Χωρίς τελειωμό συνεχίζεται η πανδημία – Σε τεντωμένο σχοινί τα εθνικά συστήματα Υγείας πολλών ευρωπαϊκών χωρών – Ο ρόλος των νέων μεταλλάξεων και των τρίτων δόσεων
Καλωσήρθατε στη νέα κανονικότητα: Τα νοσοκομεία είναι γεμάτα, είτε με εμβολιασμένους, είτε με ανεμβολίαστους. Οι δρόμοι, γεμάτοι με πορείες διαμαρτυρίας. Οι μάσκες είναι απαραίτητες για τις Χριστουγεννιάτικες αγορές, αλλά πολλές φορές τα μαγαζιά παραμένουν κλειστά.
Μετά από μήνες χαλάρωσης των lockdown, ήρθε η αύξηση των κρουσμάτων.
Ύστερα, ήρθαν τα lockdown: μάσκες, ακόμη και σε περιοχές με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, έτσι ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Πρόκειται για μια «δύσπεπτη» αλήθεια. Τα εμβόλια αποτελούν μεν θαύματα της ιατρικής αλλά δεν είναι πανάκεια. Με τη μετάλλαξη Delta, τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων και μεγάλο αριθμό της κοινωνίας να μη δέχεται τον εμβολιασμό, η πανδημία έχει επιστρέψει για τα καλά στην Ευρώπη. Η μεταλλαξη Omicron έρχεται τώρα να σημάνει ξανά το καμπανάκι του κινδύνου.
Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, Γερμανία, άγγιξε νέο ρεκόρ αριθμού εβδομαδιαίων κρουσμάτων την περασμένη Τετάρτη: πάνω από 400 ανά 100.000 πολίτες. Καλείται να αντιμετωπίσει τις γεμάτες ΜΕΘ στο γερμανικό νότο, ενώ δέχεται Ολλανδούς νοσούντες από δυσμάς. Βέλγιο, Ολλανδία και Ιρλανδία προσπαθούν να ανταποκριθούν στο μεγάλο αριθμό των τεστ PCR, ενώ τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού στην ανατολική Ευρώπη έχουν αυξήσει δραματικά το ποσοστό θνησιμότητας.
Σύμφωνα με την Andrea Ammon του Εuropean Centre for Disease Prevention and Control (ΕCDC), «τα τωρινά ποσοστά εμβολιασμού δεν είναι αρκετά για να περιορίσουν την εξάπλωση του Covid-19 τους χειμερινούς μήνες». Η ίδια τόνισε πως οποιαδήποτε μέτρα «πρέπει να ληφθούν και να εφαρμοστούν άμεσα».
Το πρόσφατο κύμα της πανδημίας, σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελεί υπενθύμιση της ζημιάς που μπορεί να προκαλέσει η άκρατη και ανεξέλεγκτη επιστροφή στην προ-κορωνοϊό εποχή: «Κάθε φορά που αίρουμε τα μέτρα, ο ιός μας ξεγελά», ανέφερε ο Walter Ricciardi, στέλεχος του ιταλικού Υπουργείου Υγείας. «Αν δε χρησιμοποιήσουμε όλα τα “όπλα” στη διάθεσή μας, δεν πρόκειται να επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Θα χρειαστεί να περάσουμε δύο ή τρία χρόνια ακόμα κατ’ αυτόν τον τρόπο».
Επιστροφή στα lockdown
Η Αυστρία επέστρεψε στα lockdown. Ο Καγκελάριος Alexander Schallenberg υποστήριξε πως το νέο 10ήμερο lockdown δεν είναι για να προστατεύσει το σύστημα Υγείας αλλά για να παρακινήσει τους ανεμβολίαστους Αυστριακούς να αλλάξουν γνώμη.
Ακόμη κι αν αυτοί δεν επιλέξουν να εμβολιαστούν, ο νέος νόμος όσον αφορά τον εμβολιασμό των Αυστριακών ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου.
Ακόμη και στην Πορτογαλία, η οποία έχει υψηλότατο ποσοστό εμβολιασμού (πάνω από το 86% του πληθυσμού), ειδήμονες υποστηρίζουν πως «η πανδημία δεν έχει τελειώσει ακόμα». Τα ποσοστά μεταδοτικότητας, εισαγωγής στα νοσοκομεία, και θανάτων στη χώρα καταγράφουν αύξηση, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε νέους περιορισμούς.
Για τους εμβολιασμένους, πολλοί εκ των οποίων πίστευαν πως η πανδημία τέλειωσε γι αυτούς, η επιστροφή στα lockdown αποτελεί ψυχρολουσία, σύμφωνα με τον Δήμαρχο της Αντβέρπης Bart de Wever. H εν λόγω περιοχή της Φλάνδρας έχει ποσοστό εμβολιασμού 80%, με 95% σε αυτούς άνω των 65 ετών. Παρ’ όλα αυτά, οι νέοι, εθνικοί περιορισμοί συμπεριλαμβάνουν την περιοχή.
