Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας ανέπτυξε σε διαδικτυακή εκδήλωση ο πρόεδρος του κόμματος Αλέξης Τσίπρας. Υπογράμμισε ότι «πρόκειται για μία μικρή επανάσταση» που θα περιλαμβάνει αύξηση των δαπανών ώστε να φθάσει σε βάθος τετραετίας στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 7% του ΑΕΠ και θα ξεκινήσει με μία ένεση από τον πρώτο χρόνο, ύψους 3 δισ. ευρώ, με ταυτόχρονη ανακατανομή των δαπανών στο πλαίσιο ενός νέου μοντέλου αξιοποίησης των πόρων.
Ξεκινώντας, περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση που επικρατεί στην δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας: «Ένα χρόνο μετά είμαστε για μια ακόμη φορά στο σημείο μηδέν. Σήμερα που μιλάμε, τα νοσοκομεία της Αττικής, παρά τα μεγάλα λόγια περί ενίσχυσής τους, για 3η φορά το τελευταίο χρόνο, είναι στο κόκκινο. Και ας μη ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στο πέμπτο συνεχόμενο μήνα lockdown και παρόλα αυτά η Αττική κινδυνεύει να ζήσει ό,τι η Θεσσαλονίκη τον περασμένο Νοέμβρη. Οι ευθύνες τις κυβέρνησης είναι προφανείς».
Σημείωσε ακόμη ότι από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα, πάνω από 6.500 συμπολίτες μας έχασαν τη ζωή τους. Αν είχαμε ένα αποτελεσματικό και αξιόπιστο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας, πολλοί από αυτούς θα είχαν προσέλθει έγκαιρα στα νοσοκομεία και η εξέλιξη της υγείας τους μπορεί να ήταν διαφορετική. Αν είχαμε επάρκεια σε γιατρούς και νοσηλευτές και ικανοποιητικό αριθμό κλινών στις ΜΕΘ, δεν θα χρειαζόταν τα νοσοκομεία μας να θεραπεύουν σχεδόν αποκλειστικά ασθενείς COVID και να γίνεται επιλογή ασθενών που θα χειρουργηθούν.
Ο κ . Τσίπρας υποστήριξε ότι καίτοι η πανδημία ανέδειξε την αναγκαιότητα του δημόσιου συστήματος υγείας, «ωστόσο είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα, ίσως την πρώτη κιόλας μέρα μετά την έξοδο από την πανδημία, κάποιοι θα ξεχάσουν εύκολα όλα αυτά που μας φανέρωσε η ίδια η πραγματικότητα». Ακολούθως ξεκαθάρισε την θέση του ΣΥΡΙΖΑ: «Η Υγεία αποτελεί ύψιστο δημόσιο αγαθό…Σήμερα, λοιπόν, ως δημοκρατική δύναμη ευθύνης, αλλά και ως η επόμενη κυβέρνηση αυτού του τόπου, ανακοινώνουμε δημόσια το Σχέδιό μας για την Υγεία: το νέο ΕΣΥ».
Υπογράμμισε ότι «δεν είναι απλά μια προγραμματική δέσμευση. Είναι εθνική επιταγή. Είναι η κορυφαία μας πολιτική προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια 40 χρόνια μετά το πρώτο ΕΣΥ και αφού διαδοχικές κυβερνήσεις και κυρίως οι επιλογές των μνημονίων το αποδυνάμωσαν, ήρθε η ώρα να το επανασχεδιάσουμε και να το χτίσουμε ξανά.
Ένα νέο ΕΣΥ :
- Που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των πολιτών, ισότιμα.
- Που να ενισχύει τα νοσοκομεία και όλες τις δημόσιες δομές
- Που να δίνει έμφαση στην ποιότητα των υπηρεσιών υγείας
- Που να οδηγεί σε καθοριστική μείωση των ιδιωτικών δαπανών υγείας
- Που να αντιστρέφει το braindrain των νέων γιατρών -επιστημόνων που εγκαταλείπουν τη χώρα και διαπρέπουν σε νοσοκομεία του εξωτερικού.
