Πάνω από 1.000 οι πτώσεις δέντρων. Γραφειοκρατικός Γολγοθάς η προληπτική κοπή τους
ΔΕΔΔΗΕ, Περιφέρεια Αττικής και δήμοι πετούν το μπαλάκι των ευθυνών μεταξύ τους για το γεγονός ότι περίπου 250.000 νοικοκυριά ακόμα και στην Αττική μετά τις διακοπές ρεύματος βυθίστηκαν στο σκοτάδι χθες Τρίτη 16 Φεβρουαρίου από την επέλαση της «Μήδειας» την ώρα μάλιστα που η ηλεκτροδότηση δεν έχει αποκατασταθεί ακόμα σε 32.000 οικογένειες για τρίτο 24ωρο.
Δεδομένου ότι η συζήτηση για την υπογειοποίηση του δικτύου της ΔΕΗ παραμένει ακόμα …συζήτηση, μεγάλο μέρος της ζημιάς προκάλεσαν για άλλη μια φορά οι πτώσεις δέντρων. Συνολικά εκτιμάται ότι μόνο κατά τη χθεσινή ημέρα καταγράφηκαν περισσότερες από 1.000 πτώσεις δέντρων με περιστατικό ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας, στη Βασιλίσσης Σοφίας στο ύψος της Βουλής.
Πετούν το μπαλάκι των ευθυνών για τις διακοπές ρεύματος
ΔΕΔΔΗΕ, Περιφέρεια Αττικής και δήμοι ρίχνουν το μπαλάκι των ευθυνών μεταξύ τους τόσο για την αρμοδιότητα του κλαδέματος και της κοπής των δέντρων όσο και για τον καθαρισμό του οδικού δικτύου προκειμένου τα συνεργεία να μπορέσουν να φτάσουν ταχύτερα στο σημείο κάθε βλάβης.
Το να κόψεις άλλωστε ένα δέντρο ακόμα και αν αυτό έχει κριθεί επικίνδυνο για την ασφάλεια πολιτών και περιουσιών στην Ελλάδα δεν είναι μια απλή υπόθεση. Εάν βρίσκεται σε ιδιόκτητο οικόπεδο εντός οικισμού, ο πολίτης θα πρέπει να απευθυνθεί στην Πολεοδομία εκδίδοντας μία έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. Εάν βρίσκεται στο οικόπεδο του γείτονα, θα πρέπει να εξασφαλίσει και τη δική του σύμφωνη γνώμη.
Εάν το δέντρο όμως βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο σε εντός σχεδίου περιοχή, ο πολίτης θα πρέπει να απευθυνθεί στον οικείο δήμο. Για το ζήτημα θα πρέπει να αποφανθεί η αρμόδια Επιτροπή Ποιότητας Ζωής και στη συνέχεια να υπάρξει απόφαση του δημοτικού συμβουλίου με το δήμο ακολούθως να πρέπει επίσης να ενημερώσει και την Πολεοδομία.
Τι γίνεται με τα επικίνδυνα δέντρα
Περισσότερο «θολό» είναι το τοπίο στην περίπτωση επικίνδυνων δέντρων σε περιοχές εκτός οικισμών, για τις οποίες θα πρέπει να ενημερωθεί και η δασική υπηρεσία, η οποία πολύ δύσκολα θα εκδώσει άδεια κοπής ιδιαιτέρως εάν θεωρεί ότι η περιοχή που τώρα μπορεί να είναι πλήρως ανοικοδομημένη, αποτελούσε πρώην δασική έκταση.
Σε κάθε περίπτωση η αρμοδιότητα κλαδέματος δέντρων, τα οποία ακουμπούν σε καλώδια της ΔΕΗ μοιράζεται ανάμεσα σε δήμους και ΔΕΔΔΗΕ. Εφόσον ο δήμος εντοπίσει κλαδιά δέντρων που ακουμπούν σε καλώδια, θα πρέπει άμεσα να ενημερώσει τον ΔΕΔΔΗΕ και το δέντρο να κλαδευτεί από έναν εκ των δύο φορέων. Ωστόσο ο διαμοιρασμός της ευθύνης και η έλλειψη συνεννόησης συχνά οδηγεί στο να μην κλαδευτεί στο τέλος από …κανέναν.
