Σε μια εβδομάδα κλείνει η δημόσια διαβούλευση στο open.gov για το λεγόμενο Master Plan για τη
“δίκαιη μετάβαση” των λιγνιτικών περιοχών σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης.
Μέχρι στιγμής, που γράφονται αυτές οι γραμμές στη δημόσια διαβούλευση έχουν κατατεθεί μόλις 34
σχόλια, εκ’ των οποίων 5-6 παρουσιάζουν κάποιο ενδιαφέρον και τα υπόλοιπα αποτελούν
περισσότερο κριτική στο σχεδιασμό.
Μια τέτοια κριτική θέλω να παρουσιάσω με το άρθρο αυτό για να προβληματίσω και να
προβληματιστώ.
Καταρχήν, πριν φτάσουμε στη κατάρτιση ενός νομοσχεδίου, οι φορείς είχαν ελάχιστο χρόνο να
καταθέσουν προτάσεις. Δόθηκε μόλις ένας μήνας, να επεξεργαστούν οι φορείς ένα τεράστιο από
άποψη υλικού “πακέτο” σχεδιασμού, ώστε να καταλήξουν σε κάποια συμπεράσματα, πόσο μάλλον να
προτείνουν κάτι ικανοποιητικό. Οι όποιες προτάσεις μάλιστα θα έπρεπε να βρίσκονται στο πλαίσιο
αυτού του σχεδιασμού. Αυτό θεωρήθηκε a priori η βάση του να χτιστούν προτάσεις.
(εικ1, σελ 8 του ΜΡ)
Το Master Plan κινείται στο να απαντήσει στις προκλήσεις της μεταλιγνιτικής περιόδου και αφορά μόνο τις περιοχές που θίγονται σε επίπεδο νομού, ενώ είναι αντιφατικό το ότι εφαρμόζεται θεωρητικά σε επίπεδο περιφέρειας. Δημιουργεί ενδο-περιφερειακές διακρίσεις δηλαδή αλλά προδίδει πολλές φορές, υπόρρητα κάποια πράγματα που είναι χαρακτηριστικά για το ποιός τελικά θα πληρώσει τη λυπητερή αυτής της μετάβασης και ποιά συμφέροντα εξυπηρετούνται.
Στο παρακάτω απόσπασμα για παράδειγμα, μας λένε ότι σε ότι αφορά την τηλεθέρμανση, το κόστος δεν θα το αναλάβει κάποιος επενδυτής, αλλά η δημόσια ΔΕΗ. Εδώ πρέπει να αναρωτηθείτε, ποιός θα αποπληρώσει το κόστος αυτής της επένδυσης; Θα προστεθεί η απόσβεσή του στο κόστος του “φθηνού” υγροποιημένου φυσικού αερίου;
(Εικ.2, σελ 10 του ΜΡ)
Το φυσικό αέριο μάλιστα, προκρίνεται γενικά, ως ο βασικός αντικαταστάτης του λιγνίτη.
Υποτίθεται, ότι είναι φθηνότερο και φιλικότερο προς το περιβάλλον καύσιμο.
Η αλήθεια είναι πως αυτή η “περιβαλλοντική φιλικότητα” αμφισβητείται ευθέως.
Στις 05 Ιανουαρίου του 2020 ο πρωθυπουργός στη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, μέσα
σε άλλα κεντρικά διεθνή θέματα, στην agenda των συνομιλιών ήταν και η χρήση μέρους του λιμανιού
της Αλεξανδρούπολης από τις Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις , που θα χρησιμοποιηθεί για την
εισαγωγή από τις ΗΠΑ υγροποιημένου φυσικού αερίου ( LNG).
[Σύνδεσμος Ναυτεμπορική 1] (Εικ MME 1&2)
Εικ2: Απόσπασμα από το άρθρο
Να πούμε εδώ ότι πολλές Αμερικανικές (και όχι μόνο) μεγάλες εταιρείες επενδύουν τεράστια ποσά
στην εξόρυξη φυσικού αερίου. Στις ΗΠΑ δε, η επενδυτική αυτή τάση έχει πάρει διαστάσεις
παροξυσμού στους επενδυτικούς κύκλους.
