Ριζικές αλλαγές σε σηµαντικά πεδία της φορολογίας έρχονται µε το υπό κατάρτιση δεύτερο φορολογικό νοµοσχέδιο της κυβέρνησης, όπως δημοσιεύτηκε στο «Έθνος της Κυριακής». Στο νοµοσχέδιο, το οποίο αναµένεται να κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο έως τα τέλη Οκτωβρίου, πρόκειται να περιληφθούν αλλαγές στη φορολογία εισοδήµατος τόσο φυσικών όσο και νοµικών προσώπων, καθώς και διαρθρωτικού χαρακτήρα παρεµβάσεις για την επιτάχυνση της οικονοµικής ανάπτυξης.
Νέο μείγμα για τα εισοδήματα
Στη φορολογία εισοδήµατος φυσικών προσώπων έρχεται νέα κλίµακα φορολόγησης, η οποία θα έχει εισαγωγικό συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήµατος µε παράλληλη διατήρηση του αφορολόγητου ορίου.
Η νέα φορολογική κλίµακα που εξετάζει το υπουργείο Οικονοµικών έχει την εξής µορφή:
■ Για εισόδηµα έως 10.000 ευρώ συντελεστής 9%.
■ Για εισόδηµα από 10.000 έως 20.000 ευρώ συντελεστής 22%.
■ Για εισόδηµα από 20.000 έως 30.000 ευρώ συντελεστής 29%.
■ Για εισόδηµα από 30.000 έως 40.000 ευρώ συντελεστής 37%.
■ Για εισόδηµα από 40.000 ευρώ και άνω συντελεστής 45%.
Σηµειώνεται ότι η µείωση του εισαγωγικού συντελεστή από το 22% στο 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήµατος προκαλεί άµεση µείωση του φόρου εισοδήµατος κατά 1.300 ευρώ. Ωστόσο, το µέγιστο όφελος ανά µισθωτό πρόκειται να περιοριστεί µε τις κατάλληλες παρεµβάσεις στα έως 250 ευρώ, µέσω της κατάλληλης προσαρµογής της έκπτωσης φόρου που οδηγεί στο αφορολόγητο όριο.
Η έκπτωση αυτή είναι σήµερα 1.900 ευρώ για µισθωτούς χωρίς προστατευόµενα τέκνα, 1.950 ευρώ για µισθωτούς µε ένα παιδί, 2.000 ευρώ για µισθωτούς µε δύο παιδιά και 2.100 ευρώ για τρία ή περισσότερα παιδιά. Προκειµένου να διατηρηθεί το αφορολόγητο όριο στα 8.636 ευρώ για τους άγαµους και να αυξάνεται στα 9.636 ευρώ για όσους έχουν ένα παιδί, στα 10.636 ευρώ για όσους έχουν δύο παιδιά και στα 11.636 ευρώ για όσους έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, η έκπτωση φόρου που χορηγείται σε µισθωτούς και συνταξιούχους σχεδιάζεται να διαµορφωθεί ως εξής:
- – Για άγαµους στα 778 ευρώ.
- – Για ένα παιδί στα 867 ευρώ.
- – Για δύο παιδιά στα 1.040 ευρώ.
- – Για τρία ή περισσότερα παιδιά στα 1.260 ευρώ.
Στη συνέχεια, για κάθε 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήµατος πάνω από τα 20.000 ευρώ η έκπτωση φόρου περιορίζεται κατά 10 ή 20 ευρώ. Αυτό είναι ένα πεδίο το οποίο πρόκειται να οριστικοποιηθεί τις επόµενες ηµέρες.
Παραδείγµατα
– Συνταξιούχος µε ετήσιο εισόδηµα 21.000 ευρώ καταβάλλει σήµερα ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 2.780 ευρώ. Με τις τροποποιήσεις στη φορολογική κλίµακα θα καταβάλλει το 2020 ετήσιο φόρο ύψους 2.542 ευρώ. Θα έχει, δηλαδή, και αυτός µια ελάφρυνση της τάξης των 238 ευρώ. – Μισθωτός µε ετήσιο εισόδηµα 30.000 ευρώ καταβάλλει σήµερα ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 5.500 ευρώ. Από το 2020 θα καταβάλλει ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 5.222 ευρώ, δηλαδή θα έχει µια ετήσια ελάφρυνση της τάξης των 278 ευρώ.
