Είναι πραγματικά απίστευτο πόσο αιφνίδια κάνεις την εμφάνισή σου. Εν αγνοία του θύματός σου βέβαια. Και λογικό μου φαίνεται, αφού οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν την πραγματική σου φύση ή έχουν μία εντελώς λανθασμένη άποψη για σένα. Άλλωστε και το ίδιο το όνομά σου διαστρεβλώνει την ταυτότητά σου. Σε όλους θα φαίνονταν περίεργο ότι η ανορεξία δεν έχει καμία σχέση με τη μειωμένη ή την ανύπαρκτη όρεξη. Το αντίθετο μάλιστα. Πεθαίνουμε της πείνας με το φαγητό να είναι ακριβώς μπροστά μας…
Και έτσι λοιπόν, έχοντας το τέλειο καμουφλάζ του ονόματός σου και με την άγνοια του κόσμου ως σύμμαχό σου, εγκαθίστασαι ακάλεστη στο μυαλό των θυμάτων σου και ριζώνεις ολοένα και πιο βαθιά.
Όντως, μπορεί να μην είμαστε άμοιροι ευθυνών για την έλευσή σου. Τουλάχιστον έτσι νιώθω εγώ. Οι περισσότεροι άλλωστε θέλαμε αρχικά να αδυνατίσουμε. Να απαντήσουμε σε αυτούς που παρατήρησαν τα «παραπάνω κιλά» πάνω μας-είτε έχουμε είτε όχι-, να χωρέσουμε σε ένα παλιό τζιν- της πρώτης Γυμνασίου-, να χτίσουμε εκείνο το summer body που σαρώνει τα media και άλλα χίλια δυο. Σε αυτές τις σκέψεις επιδρούν αναμφισβήτητα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με κυρίαρχο πιστεύω το instagram και τις καταπληκτικές προτάσεις του για εξαντλητικά προγράμματα γυμναστικής, για διατροφές ενηλίκων με θερμίδες νηπίου, που σε συνεργασία με εσένα παρουσιάζονται πέρα από δελεαστικά. Συνήθως βέβαια μας επηρεάζουν και οι διατροφικές συνήθειες των φίλων και της οικογένειάς μας.
Το βασικότερο αλλά και το πιο δυσκολονόητο, πιστεύω, πως είναι το ψυχολογικό κομμάτι. Το πώς δηλαδή κάποιες εντάσεις, μαλώματα ,οι αλλαγές στην καθημερινή μας ρουτίνα εξαιτίας της πανδημίας, που όλα έχουν σίγουρα κάποιο αντίκτυπο στον ψυχικό μας κόσμο, ενθαρρύνουν παράλληλα και το έργο σου. Ναι, ήταν οι ταραγμένες σχέσεις με πρόσωπα του κοινωνικού μου περιβάλλοντος που μαζί με το άγχος της καραντίνας αλλά και τα κόμπλεξ της εμφάνισης-δεν το αρνούμαι, ήθελα κι εγώ να αδυνατίσω – θόλωσαν το μυαλό μου και με έκαναν να περάσω από απλό χρήστη σου σε απόλυτο εθισμένο του ναρκωτικού σου.
