Πέντε ημέρες πριν από τις κάλπες της Κυριακής και η δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από το zougla.gr καταδεικνύει πως η εκλογική αναμέτρηση θα είναι ντέρμπι. Η διαφορά μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας συρρικνώνεται στις 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, με τη ΝΔ να προηγείται μεν, αλλά και με τον ΣΥΡΙΖΑ να διαθέτει πολλά περιθώρια ενίσχυσης της συσπείρωσής του αυτά τα τελευταία εικοσιτετράωρα.
Η Χρυσή Αυγή, εισπράττοντας την αποκαλούμενη «αντισυστημική ψήφο» και με ισχυρό ποσοστό, είναι ξεκάθαρα στην τρίτη θέση, ακολουθώντας το διαφαινόμενο ρεύμα που παρατηρείται γενικότερα στην Ευρώπη με την αισθητή (δημοσκοπικά πάντα) αύξηση των ποσοστών της Ακροδεξιάς.
Το τρίτο συμπέρασμα που εξάγεται από τη μέτρηση αυτή αφορά το ΚΙΝΑΛ, του οποίου η εκλογική επιρροή συρρικνώνεται δραματικά, με τους εναπομείναντες ψηφοφόρους του πρώην ΠΑΣΟΚ να απορροφώνται τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ (κυρίως) όσο και από τη ΝΔ (σε μικρότερο βαθμό).
Τα «μικρά» λεγόμενα κόμματα αθροιστικά συμπληρώνουν ένα σημαντικό ποσοστό επιτείνοντας τη διασπορά της ψήφου, φαινόμενο που δικαιολογείται σε ευρωεκλογές, αφού η ψήφος είναι περισσότερο «χαλαρή» και προσφέρεται για «ψήφο διαμαρτυρίας».
Στην έρευνα που διεξήγαγε το zougla.gr ψήφισαν 1.012 πολίτες από 17 ετών και άνω (έγκυρα ψηφοδέλτια). Η μέτρηση άρχισε την 14η Μαΐου και ολοκληρώθηκε την 20ή Μαΐου 2019. Τα αποτελέσματα σταθμίστηκαν σύμφωνα με τα επίσημα απογραφικά στοιχεία ως προς τον γενικό πληθυσμό. Η ψήφος των πολιτών σταθμίστηκε επίσης αναφορικά με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2015 (Σεπτέμβριος). Την επιστημονική ανάλυση των αποτελεσμάτων ανέλαβε η ειδική ομάδα με την οποία σταθερά συνεργάζεται το zougla.gr.
Ταυτότητα μέτρησης
Σε αυτήν την έρευνα ψήφισαν σε ποσοστό 82% άνδρες και σε 18% γυναίκες, όπως δείχνει ο πίνακας 1.
Το 55% των συμμετεχόντων στην έρευνα ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία από 45 έως 64 ετών. Το 36% στην κατηγορία των 25 έως 44 ετών, το 8% στην κατηγορία άνω των 65 ετών και το 1% στην κατηγορία από 17 έως 24 ετών.
Πίνακας 2
Από το σύνολο των ψηφοφόρων που συμμετείχαν στην έρευνα, το 86% προέρχεται από αστικές περιοχές και το 14% από αγροτικές.
Πίνακας 3
Το 47% των ψηφοφόρων προέρχεται από την επαρχία, το 42% από την Αττική και το 11% από τη Θεσσαλονίκη.
Πίνακας 4
Ως προς το μορφωτικό επίπεδο τώρα, το 47% των συμμετεχόντων είναι απόφοιτοι Ανωτάτης Εκπαίδευσης, το 27% Ανωτέρας και το 26% είναι απόφοιτοι Μέσης Εκπαίδευσης.
Πίνακας 5
Πολιτικά συμπεράσματα από τη μέτρηση
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα πολίτες σε ποσοστό 55,2% απάντησαν πως θα ψηφίσουν στις ευρωεκλογές με γνώμονα τις κομματικές προτιμήσεις τους στην Ελλάδα. Είναι ένα ισχυρό ποσοστό που καταδεικνύει με εύγλωττο τρόπο πως η πλειοψηφία των ψηφοφόρων αντιμετωπίζει την Ευρώπη με ελληνοκεντρικά δεδομένα. Ωστόσο, το 31,4%, το ένα τρίτο δηλαδή, δήλωσε πως ψηφίζει με γνώμονα τα συμφέροντα της Ευρώπης. Συγκροτείται, δηλαδή, ένα συμπαγές ευρωκεντρικό σώμα που είναι υπολογίσιμο.
Ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 10,2% δήλωσε λίγες ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές πως δεν έχει αποφασίσει από τι θα εξαρτηθεί η ψήφος του, ενώ το 3,2% απαντά «Δεν ξέρω / Δεν απαντώ».
Πίνακας 6
Το επόμενο ερώτημα είναι κρίσιμο. Ερωτώνται οι πολίτες αν οι ευρωεκλογές είναι απαραίτητες ή όχι. Η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην έρευνα, δηλαδή το 73,4%, απαντά πως είναι απαραίτητες. Πρόκειται για ένα αναμφισβήτητο ευρωπαϊκό στίγμα που εκπέμπει η κοινωνία ως προς τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της.
Το 13,9% δηλώνει πως οι ευρωεκλογές δεν είναι απαραίτητες και το 10,3% πως δεν ενδιαφέρεται. Ένα 24%, δηλαδή, καταθέτει μία ευρωσκεπτικιστική έως και αντιευρωπαϊκή θέση.
