«Ένα απλό παγκόσμιο νόμισμα και μια οικονομική υποδομή που δίνει δύναμη σε δισεκατομμύρια ανθρώπους». Αυτή είναι αποστολή του Libra, του νέου κρυπτονομίσματος που ανακοίνωσε το Facebook. ‘Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ιστοσελίδα του νέου κρυπτονομίσματος, πρόκειται για μια επανεφεύρεση του χρήματος, έναν μετασχηματισμό της παγκόσμιας οικονομίας «ώστε οι άνθρωποι σε όλον τον κόσμο να μπορούν να ζήσουν καλύτερες ζωές».
Calibra: Ένα ψηφιακό πορτοφόλι για ένα νέο ψηφιακό νόμισμα
Το Libra σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του, έχει σχεδιαστεί για να είναι ένα σταθερό ψηφιακό κρυπτονόμισμα που θα υποστηρίζεται πλήρως από ένα αποθεματικό πραγματικών περιουσιακών στοιχείων (κάτι σαν μια ψηφιακή τράπεζα) – το Reserve Libra – και θα υποστηρίζεται από ένα ανταγωνιστικό δίκτυο ανταλλαγών που θα αγοράζει και θα πουλά το Libra.
- Αυτό σημαίνει ότι οποιοσδήποτε με Libra θα μπορεί να μετατρέψει το ψηφιακό τους νόμισμα σε τοπικό νόμισμα με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία, όπως ακριβώς κάνουμε όταν πρόκειται να ταξιδέψουμε σε μια άλλη χώρα και κάνουμε συνάλλαγμα.
- Αυτή η προσέγγιση είναι παρόμοια με την εισαγωγή άλλων νομισμάτων στο παρελθόν: για να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης και να γίνει αποδεκτό στην αγορά ένα νέο νόμισμα, διασφαλιζόταν ότι τα χαρτονομίσματα μιας χώρας θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με πραγματικά περιουσιακά στοιχεία, όπως ο χρυσός. Αντί για χρυσό, το Libra θα υποστηρίζεται από μια συλλογή στοιχείων χαμηλής μεταβλητότητας, όπως οι τραπεζικές καταθέσεις και βραχυπρόθεσμα κρατικά χρεόγραφα σε νομίσματα από σταθερές και αξιόπιστες κεντρικές τράπεζες.
- Στην ουσία θα αγοράζετε Libra δίνοντας χρήματα από τον λογαριασμό σας και θα τα χρησιμοποιείτε σε συναλλαγές που θα υποστηρίζονται από το εν λόγω δίκτυο.
- Όπως αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του Facebook, το ψηφιακό πορτοφόλι Calibra θα επιτρέπει να μεταφέρετε Libra σχεδόν σε οποιονδήποτε με ένα smartphone, τόσο εύκολα και τόσο πιο γρήγορα όσο χρειάζεται για να στείλετε ένα sms και μάλιστα με χαμηλό κόστος. «Με την πάροδο του χρόνου, ελπίζουμε να προσφέρουμε πρόσθετες υπηρεσίες για τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις, όπως την πληρωμή λογαριασμών με το πάτημα ενός κουμπιού, την αγορά ενός καφέ με τη σάρωση ενός κωδικού ή την χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς χωρίς να χρειάζονται μετρητά ή κάποια κάρτα για τα μέσα», σημειώνει η ανακοίνωση.
Η ανάρτηση του Mαρκ Ζακερμπεργκ αναφέρει ότι πολλές άλλες εταιρείες θα κατασκευάσουν τις δικές τους υπηρεσίες χρησιμοποιώντας Libra, από τις PayPal, PayU, Stripe και Visa αλλά και δημοφιλείς υπηρεσίες όπως οι Booking, eBay, Farfetch, Lyft, Spotify και Uber, μέχρι ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται σε θέματα οικονομικής ένταξης, όπως η Kiva, η Mercy Corps και η World Banking, αλλά και εταιρείες κρυπτογράφησης όπως το Anchorage, Coinbase, Xapo και Bison Trails. «Ορισμένες κορυφαίες εταιρείες θα συμμετέχουν στην προώθηση της καινοτομίας του δικτύου Libra. Ελπίζουμε να έχουμε πάνω από 100 συνιδρυτές μέλη του Libra Association μέχρι να ξεκινήσει τη λειτουργία του το επόμενο έτος», σημειώνει ο Zάκερμπεργκ.
