Συνεχίζονται οι σκηνές χάους στο Αφγανιστάν, με χιλιάδες πολίτες να προσπαθούν απεγνωσμένα να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ο αριθμός αυτός έρχεται να προστεθεί στους 2,2 εκατ. Αφγανούς πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε γειτονικές χώρες, την ώρα που 3,5 εκατ. άνθρωποι ζουν άστεγοι στα σύνορα, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων συγκρούσεων και της πολιτικής αστάθειας.
«Η συντριπτική πλειοψηφία των Αφγανών δεν είναι σε θέση να εγκαταλείψει τη χώρα μέσω ξεκάθαρων διελεύσεων», δήλωσε την Παρασκευή εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), καθώς οι Ταλιμπάν ελέγχουν όλα τα βασικά σημεία διέλευσης στα σύνορα με τις γειτονικές χώρες (όπως φαίνονται στον παρακάτω χάρτη). Σύμφωνα με αναφορές, επιτρέπεται η μόνο η διέλευση εμπόρων ή όσων διαθέτουν έγκυρα ταξιδιωτικά έγγραφα.
Ωστόσο, ορισμένοι πρόσφυγες κατάφεραν να βρουν τρόπο διαφυγής από τη χώρα. Λίγες ώρες μετά την κατάληψη της Καμπούλ, δεκάδες χιλιάδες Αφγανοί φέρεται να πέρασαν στο Πακιστάν, ενώ περίπου 1.500 Αφγανοί έχουν εισέλθει στο Ουζμπεκιστάν και ζουν σε σκηνές κοντά στα σύνορα. Στην Καμπούλ, χιλιάδες άνθρωποι κατευθύνονται προς το αεροδρόμιο, το οποίο οποτελεί τη μοναδική διέξοδο διαφυγής.
Πέρυσι, Πακιστάν και Ιράν είδαν τον αριθμό προσφύγων και αιτούντων άσυλο από το Αφγανιστάν να εκτοξεύεται. Σύμφωνα με στοιχεία της UNHCR, το 2020, το Πακιστάν υποδέχθηκε περίπου 1,5 εκατ. Αφγανούς πρόσφυγες, ενώ το Ιράν 780.000. Στη Γερμανία βρήκαν καταφύγιο πάνω από 180.000 Αφγανοί, ενώ η Τουρκία αποτέλεσε προορισμό για σχεδόν 130.000 πρόσφυγες.
Αν εξεταστεί μόνο ο αριθμός των αιτούντων άσυλο (όσοι δηλαδή έχουν υποβάλει αίτηση σε άλλη χώρα, αλλά δεν έχει ακόμη εγκριθεί), Τουρκία, Γερμανία και Ελλάδα βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης, με περίπου 125.000, 33.000 και 20.000 αντίστοιχα.
Ποιες είναι οι χώρες προορισμοί των Αφγανών προσφύγων
Ιράν
Σκηνές για πρόσφυγες σε τρεις επαρχίες που συνορεύουν με το Αφγανιστάν έχει στήσει το Ιράν. Ωστόσο, ανώτεροι κρατικοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι οι Αφγανοί που θα περάσουν στο Ιράν, «μολις βελτιωθούν οι συνθήκες στη χώρα, θα επαναπατριστούν». Οι Αφγανοί πρόσφυγες στο Ιράν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας και εκπαίδευσης. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η χώρα φιλοξενεί ήδη σχεδόν 3,5 εκατομμύρια Αφγανούς.
Πακιστάν
Ο πρωθυπουργός Ιμράν Χαν είχε δηλώσει τον Ιούνιο ότι η χώρα του θα σφραγίσει τα σύνορα με το Αφγανιστάν σε περίπτωση που οι Ταλιμπάν αναλάβουν την εξουσία. Σύμφωνα με αναφορές, χιλιάδες Αφγανοί έχουν περάσει στο Πακιστάν και τουλάχιστον ένα συνοριακό πέρασμα είναι ανοιχτό.
Τατζικιστάν
Οι αριθμοί δεν είναι σαφείς, ωστόσο υπολογίζεται ότι αρκετές εκατοντάδες Αφγανοί, μεταξύ των οποίων στρατιώτες του Αφγανικού Εθνικού Στρατού, έχουν περάσει στο Τατζικιστάν τις τελευταίες ημέρες. Τον Ιούλιο, η χώρα δήλωσε ότι ετοιμάζεται να υποδεχθεί έως και 100.000 πρόσφυγες από το Αφγανιστάν.
