Την ετήσια έκθεσή του με τίτλο Human Development Report δημοσίευσε στις 9 Δεκεμβρίου το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP). Το φετινό κεντρικό θέμα είναι «Οι ανισότητες της ανθρώπινης ανάπτυξης στον 21ο αιώνα», με εύγλωττο και τον υπέρτιτλο που είναι «Beyond income, beyond averages, beyond today».
Με τη τεχνολογική επανάσταση να έχει ανοίξει πρωτοφανείς ορίζοντες στη γνώση, η οποία παγκοσμιοποιείται όπως και η πληροφορία, η παλαιά διαίρεση ανάμεσα στον Βορρά και Νότο δεν είναι όσο κυρίαρχη ήταν στον προηγούμενο αιώνα. Εξάλλου, χώρες σαν την Κίνα και την Ινδία που ανήκαν στον λεγόμενο τρίτο κόσμο, καλπάζουν πλέον από την άποψη της οικονομικής μεγέθυνσης, διεκδικώντας, από την άποψη αυτή, τις πρώτες θέσεις στον κόσμο.
Αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον, από την Έκθεση 2019 για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη, με βάση οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία του 2018, είναι οι ελληνικές επιδόσεις, ακριβώς εξαιτίας του γεγονότος ότι το 2018 σήμανε το τέλος των μνημονίων.
Η έκθεση ανατρέπει την καταστροφολογία που προηγήθηκε τα τελευταία χρόνια κυρίως από τη Νέα Δημοκρατία, και οι ισχυρισμοί ότι η Ελλάδα με την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα είχε φτάσει περίπου στο χείλος του γκρεμού, ανατρέπονται καθώς η χώρα κατατάσσεται στην πρώτη γραμμή των αναπτυγμένων χωρών και ειδικότερα στην 32η θέση μεταξύ 188 χωρών.
Εκτός αυτών χαρακτηριστικές είναι οι διαπιστώσεις αναφορικά με το Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, στον οποίο η Ελλάδα υπερέχει εννέα χωρών-μελών της ΕΕ, κατά σειρά της Πολωνίας, της Λιθουανίας, της Σλοβακίας, της Λετονίας, της Πορτογαλίας (!), Ουγγαρίας, Κροατίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, με τις δύο τελευταίες βαλκάνιες γειτόνισσες να βρίσκονται πολύ χαμηλά στην κατάταξη, ισοβαθμώντας στην 52η θέση.
Επίσης άξιο επισήμανσης, κρίνεται ότι η Πορτογαλία υστερεί τουλάχιστον τεσσάρων χωρών κεντροευρωπαϊκών χωρών, ενώ ΝΔ και ΚΙΝΑΛ την εμφανίζουν ως μεταμνημονιακό success story. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι με κυβέρνηση της Αριστεράς και η χώρα αυτή κάνει σημαντικά βήματα, ιδιαίτερα στον τομέα των κοινωνικών δικαιωμάτων, κάτι που τα προαναφερθέντα κόμματα δεν εκτιμούν.
Προ κρίσης, η Ελλάδα κατατασσόταν άλλοτε στην 24η και άλλοτε στην 25η θέση, με βάση τον προαναφερθέντα Δείκτη. Βέβαια, στο μεταξύ, ανέβηκαν ψηλότερα από την χώρα μας τουλάχιστον τρεις χώρες της ΕΕ, όλες πρώην σοσιαλιστικές, η Εσθονία, η Τσεχία και η Σλοβενία. Ειδικότερα, Εσθονία ήταν 44η το 2006, όταν η Ελλάδα βρισκόταν στην 24η θέση.
Αίσθηση προκαλεί και το γεγονός ότι η Έκθεση του 2019 κατατάσσει πρώτη τη Νορβηγία, δεύτερη την Ελβετία, τρίτη την Ιρλανδία, τέταρτη την Γερμανία και πέμπτο το Χονγκ Κονγκ (διατηρεί το βρετανικό σύστημα), ενώ ΗΠΑ και Βρετανία είναι στην 15η και 16η θέση, με την Ιαπωνία στη 19η. Με άλλα λόγια, τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν χώρες με ισχυρό κοινωνικό κράτος.
Ζούμε περισσότερο από πολλούς Ευρωπαίους
Αισιόδοξο είναι ακόμη και το στοιχείο ότι οι κάτοικοι της Ελλάδας ζουν περισσότερο από τους πιο πολλούς Ευρωπαίους, εξαιρουμένων των Ισπανών, Ιταλών, Σουηδών, Γάλλων και Μαλτέζων. Το ελληνικό προσδόκιμο ζωής το 2018 υπολογιζόταν στα 82,1 χρόνια, στα 83,4 για τους Ισπανούς και Ιταλούς, στα 82,7 για τους Σουηδούς, στα 82,5 για τους Γάλλους, στα 82,4 για τους Μαλτέζους.
Στον εν λόγω δείκτη, σημειώνεται κατάρρευση των χωρών του πρώην «υπαρκτού σοσιαλισμού», με προσδόκιμο ζωής για όλες κάτω των 80 χρόνων, με πιο τραγική την θέση της Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Αν και όχι στην ΕΕ, ευρωπαϊκή χώρα είναι και η Ρωσία, που αντιμετωπίζει σοβαρότατο δημογραφικό πρόβλημα, με το προσδόκιμο ζωής στα 74,4 χρόνια.
Στον αντίποδα αυτών, στα τελευταία σκαλοπάτια της κλίμακας είναι χώρες της Αφρικής, γεμάτες πληγές από τοπικούς και εμφύλιους πολέμους, με την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (52,8 χρόνια), Τσαντ (54 χρόνια) και Σιέρα Λεόνε (54,3 χρόνια) στις τελευταίες θέσεις. Προοδεύει όμως και η Αφρική, αφού το προσδόκιμο ζωής σε πολλές χώρες της ήταν στο παρελθόν κοντά στα 40 χρόνια.