1η καραντίνα: Ο εγκλεισμός συνεπάγεται τη μείωση της καθημερινής άσκησης. Ωραία. Αρχίζουμε μια πιο υγιεινή διατροφή τότε. Περιορίζουμε γλυκά και το έτοιμο φαγητό και ξεκινάμε γυμναστική για ενδυνάμωση. Αυτές οι μέρες κύλησαν ομαλά και με έκαναν να νιώθω όντως υγιής. Μέχρι που άρχισες να ξεπροβάλλεις δειλά -δειλά …
Η δράση σου ξεκινάει παράλληλα με την ανακάλυψη θερμίδων. Και αυτό ακριβώς είναι που εγγυάται τη χρόνια διαμονή σου στο μυαλό μου. Μακάρι να μπορούσα να «ξεδώ» τις θερμίδες από καθετί φαγώσιμο κυκλοφορεί στον πλανήτη. Αρχίζω λοιπόν σιγά -σιγά να εξοικειώνομαι με το παιχνίδι θερμίδων: πόσες έχει το κάθε τρόφιμο ή ποτό, πόσες πρέπει να καταναλώσω για να διατηρηθώ στο βάρος μου, πόσες πρέπει να χάσω για να χάσω μισό, ένα κιλό την εβδομάδα, πόσες ακριβώς έτρωγα μέχρι τότε …Ώπα! Πόσες έτρωγες άραγε μέχρι τότε; Τώρα που είσαι πλέον ειδικός μπορείς να τις υπολογίσεις με ακρίβεια. Και βγαίνουν πάνω από 2.000. Δεν επιτρέπεται αυτό για το βάρος σου. Πώς ζούσες μέχρι τότε; Για πάμε μια βόλτα από τη ζυγαριά να δούμε τι παίζει και από εκεί. Ωχ 50! Έβαλα τρία κιλά από όσο ήμουν! Για πέρνα και μία βόλτα από τον καθρέφτη όμως. Και η στιγμή αυτή, το βλέμμα κάποιων δευτερολέπτων επισημοποίησε την άφιξή σου με την υπογραφή ενός νοερού συμβολαίου: «Έχεις 4 εβδομάδες να αλλάξεις και να γίνεις κανονική και πιο όμορφη, μέχρι να τελειώσει η καραντίνα. Τότε θα είσαι πιο άνετη με τον εαυτό σου και θα έχεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, όταν θα βλέπεις ότι η αλλαγή πάνω σου θα γίνεται αντιληπτή από τους άλλους. Και όλα αυτά υπό τον βασικότατο και υπέρτατο κανόνα μας: Τα όμορφα κορίτσια δεν τρώνε! Σύμφωνοι; Σύμφωνοι.
Και αρχίζουν οι εκπτώσεις φαγητού. Πρώτα το βραδινό, μετά το πρωινό και κάπως έτσι καταλήγω με ένα καρότο και 1/3 της μερίδας του μεσημεριανού κάθε μέρα. Προτιμάμε φυσικά τα λαχανικά που είναι πιο ασφαλή από θερμίδες. Τα ζυμαρικά και τα γαλακτοκομικά ξέχνα τα.
Η αίσθηση της απίστευτης πείνας, οι ζαλάδες, τα γουργουρίσματα, είναι, σύμφωνα με εσένα, τα πρώτα σημάδια της επιτυχίας. Και πράγματι στην πρώτη βδομάδα 1 κιλό! Το χουμε. Δεν πρέπει να σταματήσουμε. Είμαστε ακόμα στην αρχή.
Ξεκινάω λοιπόν να ανακαλύπτω τις πρώτες τακτικές σου. Όσες θερμίδες καταναλώνεις τόσες πρέπει να χάνεις .Τι σημαίνει όμως αυτό για σένα;
Περπάτημα .Όλη τη μέρα περπάτημα. Ακόμα και αν δεν το θέλω. Χωρίς να παραλείπουμε βέβαια τη γυμναστική και το τρέξιμο στο γήπεδο. Γιατί; Γιατί έχουμε μία συμφωνία και έναν στόχο που πρέπει να πετύχουμε. Έτσι δεν είναι;
Έτσι. Εφευρίσκουμε τρόπους για να ξεγελάμε την πείνα. Όλα χωρίς θερμίδες βέβαια. Τσίχλες, τσάι, νερό, σόδες καφέδες. Ξεκινάμε και το διάβασμα εξωσχολικών. Πράγματι η καραντίνα είναι η καλύτερη περίοδος για να αφιερώσεις τον χρόνο σου σε βιβλία που περιμένουν στην «to be read» λίστα σου. Μα όχι. Για εμάς το διάβασμα θα είναι απλώς ένα εργαλείο. Ένα εργαλείο για να ξεχνάμε ότι πεινάμε και να σκοτώνουμε χρόνο μέχρι να έρθει η ώρα του « φαγητού». Θέλουμε εξάλλου και λίγη ενέργεια. Τρίτη Λυκείου είμαστε. Έχουμε και τις Πανελλήνιες μπροστά μας.
