Όποιος επισκέπτεται σήμερα την περιοχή «Τσαΐρια» στα νοτιοανατολικά παράλια της Θεσσαλονίκης, στην Περαία, εκεί όπου παλαιότερα ήταν εγκατεστημένες οι κεραίες της εκπομπής «Φωνή της Αμερικής», πιθανότατα δεν μπορεί να φανταστεί πόσο διαφορετικό θα είναι το τοπίο, αλλά και η προοπτική στο κοντινό μέλλον, ήδη από το 2023.
Εκεί, σε έκταση 761 στρεμμάτων, πρόκειται να δημιουργηθεί στα επόμενα χρόνια το πρώτο στην Ελλάδα τεχνολογικό πάρκο 4ης γενιάς «Thess INTEC», που αναμένεται να αλλάξει άρδην την εικόνα της περιοχής, καθώς σε πλήρη ανάπτυξη θα απασχολούνται στον χώρο 7000 άνθρωποι, ως επί το πλείστον υψηλής εξειδίκευσης, θα έχει γίνει πλήρης ανάπλαση και θα στεγάζονται εκατοντάδες δυναμικές επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα και «βραχίονες» ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων.
Παράλληλα, στην τεχνητή λίμνη, εμβαδού 15.000 τετραγωνικών μέτρων, που προβλέπεται να δημιουργηθεί στην έκταση και -μεταξύ άλλων- θα συγκεντρώνει προς επαναχρησιμοποίηση το βρόχινο νερό, δεν αποκλείεται να καθρεφτίζονται οι επιγραφές των κτηρίων καινοτόμων εταιρειών παγκόσμιας εμβέλειας: μετά τον Σεπτέμβριο αρχίζει ένα ιδιαίτερο «roadshow», για την ενημέρωση πολυεθνικών, ερευνητικών κέντρων και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, σχετικά με τις νέες δυνατότητες, που διανοίγει η δημιουργία του πάρκου, το οποίο σε χρονικό ορίζοντα εικοσαετίας, εκτιμάται πως θα έχει συνολική συνεισφορά 11 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία.
Τι θα έχει προχωρήσει ως το 2023
Τα πρώτα βαρέα οχήματα αναμένεται να μπουν στην έκταση των 761 στρεμμάτων το 2022, οπότε και προβλέπεται να αρχίσουν οι εργασίες δημιουργίας του Τhess INTEC, όπως γνωστοποίησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης, επιχειρηματίας Νίκος Ευθυμιάδης, συντονιστής της πρωτοβουλίας υλοποίησης του έργου, παρουσιάζοντας το χρονοδιάγραμμά του: «Mέχρι τον Σεπτέμβριο, οπότε ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη για την 85η ΔΕΘ, αναμένεται να έχουμε ετοιμάσει την εταιρεία (σ.σ. Εταιρεία Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου- ΕΑνΕΠ) και τις διαδικασίες για τις μεταβιβάσεις δικαιώματος χρήσης. Στη συνέχεια θα γίνει το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο και θα καταρτιστούν οι χρήσεις γης, πώς θα πολεοδομηθεί ο χώρος κτλ, ώστε ακολούθως να πάρει άδεια ως επιχειρηματικό πάρκο», επισημαίνει και προσθέτει ότι στόχος είναι το 2023 να έχει ολοκληρωθεί όλη η υποδομή, οι δρόμοι, τα πάρκινγκ, η λίμνη και οι χώροι πρασίνου, αλλά και να έχει χτιστεί το 10% των κτιριακών εγκαταστάσεων (20.000 τμ) και να έχουν εγκατασταθεί περίπου 100 επιχειρήσεις και 20-30 ερευνητικά κέντρα.
«Ο χρόνος τρέχει, μια εταιρεία που τώρα θέλει να επενδύσει στην περιοχή, δεν θα μας περιμένει, αν υπάρχουν εγκαταστάσεις στην Κωνσταντινούπολη ή τη Σόφια, οπότε πρέπει όλα να γίνουν γρήγορα και σωστά. Στόχος είναι η πρώτη αυτή φάση να ολοκληρωθεί έναν χρόνο μετά την έναρξη των εργασιών» σημειώνει.