– Μισθωτός µε ετήσιο εισόδηµα ύψους 40.000 ευρώ επιβαρύνεται τώρα µε ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 9.300 ευρώ. Με τη νέα φορολογική κλίµακα θα κληθεί να πληρώσει 9.122 ευρώ, δηλαδή θα έχει µια ελάφρυνση της τάξης των 178 ευρώ.
– Μισθωτός έχει ετήσιο εισόδηµα 10.000 ευρώ και καταβάλλει φέτος ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 300 ευρώ. Με τις αλλαγές στη φορολογική κλίµακα θα καταβάλλει 122 ευρώ, δηλαδή θα έχει µια ελάφρυνση της τάξης των 178 ευρώ.
– Μισθωτός µε ετήσιο εισόδηµα 11.000 ευρώ καταβάλλει ετήσιο φόρο εισοδήµατος ύψους 520 ευρώ. Με την αλλαγή στη φορολογική κλίµακα θα καταβάλλει 342 ευρώ, δηλαδή 178 ευρώ λιγότερα
«Ανάσα» για τους ελεύθερους επαγγελµατίες
Οφελος από τις αλλαγές στη φορολογική κλίµακα το 2021, όταν και θα εκδοθεί το εκκαθαριστικό τους για τα εισοδήµατα της χρήσης 2020, θα δουν οι ελεύθεροι επαγγελµατίες. Το µέγιστο όφελος για τους ελεύθερους επαγγελµατίες από την καθιέρωση εισαγωγικού συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήµατος είναι 1.300 ευρώ.
Ας δούµε και µερικά παραδείγµατα:
– ελεύθερος επαγγελµατίας µε ετήσιο εισόδηµα 5.000 ευρώ καταβάλλει για τη φετινή χρήση φόρο εισοδήµατος ύψους 1.100 ευρώ. Με τη νέα κλίµακα θα καταβάλλει 450 ευρώ, δηλαδή 650 ευρώ λιγότερα.
– Επαγγελµατίας µε ετήσιο εισόδηµα 10.000 ευρώ καταβάλλει σήµερα φόρο εισοδήµατος 2.200 ευρώ. Με τη µείωση του πρώτου φορολογικού συντελεστή θα καταβάλλει 900 ευρώ, δηλαδή 1.300 ευρώ λιγότερα.
Για όσους έχουν υψηλότερο εισόδηµα το όφελος είναι επίσης 1.300 ευρώ. Σηµειώνεται ότι οι ελεύθεροι επαγγελµατίες θα έχουν διπλό όφελος, καθώς, λόγω του χαµηλότερου φόρου που θα προκύψει για τη χρήση 2020, στο εκκαθαριστικό του 2021 θα δουν µείωση λόγω της επιστροφής της αυξηµένης προκαταβολής φόρου που κατέβαλαν. Υπενθυµίζεται ότι η προκαταβολή φόρου ανέρχεται στο 100%.
Κίνητρα για µεταφορά έδρας στην Ελλάδα
Κίνητρα μεταφοράς της φορολογικής τους κατοικίας στην Ελλάδα για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις του εξωτερικού εξετάζει το υπουργείο Οικονοµικών. Στο τραπέζι των συναρµόδιων υπουργών βρίσκονται διάφορες εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες θα συζητηθούν τις επόµενες ηµέρες µε τους θεσµούς στο πλαίσιο της τέταρτης µεταµνηµονιακής αξιολόγησης.
Μεταξύ των µοντέλων που εξετάζονται είναι:
- – Το ιταλικό, που προβλέπει σταθερή καταβολή ετήσιου φόρου 100.000 ευρώ για το παγκόσµιο εισόδηµα του φορολογούµενου.
