Η Ρωσία εμφανίζεται πρόθυμη να προσφέρει τις υπηρεσίες της μεσολαβώντας στην κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία ώστε να πέσουν οι τόνοι που έχουν ανέβει πολύ το τελευταίο διάστημα με τις τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Τη διαθεσιμότητα της Μόσχας, αποκάλυψε ο ανταποκριτή του Open Tv στη Ρωσία, Θανάσης Αυγερινός.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη πρόταση διατυπώθηκε για πρώτη φορά με την μορφή νύξης κατά την τηλεφωνική συνομιλία που είχαν στα τέλη Ιουλίου του 2020 ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βαλντίμιρ Πούτιν, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ουσιαστικά, η Μόσχα προσφέρθηκε να αξιοποιήσει την ειδική σχέση που έχουν αναπτύξει Βλαντίμιρ Πούτιν και Ταγίπ Ερντογάν, ώστε να βολιδοσκοπήσει τη τουρκική ηγεσία, προκειμένου να αναλάβει η ρωσική διπλωματία δράση. Ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες, από ελληνικής πλευράς δεν υπήρξε συνέχεια.
Άρθρο – κόλαφος από Guardian για Ερντογάν
Η επιθετικότητα της Τουρκίας απέναντι τόσο στους αντιπάλους της όσο και στους συμμάχους της συνιστά απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα, και όμως κανείς δεν είναι έτοιμος να δράσει, γράφει την Κυριακή 16 Αυγούστου 2020 σε άρθρο γνώμης η βρετανική εφημερίδα Guardian, αποκαλώντας τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «νταή» και «απειλή» (τίτλος του άρθρου), με φόντο τις τουρκικές προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Η εφημερίδα συγκρίνει τη σκληρή κριτική που ασκεί η Ευρώπη στον πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο με την απροθυμία της να καταγγείλει ανοιχτά τις πρόσφατες «επιθετικές μηχανορραφίες» στην ανατολική Μεσόγειο μιας άλλης «αιρετής δικτατορίας» –όπως την αποκαλεί – αυτής του Ερντογάν.
«Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, βασικός εμπορικός εταίρος της ΕΕ, φύλακας των συνόρων και σημαντικός παράγοντας στη Συρία και την Εγγύς Ανατολή. Σε αντίθεση με τη Λευκορωσία, έχει πραγματική στρατηγική σημασία. Ίσως αυτό να εξηγεί την παράξενη σιγή πολλών κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του Ηνωμένου Βασιλείου. Αλλά δεν την δικαιολογεί», συνεχίζει το άρθρο, εξαιρώντας από αυτόν τον ευρωπαϊκό «κανόνα» τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.
Οι εντάσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν είναι κάτι το καινούριο, σημειώνει η εφημερίδα, όμως αυτή η αιφνίδια, προκλητική επίτασή τους ανάγκασε τον Τούρκο δημοσιογράφο και σχολιαστή Γιαβούζ Μπαϊντάρ να αναρωτηθεί τι προσπαθεί να πετύχει ο Τούρκος πρόεδρος. Η απάντησή του: ο ανασφαλής Ερντογάν, περικυκλωμένος από την οικονομική, νομισματική και πανδημική κρίση, θέλει να ενισχύσει τη φήμη του ισχυρού ηγέτη εδραιώνοντας τη θέση της Τουρκίας στον κόσμο. «Χρειάζεται να αναπαράγει την αλαζονική εικόνα του κάθε μέρα», έγραψε.
Ο Ερντογάν ελπίζει επίσης ότι θα διασφαλίσει τη θέση της Τουρκίας στο Αιγαίο, την ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία και τη Λιβύη πριν αλλάξει η κυβέρνηση στις ΗΠΑ. Αφού κάνει μια σύντομη αναδρομή στις σχέσεις της Τουρκίας με τις γειτονικές χώρες και την ανάμιξή της σε περιφερειακές συγκρούσεις (Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Ισραήλ), αλλά και την απειλή της να ανοίξει τα σύνορα για τους πρόσφυγες, η εφημερίδα καταλήγει: «Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που στρουθοκαμηλίζουν πρέπει να καταλάβουν ότι δεν γίνεται να αγνοούν, να αποφεύγουν ή να υποβαθμίζουν επ’ αόριστον το πρόβλημα Ερντογάν, με την ελπίδα ότι στο τέλος θα φύγει. Η μετατροπή της Τουρκίας σε κακοποιό στοιχείο είναι μια πολύ πραγματική, άμεση και επικίνδυνη προοπτική. Κανείς δεν φαίνεται να έχει ένα σχέδιο συγκράτησης του Ερντογάν. Και ένα τέτοιο σχέδιο καθίσταται απαραίτητο ολοένα και περισσότερο».