Εμβολιασμένοι, αλλά μεταδοτικοί
Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται το γεγονός πως το 70% των νοσηλευομένων στα νοσοκομεία της Φλάνδρας είναι εμβολιασμένοι. Αν και οι ανεμβολίαστοι νοσηλεύονται και χάνουν της ζωή τους πολύ πιο συχνά, τα ποσοστά αποδεικνύουν πως ο εμβολιασμός δεν αποτελεί πανάκεια, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη μετάλλαξη Delta και τη μείωση των αντισωμάτων, αφού η πλειονότητα της Ευρώπης εμβολιάστηκε πριν από έξι μήνες.
Υπάρχει, επίσης, πιθανότητα πως ακόμη κι αν όλοι εμβολιαστούν, η πανδημία μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί πρόβλημα για τους γηραιότερους ή ανοσοκατεσταλμένους.
Σύμφωνα με το ECDC «τα εμβόλια παρέχουν μεγαλύτερη προστασία ενάντια στη μετάλλαξη Alpha σε σχέση με τη Delta». Εάν συνδυάσει κανείς το φαινόμενο αυτό με το κρύο που οδηγεί σε συνωστισμό και το ξεκίνημα της εποχικής γρίπης, το «κοκτέιλ» μπορεί να αποδειχθεί εμπρηστικό για το σύστημα Υγείας.
Σύμφωνα με τον Schallenberg, όταν αρθεί το αυστριακό lockdown, οι ανεμβολίαστοι θα παραμείνουν σε περιορισμό.
Η γειτονική Γερμανία μελετά κι αυτή την πιθανότητα νομοθεσίας που θα επιβάλλει τον εμβολιασμό για τη δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης. Αρκετές περιοχές της χώρας έχουν ήδη κάνει υποχρεωτικό το «πράσινο πάσο» με το οποίο κάθε πολίτης μπορεί να αποδείξει είτε τον εμβολιασμό του, είτε την ίαση από πρόσφατη νόσηση από κορωνοϊό.
Με τα δεδομένα να υποδεικνύουν πως ο εμβολιασμός δεν είναι αρκετός, αρκετές είναι οι χώρες οι οποίες μελετούν αύξηση των κριτηρίων για το «πράσινο πάσο» σε ό,τι αφορά την είσοδο σε εστιατόρια, κλαμπ και άλλες επιχειρήσεις όπου οι μάσκες δεν αποτελούν πρακτική λύση.
Στην Ολλανδία, πάνελ ειδικών υπολόγισε πως σε μέρη υψηλού ρίσκου όπου μπορούν να προσέλθουν μόνο οι εμβολιασμένοι ή αυτοί που έχουν ιαθεί από κορωνοϊό, το ποσοστό νόσησης κυμαίνεται υπό του 50% ενώ το ποσοστό νοσηλείας είναι μειωμένο κατά 82%.
Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν αναμένεται να προτείνει την ανάγκη τρίτων (booster) δόσεων για την παροχή πιστοποιητικού ανοσίας.
Πολιτικό αδιέξοδο
Οι πολιτικοί, από την πλευρά τους, βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο. Σύμφωνα με την έρευνα του ECDC, τα μέτρα περιορισμού και εμβολιασμού λειτουργούν καλύτερα όταν έχουν την ευρεία υποστήριξη του κοινού.
Το πολιτικό κόστος αποδεικνύεται ιδιαίτερα αισθητό σε χώρες όπως η Πορτογαλία οι οποίες έχουν σύντομα γενικές εκλογές. Η κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Antonio Costa δέχεται πιέσεις για να χαλαρώσει τα μέτρα περιορισμού από την αντιπολίτευση. Το ίδιο αντιμετωπίζει και ο Γάλλος Πρόεδρος Emmanuel Macron, αφού οι Γάλλοι πολίτες θα προσέλθουν στις κάλπες τον Απρίλιο.
Σε χώρες όπως η Βρετανία και η Ιρλανδία, οι οποίες δεν επιδεικνύουν μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων λόγω του προηγούμενο κύματος Delta και του υψηλού ποσοστού εμβολιασμού, τα πράγματα μπορεί να μην επιστρέψουν ακόμα στην κανονικότητα. Αρκετοί είναι οι ειδικοί οι οποίοι υποστηρίζουν πως ο κάθε πολίτης θα πρέπει να μειώσει τις προσωπικές επαφές κατά 30% έτσι ώστε να περιοριστεί η πανδημία, κάτι τα μάλα δύσκολο ενόψει των Χριστουγέννων.
Για τη Rebeiro, ακόμη και η Πορτογαλία η οποία έχει τεράστιο αριθμό εμβολιασμένων, το φως στο τέλος του τούνελ δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο και κανείς δε γνωρίζει πότε και πως θα τελειώσει αυτός ο πανδημικός κυκεώνας.
