O Eρντογάν έδωσε εντολή για την αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας της Αγιας Σοφίας που το 1934 έγινε μουσείο. Σε σύσκεψη με κομματικά στελέχη δήλωσε: «Η Αγία Σοφία ως τζαμί, θα μπορεί να είναι επισκέψιμη στους τουρίστες. Όπως συμβαίνει με το Σουλταναχμέτ Τζαμί (Μπλε Τζαμί). Αυτό πρέπει να αποφασίσει ο λαός μας. Στην Αγία Σοφία και προσευχή μπορεί να γίνει και να διαβαστεί το εδάφιο του κορανίου για την άλωση.»
Το 2018 είχε απορρίψει αίτημα μετατροπής της Αγία Σοφίας σε Τζαμί το Συνταγματικό δικαστήριο της Τουρκίας. Το «Όχι» στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είχε αποφασιστεί το 2018 από το Δικαστήριο μετά από σχετικό αίτημα που είχε κατατεθεί από την τουρκική Ένωση Μόνιμων Βακουφίων Μνημείων και Περιβάλλοντος.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η εφημερίδα «Χουριέτ» αποκάλυψε ότι ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δώσει εντολή να εξεταστεί από κάθε άποψη το ζήτημα ώστε η Αγία Σοφία να λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας αναμένεται να συνέλθει στις 2 Ιουλίου, προκειμένου να εξετάσει αίτημα ακύρωσης του προεδρικού διατάγματος που μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε μουσείο το 1934.
Αν και την υπόθεση -δια της νομικής οδού- είχε κλείσει οριστικά και αμετάκλητα το Σεπτέμβριο του 2018 το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας, απορρίπτοντας παρόμοιο αίτημα της τουρκικής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Σύνδεσμος Προστασίας Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος», το ζήτημα φαίνεται να ξανανοίγει τώρα το κατώτερο σε βαθμίδα Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας, το οποίο αποφάσισε ξαφνικά να εξετάσει εκ νέου το αίτημα της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης.
Ο εισαγγελέας ζητεί απόρριψη της υπόθεσης
Ο εισαγγελέας του Συμβουλίου της Επικρατείας ζήτησε να απορριφθεί η υπόθεση, αναφέροντας στη σχετική γνωμοδότησή του ότι η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείου εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του κράτους και ότι δεν προκύπτει κάποια παράβαση κατά τη μετατροπή της (σε μουσείο το 1934). Ωστόσο, η γνωμοδότηση του εισαγγελέα δεν είναι δεσμευτική για το Συμβούλιο της Επικρατείας, γι’ αυτό και το 10ο τμήμα, που ασχολείται με την υπόθεση, αποφάσισε να προχωρήσει στην επανεξέταση του αιτήματος για αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας σε τέμενος, ορίζοντας δικάσιμο για τη 2α Ιουλίου.
Η Αγία Σοφία μπορεί να ανοίξει ως τζαμί
Εάν το τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνει στη διάρκεια της ακρόασης της 2ας Ιουλίου ότι η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου το 1934 για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο αντίκειται στο νόμο, τότε η Αγία Σοφία θα λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.
Πέρυσι αντίστοιχη δικαστική απόφαση της Τουρκίας μετέτρεψε τη Μονή της Χώρας -με τα απαράμιλλης αξίας μωσαϊκά- από μουσείο σε τζαμί και την ίδια ενδεχομένως διαδικασία να προτείνει στις 2 Ιουλίου το τουρκικό δικαστήριο και για την Αγία Σοφία.
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Σύνδεσμος Προστασίας Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος» προσπαθεί εδώ και 15 χρόνια δια της νομικής οδού να πετύχει την ακύρωση του προεδρικού διατάγματος που χαρακτήρισε την Αγία Σοφία μουσείο. Όλες οι αγωγές που έχουν υποβληθεί από το 2005 μέχρι και πέρυσι έχουν απορριφθεί, ωστόσο μετά τη γιορτή για την 567η επέτειο της άλωσης της Κωνσταντινούπολης φέτος, το ζήτημα της Αγίας Σοφίας επανήλθε και πάλι στην επικαιρότητα.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η εφημερίδα «Χουριέτ» αποκάλυψε μάλιστα ότι ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δώσει εντολή να εξεταστεί από κάθε άποψη το ζήτημα ώστε η Αγία Σοφία να λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.
Ο Ερντογάν εξετάζει σοβαρά το θέμα της Αγίας Σοφίας
Στο θέμα της Αγίας Σοφίας αναφέρεται για άλλη μια φορά κι ο γνωστός για τις πηγές του μέσα από το προεδρικό, αρθρογράφος της «Χουριέτ», Αμπντουλκαντίρ Σελβί, ο οποίος υποστηρίζει ότι ο Τούρκος πρόεδρος εξετάζει σοβαρά το θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
«Προσπαθώ να παρακολουθώ τη διαδικασία, καθώς το θέμα της Αγίας Σοφίας είναι πολύ σημαντικό. Δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η διαδικασία, ούτε αναμένεται κάποια απόφαση σήμερα-αύριο. Δεν θα πάρει όμως και πολύ. Η εντύπωση που έχω αποκομίσει είναι ότι ο πρόεδρος Ερντογάν εξετάζει σοβαρά το θέμα του ανοίγματος της Αγίας Σοφίας ως τζαμιού», αναφέρει ο Τούρκος δημοσιογράφος, ο οποίος επισημαίνει ότι η προσευχή (εζάν) διαβάζεται ήδη στην Αγία Σοφία και ότι το μόνο που λείπει είναι η επίσημη ανακοίνωση της λειτουργίας της ως τζαμί.
Μετά την εντολή Ερντογάν την προηγούμενη εβδομάδα προς τα στελέχη του κόμματος, αυτό που διερευνάται –σύμφωνα με τον Αμπνουλκαντίρ Σελβί- είναι το εάν είναι αρκετό να ακυρωθεί το προεδρικό διάταγμα του 1934, προκειμένου να ανοίξει εκ νέου η Αγία Σοφία ως τόπος μουσουλμανικής λατρείας.