Αυστηρό μήνυμα Ζοζέπ Μπορέλ
Περαιτέρω εντάσεις και ανασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο πυροδοτεί η ανακοίνωση της Άγκυρας για γεωτρήσεις σε θαλάσσια ζώνη που έχει οριοθετηθεί από την Κύπρο και την Αίγυπτο επισημαίνει σε γραπτή δήλωσή του ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ.
Ειδικότερα η ανακοίνωση του Ζοζέπ Μπορέλ αναφέρει: «Η σημερινή ανακοίνωση από την Τουρκία για νέες γεωτρήσεις από το Γιαβούζ σε θαλάσσια ζώνη που έχει οριοθετηθεί από την Κύπρο και την Αίγυπτο πυροδοτεί δυστυχώς περαιτέρω εντάσεις και ανασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η δράση έρχεται σε αντίθεση και υπονομεύει τις προσπάθειες για επανέναρξη του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων και για άμεση αποκλιμάκωση, η οποία είναι ο μόνος δρόμος προς τη σταθερότητα και τις μόνιμες λύσεις, όπως επανέλαβαν οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ την περασμένη Παρασκευή. Καλώ τις τουρκικές αρχές να τερματίσουν αμέσως αυτές τις δραστηριότητες και να δεσμευτούν πλήρως και με καλή πίστη σε έναν ευρύ διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Το άρθρο – καταπέλτης των Times του Λονδίνου
«Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να έχει μια χώρα μέλος που αρνείται να ζήσει εντός των καθιερωμένων συνόρων της και καταπατά τα ελληνικά και τα κυπριακά ύδατα. Αυτή είναι μια μη διαπραγματεύσιμη αρχή και οι ηγέτες της Συμμαχίας θα πρέπει να την επισημάνουν γρήγορα στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν», γράφει το Σάββατο 15 Αυγούστου 2020, στο κύριο άρθρο της, η εφημερίδα The Times του Λονδίνου, για τις τουρκικές προκλήσεις με το Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο.
Για περισσότερα από 70 χρόνια το ΝΑΤΟ έχει διαφυλάξει την ειρήνη στην Ευρώπη, όμως τώρα δύο χώρες μέλη του, η Ελλάδα και η Τουρκία, βρίσκονται στα πρόθυρα της σύρραξης, όχι με έναν εξωτερικό εχθρό αλλά μεταξύ τους, επισημαίνει η εφημερίδα. Ο άμεσος λόγος είναι ο ανταγωνισμός για τους φυσικούς πόρους στην ανατολική Μεσόγειο. Ο ευρύτερος λόγος είναι η ασταθής συμπεριφορά του προέδρου της Τουρκίας. Οι σύμμαχοι των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ θα πρέπει να τις παροτρύνουν να διαπραγματευτούν, όμως αυτό δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως τήρηση ίσων αποστάσεων, γράφει το άρθρο, εξηγώντας ότι οι διεκδικήσεις και η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν μπορεί να υποστηριχθούν. Η Ελλάδα μπορεί λογικά να αναμένει από τους συμμάχους της να το δηλώσουν αυτό στον κ. Ερντογάν ο οποίος, όπως ο σύμμαχός του, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, συνηθίζει την ριψοκίνδυνη διπλωματία.
Η εφημερίδα υπενθυμίζει ότι η Άγκυρα έστειλε στην ανατολική Μεσόγειο το πλοίο Oruc Reis αυτήν την εβδομάδα «για να κάνει έρευνες στα ύδατα γύρω από τα ελληνικά νησιά». Οι τουρκικές κυβερνήσεις, συνεχίζει, ανέκαθεν υποστήριζαν ότι η χώρα τους έχει το δικαίωμα να επωφεληθεί από τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής. Η Τουρκία εναντιώνεται κυρίως στην επιμονή της Ελλάδας ότι το καθένα από τα εκατοντάδες ελληνικά νησιά του Αιγαίου έχει τη δική του υφαλοκρηπίδα και το δικαίωμα στους γύρω πόρους. Και η αξίωση της Ελλάδας για τα χωρικά ύδατα γύρω από τα νησιά είναι σύμφωνη με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία δεν έχει υπογράψει η Τουρκία.
Στην πραγματικότητα, τονίζει ο αρθρογράφος, η Τουρκία δηλώνει την απροθυμία της να συμμορφωθεί προς τις απαιτήσεις του νόμου για την επίλυση διαφορών επί των εδαφών και των πόρων. «Ο Ερντογάν άλλαξε τη στάση της Τουρκίας στη διεθνή τάξη και όχι με καλό τρόπο», επισημαίνει η εφημερίδα.