Τα κριτήρια για την εγκατάσταση εταιρειών στο Thess INTEC
Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν την έναρξη του κατασκευαστικού τμήματος του πρότζεκτ, το 2022, προσθέτει, δεν αποκλείεται να έχουν προσέλθει και επενδυτές, που επιθυμούν να δημιουργήσουν τις δικές τους εγκαταστάσεις, καθώς τον Σεπτέμβριο αρχίζει εντατική προσπάθεια για την προσέλκυση εταιρειών, στο πλαίσιο της οποίας θα προσεγγισθούν -σύμφωνα με τον κ. Ευθυμιάδη- και επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους και παγκόσμιας επιρροής, όπως οι Pfizer, Tesla και Google.
«Αν έρθει μια εταιρεία και μας ζητήσει 10 ή 50 στρέμματα, για να δημιουργήσει εντός του πάρκου με δικά της έξοδα ένα ερευνητικό κέντρο π.χ., τότε η πρόταση θα αξιολογείται με αυστηρά κριτήρια ως προς την αριστεία, τις συνεργασίες με ελληνικές επιχειρήσεις, τις θέσεις εργασίας κτλ και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις θα δίδονται οι εγκρίσεις» (σ.σ. το 10% της χρηματοδότησης του πάρκου θα προέλθει από ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά κεφάλαια και ευρωπαϊκούς πόρους κι αφορά την πρώτη φάση ανάπτυξης της απαραίτητης υποδομής, ενώ το υπόλοιπο 90% θα προέλθει αποκλειστικά από ιδιωτικά κεφάλαια που θέλουν να εγκατασταθούν στο Thess INTEC).
Ο επιχειρηματίας υπενθυμίζει ακόμα ότι ήδη έχει αποτυπωθεί εγγράφως το ενδιαφέρον 70 επιχειρήσεων και 17 ερευνητικών εργαστηρίων για εγκατάσταση στο Thess INTEC, ενώ έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από το Texas University, από τη Βαρκελώνη και την Καρλσρούη, αλλά και από το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στον χώρο αναμένεται να δημιουργηθεί και συνεδριακό κέντρο 500 θέσεων.
Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας μαζί
Κατά τον κ. Ευθυμιάδη, πέρα από το οικονομικό όφελος για την πόλη και την εθνική οικονομία , το Thess INTEC έρχεται να αναδείξει και τα οφέλη της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς «για πρώτη φορά στην Ελλάδα παραγωγικοί φορείς συνεταιρίζονται στην περίπτωση τέτοιας υποδομής». Οι φορείς θα είναι μέτοχοι και θα εισφέρουν το ποσό που τους αναλογεί, ενώ η εικόνα ως προς το ποιοι θα συμμετάσχουν εκτιμάται ότι θα έχει ξεκαθαρίσει μέχρι τον Σεπτέμβριο, οπότε η μετοχική σύνθεση της εταιρείας αναμένεται να ολοκληρωθεί.
Ο κ. Ευθυμιάδης εξέφρασε ακόμα την ικανοποίησή του για την ταχύτητα με την οποία ελήφθησαν οι αποφάσεις και προχώρησαν οι απαιτούμενες ρυθμίσεις. «Η ρύθμιση που έγινε υπερκάλυψε τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις μας ως προς τον χρόνο που απαιτήθηκε, γιατί χρειάστηκε να γίνουν διαδικασίες με τέσσερα υπουργεία και το γεγονός ότι όλο αυτό ολοκληρώθηκε σε επτά-οκτώ μήνες είναι κατόρθωμα» επισημαίνει και προσθέτει ότι «η δημιουργία του πάρκου θα σημαίνει ότι η Θεσσαλονίκη γίνεται ένα “λιμάνι” νέων τεχνολογιών, στο οποίο οι επιχειρήσεις θα μπαίνουν με συγκεκριμένα κριτήρια, θα δημιουργηθεί ένα περιβάλλον πολύ ελκυστικό για συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητών ιδρυμάτων και πανεπιστημίων, ελληνικών και ξένων. Ουσιαστικά δημιουργείται μια νέα μετρική για τον πήχη του μέλλοντος στη Θεσσαλονίκη, σε ό,τι αφορά τον τομέα της τεχνολογίας».
