Οι ουσιαστικές επαφές της ελληνικής κυβέρνησης με τρεις ευρωπαϊκούς θεσμούς
Την Άγκυρα επισκέπτεται σήμερα Τρίτη ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ. Η έκτακτη επίσκεψη πραγματοποιείται την ίδια μέρα που οι τρεις πρόεδροι των ευρωπαϊκών θεσμών –Κομισιόν, Ευρωκοινοβουλίου και Συμβουλίου- επισκέπτονται τον Έβρο. Και είναι μια απολύτως πολιτική κίνηση από πλευράς Βρυξελλών, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας.
Μαζί με τον Ύπατο Εκπρόσωπο Μπορέλ θα μεταβεί στην Άγκυρα και ο Επίτροπος διαχείρισης κρίσεων Γιάνεζ Λέναρτσιτς. Κατά την επίσκεψή τους στην Άγκυρα, θα συναντηθούν με υψηλού επιπέδου συνομιλητές των τουρκικών αρχών, σημειώνεται στην ανακοίνωση, χωρίς να προσδιορίζεται αν θα υπάρξει συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν και τον υπουργό Εξωτερικών Τσαβούσογλου.
Η επίσκεψη θα διαρκέσει δύο μέρες και -σύμφωνα με την ανακοίνωση- «θα διεξαγάγουν συνομιλίες σχετικά με τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση της βορειοδυτικής Συριακής επαρχίας Ιντλίμπ και τις ανθρωπιστικές συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό στο έδαφος, καθώς και την κατάσταση των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία».
Η επίσκεψη πραγματοποιείται πριν από την άτυπη σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (Gymnich) και το έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων υπό την προεδρία του Ύπατου Εκπροσώπου στο Ζάγκρεμπ την Παρασκευή. Ο Επίτροπος από την πλευρά του, θα συνεχίσει το ταξίδι του στην Τουρκία και θα επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις προσφύγων στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας, το Γκαζιαντέπ.
Ολόκληρος ο μηχανισμός έχει ενεργοποιηθεί προκειμένου να υπάρξει ευρωπαϊκή απάντηση στις εξελίξεις. Η συμβολική επίσκεψη των τριών προέδρων σήμερα, η ενεργοποίηση του FRONTEX, τα έκτακτα συμβούλια υπουργών που προγραμματίστηκαν τελικά για αύριο (Υπουργοί Εσωτερικών/Μετανάστευσης) και την Παρασκευή (οι Υπουργοί Εξωτερικών).
Αλλά και σε επίπεδο κρατών-μελών, οι χώρες έχουν υποστηρίξει την ελληνική πλευρά. Αυτό συμβολίζει και η παρουσία του Προεδρεύοντα της ΕΕ, Πρωθυπουργού της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς σήμερα στον Έβρο.
Μαζί τους θα είναι και ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, ο οποίος χθες βρέθηκε στο Βερολίνο με αφορμή την παρουσίαση της γερμανικής προεδρίας που ξεκινάει τον Ιούνιο. Και ήταν μάλλον η κατάλληλη στιγμή για να βρεθεί εκεί. Στις επαφές του με τον Υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας, αλλά και με τον πρόεδρο της γερμανικής Βουλής –«γνωστό» μας από την ελληνική κρίση- Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο Έλληνας Αντιπρόεδρος της Κομισιόν φρόντισε να θυμίσει ότι η Ελλάδα μετά την οικονομική κρίση και την έξοδο από τα Μνημόνια έδωσε μια ισχυρή απάντηση στους χρυσαυγίτες νεοναζί κρατώντας τους εκτός Βουλής –κάτι που «μετράει» στη Γερμανία.
Και μετά φρόντισε να στοχεύσει εκεί που «πονάει», τονίζοντας ότι αν η ΕΕ αποφασίσει να εφαρμόσει λύσεις για το Προσφυγικό, θα μπορέσει να φρενάρει την άνοδο των λαϊκιστών στην Ευρώπη και θα αποτελέσει την κατάλληλη απάντηση σε όσους υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αμυνθεί.
Σε αυτό το πλαίσιο, καθόλου τυχαίο δεν πρέπει να θεωρούνται οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού εξωτερικών χθες, μετά τη συνάντησή τους. «Δεν επιτρέπεται να αφήσουμε την Ελλάδα μόνη της», είπε ο Χάικο Μάας, σημειώνοντας ότι «δεν επιτρέπεται να αφήνουμε τους πρόσφυγες να γίνονται έρμαιο γεωπολιτικών συμφερόντων». Ανεξαρτήτως του ποιος το επιχειρεί, επισήμανε, «θα πρέπει να περιμένει την αντίστασή μας». Επεσήμανε ότι η λύση στο θέμα θα πρέπει να είναι ευρωπαϊκή και ότι ο διάλογος θα συνεχιστεί και με την Τουρκία.
Παρ’ όλο που κάποιοι στην Ελλάδα ερμήνευσαν τις δηλώσεις του ως συνέχιση της πολιτικής ίσων αποστάσεων από πλευράς Γερμανίας, δεν ήταν ακριβώς έτσι. Κάτι που φάνηκε από τις οργισμένες αντιδράσεις του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών στο tweet του. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών έγραψε: «Αναγνωρίζουμε το βάρος που σηκώνει η Τουρκία. Ωστόσο, η Τουρκία πρέπει να συνεχίσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ συμβάλει στην αξιοπρεπή διαχείριση των προσφύγων».
Για να λάβει την ενοχλημένη απάντηση, επίσης μέσω Twitter, του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, στα γερμανικά: «Θα ήθελα να πιστέψω τα λόγια σας. Ωστόσο, απευθυνθείτε και στους Έλληνες φίλους σας. Σκοτώνουν πρόσφυγες στα σύνορά τους. Τι υπόσχεται η ΕΕ στην Τουρκία, αγαπητέ Χάικο Μάας; Ούτε τα μισά από τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν συμφωνηθεί δεν έχουν φτάσει στους πρόσφυγες, η εθελοντική εισδοχή δεν έχει υλοποιηθεί και δεν έχει συμφωνηθεί στη ζώνη ασφαλείας».
Πάντως, για τις Βρυξέλλες, το αίτημα της Τουρκίας πλέον δεν είναι το οικονομικό. Τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ για το προσφυγικό έχουν δρομολογηθεί –παρόλο που έχουν εκταμιευθεί 2,3 δισ. ευρώ. Το θέμα κατά τους διπλωμάτες της πρωτεύουσας των θεσμών είναι ότι η Άγκυρα ζητάει την πολιτική στήριξη για την θέση της στη Συρία. Κι εκεί, ο Ζοζέπ Μπορέλ θα πρέπει να ισορροπήσει στο λεπτό σκοινί των απαιτήσεων του Προέδρου Ερντογάν και της ευρωπαϊκής αξιοπρέπειας.