- – Το κυπριακό, το οποίο, µεταξύ άλλων, προβλέπει αφορολόγητες αγοραπωλησίες µετοχών και οµολόγων αλλά και αφορολόγητα εισοδήµατα από µερίσµατα και τόκους.
- – Της Μάλτας, µε ενιαίο φορολογικό συντελεστή 15% στο παγκόσµιο εισόδηµα, αλλά µε ελάχιστο φόρο 15.000 ευρώ.
Η φορολόγηση του εισοδήµατος των υπηκόων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζουν, εργάζονται ή διαµένουν κάποιο χρονικό διάστηµα εκτός της χώρας τους δεν υπόκειται σε κανόνες της ΕΕ. Το συνηθέστερο είναι η χώρα στην οποία βρίσκεται η φορολογική κατοικία (απαιτείται στις περισσότερες περιπτώσεις διαµονή πάνω από 183 ηµέρες τον χρόνο, αλλά η Κύπρος µείωσε τον χρόνο στις 60 ηµέρες) να µπορεί να φορολογήσει το σύνολο των παραγόµενων παγκοσµίως εισοδηµάτων, εισπραχθέντων και µη. Σε αυτά περιλαµβάνονται µισθοί, συντάξεις, παροχές, εισόδηµα από ακίνητη περιουσία ή από άλλες πηγές, ή υπεραξία από την πώληση περιουσίας που αποκτήθηκε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσµο.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι πρώτες συζητήσεις έχουν ήδη γίνει και υπάρχει η βούληση να επωφεληθεί και η Ελλάδα από ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς το οποίο εφαρµόζεται σε αρκετές χώρες στον κόσµο. Εκτός από την Ιταλία και την Κύπρο, η Πορτογαλία και η Μάλτα περιλαµβάνονται στη λίστα των ευρωπαϊκών χωρών στις οποίες ισχύει σήµερα ειδικό καθεστώς φορολόγησης για όσους ξένους υπηκόους µεταφέρουν στη χώρα τη φορολογική τους κατοικία.
Στην Ελλάδα, οι διατάξεις για τη φορολογική κατοικία µε τη σηµερινή τους µορφή δεν παρέχουν ουσιαστικά κάποιο κίνητρο. Οι ισχύουσες διατάξεις προβλέπουν πως ένα φυσικό πρόσωπο το οποίο βρίσκεται στην Ελλάδα, συνεχώς για χρονικό διάστηµα το οποίο υπερβαίνει τις 183 ηµέρες, συµπεριλαµβανοµένων και σύντοµων διαστηµάτων παραµονής στο εξωτερικό, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδα από την πρώτη ηµέρα παρουσίας του στη χώρα και φορολογείται για το παγκόσµιο εισόδηµά του. Εξαιρούνται φυσικά πρόσωπα τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα για τουριστικούς, ιατρικούς, θεραπευτικούς ή παρόµοιους ιδιωτικούς σκοπούς και η παραµονή τους δεν υπερβαίνει τις 365 ηµέρες.
«Ψαλίδι» στον φόρο κερδών και µερισµάτων
Το πακέτο των αλλαγών στη φορολογία περιλαµβάνει µειώσεις στη φορολογία των επιχειρήσεων. Συγκεκριµένα, οι διατάξεις του φορολογικού νοµοσχεδίου θα προβλέπουν τη µείωση από τη χρήση 2019 του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 28% στο 24%, και στο 20% από τη χρήση 2020. Η µείωση αυτή πρόκειται να ελαφρύνει σηµαντικά τις επιχειρήσεις από το 2020, όταν και θα φορολογηθούν για τα φετινά κέρδη τους. Για παράδειγµα, µια επιχείρηση πραγµατοποιεί ετήσια κέρδη ύψους 300.000 ευρώ.
