Η εισβολή Ερντογάν στην Συρία το 2019 και η καθίζηση της αγοράς αυτοκινήτων λόγω της πανδημίας οδήγησαν στην εγκατάλειψη του επενδυτικού σχεδίου. Οδηγείται σε εκκαθάριση η θυγατρική στην Τουρκία.
Οριστικό τέλος έδωσε η Volkswagen στο μεγάλο τουρκικό project της, για την επένδυση σε εργοστάσιο στη γειτονική χώρα. Ένα τέλος που το βλέπαμε να έρχεται σε συνέχειες από τις πρώτες φήμες που άρχισαν να ακούγονται ήδη από τον Οκτώβριο του 2019, με την εμπλοκή της Τουρκίας στον πόλεμο της Συρίας και φυσικά με τις πιο έντονες φήμες τον περασμένο Ιούλιο όταν οι επιπτώσεις τις πανδημίας άλλαξαν πολλά σχέδια του γερμανικού γίγαντα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Με δεδομένο όμως ότι ακόμα και μέσα στο δυσμενές κλίμα που δημιούργησε η Covid-19 η Volkswagen ανακοίνωσε πώς θα κάνει πρόσθετη επένδυση 1 δισ. ευρώ στη Σλοβακία, τότε μπορεί κανείς να αντιληφθεί εύκολα ότι οι λόγοι που οδήγησαν στην ακύρωση της επένδυσης στην Τουρκία δεν ήταν μόνο οικονομικοί αλλά κυρίως πολιτικοί.
Όπως έγινε γνωστό η γερμανική εταιρεία έκλεισε τη θυγατρική εταιρεία της στην πόλη της Μανίσα στην δυτική Τουρκία, η οποία είχε συσταθεί για την επένδυση που σχεδίαζε να πραγματοποιήσει η η Volkswagen. Ο γερμανικός κολοσσός είχε ιδρύσει την εταιρεία αυτή τον Οκτώβριο του 2019 με κεφάλαιο 943,5 εκατ. τουρκικές λίρες (περίπου 127 εκατ. δολ. ΗΠΑ).
Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg Turkey, στις 17 Δεκεμβρίου 2020 η Ανώνυμη Εταιρεία Βιομηχανίας και Εμπορίου Volkswagen Τουρκίας εκκαθαρίστηκε στο πλαίσιο των οικονομικών μέτρων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της κρίσης που επήλθε ως απότοκος της πανδημίας του κορονοϊού και η σχετική απόφαση καταχωρήθηκε επίσης και στην Μητρώου Εταιρειών. Στόχος της επένδυσης ήταν να ξεκινήσει παραγωγή μοντέλων της VW στην Τουρκία. Το νέο εργοστάσιο επρόκειτο να κατασκευαστεί στη Σμύρνη και θα δημιουργούσε 4.000 θέσεις εργασίας.
Τα πρώτα «σύννεφα»
Η πρώτη διακοπή της διαδικασίας της επένδυσης ήρθε μετά την εισβολή της Τουρκίας στη Βόρεια Συρία τον Οκτώβριο του 2019. Κοινή γνώμη και δυτικές κυβερνήσεις στάθηκαν απέναντι σ’ αυτή την επιλογή του προέδρου Ερντογάν, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβάλουν κυρώσεις για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφερε να συμφωνήσει σε μία κοινή στάση.
Εντός της Γερμανίας έγιναν διαδηλώσεις ενάντια στην εισβολή της Τουρκίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα, η VW ανακοίνωσε ότι ο σχεδιασμός για το νέο εργοστάσιο στα μέσα Οκτωβρίου θα αναβληθεί, «ακόμα κι αν η επένδυση συνεχίσει να έχει νόημα από επιχειρηματική σκοπιά».