Το επίσημο ντεμπούτο αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020. Όπως σημειώνουν αναλυτές, το μεγαλύτερο μέσο κοινωνικής δικτύωσης ήδη επέτρεπε σε χρήστες να μεταφέρουν χρήματα, να αγοράζουν προϊόντα από ηλεκτρονικά καταστήματα ή να πωλούν δικά τους αντικείμενα μέσω της ηλεκτρονικής του πλατφόρμας Μarketplace. Ουσιαστικά, με το Libra, η Facebook ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο όλες αυτές τις δραστηριότητες.
Η κίνηση της Facebook έρχεται σε μια περίοδο που η εταιρεία ετοιμάζει ευρύτερες αλλαγές στα ηλεκτρονικά της προϊόντα. Στο ίδιο μήκος κύματος και το ψηφιακό πορτοφόλι Calibra, που δημιουργήθηκε για να αποθηκεύονται σε αυτό τα ψηφιακά νομίσματα Libra. Το Calibra θα είναι ουσιαστικά ενσωματωμένο καταρχήν στα Messenger και WhatsApp, ενώ κάτι ανάλογο ενδέχεται να γίνει αργότερα και για το Instagram. Οι αναλυτές της αγοράς θεωρούν ότι το μέγεθος και η διεισδυτικότητα του Facebook θα είναι σημαντικό πλεονέκτημα στην προσπάθεια της αμερικανικής εταιρείας. Χαρακτηριστικό είναι το επιχείρημα ότι 2,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν κάποια από τις εφαρμογέςFacebook, Instagram, WhatsApp ή Messenger.
Τα εμπόδια και τα θέματα ασφάλειας
Σύμφωνα με την Wall Street Journal, το Facebook δημιουργεί μια κοινοπραξία, την «Libra», στην οποία συμμετέχουν περισσότερες από δώδεκα εταιρείες – κολοσσοί, όπως η Visa, η Mastercard, η PayPal και η Uber. Η κάθε μία από αυτές τις εταιρείες θα επενδύσει από κοινού με άλλα επιχειρηματικά κεφάλαια και μεγάλες εταιρείες τηλεπικοινωνιών σχεδόν 10 εκατ. δολάρια.
Η διοίκηση της κοινοπραξίας δεν θα συστεγάζεται με το Facebook, καθώς το δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης αντιμετωπίζει τη δυσπιστία της παγκόσμιας κοινότητας. Το σκάνδαλο με την Cambridge Analytica αλλά και το ζήτημα της διάδοσης των fake news μέσα από τις σελίδες του κρατά σε απόσταση ασφαλείας το φιλόδοξο εγχείρημα.
Το νέο ψηφιακό νόμισμα θα συνδέεται με αρκετά νομίσματα ανάμεσα στα οποία θα συμπεριλαμβάνονται το ευρώ και το δολάριο. Το Facebook ήδη έχει λάβει την αποδοχή από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Αγγλίας, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC.
Για να διασφαλιστεί η ασφάλεια των χρηστών το Facebook θα ζητά από τους χρήστες να πιστοποιούν την ταυτότητά τους με το να «ανεβάζουν» κάποιο είδος ταυτοποίησης, όπως είναι η άδεια οδήγησης στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, η εταιρεία θα κρυπτογραφεί τις εν λόγω πληροφορίες, ανάλογα με τους κανονισμούς που ισχύουν από τις ρυθμιστικές αρχές στις κατά τόπους αγορές. Ακολουθεί η σύνδεση των τραπεζικών λογαριασμών στην εφαρμογή, με το ψηφιακό πορτοφόλι να αναλαμβάνει την αυτόματη μετατροπή του κανονικού νομίσματος (π.χ. δολάριο) σε Libra.