Κι αυτό παρά το γεγονός ότι κάθε Απρίλιο η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας με εγκύκλιό της καλεί τον ΔΕΔΔΗΕ και τους δήμους να προνοήσουν για το κλάδεμα δέντρων και τον καθαρισμό οικοπέδων ενόψει της έναρξης της αντιπυρικής περιόδου. Αποτέλεσμα, μετά από πολλές φυσικές καταστροφές (φωτιές, πλημμύρες, χιονοθύελλες) να …κατηγορούνται τα δέντρα χωρίς κανείς να αναζητά τη ρίζα του προβλήματος.
Κι αυτή, όπως επισημαίνει στο ethnos.gr η δασολόγος και γενική γραμματέας του δήμου Βύρωνα, Νατάσα Βαρουχάκη, θα πρέπει να αναζητηθεί και στην απόφαση φύτευσης ενός δέντρου.
«Η Αθήνα έχει γεμίσει από «βασανισμένα» δέντρα, τα οποία δεν είναι ενδεδειγμένα για τις συνθήκες της πόλης. Πρόκειται για ευκαλύπτους, πεύκα και άλλα είδη, τα οποία δε θα έπρεπε να έχουν φυτευτεί εξαρχής», τονίζει.
Ζήτημα η επιλογή των δέντρων
Και εξηγεί: «Οι ευκάλυπτοι, οι οποίοι ήρθαν από την Αυστραλία και φυτεύτηκαν μαζικά τη δεκαετία του ΄60, έχουν λεπτό ξύλο και τα κλαδιά τους σπάνε εύκολα. Η χαλέπιος πεύκη από την άλλη έχει από τη φύση της στρεβλό κορμό και είναι ένα δέντρο ευαίσθητο στον άνεμο, ενώ οι βραχυχίτωνες που προτιμήθηκαν παλαιότερα επειδή μεγαλώνουν γρήγορα, πέφτουν θύματα αυτού ακριβώς του χαρακτηριστικού τους καθώς γερνούν και πολύ γρηγορότερα συγκριτικά με άλλα δέντρα», σημειώνει προσθέτοντας ότι νεραντζιές και γαζίες δεν ήταν τυχαία τα δέντρα της παλιάς Αθήνας.
Η επιλογή του δέντρου όμως δεν είναι το μοναδικό ζήτημα, καθώς ιδιαίτερα κρίσιμη είναι και η φροντίδα του. Συχνά αμελείται το κλάδεμα των ευκαλύπτων, ενώ τα πεύκα πολλές φορές κλαδεύονται τυχαία με την απομάκρυνση των κλαδιών που ενοχλούν με αποτέλεσμα τελικά το δέντρο να «χάνει την ισορροπία του». Επιπλέον κανένα δέντρο δεν μπορεί να αναπτύξει ισχυρό ριζικό σύστημα, όταν φυτεύεται σε ένα παρτέρι που φτιάχτηκε εκ των υστέρων κάπου, σημειώνει.
Από το σημείο που ένα δέντρο θα κριθεί επικίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια μέχρι την οριστική απόφαση για την κοπή του, πολλές φορές περνά διάστημα πολλών μηνών. Στα όρια της Αττικής και ειδικά των πιο αστικών τμημάτων της, η τεράστια ανάγκη για πράσινο κάνει συχνά τους πολίτες ιδιαίτερα καχύποπτους όχι μόνο στην κοπή ενός δέντρου, αλλά και στο κλάδεμά του, το οποίο μετατρέπεται ακόμα και σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης σε επίπεδο δήμων. Οι έντονες αντιδράσεις των δημοτών οδηγούν πολλές φορές στην ανάκληση αντίστοιχων αποφάσεων από τις δημοτικές αρχές, ενώ δε λείπουν και οι περιπτώσεις που τέτοιες υποθέσεις καταλήγουν στα δικαστήρια.