- Που να δίνει οριστικό τέλος στη σπατάλη, στη διαφθορά και τις «άτυπες πληρωμές»
- Που να αναδιανέμει τους πόρους υπέρ της υγείας και κατά των μεσαζόντων της.
- Που να διασφαλίζει την αξιοπρέπεια του ασθενούς και του υγειονομικού προσωπικού.
Τα θεμέλια του σχεδίου βασίζονται σε τρεις συγκεκριμένους άξονες:
Πρώτος άξονας: Ένα Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο με τους εργαζόμενους στο χώρο της Δημόσιας Υγείας. Γιατρούς, νοσηλευτές, διοικητικό προσωπικό. Αυτή η μεταξύ μας συμφωνία θεωρεί τους εργαζόμενους θεμέλιο λίθο του νέου ΕΣΥ. Χωρίς αυτούς δεν υπάρχει μεταρρύθμιση. Προϋπόθεση για την ενίσχυση του συστήματος αποτελεί η γενναία αύξηση των απολαβών των εργαζόμενων στο χώρο της δημόσιας υγείας. Αλλά και η πολύ αυστηρή τήρηση των νόμων απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς.
Ο δεύτερος άξονας: Η γενναία αύξηση των οικονομικών πόρων του συστήματος, ώστε αυτοί σε βάθος τετραετίας να εναρμονιστούν με τον Ευρωπαϊκό ΜΟ που είναι στο 7% του ΑΕΠ. Πριν όμως από αυτά, κατά το πρώτο έτος του νέου ΕΣΥ, προβλέπεται μία ένεση ζωής ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ από τον εθνικό προϋπολογισμό και επιπλέον 1 δισ. από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ο απαραίτητος οικονομικός «χώρος» για τη μεγάλη αυτή μεταρρύθμιση.
Τρίτος άξονας: Η αναδιανομή των οικονομικών πόρων εντός του Συστήματος. Η αύξηση των δαπανών δεν είναι από μόνη της ικανή συνθήκη. Αν δεν θέλουμε να σπαταλήσουμε αλλά να επενδύσουμε πόρους, πρέπει να σχεδιάσουμε ένα άλλο μοντέλο αξιοποίησής τους. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η εσωτερική ανακατανομή των πόρων με βάση τις διεθνείς οικονομικές μελέτες και πρακτικές. Πόροι που θα αξιοποιούνται για περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες. Το νέο ΕΣΥ είναι ένα πρόγραμμα συγκροτημένο, κοστολογημένο, με πρόβλεψη για κάθε επιμέρους ζήτημα.
«Γι’ αυτό, θα μου επιτρέψετε, χωρίς να σας κουράσω με λεπτομέρειες, να αναφερθώ επιγραμματικά στα πέντε κομβικά σημεία του Σχεδίου μας», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Τα 5 κομβικά σημεία
Σημείο πρώτο: Οι ανθρώπινοι Πόροι. Το ανέφερα και πριν. Επίκεντρο στο νέο ΕΣΥ είναι ο άνθρωπος. Ο ασθενής από τη μία. Αλλά και ο εργαζόμενος στο Σύστημα Υγείας από την άλλη. Γιατί για να έχει παρόν και μέλλον το ΕΣΥ, πρέπει να δώσουμε προοπτική στους ανθρώπους του, αλλά και σε αυτούς που θέλουμε να το στελεχώσουν.
Το Σχέδιό μας, λοιπόν, προβλέπει:
- Άμεση πρόσληψη 5.500 μόνιμων υγειονομικών που αποχώρησαν από το σύστημα τον τελευταίο χρόνο (σε συνθήκες πανδημίας) χωρίς να αντικατασταθούν.
- Πρόσληψη επιπλέον 10.000 μόνιμων υγειονομικών σε βάθος τριετίας.
- Μονιμοποίηση στο ΕΣΥ του συνόλου του υγειονομικού προσωπικού που έδωσε τη μάχη της πανδημίας στη πρώτη γραμμή.
