Ο οίκος αξιολόγησης επισημαίνει ότι θα καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού στη χώρα. Μεγάλη πρόκληση η σωστή αξιοποίηση των πόρων.
Η ορθή και στοχευμένη χρήση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάπτυξης μπορεί να αποτελέσει τον παράγοντα – κλειδί, που θα οδηγήσει όχι μόνο σε αύξηση των επενδύσεων αλλά και επιτάχυνση της ανάπτυξης, αλλά και σε ουσιαστική αλλαγή της δομής της ελληνικής οικονομίας, όπως εκτιμά ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, σε σχόλιό του για το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» το οποίο κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν.
Σύμφωνα με τον οίκο, το ελληνικό σχέδιο προσφέρει τη δυνατότητα όχι μόνο να αποκατασταθούν τα κακώς κείμενα της οικονομίας, ήτοι χαμηλό επίπεδο επενδύσεων αλλά και δυσλειτουργία ορισμένων φορέων, αλλά μπορεί να προσφέρει μία νέα δυναμική στην ανάπτυξη.
Η Ελλάδα, σε σχετικούς όρους, αποτελεί τον μεγαλύτερο ωφελημένο, καθώς θα λάβει συνολικά 30,9 δισ. ευρώ, το 16,8% του ΑΕΠ βάσει των στοιχείων του 2019, εκ των οποίων το 60% θα είναι με τη μορφή επιχορηγήσεων. Όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση, υπογραμμίζει ο οίκος στην έκθεσή του, το ήμισυ των επιχορηγήσεων θα κατευθυνθούν προς την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης και της ψηφιακής τεχνολογίας, ενώ τα υπόλοιπα θα αντιμετωπίσουν άλλους στόχους, όπως η προώθηση της συμμετοχής στην εργασία, η βελτίωση των δεξιοτήτων και της καινοτομίας, η μεταρρύθμιση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και η περαιτέρω βελτίωση της φορολογικής διαχείρισης και είσπραξης. Το σχέδιο στοχεύει επίσης στην περαιτέρω κινητοποίηση 25,6 δισ. ευρώ σε πόρους από τον ιδιωτικό τομέα.
Οι οικονομικές προοπτικές
Για το τρέχον έτος ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα φθάσει στο 3,6%, μετά τη συρρίκνωση κατά 8,2% το 2020, καθώς η οικονομική δραστηριότητα κατά το α’ εξάμηνο παραμένει περιορισμένη λόγω των μέτρων που έχουν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Όμως οι προοπτικές ανάπτυξης βελτιώνονται αισθητά από το 2022 και μετά, καθώς θα αυξάνεται η απορρόφηση των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ βάσει της εκτίμησης της Τράπεζας της Ελλάδος η χρήση των κονδυλίων θα αυξήσει το πραγματικό ΑΕΠ κοντά στο 7% έως το τέλος της περιόδου εκταμίευσης το 2026 σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς αυτά τα κεφάλαια. Οι δύο προϋποθέσεις γι’ αυτό είναι οι υψηλότερες επενδύσεις και ο συνολικός αντίκτυπος στην παραγωγικότητα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα.
Ο οίκος τονίζει το αυτονόητο, δηλαδή ότι όλα θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της Ελλάδας να απορροφήσει τα κεφάλαια που είναι διαθέσιμα και κυρίως να τα χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο.
Το βασικό είναι η χώρα να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που είχε στο παρελθόν ώστε να υπάρξει ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων και να δοθεί προτεραιότητα σε έργα τα οποία μπορούν να μετασχηματίσουν την οικονομία της. Στα συν για την Ελλάδα η βελτίωση της νομοθεσίας προς αντιμετώπιση των εκκρεμών ζητημάτων στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων και η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στη διαχείριση έως και 5 δισ. ευρώ των κεφαλαίων ανάκτησης.
Η πορεία του χρέους
Όπως είναι φυσικό ισχυρότερος ρυθμός ανάπτυξης θα είναι το κλειδί ώστε η χώρα να έχει καλύτερη δημοσιονομική πορεία, με τον οίκο να εκτιμά ότι το χρέος θα διατηρηθεί υψηλότερα από το 200% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος και θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά και μέσω της χρήσης των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πάντως σύμφωνα με τη Moody’s, παρά το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδό του (το δεύτερο μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών που αξιολογεί ο οίκος) η διαχείριση του χρέους δεν θα αποτελέσει πρόβλημα, λόγω του ιδιαίτερου προφίλ που έχει, με χαμηλά επιτόκια και διευρυμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής.
Η βιωσιμότητα του χρέους, όπως αξιολογείται από τις πληρωμές τόκων προς τα κρατικά έσοδα, θα συνεχίσει επίσης να βελτιώνεται, υποστηριζόμενη από πολύ ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης και την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης λόγω πανδημίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας , PEPP.
Η πορεία των επενδύσεων στην Ελλάδα