6-5-21 —Καταγράφουμε την ιστορία σήμερα για να μην μας διαγράψει αύριο.
Διότι κατά τον Χέγκελ:
<<Το μόνο πράγμα που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτε δεν μας διδάσκει η ιστορία>>.
Γράφει: Ο Λεωνίδας θ. Πουλιόπουλος.
ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ;;;
(…για την απαξίωση την συρρίκνωση και την αποπολιτισμικοποίση)
(Τον τίτλο αυτόν τον δανειστήκαμε από το άρθρο του Χαρ. Τρικούπη που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΄΄ Καιροί ΄΄ στις 29 Ιουνίου 1874).
Η Καστοριά επί τουρκοκρατίας θεωρείτο όχι μόνο οικονομικά εύπορη αλλά κοινωνικά και πολιτισμικά ανεπτυγμένη κοινωνία λόγω του εμπορίου της γούνας, αφού οι καστοριανοί δραστηριοποιούνταν εκτός της Κωνσταντινούπολης και των παραδουνάβιων χωρών, στην Λειψία στο Λονδίνο και αργότερα στο Παρίσι , στη νέα Υόρκη και μεταπολεμικά στην Φρανκφούρτη. Ήταν μια μεσοαστική κοινωνία στην οποία συνυπήρχαν διάφορες εθνότητες, πλούσιοι και φτωχοί, γραμματιζούμενοι και μη, καθώς και μια εύπορη μεσαία τάξη εμπόρων, κυρίως λόγω της ενασχόλησης τους με την βιοτεχνία και την εμπορία της γούνας. Αυτό αποτυπώνεται στα μεγάλα για την εποχή εκείνη, τα λεγόμενα αρχοντικά σπίτια, με την εξαιρετική αρχιτεκτονική και αργότερα τα καλαίσθητα νεοκλασικά της οικοδομήματα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό επίσης είναι οι 70 και πλέον βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες που δημιουργήθηκαν από εύπορους πολίτες της Καστοριάς καθώς και τα σχολεία που λειτούργησαν επί οθωμανικής κυριαρχίας και αποδείκνυαν τον πολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης. Όλα αυτά διαμόρφωναν μια κοινωνία που μπορούσε να χαρακτηριστεί μεσοαστική εύπορη και πολυπολιτισμική αφού συνυπήρχαν Έλληνες, Εβραίοι, Οθωμανοί, αλλά και σλαβόφωνοι ορθόδοξοι με πολλές συνήθειες και πολιτισμικά στοιχεία της βυζαντινής και διονυσιακής κληρονομιάς.
Μετά τους βαλκανικούς πολέμους, τον Α’ Π.Π. και την μικρασιατική καταστροφή η πόλη πλήγηκε από τον οικονομικό μαρασμό όπως και άλλες πόλεις εντός και εκτός του ελλαδικού χώρου. Μετά την απελευθέρωση το 1912, ξεκίνησε μια μαζική μετανάστευση κυρίως στην Αμερική με αποτέλεσμα το ποιο ανήσυχο, δημιουργικό και λαβωμένο από την ανεργία δυναμικό του αστικού ιστού της πόλης να την εγκαταλείψει, έτσι ώστε σε λίγες δεκαετίες να δημιουργηθεί πληθυσμιακά, μόνο στην Νέα Υόρκη μια δεύτερη Καστοριά. Δεν έφθανε όμως αυτό, μεσολάβησε ο Β’ Π.Π. και ο εμφύλιος, με αποτέλεσμα εκτός του να χαθεί επιπλέον αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, να εισρεύσει στην πόλη από την περιφέρεια νέο που δεν είχε την εμπορική και βιοτεχνική εμπειρία και εξειδίκευση καθώς και την πολιτισμική κουλτούρα των αστών της πόλης. Έτσι λοιπόν ένας αστικός ιστός των 3-4 χιλιάδων ανθρώπων που απέμεινε μετά τον εμφύλιο μέσα σε λίγα χρόνια υπέρ-πολλαπλασιάστηκε, με αποτέλεσμα να χάσει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μια πιο ορθολογική, αποτελεσματική, ολιστική και κυρίως συλλογικόστροφη ανάπτυξη του κλάδου της γούνας, ο οποίος είχε μοναδικά χαρακτηριστικά (π.χ. επεξεργασία αποκομμάτων-κομματιαστά) όχι μόνο πανελλαδικά αλλά και διεθνώς.