- Αυτόματη προκήρυξη όλων των κενούμενων οργανικών θέσεων στο ΕΣΥ
- Ειδικά κίνητρα για την προσέλκυση γιατρών ΕΣΥ στις άγονες και νησιωτικές περιοχές
- Αναδιαμόρφωση του μισθολογίου του ιατρικού προσωπικού, ώστε ο εισαγωγικός μισθός για τον πρωτοδιόριστο γιατρό να είναι τα 2.000 ευρώ.
- Αναλογικές αυξήσεις των μισθών για το μη ιατρικό, υγειονομικό προσωπικό.
- Ένταξη όλων των εργαζόμενων στο καθεστώς των Βαρέων και Ανθυγιεινών.
Το δεύτερο σημείο αυτής της επανάστασης-με-σχέδιο στον χώρο της Υγείας, έχει να κάνει με την γενναία ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας αλλά και της Δευτεροβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ως προς την Πρωτοβάθμια Φροντίδα, επισημαίνω:
- Τον τριπλασιασμό δομών ΤΟΜΥ. Από τις 127 που λειτουργούν σήμερα πάμε στις 380 σε όλη τη χώρα.
- Την εδραίωση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού σε όλη την επικράτεια και για όλους τους πολίτες.
- Τη λειτουργία ανά δήμο Πολυδύναμων Κέντρων Υγείας.
- Το Δίκτυο Ολοκληρωμένης κατ’ οίκον Φροντίδας.
Οι Κινητές Ομάδες Υγείας, που αφορούν κυρίως τους κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών και η Σχολική Υγειονομική Φροντίδα, με τη συγκρότηση των Σχολικών Ομάδων Φροντίδας Υγείας (ΣΟΦΥ) με ειδικευμένους παιδοψυχολόγους και νοσηλευτές στα σχολεία της χώρας, συμπληρώνουν την Πρώτη Βαθμίδα.
Στη Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας περιλαμβάνονται:
- Η Ανάπτυξη κρεβατιών ΜΑΦ (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας) και ΜΕΘ (Μονάδα Εντατικής Θεραπείας) με βάση τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Η λειτουργική επάρκεια των νοσοκομείων της περιφέρειας ώστε να αποφεύγεται η μεγάλη μετακίνηση ασθενών προς τα κεντρικά νοσοκομεία.
- Η ανάπτυξη νέων ειδικών νοσοκομειακών δομών (Ογκολογικά, Καρδιοχειρουργικά, Παιδιατρικά) με κριτήριο τη νοσηρότητα και την απουσία ανάλογων μονάδων σε μεγάλες γεωγραφικές περιφέρειες.
- Η επιχειρησιακή ολοκλήρωση του ΕΚΑΒ, με πανελλαδικό δίκτυο διακομιδής ασθενών με χερσαία, εναέρια αλλά και πλωτά πλέον μέσα.
Τρίτο κομβικό σημείο της μεταρρύθμισης, η Φαρμακευτική Πολιτική:
- Με εγγυημένη πρόσβαση όλων των ασθενών στις σύγχρονες φαρμακευτικές θεραπείες.
- Με στήριξη της εγχώριας έρευνας.
- Με καθοριστική μείωση της συμμετοχής στο φάρμακο για τους χρόνια πάσχοντες.
Τέταρτο κομβικό σημείο, ο ΕΟΠΥΥ:
- Με διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών για το ΣΥΝΟΛΟ του πληθυσμού.
- Με πλήρη κάλυψη των ανασφάλιστων πολιτών σε υγειονομικό υλικό για χρόνιες ασθένειες, γιατί όπως δεν κάνει διακρίσεις η ασθένεια, έτσι δεν κάνει διακρίσεις και η Πολιτεία απέναντι στον ασθενή.
- Με κάλυψη νέων υπηρεσιών, όπως η οδοντιατρική φροντίδα για παιδιά και ενήλικες.
