Στρατιωτικό νόμο κήρυξαν και τα δύο κράτη ♦ Η Αρμενία κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσει ότι η Τουρκία δεν θα μεσολαβήσει στη διένεξη των δύο χωρών ♦ Διεθνής ανησυχία και εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός.
Σε τεντωμένο σχοινί βρίσκεται η κατάσταση στα σύνορα της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, μετά την ανάφλεξη των συγκρούσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Υπενθυμίζεται ότι τα δύο κράτη (αμφότερα είναι πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες) βρίσκονται εδώ και καιρό σε διαμάχη για την περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, έναν αρμένικο θύλακα στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 – αρχές δεκαετίας 1990. Ο πόλεμος τελείωσε το 1994 με μια εκεχειρία που σε άτακτα διαστήματα παραβιάζεται.
Σήμερα ξέσπασαν νέες συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων των δύο χωρών για τον διαφιλονικούμενο θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Άμαχοι και στρατιωτικοί σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν στις σφοδρές μάχες, σύμφωνα με τις δύο πλευρές που αλληλοκατηγορούνται για το ποιος άρχισε τις εχθροπραξίες.
Συνολικά, τουλάχιστον 23 άτομα, στρατιωτικοί και άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους. Μια γυναίκα και ένα παιδί βρίσκονται ανάμεσα στα θύματα, δήλωσε ο εκπρόσωπος του αρμενικού Υπουργείου Άμυνας. Το Μπακού ανέφερε ότι σκοτώθηκε μια πενταμελής οικογένεια. Η διοίκηση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ ανέφερε νωρίτερα ότι υπάρχουν 16 νεκροί και περίπου 100 τραυματίες.
Σημειώνεται ότι και οι δύο χώρες προχώρησαν σε κινητοποίηση του στρατού, κηρύσσοντας στρατιωτικό νόμο.
«Με τις πλάτες της Τουρκίας»
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν δήλωσε ότι ο εχθρός της χώρας του, έχει κηρύξει πόλεμο εναντίον του λαού του. «Το αυταρχικό καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν έχει κηρύξει για άλλη μια φορά πόλεμο εναντίον του αρμενικού λαού», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «βρισκόμαστε στο χείλος ενός πλήρους πολέμου στον Νότιο Καύκασο, ο οποίος μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες».
Επίσης, κατηγόρησε την Άγκυρα για ανάμειξη και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσει ότι η Τουρκία δεν θα μεσολαβήσει στη διένεξη των δύο χωρών.
Από την πλευρά του, και ο υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας Ζοχράμπ Μνατσακανιάν κατηγόρησε την Άγκυρα πως έχει εμπλακεί και πως βρίσκεται στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν. Όπως είπε στο Αλ Τζαζίρα, η «επιθετικότητα είναι προγραμματισμένη, όχι μόνο από το Αζερμπαϊτζάν αλλά και από τη μαζική υποστήριξη της Τουρκίας, η οποία έχει στρατιωτική παρουσία… Πρόκειται για μια τεράστια κλιμάκωση», δήλωσε.
Εξάλλου, απέρριψε ότι η Αρμενία ήταν αυτή που επιτέθηκε πρώτη, υποστηρίζοντας πως «Απορρίπτουμε εντελώς αυτήν την απόλυτη παραπληροφόρηση… δεν έχουμε καμία πρόθεση να κάνουμε κάτι που θα οδηγούσε σε κλιμάκωση».
Σημειώνεται ότι το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (SOHR) –επικαλούμενο «πολύ αξιόπιστες πηγές»– ανέφερε ότι μια ομάδα Σύρων μαχητών που υποστηρίζονται από την Τουρκία, έφτασαν στο Αζερμπαϊτζάν το απόγευμα της Κυριακής, προσθέτοντας ότι υπάρχουν περισσότεροι μαχητές που αναμένουν να αναπτυχθούν.
Επίσης, η δημοσιογράφος Λίντσεϊ Σνελ δημοσίευσε ηχογραφήσεις την περασμένη εβδομάδα, ισχυριζόμενη ότι περίπου 1.000 μαχητές του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (TFSA) που υποστηρίζονται από την Τουρκία, επρόκειτο να σταλούν στο Αζερμπαϊτζάν, σημειώνοντας ότι κάποιοι ενδέχεται να είναι ήδη εκεί.
Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο, μαχητές έφτασαν στο Μπακού την Τρίτη, ωστόσο το Υπουργείο Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν αρνήθηκε κατηγορηματικά τους σχετικούς ισχυρισμούς.
Την Κυριακή, ο Erkin Öncan, δημοσιογράφος της τουρκικής έκδοσης του Sputnik, ανάρτησε ένα ένα βίντεο που φέρεται να δείχνει ότι κομβόι των Σύρων μαχητών κατευθύνονται προς το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, επικαλούμενος αναφέροντας “πηγές του Αζερμπαϊτζάν”.
Η Τουρκία έχει στείλει Σύρους μισθοφόρους στο Αζερμπαϊτζάν, υποστήριξε και ο ηγέτης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ Araik Harutyunyan. Όπως πρόσθεσε, η Άγκυρα τους μετέφερε αεροπορικώς, υπό το πρόσχημα των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων που έκανε προ ημερών με το Αζερμπαϊτζάν.
Το Μπακού απέρριψε τους ισχυρισμούς του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ το αρμενικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι ελέγχει τις αναφορές για μαχητές από τη Συρία που βρίσκονται στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν.
«Εθνικό μας καθήκον» η επίλυση του θέματος
Η επίλυση του προβλήματος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ αποτελεί «εθνικό μας καθήκον… Η λύση είναι η ιστορική μας αποστολή», δήλωσε ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ.