Για να αντιληφθεί κανείς την διαφορά νοοτροπίας της συλλογικο-προσανατολισμένης συμπεριφοράς μεταξύ των ανθρώπων ή γουναράδων της Καστοριάς και αυτών της Νέας Υόρκης, θα αναφέρω το παράδειγμα του συλλόγου καστοριανών ΟΜΟΝΟΙΑ της Νέας Υόρκης. Αυτοί οι συμπολίτες μας εκεί προνόησαν έγκαιρα λίγα χρόνια μετά τη λήξη του Β’ Π.Π. να κάνουν μια επένδυση, η οποία εκτός του ήταν και είναι η αιτία της επιβίωσης του συλλόγου τους, για περισσότερα από 100 χρόνια, παράγει συνάμα πατριωτικό, φιλανθρωπικό, κοινωνικό, ευεργετικό, ακόμη και περιβαλλοντικό έργο σε Ελλάδα και Αμερική, αποδεικνύοντας έτσι την πνευματική, πολιτισμική και διανοητική τους πρωτοπορία έναντι άλλων συλλόγων εντός και εκτός Ελλάδος. Μια εξήγηση είναι ότι αυτοί οι καστοριανοί στη Νέα Υόρκη ΄΄ πάντρεψαν ΄΄ (όπως τα δέρματα), το πολιτισμικό τους κεφάλαιο που έφεραν από την Καστοριά με την εμπειρία της ελεύθερης αγοράς (καπιταλιστικής) που βίωσαν τα χρόνια του μεσοπολέμου στην Νέα Υόρκη. Θα μού πείτε ότι όλοι οι καστοριανοί του μεσοπολέμου, είχαν αυτό το θετικό χαρακτηριστικό που αποτυπώνεται στην έξυπνη κίνηση αυτή της αγοράς ενός ακινήτου, που τους έκανε σήμερα όχι μόνο να επιβιώνουν ως συλλογικότητα αλλά και να επιτελούν ευεργετικό έργο; Δεν υποστηρίζω αυτό, αλλά μόνο αυτή η κίνηση δείχνει ότι υπήρχαν κάποιοι αρκετοί συμπολίτες μας που οραματίστηκαν κάτι, που δεν έγινε ούτε στην γενέτειρα τους αλλά ούτε και σε άλλες χώρες ή πόλεις όπως π.χ. Παρίσι και Φρανκφούρτη. Δηλαδή συνάμα με την ατομοκεντρική τους τάση καλλιέργησαν και την συλλογικοκεντρική η οποία τους επέφερε τα ανάλογα οφέλη για τους ίδιους, αλλά και για την κοινωνία την συντεχνία τους και φυσικά την πατρίδα τους.
Αντίθετα η Καστοριά και η Σιάτιστα ως μητρικά κέντρα γούνας, είχαν μεταπολεμικά όλες τις προϋποθέσεις να δημιουργήσουν τέτοιο νομικό και τεχνοκρατικό πλαίσιο που εκείνες τις εποχές των παχιών αγελάδων, θα μπορούσε να τους εξασφάλιζε έσοδα και περιουσιακά στοιχεία που όχι μόνο θα διασφάλιζαν την άνετη επιβίωσή τους, αλλά θα μπορούσαν να χαράξουν στρατηγικές ανάπτυξης για τον κλάδο και τους γουνοποιούς. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς ο οποίος αν και αργά δημιούργησε τις δικές του εκθεσιακές εγκαταστάσεις σε μια περίοδο μάλιστα που η γουνοποιία δεν ήταν στα καλύτερά της, επιβεβαιώνοντας συνάμα την γνωστή ρήση ‘’κάλιο αργά παρά ποτέ’’.