Ζημιές και σε αυτοκίνητα
Τα ταλαιπωρημένα και επικίνδυνα δέντρα όμως δεν αποτελούν απειλή μόνο για τους πολίτες ή το σύστημα ηλεκτροδότησης δεδομένου ότι ενδεχόμενη πτώση τους μπορεί να καταστρέψει περιουσίες. Αν και ακόμα δεν έχουν συγκεντρωθεί τα απολογιστικά στοιχεία της «Μήδειας», εκτιμάται ότι πολλά αυτοκίνητα έχουν υποστεί μικρότερες ή μεγαλύτερες ζημιές από πτώσεις δέντρων και κλαδιών, οι οποίες μάλιστα σε μεγάλο βαθμό δε θα αποζημιωθούν δεδομένου ότι τα φυσικά φαινόμενα δεν περιλαμβάνονται στα απλά ασφαλιστήρια οχημάτων.
Παρά το γεγονός ότι αυξάνονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα τα τελευταία χρόνια, πολλοί είναι οι ιδιοκτήτες οχημάτων που ακόμα αποφεύγουν αυτό το έξοδο. Αλλωστε και στα σπίτια εκτιμάται ότι ασφαλισμένο για φυσικές καταστροφές είναι περίπου το 15%. Οι πρώτες εκτιμήσεις της Ενωσης Ελληνικών Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας, από τον πρόσφατο κυκλώνα Ιανό το διήμερο 18 – 19 Σεπτεμβρίου, πάντως, έκαναν λόγο για περίπου 1.000 αναγγελίες ζημιών σε αυτοκίνητα.
Σκρέκας: Αντικείμενο της επόμενης μέρας η αναζήτηση ευθυνών
Στην ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης επενδύσεων ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ που θα ξεκινήσουν το αμέσως επόμενο διάστημα για υπογειοποιήσεις καλωδίων, αναφέρθηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας σε δηλώσεις του στην τηλεόραση του Alpha.
«Ξέρουμε το πρόβλημα δέκα χρόνια κρίσης στην Ελλάδα δυστυχώς έφεραν και το δίκτυο της ηλεκτρικής ενέργειας λίγο πίσω και άρα χρειάζονται σοβαρές επενδύσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει. Για την επόμενη δεκαετία τα πλάνα επενδύσεων και του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ για μέση και υψηλή τάση ξεπερνούν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ» τόνισε.
Σε ό,τι αφορά τις συνέπειες της Μήδειας, ο υπουργός τις απέδωσε σε μεγάλο βαθμό στη σφοδρότητα της κακοκαιρίας τονίζοντας ότι «είναι μια κατασταση η οποία εκ των πραγμάτων δε θα μπορούσε να αποφευχθεί σε ένα μεγάλο βαθμό», ενώ για τα απαραίτητα κλαδέματα υποστήριξε ότι «φέτος είχε γίνει δουλειά» και ο σχετικός προυπολογισμός ήταν αυξημένος κατά 30%.
«Η πραγματικότητα είναι ότι έχουμε ένα σφοδρό καιρικό φαινόμενο, το οποίο έσπασε τα δέντρα. Είμαι μαζί με τα συνεργεία τις τελευταίες 48 ώρες έχουμε δει πράγματα που δεν μπορεί να τα συλλάβει ανθρώπινος νους να φτιάχνουμε μία γραμμή να φεύγουμε, να την ηλεκτροδοτούμε και μετά από δέκα λεπτά να σπάνε άλλα δύο δέντρα και να την ξαναβραχυκυκλώνουν» είπε.
Οσο για την απόδοση ευθυνών και την αναζήτηση των αιτίων των τόσο εκτεταμένων προβλημάτων ηλεκτροδότησης ακόμα και εντός Αττικής, ο κ. Σκρέκας είπε πως «δε θα ησυχάσουμε αν δεν πάρει και το τελευταίο σπίτι ρεύμα. Φυσικά και υπάρχουν προβλήματα και κανένας δεν μπορεί να πει, όποιος έχει σώας τα φρένας, ότι όλα έχουν γίνει έτσι όπως θα μπορούσαν ίσως ιδανικά να έχουν γίνει. Αλλά αυτή τη στιγμή είμαστε στο πρόβλημα και έχουμε έναν πρωταρχικό στόχο να ηλεκτροδοτήσουμε όλες τις περιοχές, όλα τα σπίτια. Την επόμενη μέρα θα τα συζητήσουμε όλα αυτά» κατέληξε προσθέτοντας πως αυτή τη στιγμή απομένει να αποκατασταθούν 8 γραμμές μέσης τάσης στη βόρεια Αττική.
