Στο ναδίρ έχει πέσει στις αγορές η αξιοπιστία του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είχε υποσχεθεί τον περασμένο Νοέμβριο μία οικονομική πολιτική φιλική στις αγορές για να ανατρέψει το Σάββατο αυτή την υπόσχεση με την απόλυση του κεντρικού τραπεζίτη.
Η αιφνιδιαστική απόλυση του διοικητή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας από τον Ερντογάν, υπονόμευσε την αξιοπιστία της τράπεζας και προκάλεσε στους επενδυτές φόβους για αναστροφή των πρόσφατων αυξήσεων των επιτοκίων, οι οποίες είχαν στόχο να αναχαιτίσουν τον υψηλό πληθωρισμό που έφθασε σχεδόν στο 16% και να στηρίξουν την ισοτιμία της λίρας.
Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξουν σήμερα μαζικές πωλήσεις της λίρας, η οποία έκανε βουτιά 15% και υποχώρησε κοντά στο ιστορικά χαμηλό επίπεδό της, ενώ και οι τιμές των μετοχών έκαναν βουτιά με αποτέλεσμα την προσωρινή διακοπή της διαπραγμάτευσης,
Ήταν η τρίτη φορά από τα μέσα του 2019 που ο Ερντογάν απέλυσε αιφνιδιαστικά τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, διορίζοντας τις πρώτες ώρες του Σαββάτου στη θέση αυτή τον Σαχάπ Καβτσίογλου, έναν πρώην τραπεζίτη και βουλευτή του κυβερνώντος κόμματος.
Ο Καβτσίογλου επιχείρησε σε τηλεδιάσκεψη που είχε χθες το απόγευμα με τους διευθύνοντες συμβούλους τουρκικών τραπεζών να μειώσει τις ανησυχίες για μαζικές πωλήσεις των τουρκικών στοιχείων ενεργητικού και μία πορεία μείωσης των επιτοκίων, λέγοντάς τους ότι δεν σχεδιάζει καμία άμεση αλλαγή πολιτικής, σύμφωνα με πηγή που μίλησε στο Reuters.
Ωστόσο, οι επενδυτές περίμεναν ότι με το άνοιγμα της αγοράς τη Δευτέρα η λίρα θα έκανε βουτιά, κάτι που πράγματι συνέβη. Το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε έως το επίπεδο των 8,4850 λιρών ανά δολάριο από τις 7,2185 λίρες την Παρασκευή, κοντά στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο των 8,58 λιρών που σημειώθηκε στις αρχές του Νοεμβρίου. Στις 11.50 (ώρα Ελλάδας), η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος διαμορφωνόταν στις 7,94 λίρες ανά δολάριο.
«Η λίρα σφυροκοπείται από τους επενδυτές που φοβούνται ότι ο θεματοφύλακας της αξίας της (σ.σ.: η κεντρική τράπεζα) δεν συμμερίζεται τις ελπίδες τους για ένα σταθερό νόμισμα που θα υποστηρίζεται από θετικά πραγματικά επιτόκια», δήλωσε αναλυτής της Westpac, προσθέτοντας ότι το τουρκικό νόμισμα μπορεί να μην έχει πιάσει ακόμη πάτο.
Η Goldman Sachs και άλλες τράπεζες ανέμεναν τη μεγάλη βουτιά της λίρας και των τουρκικών assets, δεδομένης της θέσης του νέου διοικητή υπέρ μίας χαλαρής νομισματικής πολιτικής, ακόμη και ανορθόδοξων απόψεων καθώς και αυτού που θεωρείται ως το τελευταίο πλήγμα στην αξιοπιστία της τράπεζας μετά από χρόνια πολιτικών παρεμβάσεων που έχουν φέρει σε δυσχερή θέση την τουρκική οικονομία.
Αναλυτές βλέπουν κρίση στο τουρκικό ισοζύγιο πληρωμών
Αναλυτές ανέφεραν ότι η αλλαγή φρουράς στην κεντρική τράπεζα μπορεί να αντιστρέψει σύντομα τις αυξήσεις επιτοκίων του απολυθέντος διοικητή, Νατσί Αγκμπάλ, και να ωθήσουν την Τουρκία σε μία κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών καθώς τα συναλλαγματικά διαθέσιμά της είναι αποδεκατισμένα.
Ο Ερντογάν απέλυσε τον Αγκμπάλ δύο ημέρες μετά την αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες με στόχο την αντιμετώπιση του πληθωρισμού που πλησίασε το 16% και της υποχώρησης της λίρας. Σε λιγότερο από πέντε μήνες, ο Αγκμπάλ αύξησε τα επιτόκια κατά 875 μονάδες βάσης (8,75 ποσοστιαίες μονάδες) στο 19% και ανέκτησε κάποια αξιοπιστία πολιτικής καθώς η λίρα ενισχύθηκε από το χαμηλό επίπεδό της. Ωστόσο, το τουρκικό νόμισμα έχασε τα περισσότερα από τα κέρδη αυτά σε λιγότερο από δέκα λεπτά στην έναρξη της σημερινής συνεδρίασης.
Στην τηλεδιάσκεψη με τους Τούρκους τραπεζίτες, ο Καβτσίογλου δήλωσε ότι η όποια αλλαγή πολιτικής θα εξαρτηθεί από τη μείωση του πληθωρισμού, ο οποίος, όπως είπε, είναι ο βασικός στόχος, σύμφωνα με την ίδια πηγή που έχει γνώση της συζήτησης που έγινε. Ο Καβτσίογλου, πρόσθεσε η ίδια πηγή, είπε ότι η σημερινή πολιτική θα συνεχισθεί.
Ο Καβτσίογλου έχει ενστερνισθεί τις ανορθόδοξες απόψεις του Ερντογάν, γράφοντας σε στήλη εφημερίδας την περασμένη εβδομάδα ότι τα υψηλά επιτόκια «προκαλούν έμμεσα την αύξηση του πληθωρισμού»
