Με μια λιτή ανακοίνωση μόλις 16 λέξεων έγινε γνωστό ότι αρχίζουν οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας – Τουρκίας, χωρίς όμως να προσδιορίζεται ο χρόνος διεξαγωγής του νέου γύρου, εάν δηλαδή η συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών θα πραγματοποιηθεί πριν ή μετά τη Σύνοδο Κορυφής, η οποία αναβλήθηκε για τις 1-2 Οκτωβρίου 2020, λόγω κρούσματος κορονοϊού. «Η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν τη διεξαγωγή του 61ου γύρου Διερευνητικών Επαφών, στην Κωνσταντινούπολη, προσεχώς», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών.
Είχε προηγηθεί τηλεδιάσκεψη μεταξύ της Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και του Προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν «διαφορετικές πτυχές των διμερών σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας» και «η επανέναρξη των απευθείας διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών», όπως ανακοίνωσε ο γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ. Σύμφωνα με τον κ. Ζάιμπερτ, η τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της προετοιμασίας του επικείμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με το Open, η συμφωνία έκλεισε μετά από διαπραγματεύσεις και παζάρια που κράτησαν 2 ώρες. Σύμφωνα με τη Χουριέτ, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε στην Άνγκελα Μέρκελ ότι απέσυρε το Ορούτς Ρέις, όπως εκείνη του ζήτησε, και «τώρα ήρθε η ώρα των ανταλλαγμάτων».
Ο Τούρκος πρόεδρος σε εκείνο το σημείο ζήτησε τα πάντα, τα έβαλε όλα στο τραπέζι, όπως φάνηκε και από την ίδια την ανακοίνωση μετά την τηλεδιάσκεψη. Δεν ζήτησε μόνο το πώς και πότε θα ξεκινήσει ο διάλογος με την Ελλάδα, αλλά και ανταλλάγματα για τη χώρα του. Ζήτησε επικαιροποίηση τελωνειακής ένωσης και της συμφωνίας για το μεταναστευτικό, δηλαδή αιτήθηκε χρήματα για τους πρόσφυγες και την άρση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες.
Δένδιας: Διερευνητικές επαφές, όχι διαπραγματεύσεις
Την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών της Ελλάδας με την Τουρκία, ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ξεκαθαρίζοντας πως είναι συνομιλίες και όχι διαπραγματεύσεις. Μιλώντας στη διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσαν το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής και το Κέντρο για Ευρωπαϊκές Σπουδές Martens, με τίτλο «Η απειλή του αναθεωρητισμού: Προκλήσεις ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο», ο κ. Δένδιας εξήγησε ότι η διεξαγωγή συνομιλιών σημαίνει ότι προσπαθούμε να βρούμε κανόνες με βάση τους οποίους θα πραγματοποιήσουμε διαπραγματεύσεις. «Γιατί είναι τόσο δύσκολο; Γιατί η Τουρκία δεν αποδέχεται το Διεθνές Δίκαιο ως κοινό κανόνα» προσέθεσε.
Απαντώντας σε ερώτηση αν ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας με την απόσυρση του Όρουτς Ρέις, ο κ. Δένδιας είπε πως δεν το χαρακτηρίζει ένα παράθυρο, επειδή ένα παράθυρο είναι πολύ ευρύ με πολύ φως, αλλά ένα σημάδι, ένα μικρό φως στο τέλος του διαδρόμου που ίσως δείχνει ότι υπάρχει μια ευκαιρία. Σημείωσε πως η Ελλάδα ούσα μια ειρηνική χώρα θα κάνει αυτό που της αναλογεί και ελπίζει ότι η Τουρκία θα κάνει το ίδιο. «Θα συμμετάσχουμε σε αυτή την προσπάθεια και θα επιχειρήσουμε να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές επαφές» ανέφερε χαρακτηριστικά και εξέφρασε την ελπίδα να αποτελέσει μια ευκαιρία, σημειώνοντας ωστόσο πως είναι πολύ νωρίς ακόμα.
Τι συζήτησαν Μητσοτάκης – Αναστασιάδης
Να σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε το βράδυ της Τρίτης 22 Σεπτεμβρίου 2020, τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Αντικείμενο της τηλεφωνικής συνομιλίας των δυο ηγετών ήταν ο συντονισμός των ενεργειών Ελλάδος και Κύπρου ενόψει της Ειδικής Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία.
Επιπλέον, την ερχόμενη εβδομάδα, το τριήμερο Δευτέρα 28 – Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2020, αναμένεται να έρθει στην Αθήνα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο. Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα έχει συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ελλάδα, ο κ. Πομπέο θα επισκεφθεί τόσο την Αθήνα όσο και την Κρήτη και συγκεκριμένα τη βάση της Σούδας.