Πολλοί ειδικοί θεωρούν την είσοδο της Facebook στα κρυπτονομίσματα μια πολλά υποσχόμενη κίνηση για τη συγκεκριμένη αγορά, αλλά υποστηρίζουν ότι τα ρυθμιστικά εμπόδια αποτελούν πιθανόν ένα σημείο στο οποίο θα μπορούσε να σκοντάψει το όλο εγχείρημα. «Η είδηση ανακοινώθηκε σε μια περίοδο κατά την οποία η Facebook δέχεται έντονες πιέσεις από ρυθμιστικές αρχές, μετόχους και χρήστες προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα», σχολίασε η Ορελί Λ’Οστίς, αναλύτρια στη Forrester. Το γεγονός ότι η Facebook συνεργάζεται με χρηματοπιστωτικές εταιρίες όπως η Visa και η Mastercard σημαίνει ότι «μπορούμε να αναμένουμε ότι οι ρυθμιστικές αρχές και οι κυβερνήσεις θα διατυπώσουν ερωτήματα σχετικά με τη συλλογή χρηματοπιστωτικών δεδομένων της Facebook και τη διαχειριστική διαδικασία, και κατά πόσον το σύστημα πληροί όλες τις νομικές και ρυθμιστικές προϋποθέσεις», ανέφερε η Λ’Οστίς σε χθεσινή της έκθεση.
Τι είναι το Bitcoin
Στις 31 Οκτωβρίου 2008, μερικές ημέρες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, δημιουργείται ένα εικονικό νόμισμα το bitcoin. Η εμφάνισή του προκαλεί ερωτηματικά παγκοσμίως για το τι ακριβώς είναι αλλά και το ποιος είναι ο εμπνευστής του, ο οποίος αυτοσυστήνεται με το ψευδώνυμο Σατόσι Νακαμότο.
Ο Satoshi αποσύρθηκε από το έργο αυτό στα τέλη του 2010 χωρίς να αποκαλύψει πολλά για τον εαυτό του. Από τότε, η κοινότητα του Bitcoin μεγάλωσε εκθετικά με πολλούς προγραμματιστές που ασχολούνται με το Bitcoin.
Από τη μεριά του χρήστη, το Bitcoin δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια εφαρμογή κινητού τηλεφώνου ή υπολογιστή η οποία παρέχει ένα προσωπικό πορτοφόλι Bitcoin και επιτρέπει στο χρήστη να στέλνει και να λαμβάνει bitcoins μέσω αυτού . Έτσι λειτουργεί το Bitcoin για τους περισσότερους χρήστες.
Οι πληρωμές με Bitcoin είναι ευκολότερο να γίνουν από ότι με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα και μπορούν να ληφθούν χωρίς κάποιον εμπορικό λογαριασμό. Οι πληρωμές γίνονται μέσω εφαρμογής πορτοφολιού, είτε στον υπολογιστή ή στο κινητό σας τηλέφωνο, εισάγοντας τη διεύθυνση του παραλήπτη, το ποσό πληρωμής, και πατώντας αποστολή. Για να γίνει ευκολότερη η εισαγωγή της διεύθυνσης του παραλήπτη, πολλά πορτοφόλια μπορούν να αποκτήσουν τη διεύθυνση σαρώνοντας ένα κώδικα QR ή φέρνοντας σε επαφή δύο κινητά τηλέφωνα, με χρήση της τεχνολογίας NFC.
Το blockchain αποτελείται από μία «αλυσίδα» καταχωρήσεων που αφορούν συναλλαγές, σε ένα δημόσιο λογιστικό βιβλίο (ledger). Κάθε καινούρια συστάδα καταχωρήσεων -ένα «block»- συνδέεται με τα προηγούμενα, δημιουργώντας μία νέα «αλυσίδα», δηλαδή ένα «blockchain». Τα blocks αυτά συνδέονται μεταξύ τους.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, το ledger – λογιστικό βιβλίο λειτουργεί ως ένα συνολικό και αποκεντρωμένο (decentralized) λογιστικό βιβλίο, το οποίο είναι κοινό και προσβάσιμο σε όλους τους συμμετέχοντες, μιας και όλοι αποθηκεύουν ένα αντίγραφό του κάτι που εξασφαλίζει την ασφάλεια και η διαφάνεια των συναλλαγών.
