Τη βαριά δημοσιονομική επιδείνωση του 2021 καταγράφουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Κατά 3,5 δισ. έχουν αυξηθεί οι δημόσιες δαπάνες στο 7μηνο εξαιτίας των μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Άλμα 15,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 έκανε το πρωτογενές έλλειμμα στο 7μηνο του 2021, όπως καταγράφεται σε ταμειακή βάση από την Τράπεζα της Ελλάδος, ξεπερνώντας, για πρώτη φορά φέτος τα 10 δισ. ευρώ. Παρότι τα δημόσια έσοδα είναι αυξημένα, οι δαπάνες έχουν εκτιναχθεί κατά 3,5 δισ. ευρώ, κυρίως εξαιτίας των αυξημένων μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
«Το ταμειακό αποτέλεσμα της κεντρικής διοίκησης», όπως ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, «παρουσίασε έλλειμμα 13.078 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 12.767 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020. Κατά την περίοδο αυτή, τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν σε 24.111 εκατ. ευρώ, από 22.283 εκατ. ευρώ πέρυσι. Όσον αφορά τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, αυτές διαμορφώθηκαν σε 35.999 εκατ. ευρώ, από 32.423 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020».
Τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΤτΕ αποκαλύπτουν, επίσης, τις βαρύτατες δημοσιονομικές επιδράσεις που είχε η πανδημία, ανατρέποντας πλήρως την εικόνα δημοσιονομικής σταθερότητας, με υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, που είχε διαμορφωθεί το 2019. Ειδικότερα, ενώ το 2019 η Ελλάδα είχε πρωτογενές πλεόνασμα 3,209 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τη μεθοδολογία ταμειακής καταγραφής από την ΤτΕ, το 2020 παρουσίασε έλλειμμα 18,887 δισ. ευρώ. Δηλαδή, η επίπτωση της πανδημίας στον προϋπολογισμό ξεπέρασε τα 22 δισ. ευρώ.
Καθαρές δανειακές ανάγκες της κεντρικής διοίκησης σε ταμειακή βάση (εκατ. ευρώ)
Όπως ανέφερε η ΤτΕ στην τελευταία έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, το πρωτογενές έλλειμμα με όρους ενισχυμένης εποπτείας προβλεπόταν ότι θα μειωθεί φέτος σε 3,9% του ΑΕΠ από 7% του ΑΕΠ το 2020. Ήδη, όμως, η επέκταση των μέτρων στήριξης από τους πρώτους μήνες της φετινής χρονιάς οδήγησε σε αναθεώρηση των εκτιμήσεων, και προβλέφθηκε ότι το έλλειμμα φέτος θα διαμορφωνόταν σε 5,3%.
Όμως, τα στοιχεία του 7μήνου, σε συνδυασμό και με τις πρόσθετες δαπάνες που θα γίνουν από τα κρατικά ταμεία για τη στήριξη των πυρόπληκτων, δείχνουν ότι το 2021 οδεύουμε σε αύξηση του πρωτογενούς ελλείμματος.
Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2021 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 4.726 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών για μέτρα κατά της πανδημίας και των αυξημένων πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων.
Τα μέτρα στήριξης έχουν κοστίσει ως τώρα περίπου 6,3 δισ. ευρώ. Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου, έχει ως εξής:
- η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 1.871 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
- η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1.618 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 1.108 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
- η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 715 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν,
- η επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 200 εκατ. ευρώ, για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων από την πανδημία,
- η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 493 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
- η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 104 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ και
- οι δαπάνες σχετικά με το ταμείο εγγυοδοσίας επιχειρήσεων ύψους 220 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ.