Την πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης ότι ο διάλογος με την Τουρκία αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα, αλλά μακριά από τετελεσμένα και απειλές, υπογράμμισε την Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά τη συνάντηση που είχε με την Ισπανίδα ομόλογό του, Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια.
«Η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία. Για διάλογο, όμως, όχι υπό το κράτος απειλών, όχι υπό το κράτος προσβολών, όχι υπό το κράτος απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας.
Ο κ. Δένδιας προσέθεσε ότι:
«Η τοποθέτηση του εκπροσώπου της τουρκικής Προεδρίας, για μας, είναι μια θετική εξέλιξη. Η ελληνική Κυβέρνηση έλεγε, και συνεχίζει να λέει, διαμηνύει πάντοτε, ότι η απαραίτητη προϋπόθεση για το διάλογο -ελέχθη πριν και από την Ισπανίδα συνάδελφό μου αν το παρατηρήσατε- είναι η έμπρακτη αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας. Δεν μπορούμε να συζητάμε όταν η μια πλευρά προβαίνει σε ενέργειες που είναι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο και με το Δίκαιο της Θάλασσας. Κατά συνέπεια, εμείς το θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό, όταν η γενική, η παγκόσμια, αυτή θέση γίνεται αντιληπτή και από την τουρκική πλευρά. θεωρούμε ότι αυτό είναι το συμφέρον και της Τουρκίας και της τουρκικής κοινωνίας».
Ο κ. Δένδιας παρατήρησε ακόμα ότι: «Επειδή, όμως, η λέξη “διάλογος” είναι βεβαρημένη, με ό,τι ο καθένας θέλει να προσθέσει σ’ αυτήν, θέλω να σας είμαι και σ’ αυτό απολύτως σαφής. Εμείς, θεωρούμε ότι η διαφορά μας με την Τουρκία αφορά το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και των υπερκείμενων θαλασσίων ζωνών».
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεων του, ο υπουργός Εξωτερικών καταδίκασε απερίφραστα τις πολιτικές της τουρκικής κυβέρνησης, «όπως άλλωστε τις καταδικάζει και όλη η Ευρώπη», προσέθεσε.
Για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Ειδικότερα, αναφέρθηκε στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας, τονίζοντας πως «η Ευρώπη άφωνη βλέπει έναν θρησκευτικό λειτουργό να ανακαταλαμβάνει με μια νέο-οθωμανική σπάθα ένα μουσείο, το οποίο έχει ιδρύσει ο ίδιος ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας».
Συνεχίζοντας στον ίδιο τόνο, ο κ. Δένδιας υπογράμμισε πως η Τουρκία παραβιάζει ένα σύγχρονο σύμβολο διαπολιτισμικού διαλόγου, για να το μετατρέψει αχρείαστα σε τέμενος. Καυτηριάζοντας περαιτέρω την ενέργεια αυτή της γείτονας χώρας, είπε πως η Τουρκία δίνει την εντύπωση πως επιστρέφει στον 15ο ή στον 16ο αιώνα και επισήμανε πως η Ευρώπη καταδικάζει τις νέο-επεκτατικές πολιτικές της Τουρκίας σε βάρος όλων των γειτόνων, καθώς και όλες τις ενέργειες που υπονομεύουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπό το πρίσμα αυτό, ο κ. Δένδιας ανέφερε πως Ελλάδα και Ισπανία έχουν παρόμοια αντίληψη, αυτή του σεβασμού των διεθνών κανόνων, του σεβασμού των σχέσεων καλής γειτονίας και της ετοιμότητας να επιλύσουν τις διαφορές μας με διάλογο και καλή πίστη, γιατί όλα αυτά αποτελούν κομμάτι του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Για τις κυρώσεις της ΕΕ προς την Τουρκία
Σε ό,τι αφορά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις της ΕΕ στην Τουρκία, ο κ. Δένδιας υπενθύμισε ότι στο τελευταίο Συμβούλιο οι υπουργοί Εξωτερικών ζήτησαν από τις υπηρεσίες της ΕΕ την εκπόνηση ενός κειμένου επιλογών. Θα περιλαμβάνει αυστηρές κυρώσεις στην περίπτωση που η Τουρκία εμμείνει στην παράνομη και επικίνδυνη για την ειρήνη και τη σταθερότητα συμπεριφορά της, διευκρίνισε.
Ανέδειξε πως είναι μια επιλογή που πρέπει να υπάρχει στο ευρωπαϊκό τραπέζι ακριβώς με την ελπίδα να μην χρειαστεί ποτέ να χρησιμοποιηθεί και έστειλε το μήνυμα στην Άγκυρα πως αν η Τουρκία επιλέγει να αγνοεί τους κανόνες του δικαίου, πρέπει να αποκτήσει σαφή αίσθηση των ορίων της. Παράλληλα, προέταξε την ανάγκη η Ευρώπη να είναι ενωμένη όταν παραβιάζεται η κυριαρχία της και τα κυριαρχικά δικαιώματα οποιουδήποτε κράτους-μέλους της, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως η διασφάλιση της ειρήνης για τα ¾ ενός αιώνα είναι το μεγάλο ιστορικό επίτευγμα της ΕΕ και κάλεσε εκ νέου την Τουρκία και την τουρκική κοινωνία να συμμετάσχει σε αυτό το επίτευγμα, αφήνοντας αποφασιστικά πίσω τις οθωμανικές σπάθες και τα νέο-οθωμανικά παραληρήματα.
Για το θέμα της Λιβύης
Αναφερόμενος στην ατζέντα της σχεδόν δίωρης συνάντησης με την Ισπανίδα ομόλογό του, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως συζήτησαν για την κατάσταση στη Λιβύη και την ανάγκη η ΕΕ να έχει έναν ενεργό ρόλο, καθώς και για τις συνεχείς παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων που έχουν κλιμακώσει ποιοτικά τις εχθροπραξίες. Επικαλούμενος τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, ο κ. Δένδιας ανέφερε πως είναι πολύ σημαντικό να στηριχθεί από όλους έμπρακτα η επιχείρηση Ειρήνη.
«Η επιτυχία της επιχείρησης θα είναι η επιβολή του εμπάργκο, δηλαδή ο φραγμός στην εισαγωγή όπλων και τζιχαντιστών μαχητών στη Λιβύη. Είναι απαραίτητο βήμα για να επέλθει ειρήνευση στη χώρα αυτή. Αποτυχία μας στη Λιβύη, μετατροπή της Λιβύης σε failed state είναι τεράστιο πρόβλημα για την ΕΕ. Θα αποτελεί ένα πρόβλημα στο μαλακό υπογάστριο της ΕΕ», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
Επίσης, είπε πως με την υπουργό Εξωτερικών της Ισπανίας συζήτησαν τρέχοντα θέματα της ΕΕ, όπως και την πρόσφατη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ενίσχυση των εθνικών οικονομιών που επλήγησαν και συνεχίζουν να πλήττονται σφοδρά από την πανδημία.
Σε ό,τι αφορά την πανδημία, ο κ. Δένδιας υπενθύμισε την τελετή που είχε διοργανώσει τον Απρίλιο το υπουργείο Εξωτερικών για να εκφράσει τη συμπαράστασή και την αλληλεγγύη της Ελλάδας στους Ισπανούς. Στο ίδιο πνεύμα, ο κ. Δένδιας μετέφερε στην Ισπανίδα ομόλογό του την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στη συμβολική δωρεά ενός χρηματικού ποσού το οποίο θα διατεθεί στην Ισπανία για την καταπολέμηση του κορονοϊού.
Επίσης, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν θέματα της Μεσογείου, το μεταναστευτικό και συμφώνησαν να συντονίσουν τις ενέργειες τους στο πλαίσιο της καινούργιας συμφωνίας για το Άσυλο και τη Μετανάστευση. Ο κ. Δένδιας το χαρακτήρισε ως ένα κομβικό ζήτημα για τις χώρες πρώτης γραμμής, σημειώνοντας πως απαιτεί τον πολύ καλό συντονισμό.