Τα περιγράφει καλύτερα η Naomi Klein στο βιβλίο της “Αυτό αλλάζει τα πάντα/Καπιταλισμός εναντίων
κλίματος”
Ας αφήσουμε να μας εξηγήσει:
” Το 2011 μια δεξαμενή σκέψης με το όνομα Carbon Tracker Initiative, η οποία εδρεύει στο Λονδίνο, πραγματοποίησε μια πρωτοποριακή έρευνα η οποία άθροιζε τα αποθέματα που υποστηρίζουν ότι διαθέτουν όλες οι εταιρείες καυσίμων, ιδιωτικές και κρατικές. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους , τα αποθέματα, πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα (…) αντιπροσωπεύουν 2.795 γιγατόνους CO2. Γνωρίζουμε σε γενικές γραμμές ότι, αν θέλουμε να αποφύγουμε την αύξηση 2 βαθμών κελσίου μέχρι το 2050 (με πιθανότητες να το πετύχουμε γύρω στο 80%) δεν πρέπει οι εκπομπές CO2 να ξεπεράσουν τους 565 γιγατόνους στο διάστημα απο το 2011 έως το 2050.
(…) Οι αριθμοί αυτοί σημαίνουν κάτι πολύ απλό. Η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, ανακοίνωσε μέσω των αιτήσεων στην επιτροπή κεφαλαιογοράς των ΗΠΑ και των υποσχέσεων στους μετόχους της, ότι είναι αποφασισμένη να κάψει πενταπλάσια ορυκτά καύσιμα από αυτά που μπορεί να αντέξει η ατμόσφαιρα” (πρίν η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη).
(σελ 197)
“Εν το μεταξύ στη Βραζιλία η Βρετανική BG Group σχεδιάζει να επενδύσει μέσα στην επόμενη
δεκαετία, 30 δις δολάρια, κυρίως για υποθαλάσσιες γεωτρήσεις που αγγίζουν τα 3.000 μέτρα.
(…) Η Chevron σχεδιάζει να δαπανήσει 54 δις δολάρια για εξόρυξη φυσικού αερίου κοντά στο νησί
Μπάροου, κοντά στη Αυστραλία και έχει χαρακτηριστεί “προστατευόμενη περιοχή Α’ κατηγορίας.
Η Shell επίσης στην ίδια περιοχή σχεδιάζει να δαπανήσει 10-12 δις δολάρια για την κατασκευή της
μεγαλύτερης πλωτής εξέδρας προκειμένου να εξορύσσει φυσικό αέριο”.
(σελ 194)
” (…) μελέτη διαπιστώνει ότι οι εκπομπές μεθανίου (CH4) απο τη χρήση της μεθόδου της υδραυλικής ρωγμάτωσης για την εξόρυξη φυσικού αερίου, είναι τουλάχιστον κατα 30% μεγαλύτερες απο τις εκπομπές μεθανίου με τις συμβατικές μεθόδους., Ο λόγος είναι οι διαρροές κατα τη χρήση της υδραυλικής ρωγμάτωσης. Μεθάνιο διαρρέει σε όλα τα στάδια: Της εξόρυξης, της επεξεργασίας, της
αποθήκευσης και της μεταφοράς του φυσικού αερίου. Και το μεθάνιο είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο
αέριο, καθώς είναι 30 φορές πιο αποτελεσματικό από το CO2, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της
διακυβερνητικής επιτροπής του ΟΗΕ για τη κλιματική αλλαγή”.
(σελ 191)
Το συμπέρασμα είναι ότι μόνο ως προσχηματικό μπορούμε να πάρουμε το επιχείρημα, ότι κλείνουμε
τις μονάδες της ΔΕΗ για να συμβάλουμε στη μείωση του CO2 .
Όταν μάλιστα η συμβολή της Ελλάδας στη παγκόσμια παραγωγή του CO2 είναι σχεδόν μηδαμινή και
ταυτόχρονα οι μεγάλοι πετρελαιάδες που το γυρνάνε τώρα στο φυσικό αέριο, έχουν σχέδια στα χαρτιά
για μεγάλες επενδύσεις διεθνώς στο φυσικό αέριο, με όλες τις παρενέργειες στο κλίμα.
Το Master Plan όμως διαθέτει κι άλλες καινοτομίες (πέρα από τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες που τις μάθαμε λίγο-πολύ όλοι).
