Του Λεωνίδα Στεργίου
Σε πλήρη λειτουργία τέθηκε από τις ελληνικές τράπεζες η νέα ψηφιακή εφαρμογή της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων “Συστηθείτε” ή eKYC που αποτελεί τον νέο τρόπο ενημέρωσης των στοιχείων των πελατών των τραπεζών και ελέγχου ταυτοπροσωπίας. Έτσι, δεν θα χρειάζεται στο εξής η προσκόμιση δικαιολογητικών για άνοιγμα λογαριασμού ή για δάνειο ή ρύθμιση. Και το σημαντικότερο είναι ότι δεν θα χρειάζεται πλέον η υποχρεωτικά τακτική ενημέρωση των τραπεζών, με τις οποίες έχουμε σχέση, για τα οικονομικά μας στοιχεία και τα στοιχεία επικοινωνίας, προσκομίζοντας εκκαθαριστικά σημειώματα, λογαριασμούς ΔΕΚΟ, βεβαιώσεις μισθοδοσίας ή εργοδότη ή αντίστοιχες βεβαιώσεις για ανεργία ή ελευθέριο επάγγελμα. Τώρα, όλα αυτά θα γίνονται με ένα κλικ, αρκεί να δώσουμε τη συγκατάθεσή μας και να συνδεθούμε μέσα από το ebanking με το Taxis κάνοντας χρήση των κωδικών για το Taxisnet.
Για τη διασύνδεση της τράπεζας με τις δημόσιες υπηρεσίες και την άντληση των σχετικών στοιχείων απαιτείται κάθε φορά η ρητή συγκατάθεση του πελάτη. Επίσης, ο πελάτης της τράπεζας μπορεί ανά πάσα στιγμή να διακόψει τη διασύνδεση, να ελέγχει την εγκυρότητα των στοιχείων και να τα διορθώνει. Σε περίπτωση που πελάτης της τράπεζας διακόψει τη διασύνδεση ή αρνηθεί τη σύνδεση με το Taxis, τότε ανακατευθύνεται στη σελίδα εισόδου του ebanking και συνεχίζει κανονικά την είσοδό του. Αν δεν δοθεί η συγκατάθεση, η ενημέρωση των παραπάνω στοιχείων θα πρέπει να γίνεται από τον πελάτη προς την τράπεζα, τόσο για την τακτική ενημέρωση όσο και κατά περίπτωση (πχ αίτηση δανείου, εγγυητικής επιστολής, κατάθεση μεγάλου ποσού, αίτηση ρύθμισης, κλπ).
Επίσης, ο πελάτης της τράπεζας μπορεί να επιλέξει ποιες κατηγορίες στοιχείων θα μπορεί να δίνονται αυτόματα από τις δημόσιες υπηρεσίες. Εάν υπάρχουν λάθη στα στοιχεία, τότε δίνεται η δυνατότητα online ενημέρωσης μέσω ειδικών συνδέσμων. Η επιλογή των στοιχείων διασύνδεσης, η έναρξη της σύνδεσης ή η διακοπή και η διόρθωση των στοιχείων μπορεί να γίνει με την υπηρεσία eKYC, αλλά μόνο μέσα από το περιβάλλον του ebanking της τράπεζας. Δεν μπορεί ο πελάτης να συνδεθεί απευθείας με την υπηρεσία eKYC.