Τι θα μπορούσαν δηλαδή τότε να διασφαλίσουν οι συλλογικοί φορείς, όπως το ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΓΟΥΝΟΠΟΙΩΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ η Γουνεργατική Ένωση και αργότερα η Ε.ΔΗ.ΚΑ. α.ε. και το Κ.Ε. Γούνας;
Θα μπορούσαν τότε οι γουναράδες, πριν ακόμη η Ελλάδα ξεκινήσει τις διαδικασίες για την ένταξη στην ΕΟΚ, να ζητήσουν από την πολιτεία νομοθετικές ρυθμίσεις που θα διασφάλιζαν έσοδα και προνόμια όχι μόνο για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και τους επιχειρηματίες-βιοτέχνες γουνοποιούς, αλλά κυρίως για τα συλλογικά τους όργανα, τα οποία έσοδα θα τους έδιναν την δυνατότητα να προωθήσουν τα επαγγελματικά τους συμφέροντα έστω ακόμη και με πρακτικές Λόμπυ. Ποια θα μπορούσαν να είναι αυτά τα έσοδα;
Πρώτον έσοδα από την άδεια άσκησης του επαγγέλματος του γουνοποιού. Δεύτερον έσοδα από την άδεια βιτρίνας δηλαδή πώλησης λιανικής. Τρίτον έσοδα από την δημιουργία συστήματος διασφάλισης ποιότητας. Τέταρτον έσοδα από την διακίνηση του χορδά κ.λπ. Είναι μερικά ενδεικτικά παραδείγματα από τα πολλά που θα μπορούσαν να αναφερθούν, κάνοντας τον κλάδο περισσότερο ανταγωνιστικό, ποιοτικό, με κύρος και διασφάλιση, από τους ευκαιριακούς καιροσκόπους αλεξιπτωτιστές που εμφανίζονταν και δυσφήμιζαν τον κλάδο και τα προϊόντα του, είτε κρεμώντας τις λεγόμενες μαλιαμόρδες στα δέντρα έξω από τις βιτρίνες τους, είτε εμπιστευόμενοι σε φαντομάδες τύπου Δελη@@.
Ποιά ήταν λοιπόν η κατάσταση που επικράτησε μετά τους δύο πολέμους; (Β’ Π.Π. και εμφύλιο)
Οι περισσότερες βιοτεχνίες γούνας που υπήρχαν στον μεσοπόλεμο δεν μπόρεσαν να ξαναδημιουργηθούν μετά τους δύο πολέμους, για πολλούς και διαφόρους λόγους. Οι βιοτεχνίες που αναπτύχθηκαν μεταπολεμικά, δημιουργήθηκαν, πλην ολίγων εξαιρέσεων, από ανθρώπους που δεν είχαν βιοτεχνική δραστηριότητα στον μεσοπόλεμο και ανθρώπους που ήρθαν στην Καστοριά κατά την διάρκεια ή αμέσως μετά τον εμφύλιο. Πολλοί που ξεκίνησαν ως εργάτες κατά την δεκαετία του ’50, στη συνέχεια ανέπτυξαν δική τους βιοτεχνική και εμπορική δραστηριότητα, δίχως να έχουν καμία επιχειρηματική κουλτούρα ή εμπειρία. Οι περισσότεροι ήταν άνθρωποι δίχως κάποια ιδιαίτερη σχολική – ακαδημαϊκή παιδεία, ή συνδικαλιστική κουλτούρα, με κύριο προσανατολισμό το ίδιο όφελος εις βάρος του συλλογικού. Η συντεχνιακή νοοτροπία και κουλτούρα δεν επαρκούσε έτσι ώστε να μετατραπεί σε συνδικαλιστική κουλτούρα διεκδικήσεων, συλλογικοκεντρική και όχι ατομοκεντρική.