ΚΕΔΕ: Δεν ευθύνονται οι Δήμοι για τις κοπές δέντρων
Καμία ευθύνη για το κλάδεμα ή κόψιμο των δέντρων κατά μήκος των γραμμών μεταφοράς ενέργειας, όπως προκύπτει και από τον Κανονισμό Εγκαταστάσεων και Συντήρησης Υπαίθριων Γραμμών Ηλεκτρικής Ενέργειας, δε φέρουν οι δήμοι, επισημαίνει σε ανακοίνωση που εξέδωσε το βράδυ της Τετάρτης η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).
Αφού επισημαίνει ότι «τα λεγόμενα <ακραία ή σπάνια φαινόμενα>, ούτε τόσο ακραία αλλά ούτε και τόσο σπάνια θα πρέπει να θεωρούνται πλέον, η ΚΕΔΕ τονίζει πως οι ώρες αυτές «παραμένουν κρίσιμες και δεν είναι κατάλληλες ούτε για την εξαγωγή συμπερασμάτων αλλά ούτε και για τη δημιουργία κατηγορητηρίων».
Προσθέτει πως η Ελλάδα είναι απαραίτητο να αποκτήσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας, που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη κι όχι στην εκ των υστέρων διαχείριση, στον οποίο θα συμμετέχουν με υπευθυνότητα όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, καθώς και η αυτοδιοίκηση, με ξεκάθαρους ρόλους κι αρμοδιότητες ο καθένας. Αφήνει μάλιστα σαφείς αιχμές και για την υποχρηματοδότηση των δήμων: «Ο μηχανισμός αυτός, εκτός από νομοθέτηση, θέλει και χρηματοδότηση, την οποία περιμένουμε το επόμενο διάστημα από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία».
Αναφερόμενος στα κλαδέματα και τις κοπές δέντρων, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου υπογραμμίζει πως η ευθύνη αυτή δεν ανήκει στους δήμους αναφέροντας ότι:
- Με πρόσφατο (15.01.2021) έγγραφο προς τους Δήμους και Δασαρχεία του Βόρειου Τομέα της Αττικής, αυτό που ζητεί από τους δήμους ο ΔΕΔΔΗΕ είναι να επισημάνουν προβλήματα στο δίκτυο, όταν αυτά υποπίπτουν στην αντίληψή τους καθώς και να υποδεικνύουν χώρους εναπόθεσης της ξυλείας που θα προκύψει.
- Δεν οφείλονται όλες οι διακοπές ρεύματος σε πτώσεις δέντρων
- Αντικειμενικά, οι Δήμοι του αστικού συγκροτήματος δεν έχουν όλο αυτό το στόλο των μηχανημάτων, για να καθαριστούν οι δρόμοι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και ενόσω η κακοκαιρία ήταν σε εξέλιξη. Πολύ περισσότερο, γερανούς και άλλο εξοπλισμό για τον τεμαχισμό και την απομάκρυνση των πεσμένων κορμών. Η ΚΕΔΕ επισημαίνει ότι «σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η διάγνωση της προβληματικής στατικότητας των δέντρων, δεν είναι ούτε τόσο εύκολη ούτε τόσο προφανής, όπως και η ύπαρξη ασθενειών του ριζικού συστήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι πάρα πολλά από τα δέντρα που έπεσαν, δεν έσπασαν αλλά ξεριζώθηκαν. Ακόμη πάντως κι αν ένας Δήμος κρίνει ότι κάποιο δέντρο πρέπει να κοπεί, αυτό δεν είναι εύκολο» τονίζει αναφέροντας ότι βάσει της διαδικασίας για να γίνει αυτό, ένας δήμος αφού ξεπεράσει τα πάσης φύσεως προβλήματα με τοπικού χαρακτήρα αντιδράσεις, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία πρέπει να προηγηθούν μια σειρά από ενέργειες όπως αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων ή άδεια από το οικείο Δασαρχείο για τη διάθεση της ξυλείας κλπ. .
Δείτε και το ρεπορτάζ του Open tv