Από την πλευρά του, ο Χικμέτ Χατσίγιεφ, εκπρόσωπος της προεδρίας του Αζερμπαϊτζάν, είπε στο Αλ Τζαζίρα ότι ο στόχος της χώρας του είναι να ανακτήσει όλα τα εδάφη του που ελέγχονται από τις αρμενικές δυνάμεις. Υποστήριξε, μάλιστα, πως η Αρμενία πρέπει να αποσυρθεί από το έδαφος που κατέλαβε, προκειμένου να τερματιστεί η σύγκρουση.
«Τριάντα χρόνια, υποφέρουμε από την κατοχή και την επιθετικότητα της Αρμενίας και οι πολίτες μας γίνονται στόχοι των αρμενικών ενόπλων δυνάμεων», είπε χαρακτηριστικά.
Επίσης, εκπρόσωπος του Υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP ότι ο στρατός της χώρας του έχει ήδη καταλάβει έξι χωριά που ήταν υπό τον έλεγχο της Αρμενίας, έπειτα από σφοδρές συγκρούσεις στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Στήριξη Τουρκίας σε Αζερμπαϊτζάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν διαμήνυσε στους Αρμένιους πως «η ηγεσία σας σας σπρώχνει στην καταστροφή». Μάλιστα, κάλεσε τους Αρμένιους «να πάρουν το μέλλον στα χέρια τους κατά της ηγεσίας τους και κατά αυτών που τους μεταχειρίζονται σαν ανδρείκελα, καλώ και τη διεθνή κοινότητα να σταθεί στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν στη μάχη του κατά της εισβολής και της σκληρής βίας».
Επίσης, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας καταδίκασε την επίθεση της Αρμενίας εναντίον του Αζερμπαϊτζάν και διαβεβαίωσε πως το Αζερμπαϊτζάν έχει την πλήρη υποστήριξη της Άγκυρας. «Η Αρμενία παραβιάζει την εκεχειρία και επιτίθεται σε περιοχές αμάχων» υποστήριξε ο Ιμπραήμ Καλίν, συμπληρώνοντας ότι «η Τουρκία στέκεται πλήρως αλληλέγγυα με το Αζερμπαϊτζάν και το απόλυτο δικαίωμά του στην αυτοάμυνα».
Διπλωματικός «πυρετός»
Στο πλαίσιο των τελευταίων εξελίξεων, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είχε σήμερα τηλεφωνική συνομιλία με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν.
Όπως ανέφερε το Κρεμλίνο, κατά τη συζήτηση τονίστηκε ότι είναι σημαντικό να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση των συγκρούσεων και ότι είναι απαραίτητο να σταματήσει κάθε στρατιωτική δράση.
Επίσης, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συνομίλησε με τον ομόλογο του της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, με τις δύο πλευρές να κάνουν λόγο για την ανάγκη κατάπαυσης του πυρός.
Συνομιλία Δένδια με ΥΠ.ΕΞ. Αρμενίας
Εξάλλου, ιδιαίτερη ανησυχία εξέφρασε το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών για την κατάσταση στην περιοή. Όπως ανέφερε, το ΥΠ.ΕΞ. παρακολουθεί «με ιδιαίτερη ανησυχία την κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που προκάλεσε και θύματα μεταξύ αμάχων» και πρόσθεσε πως «καλούμε όλα τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να προβούν σε άμεση παύση των εχθροπραξιών και να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της Ομάδας Μινσκ».
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον υπουργό Εξωτερικών της Αρμενίας Ζοχράμπ Μνατσακανιάν, κατά την οποία (σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠ.ΕΞ.) επιβεβαιώθηκαν οι ισχυροί δεσμοί φιλίας των δύο χωρών. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο κ. Δένδιας καταδίκασε την απώλεια ζωών και επιβεβαιώθηκε η ετοιμότητα της Ελλάδος να βοηθήσει στις προσπάθειες για άμεση αποκλιμάκωση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Διεθνείς εκκλήσεις
Ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του ΝΑΤΟ κάλεσε το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία να βάλουν αμέσως τέλος στις συγκρούσεις στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Οι δύο πλευρές «πρέπει να σταματήσουν αμέσως τις συγκρούσεις», είπε ο Τζέιμς Απατουράι, ο ειδικός εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ για την περιοχή του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας. Ζήτησε επίσης να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για μια ειρηνική επίλυση του ζητήματος. «Το ΝΑΤΟ στηρίζει τις προσπάθειες της Ομάδας του Μινσκ του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη», πρόσθεσε.
Η Ομάδα του Μινσκ, όπου συμπροεδρεύουν η Γαλλία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ, συγκροτήθηκε το 1992 με στόχο την επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης στο πρόβλημα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση απεύθυνε έκκληση για «άμεση επιστροφή στις διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις». Όπως είπε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, «η στρατιωτική δράση πρέπει να σταματήσει, επειγόντως, για να προληφθεί περαιτέρω κλιμάκωση», έγραψε ο Μισέλ στο Twitter.
Σε έκκληση προχώρησε και η Γαλλία, μέσω της εκπροσώπου του Υπουργείου Εξωτερικών, καλώντας σε άμεση επανέναρξη του διαλόγου και δηλώντας ότι η κυβέρνηση «είναι εξαιρετικά ανήσυχη από τις συγκρούσεις».
Τέλος, το Ιράν ζήτησε τον «άμεσο τερματισμό» των συγκρούσεων και δήλωσε έτοιμο «να διευκολύνει τις συνομιλίες» και την κατάπαυση του πυρός μεταξύ των δύο γειτόνων του.