ΥΠΕΞ Ισπανίας: Η Αγία Σοφία πρέπει να αποτελέσει το επιστέγασμα στο οποίο ο καθένας να μπορεί να χωρέσει
Την πλήρη στήριξη της Ισπανίας στην Ελλάδα για τη σταθερότητα της Μεσογείου, εξέφρασε στις κοινές δηλώσεις με τον Νίκο Δένδια, η υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια. «Αυτό που αποτελεί μια κατοπινή φιλοδοξία είναι να προσπαθήσουμε στην αποκλιμάκωση των εντάσεων, και αυτό είναι το μήνυμα το οποίο μετέφερα στην Άγκυρα χθες», με στόχο να δημιουργήσουμε μια συνθήκη εμπιστοσύνης, σημείωσε η Ισπανίδα υπουργός Εξωτερικών και προέταξε πως η Ισπανία θέλει τη σταθερότητα της Μεσογείου.
Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τις χθεσινές της επαφές στην Τουρκία, η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια είπε πως εισέπραξε την επιθυμία από την τουρκική πλευρά για διάλογο. Ωστόσο, υπογράμμισε πως αυτό πρέπει να γίνει πράξη, σημειώνοντας ότι δεν είναι αρκετό να λέμε ότι θέλουμε να μιλήσουμε, αλλά πρέπει να καθίσει κάποιος και να μιλήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να επιλεγεί ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε για διάφορα θέματα, μονομερή, που είδαμε στη Μεσόγειο, που αποτελούν πρόκληση της τελευταίας περιόδου.
Επίσης, εξέφρασε την αποφασιστικότητα της Ισπανίας να κάνει τα πάντα για να δείξει ότι αυτή η επιλογή είναι σωστή και επικαλούμενος τον Νίκο Δένδια, είπε ότι βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και αυτοί είναι οι τρόποι για να μπορέσουμε να εκφραζόμαστε.
Ερωτηθείς επίσης από το ΑΠΕ-ΜΠΕ για το ζήτημα της Αγίας Σοφίας, η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια τόνισε πως πρέπει να αποτελέσει το επιστέγασμα στο οποίο ο καθένας να μπορεί να χωρέσει, ο οποίος υπό τη σκέπη της να μπορέσει να παραμείνει και υπογράμμισε την ανάγκη σεβασμού αυτών που λέει η UNESCO για την πολιτιστική κληρονομιά. Ειδικότερα, είπε πως η θέση της ισπανικής κυβέρνησης είναι πως η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Υπήρξε οίκος πολλών θρησκειών και νομίζω ότι εμείς μπορούμε να βρισκόμαστε, ως ορθόδοξοι, ως καθολικοί, ως μουσουλμάνοι, υπό αυτή τη στέγη όλοι μαζί, συμπλήρωσε.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, η Ισπανίδα υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Ισπανίας και τόνισε πως είναι κοινή βούληση να προχωρήσουν ακόμα περισσότερο τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις. Εξέφρασε επίσης τις ευχαριστίες της για το ότι η ισπανική γλώσσα έγινε μέρος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα και ανακοίνωσε πως η Ισπανία θα ανοίξει Ινστιτούτο Θερβάντες και στη Θεσσαλονίκη, «όπου υπάρχει μια πολύ μεγάλη ισπανική κληρονομιά».
Εστίασε ακόμα στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τονίζοντας πως η Ελλάδα και η Ισπανία δούλεψαν, η μία δίπλα στην άλλη, τις τελευταίες εβδομάδες και οι καρποί αυτής της συνεργασίας με τις άλλες χώρες της ΕΕ είναι σαφείς.
Σε ό,τι αφορά τη Λιβύη, η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια υπογράμμισε την ανάγκη το εμπάργκο όπλων να γίνει σεβαστό από όλα τα μέλη και μέρη, είτε είναι από αέρος, είτε είναι χερσαία, είτε θαλάσσια, και εξέφρασε τη δέσμευση της Ισπανίας ως κράτος-μέλος της ΕΕ να εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση, συμβάλλοντας στην επιχείρηση Ειρήνη.
Ειδική αναφορά έκανε στο μεταναστευτικό, χαιρετίζοντας τις αποφάσεις της ΕΕ, ώστε να τα θέματα των προσφύγων να αντιμετωπίζονται με πνεύμα συνεργασίας και συμμαχιών.
Η υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας θα ολοκληρώσει την επίσκεψή της στη χώρα μας με τη συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και την παρουσία της στην εκδήλωση στο Ινστιτούτο Θερβάντες για τη Σεφαραδίτικη Κοινότητας της Θεσσαλονίκης.