Ερντογάν: «Έτοιμοι για τις διαπραγματεύσεις, αλλά θα εξαρτηθεί από την Ελλάδα»
Για την εξέλιξη είχε προϊδεάσει και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μετά την τηλεδιάσκεψη με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, δήλωσε την ετοιμότητα της Τουρκίας, αλλά και της Ελλάδας να ξεκινήσουν οι διερευνητικές συνομιλίες.
Ωστόσο ο Τούρκος πρόεδρος, που τις τελευταίες ημέρες δείχνει να υποχωρεί υπό το φόβο των κυρώσεων της ΕΕ, όσο και αν προσπαθεί μέσω εμπρηστικών δηλώσεων να ανατρέψει αυτήν την εικόνα, έσπευσε να τονίσει ότι απαιτούνται αμοιβαία βήματα και από τις δυο πλευρές, ώστε να μειωθούν οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, προσθέτοντας μάλιστα ότι «η Τουρκία είναι πάντα εκείνη που δίνει έμφαση στον διάλογο και τις διαπραγματεύσεις, παρά τις προκλήσεις που είναι αντίθετες στην κοινή λογική». Μίλησε δε για σημαντικά βήματα που απαιτούνται από την πλευρά της Ελλάδας.
Η τηλεδιάσκεψη
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλ Μισέλ και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη, την Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2020, με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο της προετοιμασίας του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης «συζητήθηκαν διάφορες οπτικές που αφορούν τις διμερείς σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας» αναφέρει ο εκπρόσωπος του Σαρλ Μισέλ.
«Συζήτησαν επίσης για την επανέναρξη των άμεσων ελληνο-τουρκικών διερευνητικών συνομιλιών», ανέφερε ο Μπάρεντ Λέιτς και προσέθεσε ότι «αυτό θα προετοιμαστεί σε επίπεδο συμβούλων». Σύμφωνα με δήλωση του τουρκικού υπουργείου Επικοινωνιών, στην τριμερή σύνοδο συζητήθηκαν διεξοδικά οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, αλλά και οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να ξεκινήσει διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα.
Ειδικότερα, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι η χώρα του δίνει πάντα έμφαση στον διάλογο και τις διαπραγματεύσεις, παρά τις προκλήσεις, υπογραμμίζοντας ότι χρειάζονται αμοιβαία μέτρα για να διατηρηθεί η δυναμική που έχει επιτευχθεί στη μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Σαρλ Μισέλ, δήλωσε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να ξεκινήσει διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα και τόνισε ότι εκτιμά τις προσπάθειες της Γερμανίας για διαμεσολάβηση. Μεταξύ άλλων, ο Τούρκος πρόεδρος επισήμανε ότι οι κινήσεις που κάνει η Ελλάδα από δω και στο εξής θα καθορίσουν τις διαπραγματεύσεις. Εξέφρασε, δε, την άποψη ότι μια περιφερειακή διάσκεψη στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της τουρκοκυπριακής πλευράς, θα ωφελήσει όλα τα μέρη και θα οδηγήσει σε εποικοδομητικές αποφάσεις.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλ Μισέλ
Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο Χουλουσί Ακάρ. Παράλληλα, όπως μεταδίδει το TRT, την Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2020 ολοκληρώθηκε η πέμπτη συνάντηση σε τεχνικό επίπεδο Ελλάδας και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
Εν τω μεταξύ, τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Πρόεδρο της Τουρκίας και τον Πρόεδρο της Γαλλίας πραγματοποιήθηκε στις 20:00 το βράδυ της Τρίτης 22 Σεπτεμβρίου 2020, ανήγγειλε η Άγκυρα. Είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλούς μήνες και τις πολλαπλές επιθέσεις ένθεν κακείθεν, που Μακρόν και Ερντογάν θα συνομιλήσουν.
Milliet: «Πρώτο βήμα για διερευνητικές επαφές»
Εν τω μεταξύ, η τουρκική «Milliet» υποστηρίζει ότι Ελλάδα και Τουρκία θα ανακοινώσουν ταυτόχρονα την έναρξη του 61ου γύρου των διερευνητικών επαφών, ο οποίος θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη. Η εφημερίδα, σε δημοσίευμα με τίτλο «Πρώτο βήμα για διερευνητικές επαφές», υποστηρίζει ότι επικεφαλής της ελληνικής πλευράς θα είναι ο πρέσβης Παύλος Αποστολίδης, ενώ η αντιπροσωπεία που αναμένεται να διεξαγάγει τις συνομιλίες εξ ονόματος της Τουρκίας θα έχει επικεφαλής τον πρέσβη Τσαγατάι Ερτζίγες, επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ναυτιλίας, Αεροπλοΐας και Συνόρων του υπουργείου Εξωτερικών.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu ο Ερντογάν δήλωσε στους συνομιλητές του ότι το μομέντουμ της αποκλιμάκωσης πρέπει να διατηρηθεί με αμοιβαία βήματα για τη μείωση της έντασης και τη λειτουργία των διαύλων διαλόγου. Δήλωσε ακόμα ότι εξαρτάται από την Ελλάδα πως θα αναθερμανθούν τα κανάλια διαλόγου και πως θα προχωρήσουν. Είπε ακόμα ότι πιστεύει πως σημαντικές αποφάσεις θα ληφθούν μέσα από μια πολυμερή διάσκεψη χωρών της περιοχής με όλους τους εμπλεκόμενους συμπεριλαμβανομένων και των Τουρκοκυπρίων.