Ο πρωθυπουργός της Κάτω Σαξονίας Στέφαν Βάιλ (SPD), ο οποίος συμμετέχει στο Ελεγκτικό Συμβούλιο του ομίλου, ως εκπρόσωπος του κρατιδίου – έδρας και μετόχου με 20% δήλωσε τότε ότι δε θα μπορούσε να συνεχιστεί η επένδυση όσο η Τουρκία βρίσκεται σε πόλεμο. «Οι εικόνες που βλέπουμε από την βόρεια Συρία είναι αποτρόπαιες», δήλωσε ο κ. Βάιλ, τονίζοντας ότι η στρατιωτική επιχείρηση αποτελεί προφανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και έχει προκαλέσει τεράστιο προσφυγικό κύμα και γενικότερη όξυνση της κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή. «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι η Volkswagen υπό αυτές τις συνθήκες θα επενδύσει στην Τουρκία ένα δισεκατομμύριο», δήλωσε.
Το τελικό «χτύπημα»
Οριστικό τέλος στην επένδυση ωστόσο μπήκε με την επέλαση της πανδημίας και τις επιπτώσεις που αυτή είχε στην αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως. Η Volkswagen επλήγη σοβαρά κατά το πρώτο μέρος του έτους που έφερε δραστική μείωση των πωλήσεων.
Ήδη από τον Ιούλιο του 2020 η γερμανική εταιρεία ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει το σχέδιο για επένδυση στην Τουρκία. «Η κατάσταση δεν είναι η ίδια σε σχέση με πριν από τον κορονοϊό», δήλωσε εκπρόσωπος του ομίλου. «Θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια για να ανακάμψουμε από τις επιπτώσεις της πανδημίας», ανέφερε η εταιρεία στην ίδια δήλωση.
Η πολιτική διάσταση της «φυγής» της VW από την Τουρκία
Οι κύριοι λόγοι εγκατάλειψης της επένδυσης έχουν να κάνουν με την ανασφάλεια που δημιουργεί η τουρκική οικονομία και πολιτική διαχείριση σε ξένους επενδυτές. Οι συζητήσεις για την επένδυση είχαν φτάσει στα ανώτατα κλιμάκια ώστε να εξαντληθεί κάθε πιθανός τρόπος εξεύρεσης λύσης. Είναι ενδεικτικό ότι το περασμένο καλοκαίρι, ο διευθύνων σύμβουλος της VW, Χέμπερτ Ντίες, είχε διαπραγματεύσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο επικεφαλής του σωματείου της VW, Μπερντ Όστερλοχ, σύμφωνα με πληροφορίες, συναντήθηκε επίσης με Τούρκους συνδικαλιστές τον Ιούλιο του 2019 και στη συνέχεια έδωσε το «πράσινο φως».
Μιλώντας τον Δεκέμβριο στο Αhval, πάντως, ο Ντίες δήλωνε ότι με τις νέες συνθήκες δεν υπήρχε πλέον λόγος για πρόσθετες μονάδες παραγωγής. Ο Ντίες δεν έκρυψε ποτέ τη συμπάθειά του για τη γειτονική χώρα όπου δραστηριοποιούνται περίπου 7.000 γερμανικές εταιρείες. Ωστόσο, το έντονα αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε στην Ευρώπη από τις γεωπολιτικές κινήσεις του Τούρκου προέδρου και η αστάθεια της τουρκικής οικονομίας δεν του επέτρεψαν να πείσει και το υπόλοιπο συμβούλιο του ομίλου που παρέμενε αρνητικά διακείμενο.
«Ήμουν υπέρ του ανοίγματος ενός εργοστασίου εκεί», ανέφερε ο Ντέις στο γερμανικό οικονομικό περιοδικό WirtschaftsWoche. «Θα μπορούσαμε να ανοίξουμε το νέο εργοστάσιο στην Τουρκία και να συμβάλουμε στη βελτίωση των συνθηκών εκεί». Ωστόσο, όπως σημείωνε στη συνέντευξη αυτή, οι μέτοχοι του γερμανικού κολοσσού ανησυχούσαν για το πολιτικό κλίμα στη χώρα.
