Η πανδημία και το λοκντάουν της περασμένης άνοιξης παρέσυραν την οικονομική δραστηριότητα στη Γερμανία προς τα κάτω. Η κατάρρευση της οικονομίας το δεύτερο τρίμηνο ήταν δραματική, οι οικονομικές απώλειες από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο ιστορικών διαστάσεων. Η ύφεση στην πρώτη οικονομική δύναμη της Ευρώπης έφτασε το 9,8% του ΑΕΠ. Ωστόσο, σύμφωνα με πρώτα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας, στο τρίτο τρίμηνο η γερμανική οικονομία κινήθηκε με γρήγορους ρυθμούς αυξάνοντας την οικονομική δραστηριότητα κατά 8,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Δεν ξεπέρασε τη στενωπό της πανδημίας
Η εξέλιξη αποδίδεται τόσο στην ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων και των ιδιωτικών επενδύσεων σε μηχανές και άλλα είδη, αλλά και στην ισχυρή αύξηση των εξαγωγών. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η αύξηση φαντάζει μεγάλη, γιατί και η ύφεση αντίστοιχα κατά το δεύτερο τρίμηνο ήταν ιστορική. Είναι και ο κυριότερος λόγος που τα καλά νέα από την Στατιστική Υπηρεσία δεν μπορούν να προκαλέσουν ρίγη ενθουσιασμού. Η ευφορία που προκαλεί σε ορισμένους το ποσοστό του τρίτου τριμήνου δεν σημαίνει ότι η γερμανική οικονομία ξεπέρασε τη στενωπό. Η προβλεπόμενη ύφεση μέχρι τέλος του χρόνου σε ετήσια βάση αναμένεται να φτάσει το 5,5%. «Συνολικά η οικονομική συγκυρία περιγράφεται ως μέτρια» δηλώνει ο Μίχαελ Σρέντερ από το Κέντρο Λάιμπντς Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών ZEW. Τελευταία η πορεία ανάκαμψης της οικονομίας έχει χάσει ρυθμό. Η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων και η απόφαση για μερικό λοκντάουν από τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου και για ολόκληρο τον μήνα αναμένεται να φρενάρουν αισθητά την πορεία ανάκαμψης λόγω περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας και μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης, σύμφωνα τουλάχιστον με προβλέψεις οικονομολόγων.
Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας Γκάμπριελ Φελμπερμάιερ αναμένει σημαντικές οικονομικές απώλειες για τη γερμανική οικονομία. Βέβαια όχι στο βαθμό του δεύτερου τριμήνου κατά την πρώτη φάση του λοκντάουν. Η αρνητική πρόγνωση για τους επόμενους μήνες δεν είναι όμως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από αρχές Οκτωβρίου το κλίμα στις επιχειρήσεις ήταν βαρύ. Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ifo του Μονάχου Κλέμενς Φιστ διαπιστώνει σκεπτικισμό των επιχειρηματιών εν όψει των εξελίξεων τους επόμενους μήνες. Ακόμη και η καταναλωτική διάθεση των νοικοκυριών έχει καμφθεί.
Αλτμάιερ: “Δύσκολη εποχή”
Πώς αναμένεται να διαμορφωθεί η κατάσταση τον επόμενο χρόνο; Σε περίπτωση που ο χειμώνας αποδειχθεί σκληρός και με πολλά κρούσματα κορωνοϊού, οι προσδοκίες για οικονομική ανάκαμψη θα εξανεμιστούν. «Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι» τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ σε συνέντευξη τύπου νωρίτερα στο Βερολίνο. «Το δεύτερο κύμα με συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα πρέπει να σταματήσει, γι’ αυτό και η κυβέρνηση μαζί με τους πρωθυπουργούς των κρατιδίων αποφάσισαν αυτήν την εβδομάδα νέους περιορισμούς στη δημόσια ζωή. Μόνο όταν επιτύχουμε μία καθοδική πορεία της καμπύλης αναφορικά με τις νέες μολύνσεις, μπορεί να συνεχιστεί χωρίς επιρροές η διαδικασία ανάκαμψης της οικονομίας μας και να αποτραπούν βαριές ζημιές σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους». Για το 2021 η κυβέρνηση περιμένει αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,4% και το 2022 έναν θετικό ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2,5%. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να περάσει τουλάχιστον ένας χρόνος ακόμη για να επιστρέψει η Γερμανία στο παλαιό επίπεδο ανάπτυξης.
Για το 2021 ο Πέτερ Αλτμάιερ θέτει ως βασική προϋπόθεση τον έλεγχο της πανδημίας. «Η πανδημία θα μας επιβαρύνει ακόμη μέχρι και το τέλος του 2021, η εποχή είναι δύσκολη … η ανάπτυξη πάει χέρι με χέρι με την εξέλιξη της επιδημίας».
Ο Χανς Πέτερ Βολσάιφερ, πρόεδρος της Ένωσης Γερμανών Βιοτεχνών προειδοποίησε ότι το μέλλον πολλών επιχειρήσεων και απασχολούμενων βρίσκεται αυτές τις ημέρες «στην κόψη του ξυραφιού». Όπως ανέφερε για να περιοριστεί η ακόμη μεγαλύτερη διασπορά του ιού και για να να αποφευχθούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα εγκλεισμού “θα πρέπει η κοινωνία ως σύνολο να τηρήσει σε όλη τη γραμμή τα νέα μέτρα λοκντάουν”.
Ειρήνη Αναστασοπούλου / dpa / SZ/ Welt
DEUTSCHE WELLE