Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο δαπανάμε χρόνο και χρήμα πλένοντας, καθαρίζοντας και απολυμαίνοντας επιφάνειες, αντικείμενα και τα χέρια μας, ελπίζοντας ότι έτσι προστατευόμαστε από τον κορωνοϊό. Η αλήθεια διαφέρει. Η COVID-19 είναι μία αερογενής λοίμωξη που μεταδίδεται, όχι μόνο με τα σταγονίδια του βήχα ή της ομιλίας, αλλά ακόμα και με την απλή εκπνοή. Ο κορωνοϊός διατηρείται στον αέρα επί αρκετά λεπτά αφότου ο μολυσμένος φορέας εγκαταλείψει τον χώρο και ταξιδεύει σε αρκετή απόσταση.
Μελέτες που εκπονήθηκαν από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) υποδεικνύουν ότι η πιθανότητα μετάδοσης της COVID-19 από μολυσμένη επιφάνεια είναι σπάνια, περίπου μία στις 10 χιλιάδες. Παρόλα αυτά εξακολουθούμε να απολυμαίνουμε ό,τι βρούμε μπροστά μας. Πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτή η εμμονή με την καθαριότητα αποδείχθηκε σχετικά επωφελής, αφού κάποιοι χώροι, όπως οι δημόσιες τουαλέτες, είναι σήμερα καθαρότερες από ποτέ.
Ο δρ Ιλιρ Χιουζ, ιατρός στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS), εκτιμά ότι αυτή η διαρκής ενασχόληση με την καθαριότητα δημιουργεί μία παραπλανητική αίσθηση ασφαλείας, άποψη την οποία συμμερίζεται και η δρ Κριστίν Πίτερς, ιολόγος στο NHS της Γλασκώβης.
«Καθένας μπορεί να αναλάβει την ευθύνη των αποφάσεών του σχετικά με τους κινδύνους έναντι μίας πιθανής λοίμωξης COVID-19, μόνο εφόσον οι επιλογές του βασίζονται στα επιστημονικά δεδομένα.
Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να κατανοήσουμε πώς μεταδίδεται ο κορωνοϊός. Λόγω της προβολής της υγιεινής ως μέτρου αποτροπής της COVID-19, ο κόσμος δεν λαμβάνει ορθές αποφάσεις, δεν μεριμνά για τον καλό εξαερισμό των χώρων ούτε επενδύει σε συστήματα απολύμανσης του αέρα, αλλά απολυμαίνει τα χέρια του και ό,τι βρει μπροστά του», λέει. «Σε ένα εστιατόριο, ο κόσμος αντί να ασχολείται με το πόσα μπουκάλια αντισηπτικού υπάρχουν στο τραπέζι, θα έπρεπε να απασχοληθεί με την ποιότητα του εξαερισμού».
Αναμφίβολα, τα αντισηπτικά και τα αντιμικροβιακά σαπούνια, που με τέτοια θέρμη συνιστούν διάφοροι, δεν είναι αβλαβή. Συμβάλλουν στην περιβαλλοντική ρύπανση και μπορεί να είναι επιβλαβή για την υγεία μας. Ο δρ Ιλιρ Χιουζ τονίζει ότι «καθημερινά βλέπω ασθενείς με άσχημες δερματίτιδες και ερεθισμούς εξαιτίας της εμμονής με την υγιεινή των χεριών».
Γιατί, όμως, επιμένουμε σε αυτή την τελετουργία της απολύμανσης, αφού πλέον γνωρίζουμε ότι δεν μας προστατεύει από τον αερογενή κορωνοϊό, αλλά αντιθέτως και υψηλό κόστος έχει και σε κάποιους ανθρώπους προκαλεί προβλήματα υγείας; «Γιατί είναι ένας τρόπος να ανακουφίσουμε τη μεγάλη αγωνία που νιώθουμε. Η εμμονική υγιεινή σε κάνει να νιώθεις πιο ασφαλής, παρότι αυτό δεν συμβαίνει. Είναι απολύτως παράλογο, αλλά σε καθησυχάζει», εξηγεί ο δρ Χιουζ.