Ας δούμε τώρα ποιοι ήταν οι λόγοι που οι γουναράδες δεν έδωσαν έμφαση στην ανάπτυξη των φορέων τους, δηλαδή στο ΕΜΕΙΣ και εγκλωβίστηκαν στα προσωπικά τους συμφέροντα δηλαδή στο ΕΓΩ.
Οι φορείς της γούνας όπως ο Σ.Γ.Καστοριάς, Γουνεργατική Ένωση και το Επιμελητήριο, ήταν κυρίως προσανατολισμένοι προς εξυπηρέτηση κυρίως των προβλημάτων των επιχειρήσεων και των γουνοποιών –γουνεργατών(πελατοκεντρικός προσανατολισμός) και λιγότερο στην δημιουργία ενός στρατηγικού σχεδιασμού του κλάδου που θα ήταν περισσότερο προσανατολισμένος προς την οργάνωση-στελέχωση και οικονομική ενδυνάμωση των φορέων(συλλογικοκεντρικός προσανατολισμός). Για να γίνω ποιο κατανοητός αναφέρομαι π.χ. στους πόρους του Σ.Γ. Καστοριάς που δεν θα έπρεπε να προέρχονται μόνο από την συνδρομή των μελών τους, αλλά και από άλλες πηγές που θα είχαν σχέση με τον τζίρο, τον όγκο διακίνησης των προϊόντων γούνας, την άδεια εξάσκησης του επαγγέλματος κ.λπ. Ο Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς αν δεν είχε έσοδα από την ετήσια Έκθεση Γούνας, δεν θα μπορούσε να επιβιώσει μόνο από την συνδρομή των μελών του. Εκτός αυτού παρείχε υπηρεσίες και οφέλη από τις οποίες ωφελούνταν όλος ο κλάδος ανεξάρτητα εάν ήταν κανείς μέλος του Σ.Γ.Κ. ή εκθέτης στις Διεθνείς Εκθέσεις του Συνδέσμου. Με την ίδια λογική σχεδόν λειτουργούσε και το Επιμελητήριο. Υπήρχαν αδήλωτοι γουνοποιοί ή μη μέλη του Ε.Β.Ε.Κ., που ωφελούνταν από τις διεκδικήσεις των συλλογικών φορέων αλλά δεν συνέδραμαν ανάλογα του όγκου δραστηριότητας τους και των ωφελειών που απολάμβαναν. Ένα άλλο τρανταχτό παράδειγμα της ιδιοτελούς ατομοκεντρικότητας αποτυπώνεται στην συμμετοχή στην έκθεση γούνας Φρανκφούρτης το 1983, με την χρηματοδότηση του ΕΟΜΜΕΧ, , όπου εκεί δόθηκε το απελπιστικότερο ρεσιτάλ ατομικού συμφέροντος από τους συμμετέχοντες εκπροσώπους των φορέων, που ο καθένας προσπαθούσε να πουλήσει τα δικά του εμπορεύματα.
Η φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, χλιδή, σπατάλη, αντιπαραγωγικές επενδύσειςκ.λπ. στον κλάδο, όπως συνέβαινε σε όλη την Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες, ήταν τόσο μεγάλη που δικαιολογούσε, νομιμοποιούσε και άντεχε μια απαίτηση των φορέων της γούνας, να διεκδικήσουν έσοδα άμεσα ή έμμεσα, από τις δραστηριότητες των γουνοποιών και μάλιστα σε μία περίοδο που οι νομοθετήσεις δεν εποπτεύονταν από κάποια ανώτερη αρχή, όπως ήταν αργότερα η ΕΟΚ και μετά η ΕΕ. Για να καταλάβει κανείς το κλίμα εφησυχασμού που επικρατούσε τότε στους πολίτες και τους φορείς ίσως και λόγω της οικονομικής ανάπτυξης που δημιουργούσε ο κλάδος της γούνας, ήταν το παρακάτω περιστατικό που συνέβη την περίοδο της χούντας.