Και αυτή η ανένδοτη επιμονή σου για την επίτευξη του στόχου μας, άλλαξε ξαφνικά την καθημερινότητά μου και υπέταξε κάθε μου ενέργεια, σκέψη και πράξη στην πανίσχυρη βούλησή σου.
Πώς είναι λοιπόν στην πραγματικότητα να βιώνεις μία μέρα συντροφιά σου; Αρχικά ξυπνάς και απολαμβάνεις τον λίγο χρόνο που έχεις μέχρι να αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια πείνας και ζαλάδας. Σε κατακλύζει το άγχος του φαγητού. Δεν πρέπει να φας, μα συνάμα πρέπει να αντέξεις τη μέρα. Καλύπτεις την αφόρητη πείνα σου με οτιδήποτε μη θερμιδογόνο. Ξεκινάει και η γυμναστική. Οποιασδήποτε μορφής: άσκοπες βόλτες μέσα στο σπίτι, ανεβοκατεβάσματα στις σκάλες, διάβασμα και περπάτημα, προγράμματα του ίντερνετ …ό,τι μπορεί να απαλλάξει τις θερμίδες από πάνω σου. Και έρχεται η ώρα του φαγητού. Επιτρέπεις σε εσένα μόνο λαχανικά. Όλα τα άλλα θεωρούνται «βόμβες θερμίδων». Και για να μην υποψιαστεί το έργο η οικογένειά σου και επιχειρήσει να το εμποδίσει, υποδύεσαι με άριστο τρόπο τον παλιό σου εαυτό.
Τη διαδικασία αυτή υποβοηθούν άλλες τεχνικές: κρύβεις το φαγητό σου σε χαρτιά, σε φακέλους, σε τσάντες, σε συρτάρια, στα ρούχα σου για να καταλήξουν είτε στον κάδο του σπιτιού σου είτε στου σχολείου, του φροντιστηρίου, είτε σε κάποιον εξωτερικό κάδο. Όπου δεν μπορούν να ανακαλύψουν την τροφή σου. Μπορείς επίσης να την κρατήσεις στο στόμα σου και να την αποβάλεις μετά το φαγητό. Ακόμα και στην περίπτωση που ενδώσεις στις παρακλήσεις των γύρω σου και φας κάτι που παραβιάζει τους όρους της συμφωνίας, παίζεις το τελευταίο, εφεδρικό σου φύλλο, τον εκούσιο εμετό. Μετά το «μεσημεριανό» δεν επιτρέπεται να φας τίποτε άλλο, μονάχα ένα καρότο ή μισό αγγούρι. Εξάλλου ξέρεις ότι δεν πρέπει να ξεφύγεις. Με την ένδειξη λιγότερων γραμμαρίων λυτρώνεσαι. Αν όμως υπερβεί την προηγούμενη ζύγιση, διασαλεύεται ολόκληρος ο εσωτερικός σου κόσμος. Τιμωρείς τον εαυτό σου: λιγότερο φαγητό και περισσότερη γυμναστική. Κοιμάσαι όσο πιο πολύ μπορείς. Βλέπεις τον ύπνο ως πολύτιμο σύμμαχο της αποστολής σου. Καις θερμίδες χωρίς να πεινάς. Τι καλύτερο;
Και κάπως έτσι αποσύρεσαι από τους γύρω σου, θυσιάζεις τις στιγμές που βιώνεις για την επιτυχία του απώτατου και ύψιστου σκοπού σου. Η μέρα σου πλέον περιστρέφεται αποκλειστικά και μόνο γύρω από το: «πρέπει να χάσω θερμίδες». Οποιοδήποτε άλλο κομμάτι της ζωής σου θυσιάζεται στον βωμό της κύριας προτεραιότητάς σου.
