Μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό “Toxicology Reports” παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την πανδημία COVID-19 και για τη χρήση της νικοτίνης ως δυνητικά θεραπευτικού παράγοντα. Από τις 3 Απριλίου, η ομάδα των Ελλήνων ερευνητών δημοσίευσε για πρώτη φορά μελέτη για το πολύ χαμηλό ποσοστό καπνιστών μεταξύ των νοσηλευομένων ασθενών με COVID-19, και αναφέρθηκαν σε πιθανή προστατευτική δράση της νικοτίνης. Τώρα οι επιστήμονες παρουσιάζουν παθοφυσιολογικά δεδομένα σχετικά με τη προσβολή από τον ιό και διαμορφώνουν την υπόθεση ότι το COVID-19 εξελίσσεται σε νόσο του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με τη χορήγηση νικοτίνης.
Αναλυτικά για την μελέτη
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης εξηγούν το ρόλο που ίσως θα μπορούσε να παίξει η νικοτίνη στην καταστολή της φλεγμονής και των προ-φλεγμονωδών κυτοκινών μέσω της δράσης της στους χολινεργικούς υποδοχείς. Παρουσιάζουν τα κύρια κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών που νοσούν σοβαρά από COVID-19 και περιγράφουν ότι τα περισσότερα συμπτώματα θα μπορούσαν να εξηγηθούν από τη απορρύθμιση του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος, ενός συστήματος που υπό κανονικές συνθήκες θα παρουσίαζε ισχυρή αντιφλεγμονώδη και ανοσο-ρυθμιστική λειτουργία.
Οι συγγραφείς προτείνουν ότι ο ιός προσβάλλει τους νικοτινικούς υποδοχείς της ακετυλοχολίνης (nACHR). Για να ελέγξουν την υπόθεσή τους εξέτασαν τις αλληλουχίες αμινοξέων που παράγονται από τον ιό και διαπίστωσαν ότι ορισμένα τμήματα ήταν παρόμοια με τις πρωτεΐνες δηλητηρίου φιδιού, οι οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν αποκλεισμό αυτών των υποδοχέων.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στη δημοσίευση: «Παρουσιάζουμε περιοχές με ομολογία τεσσάρων ή πέντε αμινοξέων μεταξύ του SARS-CoV-2 και αρκετών μορίων νευροτοξίνης που δρουν ως ανταγωνιστές στους νικοτινικούς υποδοχείς της ακετυλοχολίνης. Προτείνουμε ότι η νικοτίνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί θεραπευτικά και πρέπει να αξιολογηθεί επειγόντως σε κλινικές δοκιμές.»
Σύμφωνα με τον βασικό ερευνητή της μελέτης κ. Φαρσαλινό: «Μετά την παρατήρησή μας για χαμηλό επιπολασμό καπνιστών μεταξύ των νοσηλευόμενων ασθενών με COVID-19, παρουσιάσαμε για πρώτη φορά στις 3 Απριλίου την υπόθεσή μας σχετικά με τα πιθανά οφέλη της νικοτίνης. Σήμερα δημοσιεύουμε τα συμπεράσματά μας ότι η απορρύθμιση του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος θα μπορούσε να εξηγήσει τις σοβαρές επιπλοκές της λοίμωξης από τον κορωνοϊό. Ως εκ τούτου, υποθέσαμε ότι ο ιός επιτίθεται σε αυτό το σύστημα, και υπάρχουν ενδείξεις για το ότι αυτό μπορεί να συμβαίνει. Η νικοτίνη θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη απορρύθμιση του νικοτινικού χολινεργικού συστήματος.
Πιστεύουμε ότι τα ευρήματά μας, σε συνδυασμό με το χαμηλό ποσοστό καπνιστών μεταξύ των ασθενών με COVID-19 θα πρέπει να αξιολογηθούν άμεσα. Η διαθεσιμότητα και οι προδιαγραφές ασφάλειας των φαρμακευτικών προϊόντων νικοτίνης δικαιολογούν την επείγουσα διερεύνηση με κλινικές μελέτες της επίδρασης της νικοτίνης στην εξέλιξη της νόσου COVID-19. Να σημειώσουμε ότι με κανέναν τρόπο η μελέτη μας δεν αποτελεί σύσταση για την έναρξη ή τη συνέχιση του καπνίσματος. Αναφέρεται μόνο σε πιθανή προστατευτική δράση της νικοτίνης.”
Δημοσίευση
Konstantinos Farsalinos, Raymond Niaura, Jacques Le Houezec, Anastasia Barbouni, Aristidis Tsatsakis, Dimitrios Kouretas, Apostolos Vantarakis, Konstantinos Poulas
Nicotine and SARS-CoV-2: COVID-19 may be a disease of the nicotinic cholinergic system.
Toxicology Reports 2020 (in press).
Για περισσότερες πληροφορίες:
Κωνσταντίνος Φαρσαλινός, MD, MPH.
Πανεπιστήμιο Πατρών,
Πανεπιστήμιο King Abdulaziz, Jeddah,
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: [email protected]
Τηλ: 6977454837