Η βασική διαφορά και αυτή που πυροδοτεί τα σενάρια καταστροφής ή για τους πιο ψύχραιμους, μετάλλαξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προκύπτει από το γεγονός ότι δεν είναι πλέον απαραίτητη η ύπαρξη ενός ενδιάμεσου, όπως μίας τράπεζας, ενώ η εμπιστοσύνη των συναλλασσομένων μερών βασίζεται σε αλγοριθμική επιβεβαίωση.
Το σύστηµα χρησιµοποιεί σύνθετες µαθηµατικές συναρτήσεις για να καταλήξει σε µια οριστική καταγραφή του «ποιος κατέχει τι, πότε;». Κατάλληλα εφαρµοσµένη, µια αλυσίδα των µπλοκ µπορεί να συµβάλει στην εξασφάλιση της αξιοπιστίας των δεδοµένων, τη διατήρηση ελέγξιµων αρχείων και τη µετατροπή χρηµατοοικονοµικών συµβάσεων σε προγραµµατιζόµενο λογισµικό.
Το μυστικό της επιτυχίας για την τεχνολογία blockchain είναι η διαφάνεια. Το γεγονός ότι δηλαδή, τα στοιχεία αυτά είναι δημόσια προσβάσιμα από όλους.
Τι είναι το block: Eίναι ο βασικός κρίκος της αλυσίδας για την οποία συζητάμε. Επί της ουσίας ένα block είναι η καταγραφή μιας συναλλαγής. Στη βασική της μορφή μπορεί να αφορά μία πώληση ή αγορά. Στην επέκτασή της – γι’ αυτό και ο τόσος ντόρος – μπορεί να αφορά πολύ περισσότερα πράγματα, από την αποθήκευση ενός αρχείου, έναν ιατρικό φάκελο ή ακόμη και ένα έξυπνο συμβόλαιο, το οποίο εκτελεί συγκεκριμένες λειτουργίες στον ψηφιακό κόσμο. Επί της ουσίας λοιπόν, κάθε μπλοκ είναι μία καταγραφή ψηφιακής πληροφορίας.
Η δημόσια πρόσβαση στο blockchain αποτελεί μία βάση διαφάνειας στις συναλλαγές και τη διάχυση της πληροφορίας. Στο ίδιο πλαίσιο, διευκολύνεται η ελεγκτική διαδικασία με την εξάλειψη κάθε ενδεχομένου παραβάσεων, ακριβώς εξαιτίας της δημόσιας φύσης των δεδομένων.
Ταυτόχρονα, εκλείπει και η ανάγκη για ενδιάμεσα μέρη που αυξάνουν τα κόστη, αφού όλες οι πληροφορίες που αφορούν στη συναλλαγή βρίσκονται κρυπτογραφημένες μέσα στο blockchain.
Σύμφωνα με την έκθεση InnoVentures της ισπανικής τράπεζας Santander to 2017, «οι τεχνολογίες που βασίζονται στο blockchain, μπορούν να προσφέρουν μείωση στα κόστη τραπεζικών κοντά στα 15-20 δισ. δολάρια ετησίως μέχρι το 2020», χρήματα τα οποία θα συνεισφέρουν άμεσα στην κερδοφορία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Ήδη, τράπεζες με διεθνή δραστηριότητα (Deutsche Bank, Santander, BNP Paribas) και πολλοί οργανισμοί από το χώρο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, όπως η Visa, η Citi και ο NASDAQ, επιδιώκουν να υπερισχύσουν του ανταγωνισμού, συνεργώντας με πάροχους blockchain τεχνολογίας.