Και έρχομαι στο πέμπτο κομβικό σημείο του νέου ΕΣΥ, που είναι οι Εθνικές Οριζόντιες Στρατηγικές για ένα νέο Χάρτη Υπηρεσιών Υγείας:
- Και πρώτα απ’ όλα, αξιοποιώντας τα διδάγματα της πανδημίας,
- Η αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας, με έμφαση στην πρόληψη και στην προαγωγή της Υγείας.
- Με συγκρότηση σύγχρονου μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης.
- Με αποκέντρωση των υπηρεσιών του ΕΟΔΥ και ανάπτυξη των Περιφερειακών Εργαστηρίων Δημόσιας Υγείας.
- Με ενίσχυση της Ιατρικής της Εργασίας, της επαγγελματικής και περιβαλλοντικής υγείας.
- Με φροντίδα υγείας για τους ευάλωτους πληθυσμούς
Δεύτερον, ένα Εθνικό Σχέδιο για την αναβάθμιση των υποδομών του συστήματος υγείας. Είναι το σχέδιο Φιλόδημος για την Υγεία, που -μεταξύ άλλων- προβλέπει:
- Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της ξενοδοχειακής υποδομής και του εξοπλισμού των νοσοκομείων
- Υλικοτεχνική αναβάθμιση των Κέντρων Υγείας της περιφέρειας
- Δημιουργία νέων νοσοκομείων εκεί όπου διαπιστωμένα υπάρχει ελλιπής υγειονομική κάλυψη, όπως στην Ανατολική Αττική και τη Δυτική Θεσσαλονίκη.
- Επαναλειτουργία όλων των νοσοκομείων που έκλεισαν από τη κυβέρνηση Σαμαρά (πχ το πρώην Λοιμωδών στην Αγία Βαρβάρα και στη Θεσσαλονίκη, το Παναγία στη Καλαμαριά)
- Επαναφορά του «Ερρίκος Ντυνάν» και υπαγωγή του στο υπουργείο Υγείας.
Τρίτον, στρατηγικό σχέδιο ψηφιοποίησης των υπηρεσιών Υγείας, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
- Καθολική εφαρμογή του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου και
- Ψηφιακή διασύνδεση όλων των δημόσιων δομών υγείας.
Τέταρτον, εξειδικευμένες στρατηγικές που θα υλοποιηθούν με ανάπτυξη του δημόσιου συστήματος υγείας, σε τομείς που μέχρι σήμερα η παρουσία του ήταν ανεμική. Στρατηγικές:
- Για τον καρκίνο
- Για τη φυσική ιατρική και αποκατάσταση
- Για τη γηριατρική
- Για την αναπαραγωγική υγεία
- Για την ανάπτυξη κοινοτικών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας
- Για την ολιστική αντιμετώπιση των εξαρτήσεων
Μετά την παρουσίαση του προγράμματος για το νέο ΕΣΥ, ακολούθησε συζήτηση με τον πρώην υπουργό Υγείας και τομεάρχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Ανδρέα Ξανθό, την αναπληρώτρια τομεάρχη Υγείας, Δώρα Αυγέρη, την καθηγήτρια Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Αθηνά Λινού, τον καθηγητή Αιματολογίας της Σορβόννης, Γρηγόρη Γεροτζιάφα, τον καθηγητή της Πολιτικής Υγείας του LSE, Ηλία Μόσιαλο, τον καθηγητή Ιατρικής του Harvard, Όθωνα Ηλιόπουλο, τον ομότιμο καθηγητή Παιδοψυχιατρικής, Δημήτρη Αναγνωστόπουλο, την πρόεδρο του Συλλόγου Ρευματοπαθών «ΕΛΕΑΝΑ», Αθανασία Παππά, την πρόεδρο του Συλλόγου Καρκινοπαθών Έβρου και αναπληρώτρια γραμματέα της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Εύη Ορφανού και την ΠΕ νοσηλεύτρια του ΠΑΓΝΗ, Κατερίνα Κεραμά. Τη συζήτηση συντονίζει ο δημοσιογράφος Μιχάλης Κεφαλογιάννης.