Λέγεται ότι στην περίοδο εκείνη, όταν ήρθε κάποιος υπουργός και ρώτησε τον διορισμένο τότε δήμαρχο από την Κυβέρνηση των Συνταγματαρχών, τι έργα ήθελε ο Δήμος να κάνει προκειμένου να του στείλουν τα ανάλογα χρήματα, αυτός απάντησε ότι η Καστοριά δεν χρειάζεται κάτι. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της ψυχοσύνθεσης των ανθρώπων εκείνης της περιόδου και του κλίματος που επικρατούσε. Πως μπορεί να εξηγήσει κανείς την ανεξήγητη και περίεργη μη αντίδραση στο γκρέμισμα του νεοκλασικού γυμνασίου σε αντίθεση με τις βίαιες αντιδράσεις στις απεργίες για την γούνα αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας; Ενδιαφέρον για το προσωπικό μας συμφέρον αλλά αδιαφορία για το αγαθό της παιδείας και του πολιτισμού δηλαδή το κοινό;
Υπήρχαν όμως αναλαμπές και φωνές που προσπάθησαν να δημιουργήσουν συλλογικές δράσεις στρατηγικής σημασίας, περισσότερο προσανατολισμένες προς το ΕΜΕΙΣ όπως η ίδρυση του Εκθετηρίου Γούνας και τους φορέα διαχείρισης, δηλαδή την Ε.ΔΗ.ΚΑ. α.ε. καθώς επίσης του επιστημονικού φορέα Κ.Ε.Γούνας, ο οποίος όμως πάλι από τον ΕΟΜΜΕΧ δηλ. το κράτος, χρηματοδοτούνταν.
Υπήρξαν όμως και κινήσεις και προσπάθειες εντελώς ιδιοτελείς και παράλογες όπως οι απεργίες του ’75, που διαφωνούσαν στο να επιτραπεί η επεξεργασία της γούνας πέραν της πόλης της Καστοριάς, με το περιβόητο σύνθημα <<Όχι η γούνα έξω από το φανάρι>>. Τότε φυσικά κανείς δεν σκέφθηκε να κάνει το λεγόμενο ‘’τούρκικο παζάρι’’, δηλαδή να ζητήσει από την κυβέρνηση εις αντάλλαγμα αυτής της ρύθμισης,ένα άλλο μέτρο που θα ισχυροποιούσε την θέση των φορέων της γούνας και κυρίως τον Σ.Γ.Καστοριάς ή το Ε.Β.Ε.Κ.
Ας έρθουμε τώρα να δούμε το μεγάλο αναπτυξιακό έργο που ακούει στο όνομα ΕΚΘΕΤΗΡΙΟ ΔΗΜΟΠΡΑΤΗΡΙΟ ΓΟΥΝΑΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ, και έγινε με χρήματα της Ε.Ε.(Μ.Ο.Π.) και των ελλήνων φορολογουμένων και ήταν μια μοναδική ευκαιρία για τον κλάδο, εφόσον το έργο αυτό γινόταν 1. Στην κατάλληλη θέση (κοντά στο αεροδρόμιο) 2. Με μια ΠΡΟΚΑΤ κατασκευή όπως το Εκθετήριο Γούνας του Σ.Γ.Καστοριάς (θα εξοικονομούσε χρόνο και χρήμα) και 3. Με έναν φορέα διαχείρισης ποιο μαζικό (Μέτοχοι όλοι οι φορείς και φυσικά οι γουνοποιοί).4. Μεεσωτερικό κανονισμό λειτουργίας πιστοποιημένο και διασφαλισμένο από αυθαιρεσίες και λοιπά.
