Η απαγόρευση αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2030 θα είναι η αρχή του τέλους για τα καύσιμα κίνησης. Οι μεγάλες επενδύσεις των δύο ομίλων διυλιστηρίων για την πράσινη μετάβαση.
Τέλος από το 2030 στα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης βάζει η Ελλάδα θέτοντας τον ορίζοντα απαγόρευσης πέντε χρόνια νωρίτερα από τον ευρωπαϊκό στόχο. Οι καταναλωτές δεν θα μπορούν πλέον να αγοράζουν βενζινοκίνητα ή πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, αλλαγή που θα φέρει και το «τέλος εποχής» για τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης. Για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν στο νέο περιβάλλον, ΕΛΠΕ και Motor Oil έχουν ανακοινώσει τη στροφή τους σε «πράσινες» επενδύσεις, μετασχηματίζοντας το επιχειρησιακό τους μοντέλο.
Σύμφωνα με τον πρώτο κλιματικό νόμο της χώρας και με βάση το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο γενικός στόχος είναι η πλήρης στροφή σε πράσινες μορφές ενέργειας και παράλληλα κατάργηση όλων των πηγών που μπορούν να προκαλέσουν ρύπους. Ανάμεσα στα σημεία – κλειδιά στα οποία δίνεται μεγαλύτερη έμφαση είναι:
- Από το 2023 σε όλα τα νέα σπίτια που θα κατασκευάζονται θα απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου εκεί που υπάρχει επαρκές δίκτυο φυσικού αερίου.
- Από το 2025 όλα τα νέα ταξί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και το 1/3 των ενοικιαζόμενων οχημάτων, θα πρέπει να είναι ή ηλεκτρικά ή οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων.
- Από το 2030 θα απαγορεύεται η πώληση νέων ΙΧ με κινητήρες εσωτερικής καύσης (σημειώνεται ότι ο στόχος που έχει τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι για το 2035 και η Ελλάδα υιοθετεί έναν πιο φιλόδοξο στόχο).
- Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με τον κλιματικό νόμο ο στόχος για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 αποκτά νομική δέσμευση ενώ ως επόμενοι στόχοι τίθενται η μείωση κατά 80% το 2040 και μηδενικές εκπομπές το 2050.
Αποτέλεσμα των αλλαγών αυτών είναι ότι γίνεται πλέον ορατό το τέλος της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης, καθώς από το 2030 θα επιταχυνθεί δραστική η αντικατάσταση του στόχου των αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από ηλεκτροκίνητα οχήματα και η κατανάλωση καυσίμων κίνησης θα αρχίσει να μειώνεται γρήγορα, με την προοπτική να πέσει στο μηδέν μέσα στις δύο επόμενες δεκαετίες.
Αναδιατάσσουν τις δυνάμεις τους οι μεγάλοι των διυλιστηρίων
Εδώ και λίγους μήνες ΕΛΠΕ και Motor Oil έχουν κάνει ήδη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στοχεύουν σε διαφορετικές μορφές επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανοίγοντας σε νέους κλάδους.
Ειδικότερα, σε πλήρη ανασχηματισμό μπήκαν τα ΕΛΠΕ πριν από λίγους μήνες, όταν αποφασίστηκε η έναρξη διαδικασίας διάσπασης της εταιρείας με απόσχιση του κλάδου διύλισης, εφοδιασμού και πωλήσεων πετρελαιοειδών και πετροχημικών και εισφορά́ του σε νέα 100% θυγατρική εταιρεία. Μάλιστα από τα 3,5 – 4 δισεκ. ευρώ που προβλέπεται να είναι οι επενδύσεις στην επόμενη δεκαετία, τα μισά θα διοχετευθούν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μονάδες πράσινου και μπλε υδρογόνου, αποθήκευση ενέργειας.