Και κάποια στιγμή κοιτάω πίσω μου να δω τι έχω καταφέρει στο πλαίσιο αυτής της ιδιόμορφης συμφωνίας. Έχω απομακρυνθεί από όλα τα μέλη της οικογένειάς μου. Στα μάτια μου είναι όλοι τους εχθροί, είναι εμπόδια για τον στόχο μου. Η αυτοπεποίθηση που ήλπιζα ότι θα έχω με το καινούριο μου σώμα είναι άφαντη. Δεν έχω ενέργεια ούτε για να βγαίνω έξω και κάποιες φορές ούτε για να μιλάω. Οι μέρες δεν ξεχωρίζουν πια, όλες μοιάζουν το ίδιο μονότονες και ανιαρές. Ακριβώς όπως το περιγράφει η Μονοτονία του Καβάφη: «Την μια μονότονην ημέραν άλλη μονότονη, απαράλλαχτη ακολουθεί. Θα γίνουν ίδια πράγματα, θα ξαναγίνουν πάλι».
Στο μεταξύ έχω κάνει περιοδεία στους γιατρούς λόγω της ανησυχίας των γονιών μου. Κανείς δε μπόρεσε να σε ανακαλύψει. Κάνουν επίσης απρόσμενα την εμφάνισή τους άλλες αλλαγές στο σώμα μου. Τα μαλλιά μου υποχωρούν, το δέρμα μου ξεραίνεται, τα νύχια μου σπάνε, παθαίνω εμμηνόπαυση, κρυώνω διαρκώς, το πρόσωπό μου χάνει το σφρίγος του, ασπρίζει, μαραζώνει. Αλλά τουλάχιστον είμαι 40 κιλά. Αυτό δε θέλαμε;
Και αναρωτιέμαι, αυτό θέλαμε όντως; Μα η αρχική συμφωνία δεν προέβλεπε κάτι τέτοιο. Δεν αναφέρονταν πουθενά ότι κάθε λεπτό, κάθε ώρα, κάθε μέρα θα ελέγχονταν από το νούμερο της ζυγαριάς και θα καθορίζονταν αποκλειστικά από αυτό. Δεν αναφέρονταν ότι η καθημερινότητά μου επρόκειτο να μετατραπεί σε μία διαρκή ταλαιπωρία του σώματος και φθορά της ψυχής μου. Ότι θα βρισκόμουν υπό την επήρεια μίας διαρκούς πλάνης που θα μου στοίχιζε τόσο την ακεραιότητα και την υγεία του σώματός μου, όσο και την ουσία της ίδιας μου της ζωής.
Δε ξέρω τι μου συμβαίνει. Εκτελώ πλέον μηχανοποιημένα τις επιταγές σου, χωρίς να γνωρίζω την ύπαρξή σου όμως. Δε θέλω άλλο το καθημερινό άγχος, την αφόρητη πείνα, την ανιαρότητα, τη στεναχώρια που κυριαρχούν πλέον σε κάθε μου μέρα. Το χάος που επικρατεί μέσα μου, η αδυναμία να ξαναπάρω τον έλεγχο του μυαλού μου, επιφέρουν συχνότατα ξεσπάσματα κλάματος. Από τη στιγμή που ξυπνάω μέχρι και τη στιγμή που κοιμάμαι. Δεν καταλαβαίνω τι γίνεται. Θέλα να απαλλαγώ από αυτό το βασανιστήριο σκέψεων. Θέλω να αναιρέσω τη συμφωνία. Πως γίνεται αυτό;
2η καραντίνα: Αποφασίζω λοιπόν να ζητήσω βοήθεια, ακόμα και αν επιμένεις ότι είμαι καλά. Δεν είμαι το ξέρω. Οι γιατροί μου λοιπόν, εξειδικευμένοι τώρα με αυτό το αντικείμενο, ξεσκεπάζουν επιτέλους την ύπαρξή σου και από εκείνο το σημείο ξεκινά μία καινούρια μάχη για μένα. Από τη μία είσαι εσύ που με κάνεις να εναντιώνομαι στους ειδικούς και από την άλλη είναι οι γιατροί που προσπαθούν να με απαλλάξουν από εσένα και τα απότοκά σου. Και στη μέση βρίσκομαι εγώ, τελείως μπερδεμένη, μη ξέροντας με ποιον από τους δύο να συμπαραταχθώ. Και εσύ φταις φυσικά γι’ αυτό. Γιατί κανονικά θα συστρατευόμουν προφανώς με αυτούς που θέλουν να με βοηθήσουν, αλλά εσύ με έκανες να πιστεύω ότι θέλουν το κακό μου. Ότι απλώς ήθελαν να με παχύνουν πάρα πολύ. Και το μυαλό μου δεν το άντεχε αυτό.