Γιατί δεν πέτυχε το ΄΄ πείραμα ΄΄ της συλλογικής προσπάθειας;
Στον φορέα αυτό δηλ. την ΕΔΗΚΑ αε, που συμμετείχαν περισσότερες από 1000 μεγάλες μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις,(περ. το ¼ των επιχειρήσεων γούνας), με το που ξεκίνησε την λειτουργία της, συγκρούσθηκαν δυο σχολές σκέψεις. Αυτή με επίκεντρο την ιδιωτική πρωτοβουλία και η άλλη με επίκεντρο την συλλογικότητακαι την ανωνυμία των προϊόντων(ΚΩΔΙΚΟΙ). Δηλαδή οι μικρομεσαίοι κυρίως και οι οργανωμένοι τότε στο νέο κυβερνών κόμμα της κεντροαριστεράς, ήθελαν το εκθετήριο να λειτουργήσει χωρίς επώνυμα περίπτερα με το σύστημα των κωδικών και οι άλλοι οι υποστηρικτές της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, καθώς και οι πολέμιοι της Ε.ΔΗ.ΚΑ. α.ε. που την έβλεπαν ανταγωνιστικά, υποστήριζαν τα επώνυμα περίπτερα και όχι το σύστημα των κωδικών, δηλαδή όπως πουλιόνταν τα δέρματα στις δημοπρασίες, όπου κανείς δεν γνώριζε σε ποιόν φαρμαδόρο(εκτροφέα γουνοφόρων ζώων) ανήκαν τα προϊόντα που αγόραζε.
Ήταν όμως μόνο αυτός ο λόγος αποτυχίας αυτής της προσπάθειας; Έπαιξαν ρόλο άλλοι παράγοντες όπως ο πόλεμος αντικρουόμενων συμφερόντων; Έπαιξε ρόλο η εντιμότητα των διοικούντων και κυρίως κάποιων προέδρων που είχαν υπερεξουσίες; Εάν στο διοικητικό συμβούλιο συμμετείχαν και άλλοι φορείς θα ήταν οι αποφάσεις ποιο ορθολογικές; Τι ρόλο έπαιξε το αρχικό πρόστιμο των 260 εκατομμυρίων δραχμών της εφορίας που επέβαλε το ΠΕΚ Ιωαννίνων το 2001; Τα κόμματα και κυρίως οι παράγοντες των κόμματων που υπερίσχυαν στην Καστοριά είχαν μερίδιο ευθύνης; Γιατί ορισμένοι επιχειρηματίες μεγάλων επιχειρήσεων πολέμησαν λυσσαλέα την Ε.ΔΗ.ΚΑ. α.ε.; Ποιοι έστειλαν το Π.Ε.Κ. Ιωαννίνων να επιβάλει πρόστιμο εκατοντάδες εκατομμυρίων έτσι ώστε να επισπεύσουν την κατάρρευση της;
Είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που για να απαντηθούν είναι πολύ δύσκολο,καθότι το μερίδιο ευθύνης ανήκει σε όλους μας, με κύρια ευθύνη να βαραίνει τους ψηφοφόρους-μετόχους και τους διοικούντες την εταιρία. Η συλλογική προσπάθεια της Ε.ΔΗ.ΚΑ.α.ε., δυστυχώς είχε την ίδια τύχη που είχαν οι δύο προηγούμενες προσπάθειες των συνεταιρισμών παραγωγής γουναρικών που χρεοκόπησαν, διότι η κοινωνία και οι γουναράδες δεν ήταν έτοιμοι ή διότι η κοινωνία δεν ήταν ακόμη ώριμη να στηρίξει μια τέτοιου είδους συλλογική προσπάθεια. Ενδεικτικό αυτής της ανωριμότητας της κοινωνίας και κυρίως των μετόχων της εταιρίας δηλαδή των γουναράδων, ήταν οι 11 επαναληπτικές εκλογικές διαδικασίες που έγιναν το 2004 όπου και εκεί συγκρούσθηκαν δύο απόψεις. Η μία που έλεγε ότι οι εξωλογιστικές προμήθειες των τουριστικών γραφείων έπρεπε να λογιστικοποιηθούν και η άλλη που αρνούνταν. Το αποτέλεσμα κρίθηκε όχι στην μια ψήφο αλλά στην μια μετοχή. Κέρδισε η άποψη της αδιαφάνειας και των πολέμιων της συλλογικής προσπάθειας και έχασε η άποψη της διαφάνειας και της συλλογικού προσανατολισμού. Από τότε και μετά η χρεοκοπία της εταιρίας ήταν πλέον προδιαγεγραμμένη όπως και συνέβη, αφού προηγουμένως είχε απαξιωθεί και απροκάλυπτα σαμποταριστεί το EDIKA.TRAVEL από τους υποψηφίους που δεν ήθελαν να λογιστικοποιηθούν οι προμήθειες των τουριστικών γραφείων, τα οποία όλοι σχεδόν τα κατηγορούσαν αλλά συνάμα και τα ανέχονταν. Ήταν αδιανόητο για το 2003, να μην μπορεί ένας συλλογικός φορέας να επενδύσει 2-3 δεκάδες χιλιάδες ευρώ, προκειμένου να ξεκινήσουν οι τσάρτερ πτήσεις από την Κίνα με το πρόγραμμα που κατέθεσε το EDIKA.TRAVEL.