Ουζμπεκιστάν
Περίπου 1.500 Αφγανοί φέρεται να έχουν περάσει στο Ουζμπεκιστάν.
Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να δεχθεί σε βάθος χρόνου 20.000 Αφγανούς πρόσφυγες. Το πρόγραμμα της βρετανικής κυβέρνησης έχει ως στόχο να επιτρέψει σε 5.000 Αφγανούς να εγκατασταθούν στη χώρα τον πρώτο χρόνο. Στόχος του προγράμματος ειναι να στηρίξει γυναίκες και παιδιά, καθώς επίσης θρησκευτικές και άλλες μειονότητες που διατρέχουν κίνδυνο από τους Ταλιμπάν.
ΗΠΑ
Αν και δεν έχει ανακοινωθεί ο ακριβής αριθμός προσφύγων που θα δεχθεί η χώρα, ο Τζο Μπάιντεν έχει εγκρίνει κονδύλι 500 εκατ. δολαρίων για επείγουσες ανάγκες προσφύγων και μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων για ειδικές βίζες.
Καναδάς
Ο Καναδάς δήλωσε ότι θα φιλοξενήσει 20.000 Αφγανούς, εστιάζοντας κυριώς σε όσους κινδυνεύουν από τους Ταλιμπάν, μεταξύ των οποίων κυβερνητικοί υπάλληλοι και γυναίκες.
Αυστραλία
Η Αυστραλία αναμένεται να διαθέσει σε Αφγανούς 3.000 θέσεις στο πρόγραμμα ανθρωπιστικής βίζας. Ωστόσο, οι θέσεις θα προέρχονται από το υπάρχον πρόγραμμα και δεν θα υπάρξει αύξηση του συνολικού αριθμού.
Ευρωπαϊκή Ένωση
Αξιωματούχοι σε πολλές χώρες της Ε.Ε. τονίζουν ότι θέλουν να αποφύγουν την επανάληψη της μεταναστευτικής κρίσης του 2015, η οποία συνέβαλε στην άνοδο του λαϊκισμού.
Γερμανία
Η Γερμανία έχει δηλώσει ότι θα δεχθεί Αφγανούς πρόσφυγες, αλλά δεν έχει προσδιορίσει ακόμα τον ακριβή αριθμό. Η Άνγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να διασφαλίσει ότι οι πρόσφυγες «θα έχουν ασφαλή διαμονή στις γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν».
Γαλλία
Ο Εμανουέλ Μακρόν σημείωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να «προστατευθεί από σημαντικά κύματα παράτυπων μεταναστών» από το Αφγανιστάν. Τόνισε επίσης ότι η Γαλλία «θα προστατεύσει εκείνους που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο», αλλά υπογράμμισε ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αναλάβει μόνη τις συνέπειες από την κατάσταση στο Αφγανιστάν».
Αυστρία
Η Αυστρία απέκλεισε το ενδεχόμενο φιλοξενίας Αφγανών προσφύγων. Ο υπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι πρέπει να συνεχιστεί η απέλαση των Αφγανών αιτούντων άσυλο, οι οποίοι δεν πληρούν τα κριτήρια, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας «κέντρων απέλασης» σε γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν.
Ελβετία
Η Ελβετία έχει δηλώσει ότι δεν θα δεχθεί μεγάλες ομάδες προσφύγων που φτάνουν απευθείας από το Αφγανιστάν.
Τουρκία
Ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα συνεργαστεί με το Πακιστάν για την σταθεροποίηση της κατάστασης στο Αφγανιστάν, καθώς και για να αποτρέψει ένα νέο κύμα προσφύγων προς την Τουρκία. Η κυβέρνηση επιταχύνει την κατασκευή ενός τείχους στα σύνορα με το Ιράν.
Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία, Κοσσυφοπέδιο
Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία θα φιλοξενήσουν προσωρινά 450 και 300 πρόσφυγες αντίστοιχα, ύστερα από αίτημα των ΗΠΑ. Οι πρόσφυγες θα παραμείνουν μέχρι να τακτοποιηθούν τα έγγραφα για τις αμερικανικές βίζες. Το Κοσσυφοπέδιο σχεδιάζει επίσης να παράσχει προσωρινή στέγη σε πρόσφυγες που κατευθύνονται προς τις ΗΠΑ.
Ουγκάντα
Η Ουγκάντα συμφώνησε να δεχτεί 2.000 Αφγανούς πρόσφυγες.
Με πληροφορίες από BBC
