Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από τις 11 Ιουνίου, μέχρι και τις 10 Ιουλίου 2020, το «Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021 -2025», το οποίο καθορίζει, για την πρώτη προγραμματική περίοδο (2021-2025), τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, τον συνολικό και ανά πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα αποτελέσματα που επιδιώκονται με την εφαρμογή του.
Πρόκειται για κείμενο 66 σελίδων, που καθορίζει, για την ως άνω πρώτη προγραμματική περίοδο, τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, τον συνολικό και ανά Πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα αποτελέσματα που επιδιώκονται με την εφαρμογή του.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που κατέθεσαν σήμερα σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης και ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, στα 10 δισ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα ανέλθουν οι πόροι του, για την πενταετία 2021 – 2021. Μάλιστα, από τα 10 δισ. ευρώ, τα 7 δισ. ευρώ προγραμματίζεται να διατεθούν τα δύο πρώτα χρόνια, δηλαδή το 2021 και 2022.
Με δεδομένο ότι το ΕΠΑ που εισάγεται ως μοχλός ανάπτυξης για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους, ο προγραμματισμός του υπουργείου σημαίνει την αύξηση του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) που τα τελευταία χρόνια κινείται μεταξύ 650 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ, στα 2 δισ. ευρώ.
Το πρώτο ΕΠΑ, δηλαδή για την 2021 – 2025 τέθηκε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση από τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη και τον υφυπουργό Ιωάννη Τσακίρη, ώστε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να υποβάλλουν τις προτάσεις τους για την τελική του διαμόρφωση. Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 10 Ιουλίου, ημέρα Παρασκευή και ώρα 13.00.
Το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού του ΕΠΑ 2021-2025, σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, προσδιορίζεται, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής της χώρας. Ειδικότερα, στους παράγοντες που προσδιορίζουν το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού του ΕΠΑ περιλαμβάνονται οι υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί για υφιστάμενα επενδυτικά έργα, η ανάγκη διατήρησης της δημοσιονομικής σταθερότητας και οι δεσμεύσεις της χώρας για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.
Εμπροσθοβαρής εκτέλεση
Ως προς την κατανομή κατά έτος, επισημαίνεται πως, παρότι η εφαρμοσμένη πρακτική πολυετών προγραμμάτων (όπως το ΕΣΠΑ 2014-2020) επιτάσσει οι πόροι να κατανέμονται ισόποσα στα έτη, με πρόβλεψη για την επίδραση του πληθωρισμού, στο ΕΠΑ 2021-2025, με δεδομένη την ανάγκη αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πρόσφατης κρίσης και των νέων προκλήσεων λόγω της πανδημίας, καθώς επίσης και της συνέχισης της χρηματοδότησης των υφιστάμενων έργων, επιθυμητή είναι η εμπροσθοβαρής εκτέλεση του προγράμματος, με αυξημένο προϋπολογισμό στα πρώτα δύο έτη με ποσοστό 35% και από 10% στα τρία επόμενα.
Τα τομεακά προγράμματα
Τη μερίδα του λέοντος του προϋπολογισμού, παίρνουν τα τομεακά προγράμματα, δηλαδή στα προγράμματα των υπουργείων στα οποία θα κατευθυνθεί το 68,35% των πόρων, ή 6,835 δισ. ευρώ. Τα περισσότερα, έχει λαμβάνειν το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών καθώς θα πιστωθεί το 26%, ήτοι 2,6 εκατ. ευρώ. Ακολουθούν υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με 900 εκατ. ευρώ και το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων με 875 εκατ. ευρώ.
Η κατανομή
Βάσει του αρ.123 του ν.4635/2019, καλούνται να συμμετάσχουν στη διαβούλευση τα Υπουργεία, οι ΟΤΑΑ’ και Β’ βαθμού, οι κοινωνικοί και οικονομικοί εταίροι και οι πολίτες, καταθέτοντας τις προτάσεις τους για την όποια βελτίωση του περιεχομένου του.Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την 10ηΙουλίου 2020, ημέρα Παρασκευή και ώρα 13.00.
Υπενθυμίζουμε ότι μέρος του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) είναι τα Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΤΠΑ/ΠΠΑ), τα οποία καταρτίζονται από τα αρμόδια Υπουργεία και τις Περιφέρειες.
Στο περιφερειακό επίπεδο, η κατανομή των πόρων του ΕΠΑ λαμβάνει υπόψη την υφιστάμενη κατανομή με βάση των προϋπολογισμό ενταγμένων έργων, τις πραγματοποιήσεις για το 2019 και τις εκτιμήσεις για το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων στο τέλος του 2020, το ΜΠΔΣ 2020-2023, καθώς και τη βαρύτητα που έχουν σε κάθε Περιφέρεια έξι κοινωνικοοικονομικοί δείκτες, με απώτερο στόχο την εξομάλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Μπορείτε να δείτε την κατανομή ανά Περιφερειακό Πρόγραμμα στον Πίνακα που ακολουθεί:
| Περιφερειακά ΠρογράμματαΑνάπτυξης(ΠΠΑ) | Προϋπολογισμόςσε εκ. ευρώ | Ποσοστό π/υστο ΕΠΑ | Ποσοστό π/υστα ΠΠΑ |
| ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ | 145 | 1,45 % | 6,44 % |
| ΑΤΤΙΚΗΣ | 404 | 4,04 % | 17,98 % |
| ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ | 102 | 1,02 % | 4,55 % |
| ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ | 271 | 2,71 % | 12,04 % |
| ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ | 105 | 1,05 % | 4,69 % |
| ΗΠΕΙΡΟΥ | 119 | 1,19 % | 5,28 % |
| ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | 185 | 1,85 % | 8,22 % |
| ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ | 78 | 0,78 % | 3,47 % |
| ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ | 190 | 1,90 % | 8,43 % |
| ΚΡΗΤΗΣ | 175 | 1,75 % | 7,79 % |
| ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ | 91 | 0,91 % | 4,04 % |
| ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ | 126 | 1,26 % | 5,58 % |
| ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ | 259 | 2,59 % | 11,50 % |
| Σύνολο | 2.250 | 22,50 % | 100 % |
Οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ αναπτύσσονται σε πέντε πυλώνες:
– Έξυπνη Ανάπτυξη (έρευνα και ανάπτυξη, ψηφιακός μετασχηματισμός, καινοτομία και επιχειρηματικότητα)
– Πράσινη Ανάπτυξη (κυκλική οικονομία, προστασία του περιβάλλοντος, κλιματική αλλαγή)
– Κοινωνική Ανάπτυξη (υγεία, απασχόληση, παιδεία / αθλητισμός, κοινωνική συνοχή)
– Ανάπτυξη Υποδομών (δίκτυα, μεταφορές, εφοδιαστική αλυσίδα)
– Εξωστρέφεια (πολιτισμός, τουρισμός, αγροδιατροφικός τομέας, βιομηχανία)