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, με θέμα συζήτησης την τουρκική προκλητικότητα, ο Ερντόγαν εξέφρασε την ελπίδα ότι «με καλή πίστη, οι σχέσεις της χώρας του με την ΕΕ θα αποκατασταθούν». Τέλος, όλες οι πλευρές (σ.σ. Μέρκελ, Μισέλ και Ερντογάν) εκτίμησαν πως η συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία σε υγιείς βάσεις, θα συμβάλει στην επίλυση των περιφερειακών προβλημάτων που έχουν προκύψει, ενώ εξέφρασαν την ικανοποίησή τους από τις κοινές προσπάθειες δημιουργίας μια θετικής ατζέντας ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές.
Η Άγκυρα ζητά την αποστρατιωτικοποίηση της Λήμνου
Εν τω μεταξύ, καμία διάθεση δεν δείχνει η Τουρκία να σταματήσει με προκλήσεις και με αντι-Navtex από τον Σταθμό της Σμύρνης, ζητεί την αποστρατιωτικοποίηση της νήσου Λήμνου. Σύμφωνα με την τουρκική αντι-Navtex, η οποία έρχεται λίγες ημέρες μετά από αντίστοιχη ναυτική οδηγία για τη Χίο, παραβιάζεται η Συνθήκη της Λωζάνης.
TURNHOS N/W : 1185/20 (Izmir NAVTEX Station) (Published Date: 22-09-2020 16:35)TURNHOS N/W : 1185/20
AEGEAN SEA
1. LA12-210/20 IS VIOLATION OF DEMILITARIZED STATUS OF LEMNOS ISLAND SET BY THE 1923 LAUSANNE PEACE TREATY.
2. CANCEL THIS MESSAGE 241100Z SEP 20.
Yeni Safak: Απέπλευσε το Oruc Reis από το λιμάνι της Αττάλειας προς τη Μεσόγειο
Το σεισμογραφικό, το οποίο πραγματοποίησε σεισμική έρευνα στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα στην ελληνική ΑΟΖ, είχε αγκυροβολήσει στο λιμάνι της Αττάλειας την περασμένη εβδομάδα για περιοδική μηνιαία συντήρηση και προμήθεια μετά από 35 ημέρες δραστηριοτήτων. Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε δηλώσει ότι δεν η Τουρκία δεν έκανε βήμα πίσω στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι το πλοίο Oruc Reis αποσύρθηκε για συντήρηση και προμήθειες και ότι θα πήγαινε στη νέα του θέση μετά την ολοκλήρωση της συντήρησης.
Σήμερα, 22/9, παρατηρήθηκε μετακίνηση του ερευνητικού πλοίου χωρίς να διευκρινιστεί η πορεία του. Ωστόσο, χθες, ο καπετάνιος του πλοίου είχε δηλώσει ότι το πλοίο θα έβγαινε από το λιμάνι για κάποιες δοκιμές, μέχρι να ξεκινήσει ξανά τη νέα αποστολή του στην Ανατολική Μεσόγειο. Τα πολεμικά πλοία Ataman και Cengiz Han βρίσκονται ακόμη στο λιμάνι της Αττάλειας.
Η Μέρκελ απαίτησε την απόσυρση του Oruç Reis
Σύμφωνα με αποκαλυπτικά δημοσιεύματα της τουρκικής εφημερίδας «Χουριέτ»’, το πλοίο αποσύρθηκε κατόπιν απαίτησης της Γερμανίδας καγκελαρίου, γεγονός που επιβεβαίωσε τις φήμες που προϋπήρχαν σε γερμανικά ρεπορτάζ. Σύμφωνα με το τα εν λόγω δημοσιεύματα, η Μέρκελ είχε ήδη συζητήσει με τον Ταγίπ Ερντογάν και του είχε ζητήσει να αποσύρει το πλοίο δύο, μάλιστα, φορές.
Ο Τούρκος πρόεδρος αρνήθηκε κατηγορηματικά, και ζήτησε από τη Γερμανίδα καγκελάριο να απαιτήσει από την Αθήνα να ευθυγραμμιστεί με αυτό. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, οι δύο πλευρές ήρθαν σε συμφωνία και στις 15 του ίδιου μήνα αποφασίστηκε η απόσυρση του εν λόγου ερευνητικού σκάφους για συντήρηση στο λιμάνι της Αττάλειας.