Για τη χρήση 2018 πληρώνει φέτος φόρο εισοδήµατος ύψους 84.000 ευρώ. Με τη µείωση στο 24% θα πληρώσει για τη χρήση του 2019 φόρο εισοδήµατος ύψους 72.000 ευρώ, δηλαδή θα έχει όφελος ύψους 12.000 ευρώ. Για τα ίδια κέρδη τη χρήση 2020 θα καταβάλει φόρο εισοδήµατος 60.000 ευρώ. Με άλλα λόγια, στο τέλος της διαδροµής η παραπάνω επιχείρηση θα έχει µια συνολική ετήσια ελάφρυνση της τάξης των 24.000 ευρώ.
Επίσης, θα προβλέπεται η µείωση από τη χρήση 2019 του συντελεστή φορολόγησης των µερισµάτων από το 10% στο 5%. Ο συνδυασµός της µείωσης του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 28% στο 20% και του συντελεστή φορολόγησης των µερισµάτων από το 10% στο 5% σηµαίνει ότι η συνολική φορολόγηση των επιχειρηµατικών κερδών, όταν διανέµονται στο σύνολό τους, από 35,2% που είναι σήµερα θα µειωθεί στο 24%. Ετσι, η συνολική φορολόγηση των επιχειρηµατικών κερδών πρόκειται να µειωθεί πάνω από 11 εκατοστιαίες µονάδες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιχείρηση του προηγούµενου παραδείγµατος, δηλαδή αυτή που καταγράφει ετήσια κέρδη ύψους 300.000 ευρώ, χρεώνεται σήµερα µε συνολικό φόρο (εισοδήµατος και µερισµάτων) ύψους 105.600 ευρώ. Με τη µείωση εταιρικού φορολογικού συντελεστή και συντελεστή φορολόγησης µερισµάτων η συγκεκριµένη επιχείρηση θα χρεωθεί µε συνολικό φόρο 72.000 ευρώ, δηλαδή θα έχει µια ελάφρυνση της τάξης των 33.600 ευρώ.
Βεντάλια µέτρων για τόνωση της οικοδοµικής δραστηριότητας
Το φορολογικό νοµοσχέδιο θα περιλαµβάνει και σηµαντικές παρεµβάσεις για την τόνωση της οικοδοµικής δραστηριότητας ως µέσο για την επιτάχυνση της ανάπτυξης. Τα µέτρα αυτά είναι τα εξής:
- • Αναστολή για τρία χρόνια, δηλαδή έως το τέλος του 2022, του ΦΠΑ στην παράδοση νεόδµητων ακινήτων.
- Σε όλες τις πωλήσεις ακινήτων θα εφαρµόζεται πλέον φόρος µεταβίβασης, ο οποίος υπολογίζεται µε συντελεστή 3% επί της υψηλότερης τιµής µεταξύ της αντικειµενικής και της αναγραφόµενης στο σχετικό συµβόλαιο.
- • Αναστολή για τρία χρόνια και του φόρου υπεραξίας στις µεταβιβάσεις ακινήτων. Ο φόρος δεν έχει ακόµη εφαρµοστεί λόγω δυσκολιών στον τρόπο υπολογισµού του. Επειτα από συνεχείς αναστολές στον χρόνο εφαρµογής του, που λήγουν στο τέλος του έτους, πρόκειται να δοθεί νέα αναστολή για επιπλέον τρία χρόνια, δηλαδή έως το τέλος του 2022. Να σηµειωθεί ότι ο φόρος υπολογίζεται µε συντελεστή 15% επί της διαφοράς µεταξύ της αξίας κτήσης και της αξίας πώλησης ενός ακινήτου.
- • Θέσπιση έκπτωσης φόρου έως 40% για τις δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής ή αισθητικής αναβάθµισης ακινήτων. Προϋπόθεση για τη χορήγηση της έκπτωσης φόρου είναι οι δαπάνες για την αναβάθµιση ακινήτων να συνοδεύονται από τα αντίστοιχα παραστατικά, όπως είναι αποδείξεις και τιµολόγια. Σηµειώνεται ότι, σύµφωνα µε τους υπολογισµούς του υπουργείου Οικονοµικών, το µέτρο θα είναι σε µεγάλο βαθµό δηµοσιονοµικά ουδέτερο.