Υπενθυμίζεται ότι το οικόπεδο παραχωρήθηκε το βράδυ της 29ης Μαΐου από το υπουργείο Οικονομικών στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας. Μετά τη μεταβίβαση του ακινήτου στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, η διοίκησή της θα προβεί σε όλες τις προβλεπόμενες από τον νόμο ενέργειες για τη σύσταση δικαιώματος επιφάνειας για 99 χρόνια υπέρ της ΕΑνΕΠ.
Κυριάκος Λουφάκης, πρόεδρος ΑΖΚ: Ο ρόλος και το όραμα της ΑΖΚ
Την εκτίμηση ότι το Thess INTEC μπορεί να προσφέρει τεράστιες υπηρεσίες στην πόλη της Θεσσαλονίκη, γι΄ αυτό άλλωστε και η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας (ΑΖΚ) το στήριξε από την πρώτη στιγμή, διατύπωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της ΑΖΚ, δρ Κυριάκος Λουφάκης, σημειώνοντας ότι στα τεχνολογικά πάρκα τέταρτης γενιάς συνυπάρχουν ερευνητικά εργαστήρια, δημόσια ή ιδιωτικά, και ερευνητικά εργαστήρια επιχειρήσεων και το δυνατό στοιχείο είναι ότι αυτή η συνύπαρξη και διαρκής ζύμωση μεταξύ τόσων ερευνητών κι επιχειρηματικών στελεχών στον ίδιο χώρο δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για συνέργειες, ακόμα και διεπιστημονικού χαρακτήρα.
«Ο ρόλος της ΑΖΚ στο Thess INTEC είναι να διασφαλίσει ότι το έργο θα γίνει για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς για τους οποίους δόθηκε η έκταση, ήτοι τη λειτουργία ενός τεχνολογικού πάρκου τέταρτης γενιάς, αφιερωμένου στην προσέλκυση επενδύσεων» διευκρινίζει.
Ο δρ Λουφάκης υπενθυμίζει ότι η δημιουργία του Thess INTEC ήταν πρωτοβουλία του Τεχνολογικού Πάρκου Θεσσαλονίκης και του προέδρου του, Νίκου Ευθυμιάδη, στη βάση της οποίας «σηκώθηκαν» κάποια ιδιωτικά κεφάλαια για την εκπόνηση των πρώτων μελετών και έτσι πείστηκαν οι αρμόδιοι φορείς για τα οφέλη από την ίδρυση και λειτουργία του. Η διαδικασία για τη μεταφορά του ακινήτου στην ΑΖΚ άρχισε πριν από ενάμιση χρόνο και επιταχύνθηκε τους τελευταίους μήνες, χάρη στο γεγονός ότι ο πρωθυπουργός στήριξε το έργο και έδωσε ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ σημαντική ήταν η συμβολή του Υπουργείου Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας-Θράκης).
Για την ΑΖΚ, η λειτουργία του Thess INTEC είναι πλήρως εναρμονισμένη με το όραμά της για την ελαχιστοποίηση ή και αναστροφή του brain drain, εξηγεί ο δρ Λουφάκης. «Για να ανασχεθεί το brain drain χρειάζονται ενέργειες προς δύο κατευθύνσεις: η πρώτη είναι η προσέλκυση επενδύσεων, ελληνικών και ξένων, στην έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία και το Thess INTEC κινείται σε αυτή την κατεύθυνση. Η δεύτερη είναι η ενθάρρυνση της καινοτόμου νεανικής επιχειρηματικότητας, την οποία η ΑΖΚ ανέκαθεν στηρίζει, μεταξύ άλλων εισφέροντας στο οικοσύστημα ΟΚ!Thess, το οποίο είναι μετεξέλιξη του Thess Inno Hub, πρωτοβουλίας της ΑΖΚ» καταλήγει.
ΑΠΕ-ΜΠΕ