Μιλώντας για το σχέδιο μετασχηματισμού “Vision 2020 – 2025″, ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ, Ανδρέας Σιάμισιης, είχε αναφέρει πως «πρέπει να δημιουργηθούν νέοι επιχειρηματικά πυλώνες που θα επηρεάζουν την κερδοφορία», προτάσσοντας τη στροφή στην πράσινη ενέργεια και σε νέες τεχνολογίες, όπως το υδρογόνο, η δέσμευση διοξειδίου, το πράσινο υδρογόνο και τα βιοκαύσιμα και είχε επισημάνει πως «το να ζούμε με το ένδοξο παρελθόν μας δεν φθάνει, πρέπει να σχεδιάσουμε για το μέλλον, να λάβουμε υπόψη τις συνθήκες της αγοράς που διαμορφώνονται σήμερα».
Ειδικά για τις επενδύσεις στις ΑΠΕ, μέσα σε 18 μήνες έχουν υπερδιπλασιαστεί, ενώ θα γίνουν νέες εξαγορές. Στην Κοζάνη ο όμιλος έχει ήδη δημιουργήσει το μεγαλύτερο πάρκο ΑΠΕ στην Ελλάδα και ένα από 4-5 μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Πρόκειται για ένα πάρκο ισχύος 204 μεγαβάτ, το οποίο έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 65% και προβλέπεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το πρώτο τρίμηνο του 2022. Επιπλέον αυτόν άλλο 1 GW έργων Ανανεώσιμης Πηγής Ενέργειας βρίσκεται υπό εξέταση ενώ ο όμιλος έχει υποβάλει αιτήσεις και για μονάδες αποθήκευσης ενέργειας ισχύος 125 MW. Αυτές οι επενδύσεις συνδυάζονται και με τις δραστηριότητες στην ηλεκτροπαραγωγή και την εμπορία μέσω της Elpedison. Σε στρατηγικό επίπεδο, το άνοιγμα στις ΑΠΕ θα διασφαλίσει ότι, εάν μειωθεί, όπως αναμένεται, η παρουσία των πετρελαιοειδών στο ενεργειακό μείγμα στο μέλλον, ο όμιλος των ΕΛΠΕ θα έχει αναπτυξιακές δυνατότητες μέσα από την καθαρή ενέργεια.
Από την πλευρά της η Motor Oil έχει «βάλει μπροστά» δύο μεγάλα σχέδια στο υδρογόνο και επενδύσεις στις ΑΠΕ. Συνολικά, η Motor Oil προγραμματίζει να διαθέσει σημαντικά κονδύλια για επενδύσεις που είναι προγραμματισμένες στην «πράσινη» μετάβαση του ομίλου. Είναι ενδεικτικό ότι οι επενδύσεις σε αυτή την κατεύθυνση από 175 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος, φέτος θα φθάσουν τα 240 εκατ. ευρώ. Στα επόμενα σχέδια του ομίλου είναι να αναδειχθεί ως μεγάλος παραγωγός καθαρού υδρογόνου με σημαντικές επενδύσεις έως το 2025.
Ιδιαίτερα δραστήρια είναι η Motor Oil, τα τελευταία χρόνια, και στις επενδύσεις σε ΑΠΕ:
- Τον Οκτώβριο 2019 προχώρησε σε εξαγορά του 85% της Στεφανέρ Eνεργειακή, που διαθέτει τρεις άδειες για αιολικά πάρκα ισχύος 9,4 MW. Στις αρχές του 2020, η Motor Oile εξαγόρασε φωτοβολταϊκά πάρκα ισχύος 47MW από τη Mytilineos. Το καλοκαίρι του 2020, έγιναν άλλες δύο εξαγορές, αυτή την φορά αιολικών πάρκων αδειοδοτημένης δυναμικότητας 3 και 40MW, αντίστοιχα, στην κεντρική και τη βόρεια ηπειρωτική Ελλάδα. Παράλληλα, έχει γίνει συμφωνία με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 100 MW σε νησί του Αιγαίου.
