγωγή DIT ή ενέργειας αυξήθηκε μετά την κατανάλωση ενός γεύματος και αυξήθηκε με τη διάρκεια κάθε διέγερσης γεύσης και τη διάρκεια του μασήματος. Αυτό σημαίνει ανεξάρτητα από την επίδραση του bolus τροφίμων, τα από του στόματος ερεθίσματα, που αντιστοιχούν στη διάρκεια της δοκιμής των τροφίμων στο στόμα και τη διάρκεια του μασήματος, αύξησαν την DIT.”
Η ανταλλαγή αερίων και η οξείδωση των πρωτεϊνών αυξήθηκαν πολύ με τη διάρκεια της διέγερσης της γεύσης και του μασήματος, το ίδιο και η ροή του αίματος στην κοιλιακή αρτηρία. Καθώς αυτή η αρτηρία παρέχει αίμα στα πεπτικά όργανα, η κινητικότητα του ανώτερου γαστρεντερικού σωλήνα αύξησε επίσης την ανταπόκριση στα από του στόματος ερεθίσματα κατά τη διάρκεια του μασήματος.
Η μελέτη υπογράμμισε ότι το καλό μάσημα, μέσω της αύξησης των ενεργειακών δαπανών, μπορεί πράγματι να βοηθήσει στην πρόληψη της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου. Ο Hayashi καταλήγει: “Ενώ η διαφορά στις ενεργειακές δαπάνες ανά γεύμα είναι μικρή, το σωρευτικό αποτέλεσμα που συγκεντρώνεται κατά τη διάρκεια πολλαπλών γευμάτων, που λαμβάνονται καθημερινά και 365 ημέρες το χρόνο, είναι σημαντικό”.
Υποστηριζόμενη από την επιστήμη, η αργή κατανάλωση τροφής και το σχολαστικό μάσημα θα μπορούσαν να είναι οι τελευταίες συστάσεις για ενσωμάτωση στις προσπάθειές μας για τη διαχείριση του βάρους.