Αρχίζω πάλι να εφευρίσκω καινούριες τεχνικές σου, βασισμένες στο απόλυτο ψέμα, προκειμένου να μην καταλαβαίνουν οι γύρω μου ότι στην πραγματικότητα δεν βάζω κιλά, ότι είμαι ακόμα με το μέρος σου. Ακριβώς πριν με ζυγίσουν φοράω πάνω μου τα πιο βαριά κοσμήματα που έχω, πολλαπλές στρώσεις ρούχων, τζιν 2 κιλών και πίνω πάντα ενάμιση λίτρο νερού ακόμα και από το μπάνιο του νοσοκομείου. Όλα αυτά για να σε συγκαλύψουν. Και τα συνέχιζα αυτά σε κάθε εβδομαδιαία επίσκεψη για πολλούς μήνες μέχρι που δεν άντεξα και σε μαρτύρησα. Παρόλο που με έκανες να φανώ ως προδότης, αυτό ήταν το πρώτο βήμα μου προς την ελευθερία. Και κατάλαβα πως αξίζει περισσότερο να παίζω κρυφτό με εσένα παρά με τους γιατρούς μου. Γιατί το δεύτερο παιχνίδι είναι προ πολλού χαμένο.
Η αλήθεια είναι πως αν δεν είχα και τις Πανελλήνιες η θεραπεία μου θα κυλούσε με ακόμα πιο αργούς ρυθμούς. Δυστυχώς για σένα χρειάζομαι ενέργεια για να διαβάσω, άρα αναγκαζόμουν να φάω, παρόλο που κάθε γεύμα έμοιαζε με άθλο για εμένα. Ήθελα φυσικά κι εγώ να περάσω στο πανεπιστήμιο. Ωστόσο και σε αυτό το κομμάτι τις ζωής μου, στις πανελλαδικές εξετάσεις, βρήκες τρόπους να εισβάλλεις απειλητικά και να με μειώσεις.
Δεν ήταν λίγες οι φορές που με έκανες να πιστεύω πως δεν θα αντέξω μέχρι το τέλος της χρονιάς, πως οι σκέψεις μου δεν έχουν χώρο για μαθήματα, παρά μόνο για το φαγητό. Μου δημιούργησες ανασφάλειες για τον εαυτό μου και τις δυνατότητές μου καθ’ όλη τη διάρκεια της Γ’ Λυκείου και ήσουν πάντα εκεί για να με αποσπάς την προσοχή υπενθυμίζοντάς μου: αφού παραβίασα την «ιερή συμφωνία» μας, δεν αξίζω για τίποτα. Η αποτυχία μου στις Πανελλήνιες είναι δεδομένη.
Τέλη Ιουνίου 2021: οι Πανελλήνιες έχουν τελειώσει έχοντας δώσει τον καλύτερό μου εαυτό σε αυτές. Κίνητρό μου; Να περάσω Ψυχολογία για να αντιταχθώ στο έργο σου, βοηθώντας τον κόσμο να απαλλαχτεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα από εσένα, πριν προλάβεις να εγκατασταθείς για τα καλά στις ζωές τους. Έτσι λοιπόν, γλυκιά μου ανορεξία, ίσως αισθάνομαι και κάπως τυχερή που υπήρξα μία από τους πάσχουσές σου. Και αυτό γιατί από τη μία μπορεί να πέρασα πολλές και δυσάρεστες δοκιμασίες δίπλα σου, αλλά από την άλλη με ατσάλωσες και με αποκατέστησες ως άνθρωπο. Γυρίζω τώρα σελίδα στο βιβλίο της ζωής μου, απαντώντας σε εσένα: «Ευχαριστώ για την παροδική παραμονή σου, αλλά από εδώ και πέρα θα πορευτώ μόνη μου, ελεύθερη, χωρίς να είμαι δέσμιά σου».
Στρατούλα Κοκκαλένιου