Μας πληροφορεί ας πούμε ότι ενδιαφέρονται εταιρείες (να σημειώσουμε ότι τα κίνητρα που δίνονται είναι κυρίως και συντριπτικά, για ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες) για παραγωγή ηλεκτρολυτών και “πράσινου υδρογόνου”.
Ακόμα και σε αυτές τις επενδύσεις, υπάρχει μεγάλος σκεπτικισμός στους επιστήμονες, σχετικά με την πραγματική εξοικονόμηση που παρέχουν σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
“… Υπάρχει μόνο ένα μεγάλο πρόβλημα. Ενώ το σχέδιο σημειώνει ότι η χρήση υδρογόνου δεν εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα, αναγνωρίζει επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του σήμερα είναι βρώμικο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 96% του υδρογόνου παράγεται από ορυκτά καύσιμα μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως Αναμόρφωση του Ατμού Μεθανίου”, σημειώνει ο Adam Vaughan στο NewScientist.*2
Ενώ είναι εμφανή και τα Γερμανικά συμφέροντα που “προσγειώνονται” στη περιοχή μας, ειδικά αν
σκεφτεί κανείς ότι κρατικές Γερμανικές εταιρείες έρχονται εδώ ως ιδιωτικές , ώστε να “ρουφάν” την
εργατική υπεραξία του κόσμου μας, για τα δικά τους κέρδη.
Η FRAPORT αφού αγόρασε κοψοχρονιά τα Ελληνικά αεροδρόμια για παράδειγμα (το 51% ανήκει
στην πόλη της Φρανκφούρτης και στο κρατίδιο της Εσσης)1 ήρθε τώρα η σειρά να
ξεπουλήσουμε στο Γερμανικό κράτος και την ενέργεια.
Η εταιρία ABO Wind AG που κέρδισε τον διαγωνισμό για τα φωτοβολταϊκά στο Κωσταράζι
Καστοριάς ελέγχεται από τη Mainova4, που ελέγχεται όπως και η FPAPORT από την πόλη της
Φρανκφούρτης (75%)5.
Η εταιρία Juwi που κέρδισε τον διαγωνισμό για τα φωτοβολταϊκά στην Κοζάνη ανήκει από μέρους της
στην MVV ENERGIE AG6 μετοχική εταιρία στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, με κύριο μέτοχο την
πόλη του Μάνχαϊμ (50,01%)7.
Πάντως αν σκοπεύατε λόγω της οικονομικής κρίσης να μεταναστεύσετε κατά Γερμανία, δεν χρειάζεται να υποστείτε την ταλαιπωρία. Έρχονται οι Γερμανικές εταιρείες εδώ, που δεν πληρώνουν και μεγάλους φόρους όπως εκεί. Με τα χαμηλά μεροκάματα που θα μοιράζονται σε μετανάστες, μέσω των Ελλήνων υπεργολάβων, που θα παίρνουν κάτι περισσότερο, θα χτίσουν μια τεράστια “μπαταρία”, μειωμένης αξιοπιστίας, σβήνοντας από τον χάρτη τη ΔΕΗ, υπονομεύοντας την δημόσια σφαίρα των κοινών αγαθών και θέτοντας σε επισφάλεια την ενεργειακή επάρκεια της χώρας.
Κι όλα αυτά από μια κυβέρνηση που ισχυρίζεται ότι διαπνέεται από γνήσια και αυθεντικά πατριωτικά αισθήματα.
1. [Σύνδεσμος Ναυτεμπορική1: https://www.naftemporiki.gr/story/1547950/episkepsi-k-mitsotaki-stis-ipa-i-atzenta-kai-oi-prosdokies ]
2* There is just one big problem. While the plan notes that using hydrogen doesn’t emit carbon dioxide, it also acknowledges that most of its production today is filthy. Globally, around 96 per cent of hydrogen is made from fossil fuels via a process known as steam methane reforming. Even much of the the remaining 4 per cent produced using water and electrolysers is powered by coal and gas power stations. The figures are similar in Europe, which makes about 10 million tonnes of hydrogen a year.
[link: https://www.newscientist.com/article/2248140-europe-wants-to-use-hydrogen-to-slow-climate-change-will-it-work/ ]
3. https://www.consorsbank.de/ev/aktie/fraport-DE0005773303/firmenprofil
4 (https://www.abo-wind.com/de/aktie/aktionaersstruktur.html)
5. https://www.mainova.de/de/ihre-mainova/ueber-uns/investor-relations