Νέες υπηρεσίες
Με την υπηρεσία αυτή δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για επανασχεδιασμό των τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και για τη δημιουργία νέων. Ο σχεδιασμός των προϊόντων θα γίνει όπως τα αντιλαμβάνεται ο πελάτης. Δηλαδή, επανασχεδιασμός μέσα από τα μάτια του πελάτη. Ένα παράδειγμα είναι το εξής: Υποθέτουμε ότι ένας δανειολήπτης κάνει αίτηση για στεγαστικό. Η αίτηση ακολουθεί την προβλεπόμενη διαδικασία και σε κάποιο σημείο, ένα τμήμα είναι υποχρεωμένο από το νόμο να κάνει μία επιπλέον έρευνα ή διασταύρωση. Τότε ζητά επιπλέον χαρτιά από τον πελάτη. Η καθυστέρηση αυξάνεται, το ίδιο η γραφειοκρατία, ενώ δοκιμάζεται και η υπομονή του πελάτη. Ειδικά σήμερα, και κυρίως για τα νεότερης ηλικίας άτομα, που έχουν μάθει όλα να γίνονται γρήγορα, με το πάτημα ενός κουμπιού. Η παράκαμψη της νομοθεσίας δεν είναι λύση. Αυτό που μπορεί να γίνει είναι να σχεδιαστεί η υπηρεσία αυτή (πχ αίτηση για στεγαστικό δάνεια και χορήγηση, έγκριση ή απόρριψη) όπως νομίζει ο πελάτης ότι γίνεται ή ότι θα πρέπει να γίνεται. Μέσα σε αυτό το κάδρο θα υπάρχουν όλες οι τεχνικές και οι νομικές λεπτομέρειες και οι υποχρεώσεις που δεν χρειάζεται να ταλαιπωρούν τον πελάτη. Απώτερος σκοπός η μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης και των απαραίτητων κινήσεων. Εδώ, η στοχοθεσία αφορά τη μείωση του χρόνου απόκρισης (onboarding time, time-to-yes, time-to-cash, κλπ). Όλα αυτά αντιστοιχούν σε αντίστοιχους δείκτες μέτρησης αποτελεσματικότητας (ΚΡΙ).
Έτσι, για παράδειγμα, το άνοιγμα λογαριασμού θα γίνεται αυτόματα, ο έλεγχος εμβασμάτων ή άλλων τραπεζικών συναλλαγών δεν θα απαιτεί επιπλέον προσκόμιση στοιχείων, οι εγκρίσεις ή απορρίψεις για δάνεια και ρυθμίσεις θα γίνονται online, ενώ οι τράπεζες θα μπορούν ταυτόχρονα να προχωρούν σε πιο προσωποποιημένες λύσεις ανάλογα με το προφίλ του κάθε πελάτη. Για παράδειγμα, έχοντας η τράπεζα το δεδομένο ότι κάποιος είναι έμπορος ή ελεύθερος επαγγελματίας και έχοντας τα οικονομικά του στοιχεία, μπορεί να του προτείνει μια ειδική πίστωση ή κάποιου είδους ασφάλεια ή να του προταθεί μια προσφορά. Αντίστοιχες προσωποποιημένες λύσεις μπορεί να δίνονται σε φοιτητές, συνταξιούχους, μισθωτούς ή ανέργους (πχ ρύθμιση δόσεων δανείων και καρτών λόγω μείωσης εισοδήματος και έχοντας γνώση τις δυνατότητες βάσει λχ του επιδόματος ανεργίας ή άλλων εισοδημάτων, κλπ).
Ποια στοιχεία ελέγχονται
Με τη συγκατάθεση του πελάτη της τράπεζας και συνδέοντας το ebanking με το Taxisnet, η τράπεζα θα μπορεί να ενημερώνεται online για τα εξής στοιχεία:
Στοιχεία ταυτότητας. Αυτό θα γίνεται μέσω επιβεβαίωσης του ΑΦΜ με τα στοιχεία του Φορολογικού Μητρώου που διαχειρίζεται η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.). Ταυτόχρονα, θα αντλούνται online τα εξής στοιχεία βάσει του Αριθμού Δελτίου Ταυτότητας (ΑΔΤ) από το Μητρώο Ταυτοτήτων της Ελληνικής Αστυνομίας: Ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπος γέννησης, ημερομηνία έκδοσης της ταυτότητας, φωτογραφία ταυτότητας, εφόσον τηρείται στο μητρώο της ΕΛ.ΑΣ, Αρχή έκδοσης και αριθμός προηγούμενου Α.Δ.Τ. Τα ονόματα αποτυπώνονται και με λατινικούς χαρακτήρες, εφόσον διατίθενται από το μητρώο της ΕΛ.ΑΣ. Η διαδικασία αυτή αφορά αποκλειστικά για έγγραφα ταυτότητας που είναι σε ισχύ κατά τη στιγμή σύνδεσης του ebanking με το Τaxis. Αν ο αριθμός δελτίου ταυτότητας αντιστοιχεί σε δελτίο, το οποίο δεν είναι σε ισχύ, η διαδικασία άντλησης δεδομένων διακόπτεται.
