Γιατί να έρθει κάποιος έφηβος από την Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη στην Καστοριά ή σε μια άλλη επαρχιακή πόλη, όταν μπορεί να σπουδάσει σχεδόν ό,τι θέλει στο ιδιωτικό κολέγιο στη δική του πόλη.
Μετά την κρίση των τελευταίων χρόνων στον τομέα της γούνας, που συνεχίζει να μην φαίνεται φως στον ορίζοντα, κάποιοι, μάλιστα, μιλάνε για μόνιμη και μη αναστρέψιμη κατάσταση, την τοπική οικονομία απέμειναν να στηρίζουν ο τουρισμός και το πρώην ΤΕΙ, νυν Πανεπιστήμιο. Οι εκατοντάδες φοιτητές που φοιτούν και ζουν στην περιοχή μας δίνουν μια οικονομική, και όχι μόνο, ανάσα στον τόπο μας. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια με την προοδευτική και φιλολαϊκή διακυβέρνηση της χώρας ξαναλειτούργησε το Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου, που είχε κλείσει η ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ, το ΤΕΙ αναβαθμίστηκε σε πανεπιστήμιο και ιδρύθηκαν νέα Τμήματα. Το Μαθηματικό, μάλιστα πρόλαβε, ευτυχώς, και μπήκε στα μηχανογραφικά την άνοιξη που μας πέρασε και υποδέχτηκε τους πρώτους φοιτητές τον Σεπτέμβρη. Το Διεθνούς Εμπορίου μετατράπηκε σε Τμήμα Οικονομικών Σπουδών για να έχει ευρύτερο επιστημονικό και γνωστικό πεδίο, το Πληροφορικής όπως και το Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων συνέχισαν την λειτουργία τους ως πανεπιστημιακά ενώ ιδρύθηκε και το Τμήμα Αγωγής και Φροντίδας Πρώιμης Ηλικίας που θα λειτουργούσε το επόμενο διάστημα όταν θα είχε ολοκληρωθεί η οργάνωσή του. Η πανεπιστημιοποίηση και η αύξηση των τμημάτων προδιέγραφαν ένα λαμπρό μέλλον για την τριτοβάθμια εκπαίδευση στον νομό μας αλλά και γενικότερα για την ευημερία και ανάπτυξη του τόπου.
Να, όμως, που στην ζωή συμβαίνουν και «ατυχήματα». Μετά τις εκλογές του Ιούλη τα πράγματα αρχίζουν και αντιστρέφονται. Η νέα κυβέρνηση, που παρεμπιπτόντως, ως κόμμα στην Καστοριά κατέγραψε το μεγαλύτερο ποσοστό πανελλαδικά, κατήργησε το νεοϊδρυθέν Τμήμα Αγωγής και Φροντίδας Πρώιμης Ηλικίας (χτύπημα πρώτο). Ταυτόχρονα διατρανώνει δημόσια με κομπασμό και υπερηφάνεια την πρόθεσή της να επαναφέρει τον κόφτη της «Βάσης του Δέκα» στις πανελλήνιες εξετάσεις (χτύπημα δεύτερο). Υπόψιν πως οι περισσότεροι εισακτέοι στα τμήματα της πόλης μας εισάγονται με μόρια χαμηλότερα της βάσης του δέκα. Αυτό σημαίνει πως θα μειωθεί δραματικά ο αριθμός των νέων φοιτητών αφού ελάχιστοι από αυτούς που δηλώνουν τα τμήματά μας θα ξεπερνάνε τα 10.000 μόρια για να μπορούν να εισαχθούν.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά πριν λίγες μέρες μάθαμε πως επέρχεται και το τρίτο και τελειωτικό χτύπημα. Στους προσεχείς διορισμούς των εκπαιδευτικών αλλά και γενικότερα στους διορισμούς στο δημόσιο θα μπορούν να συμμετέχουν και οι «πτυχιούχοι» των …ιδιωτικών κολεγίων ως κάτοχοι ισότιμων πανεπιστημιακών τίτλων, βάσει του νέου νόμου που ψήφισε η κυβέρνηση που ουσιαστικά παρακάμπτει το άρθρο 16 του Συντάγματος ! Τώρα, βέβαια, πώς γίνεται να μην είσαι άξιος να σπουδάσεις στο δημόσιο πανεπιστήμιο αν έγραψες κάτω από 10 αλλά μπορείς να φοιτήσεις στα «κολέγια», αυτό μόνο η αριστεία της κας Κεραμέως το γνωρίζει ! Τι σημαίνει, όμως, αυτό στην πράξη για τα δικά μας δημόσια πανεπιστημιακά τμήματα ; Για να απαντήσετε σε αυτό σκεφτείτε μόνο το εξής. Γιατί να έρθει κάποιος έφηβος από την Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη πχ, στην Καστοριά ή σε μια άλλη επαρχιακή πόλη, όταν μπορεί να σπουδάσει σχεδόν ό,τι θέλει στο ιδιωτικό κολέγιο στην δική του πόλη χωρίς να στερηθεί την οικογένειά του, τους φίλους του και την ζωή που έχει συνηθίσει ; Από οικονομική άποψη τα δίδακτρα που θα πληρώσει δεν θα διαφέρουν και πολύ από τα έξοδα που έχει για να ζήσει στην επαρχία. Άσε που μπορεί, όπως ακούγεται, να μην χρειάζεται και τόσο διάβασμα… Άλλωστε μέχρι σήμερα τα κολέγια επέλεγαν οι πλέον αδύναμοι μαθητές που δεν μπορούσαν να περάσουν στις πανελλήνιες και παρά τις μαθησιακές τους αδυναμίες κατόρθωναν και αποφοιτούσαν με σχετική άνεση.
Με τις τρεις αυτές κινήσεις-νομοθετήματα της νέας κυβέρνησης (κατάργηση τμημάτων – βάση του δέκα – επαγγελματικά δικαιώματα κανονικών πανεπιστημίων στα κολέγια) απαξιώνεται το δημόσιο πανεπιστήμιο, ειδικά της επαρχίας, και πριμοδοτούνται οι μπίζνες των ιδιωτικών κολεγίων που έμμεσα αναβαθμίζονται, όχι ως προς το περιεχόμενο των σπουδών φυσικά, αλλά ως προς δυνατότητα να αντλήσουν πελάτες-φοιτητές.
Τα επόμενα χρόνια, λοιπόν, αν δεν αλλάξει κάτι συνταρακτικά, η Καστοριά λόγω της δραματικής συρρίκνωσης, και ουσιαστικά κατάργησης, του Πανεπιστημίου θα ζήσει πρωτόγνωρες καταστάσεις παρακμής και ανέχειας. Θα βρει τον τρόπο και το σθένος, άραγε, να τις αντιμετωπίσει ; Και οι πλέον αισιόδοξοι, πάντως, προς το παρόν, δυσπιστούν και βλέπουν ένα μέλλον που προοιωνίζεται κατάμαυρο και ζοφερό.
Και το επόμενο παράπλευρο ερώτημα που αναδεικνύεται φέρνει σε αμήχανη, αν όχι άβολη, θέση αρκετούς συμπολίτες μας. Τελικά ποιοι είναι οι πραγματικοί πατριώτες ; Αυτοί που νοιάζονται και φροντίζουν για την προκοπή και την ανάπτυξη του τόπου ή αυτοί που, στο βωμό εξυπηρέτησης συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων, θυσιάζουν το μέλλον της Καστοριάς;
Δημήτρης Σμιξιώτης