Το αξιοσημείωτο της όλης υπόθεσης ήταν ότι, υπήρξαν άνθρωποι που θα ψήφιζαν την πρόταση των υποστηρικτών της διαφάνειας και δεν ήρθαν να ψηφίσουν και κάποιοι που ενώ συγκρούσθηκαν με τον απερχόμενο πρόεδρο, τον ψήφισαν όμως, διότι φοβήθηκαν την λογιστικοποίηση(δηλ. την διαφάνεια) των προμηθειών που πλήρωναν στα τουριστικά γραφεία. Το ΄΄ παιχνίδι ΄΄ τότε είχε τόσο πολύ χοντρύνει, που ο τότε υποψήφιος συνδυασμός έστειλε επιστολή σε αρχές και φορείς, μέσω της οποίαςκατήγγειλε την αδιαφάνεια, αλλά δυστυχώς όλοι τότε σίγησαν.
Έτσι λοιπόν τι γνώμη θα διαμορφώσει ο ερευνητής του μέλλοντος για μια κοινωνία ανθρώπων που υποτίθεται ότι ήταν κοσμογυρισμένοι με πλούσια επιχειρηματική εμπειρία και μάλιστα στο εξωτερικό;
ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ λοιπόν διά την πτώχευσιν, όπως διερωτήθηκε κάποτε με άρθρο του ο πρωθυπουργός ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ;;;
Διευκρίνηση-Δίδαγμα.
Όλα τα παραπάνω δεν είναι ο κανόνας. Υπάρχει μια ρήση που λέει ότι: << Οι Εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα>>. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν στην κοινωνία μας, όπως και σε άλλες, και κατ’ επέκταση στον κλάδο, φωτεινές και μοναδικές εξαιρέσεις ανθρώπων και επιχειρηματιών, οι οποίοι όμως δυστυχώς δεν ασχολούνται με τα κοινά. Μερικοί δε που προσπάθησαν από ανιδιοτέλεια να συμμετάσχουν στα κοινά, γρήγορα απογοητεύτηκαν και απεχώρησαν. Αυτούς του ανθρώπους καλείται η κοινωνία να επιστρατεύσει, όπως γινόταν στην άμεση αρχαία δημοκρατία, διότι διαφορετικά τα ζιζάνια θα μας πνίξουν, όπως αναφέρεται στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο σχετικά με την παραβολή των ζιζανίων.
Όσο αφορά την αποπολιτισμικοποίση εννοούμε: Την μη ύπαρξη πνευματικού κέντρου, καθώς και μέχρι πριν ολίγου φιλαρμονικής για πολλά χρόνια, μη ύπαρξης αξιόλογης και ψηφιοποιημένης βιβλιοθήκης(βλ. Αργος Ορεστικό), Μουσείου Γούνας, εγκατάλειψης της οικίας Αθανάσιου Χριστόπουλου, εγκατάλειψη κληροδοτημάτων (π.χ. Νταή, Παπαχρήστου) και πολλά άλλα σημαντικής σημασίας πολιτισμικά και ιστορικά δρώμενα.
Μία ακόμη επένδυση εκατομμυρίων, όλων των φορολογουμένων, που παραμένει ανεκμετάλλευτη.
Λεωνίδας Πουλιόπουλος