Στοιχεία επικοινωνίας. Γίνεται σύνδεση με το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ). Βάσει του ΑΦΜ αντλούνται τα εξής στοιχεία: διεύθυνση διαμονής, διεύθυνση επικοινωνίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), αριθμός κινητού τηλεφώνου και αριθμός σταθερού τηλεφώνου, εάν είναι διαθέσιμος. Στην περίπτωση που ο πολίτης δεν έχει καταχωρήσει στο Ε.Μ.Επ. τα στοιχεία επικοινωνίας, θα προτείνεται, μέσω της υπηρεσίας eGov-KYC, η μετάβαση στο Ε.Μ.Επ. για την ενημέρωση του μητρώου.
Στοιχεία εισοδήματος. Για την άντληση στοιχείων εισοδήματος γίνεται σύνδεση με την Α.Α.Δ.Ε., η οποία παρέχει βάσει ΑΦΜ τα εξής: πραγματικό εισόδημα από όλες τις κατηγορίες εισοδήματος (φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο). Το πραγματικό εισόδημα λαμβάνεται από το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα. Εάν δεν έχει εκδοθεί το τελευταίο εκκαθαριστικό (εισοδήματα προηγούμενου έτους), τότε θα λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματα από τα αμέσως δύο προηγούμενα εκκαθαριστικά.
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου στο Δημόσιο. Μέσω του eGov-KYC γίνεται σύνδεση με το Μητρώου Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα (“Απογραφή”) του υπουργείου Εσωτερικών. Τα στοιχεία που αντλούνται είναι: o ΑΦΜ του φορέα, εφόσον είναι διαθέσιμος, η επωνυμία του φορέα, η έδρα (διεύθυνση) του φορέα, η εργασιακή σχέση και η κατηγορία προσωπικού.
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας απασχολούμενου με εξαρτημένη σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Σε αυτή την περίπτωση γίνεται σύνδεση με το σύστημα “Εργάνη” του υπ. Εργασίας και αντλούνται τα εξής στοιχεία: ο ΑΦΜ του εργοδότη, η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) εργοδότη, η επωνυμία εργοδότη, η έδρα (διεύθυνση). Τα στοιχεία μισθωτού αντλούνται ανά εργοδότη για το καθεστώς απασχόλησης (πλήρης, μερική ή εκ περιτροπής). Αν υπάρχει παράρτημα απασχόλησης, αντλούνται επιπλέον: ο αριθμός του παραρτήματος, η έδρα του παραρτήματος, η κύρια δραστηριότητα (Κ.Α.Δ.) του παραρτήματος (αριθμός και περιγραφή).
Στοιχεία επαγγελματικής δραστηριότητας επιτηδευματία. Γίνεται σύνδεση με το μητρώο φορολογουμένων της Α.Α.Δ.Ε. και αντλούνται τα εξής στοιχεία: επωνυμία, Κ.Α.Δ. κύριας και δευτερεύουσας δραστηριότητας (αριθμός και περιγραφή), έδρα και ημερομηνίας έναρξης δραστηριότητας.
Σκοπός της ηλεκτρονικής υπηρεσίας eGov-KYC είναι η ψηφιοποίηση των διαδικασιών και των μέσων επαλήθευσης στοιχείων του πελάτη της τράπεζας, κάτι το οποίο επιβάλλεται με νόμο και σχετικές Πράξεις Διοικητού Τράπεζας της Ελλάδος, εδώ και αρκετά χρόνια, με στόχο τον έλεγχο της ταυτοπροσωπίας και τη διαχείριση του κινδύνου ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