- Η τελευταία μεγάλη κίνηση έγινε αυτόν τον Μάιο, όταν η Motor Oil εξαγόρασε από την TEFORTO HOLDINGS συνολικά έξι εταιρείες, που διαθέτουν χαρτοφυλάκιο 11 αιολικών πάρκων συνολικής δυναμικότητας 220 MW και ενός επιπλέον υπό κατασκευή αιολικού πάρκου δυναμικότητας 20 MW. Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν, επίσης, χαρτοφυλάκιο αδειών προς ανάπτυξη συνολικής ισχύος 650 MW. Το τίμημα αυτής της συμφωνίας ανήλθε σε117,1 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, μπαίνει δυναμικά στην αγορά του υδρογόνου με δύο έργα που προκρίνονται στις προτάσεις που συνθέτουν την ελληνική συμμετοχή στο ευρωπαϊκό IPCEI «Υδρογόνο». Από τα 20 έργα που προτάθηκαν μετά από σχετική πρόσκληση, ανάμεσα στα έργα που θα φτάσουν στην Κομισιόν θα είναι και δύο έργα όπου θα πρωταγωνιστεί η Motor Oil:
- Το πρώτο έργο, στο οποίο συμμετέχει η Motor Oil μαζί με τη ΔΕΣΦΑ και τη ΔΕΗ, είναι το Blue Med και αφορά την παραγωγή μπλε υδρογόνου πολύ χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος καθώς και πράσινου υδρογόνου, με ορίζοντα υλοποίησης το 2025. Στόχος είναι η παραγωγή πράσινου και γαλάζιου Η2 για μεταφορά, διανομή και χρήση στη βιομηχανία (διυλιστήρια) και μεταφορές (λεωφορεία και πλοία).
- Το δεύτερο έργο αφορά το σχέδιο για την παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση με βάση την ηλιακή ενέργεια που θα προέρχεται από φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 1,5 GW στη Δυτική Μακεδονία, στο πλαίσιο του προγράμματος White Dragon, με προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ. Στο έργο αυτό, εκτός της Motor Oil, συμμετέχουν ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Mytilineos, ΤΕΡΝΑ, ΕΛΠΕ, η πολωνική Solaris, καθώς επίσης το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας Δημόκριτος και το Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας Ελλάδος, ενώ το συντονισμό του έργου έχει η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Με το σχέδιο αυτό, ο στόχος είναι η ηλιακή ενέργεια να είναι η βάση για την παραγωγή του πράσινου υδρογόνου που υπολογίζεται ότι θα καλύπτει τις ανάγκες τηλεθέρμανσης της Δυτικής Μακεδονίας και όσο «περισσεύει» θα μεταφέρεται σε άλλες περιοχές για διαφορετικές χρήσεις. Για να πραγματοποιηθεί το παραπάνω σχέδιο θα χρειαστεί η δημιουργία τεράστιων φωτοβολταϊκών μονάδων και μονάδων παραγωγής ηλεκτρολυτών, με επενδύσεις που μπορεί να φτάσουν έως και τα 4 δισ. ευρώ. Σε πλήρη λειτουργία υπολογίζεται ότι ετησίως θα μπορούν να παραχθούν έως και 16.000 τόνοι πράσινου υδρογόνου.
Επίσης εξετάζεται η χρήση του πλεονάζοντος υδρογόνου σε υδρογονοκίνητα οχήματα και ειδικότερα σε λεωφορεία αστικών συγκοινωνιών, βαρέα οχήματα και Ι.Χ. Όλες οι τεχνολογίες που εξετάζονται είναι ήδη αναπτυγμένες και όχι σε ερευνητικό στάδιο.
Επιπρόσθετα ο όμιλος προχωράει και στη δημιουργία 1.000 σημείων φόρτισης ως το τέλος του 2022 και 2.000 σημείων σε βάθος πενταετίας αξιοποιώντας το πανελλαδικό δίκτυο καυσίμων Avin και Shell. Στόχος είναι να «παντρέψει» όλο το δίκτυό της αλλά και να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι ο όμιλος παράγει ο ίδιος ενέργεια –ειδικά όταν ολοκληρωθεί η δημιουργία του εργοστασίου στην Κομοτηνή- έχοντας ως αιχμή του δόρατος στη λιανική την nrg. Σκοπός της εταιρείας είναι να καταστεί ο μεγαλύτερος και ταχύτερος «φορτιστής» ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, καλύπτοντας όλους τους οδικούς άξονες.