Πίνακας 7
Η θαλαμηγός, τα fake news και η αναφορά στη… Χούντα
Ένα σημαντικό τμήμα των ΜΜΕ υιοθέτησε και στη συνέχεια συνειδητά αναπαρήγαγε την υπόθεση με τις διακοπές του πρωθυπουργού επί της θαλαμηγού της Κατερίνας Παναγοπούλου καθώς και την ψευδή -όπως αποδείχθηκε- είδηση περί χουντικού παρελθόντος του πατέρα του Αλέξη Τσίπρα. Ήταν προφανές πως αυτή η διαδικασία αποτελούσε συνειδητή επικοινωνιακή τακτική εκ μέρους του αντιπολιτευόμενου τον ΣΥΡΙΖΑ μπλοκ.
Ερωτήθηκαν, λοιπόν, οι πολίτες αν αυτές οι…. «αποκαλύψεις» και τα δημοσιεύματα θα επηρεάσουν την ψήφο τους στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Οι απαντήσεις που έδωσαν είναι οι εξής:
Η πλειοψηφία, δηλαδή το 52,8%, δηλώνει πως δεν επηρεάζεται. Το 23,6% δηλώνει ευθαρσώς πως επηρεάζεται η ψήφος του. Ένα ισχυρό ποσοστό δηλώνει ξεκάθαρα πως του είναι αδιάφορο. Προφανώς και εκ του αποτελέσματος, όλη αυτή η στρατηγική φαίνεται πως καταλήγει στο κενό.
Πίνακας 8
Οι απαντήσεις στο επόμενο ερώτημα είναι ενδεικτικές των πραγματικών διαθέσεων των πολιτών έναντι των πολιτικών παιγνίων που επιχειρούνται. Στο ερώτημα για το ποιος εξήλθε κερδισμένος από την ψηφοφορία στη Βουλή για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, το 47% δηλώνει πως νικητής ήταν ο «Κανένας». Το 27% καταλήγει πως νικητής βγήκε ο Αλέξης Τσίπρας. Το 19% πιστεύει πως νικητής ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το 7% απαντά «Δεν ξέρω /Δεν απαντώ».
Πίνακας 9
Πρόθεση ψήφου για τις εκλογές της Κυριακής
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 26,7% των πολιτών που συμμετείχαν στη διαδικτυακή ψηφοφορία δηλώνει πως θα ψηφίσει τη Νέα Δημοκρατία, ενώ το 23% τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων έχει διαμορφωθεί στο 3,7%. Είναι, δηλαδή, ρευστή και επί της ουσίας κινείται στα ανώτερα όρια του στατιστικού σφάλματος. Οι ευρωεκλογές προσφέρονται για κατάθεση στην κάλπη «ψήφου διαμαρτυρίας». Είναι, δε, προφανές πως η διάθεση του ψηφοφόρου είναι περισσότερο «χαλαρή».
Με αυτήν την έννοια εξηγείται το εξαιρετικά ενισχυμένο ποσοστό που συγκεντρώνουν τα μικρά λεγόμενα κόμματα. Το ποσοστό αυτό αθροιστικά αγγίζει το 22%, δηλαδή περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου των ψηφοφόρων. Εννοείται πως, λογικά, σε συνθήκες εθνικών – βουλευτικών εκλογών το ποσοστό αυτό θα είναι αισθητά μικρότερο. Είναι, ωστόσο, ενδεικτική των διαθέσεων της κοινωνίας αυτή η μεγάλη διασπορά της ψήφου.
Στην τρίτη θέση τώρα έρχεται η Χρυσή Αυγή, με διογκωμένο ποσοστό της τάξεως του 9,7%, ενώ ακολουθεί στην τέταρτη θέση το ΚΙΝΑΛ με 5,2% και στην πέμπτη το ΚΚΕ με 5%.
Ένα επιπρόσθετο ερώτημα που θα απαντηθεί ωστόσο μόνον από την κάλπη της Κυριακής είναι το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν τελικά οι Ανεξάρτητοι Έλληνες. Ο Πάνος Καμμένος διαθέτει ισχυρά ερείσματα στον Στρατό και στην Εκκλησία και ιδιαίτερη απήχηση σε περιοχές της περιφέρειας, ιδιαίτερα της Βορείου Ελλάδας. Στις μετρήσεις εμφανίζεται συνήθως με χαμηλά ποσοστά της τάξεως του 1,6% με 1,8%, αλλά στην τελική αναμέτρηση καταφέρνει να «πιάσει» το εκλογικό μέτρο. Οι εκλογές της Κυριακής θα δείξουν αν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες τα καταφέρουν και αυτήν τη φορά, να συγκεντρώσουν δηλαδή ένα ικανό ποσοστό που θα τους προσφέρει προοπτική για τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.
Συσπειρώσεις:
Η Νέα Δημοκρατία διατηρεί υψηλό ποσοστό συσπείρωσης που αγγίζει το 80%, αλλά, ως φαίνεται, έχει «πιάσει ταβάνι» κατά την ορολογία των δημοσκόπων. Η υψηλή συσπείρωση παρατηρείται στη ΝΔ εδώ και πολλούς μήνες. Είναι αξιοσημείωτο ένα ισχυρό ρεύμα (8,6%) διαρροής ψηφοφόρων προς τον ΣΥΡΙΖΑ (της τελευταίας στιγμής). Η διαρροή της ΝΔ προς τη Χρυσή Αυγή βρίσκεται στα φυσιολογικά (ιστορικά) όρια.
Η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ κινείται ακόμη σε επίπεδα πολύ χαμηλά, αλλά με ανοδική τάση. Βρίσκεται στο 53,7% και από την άνοδο αυτού του ποσοστού εντός των επομένων ημερών κρίνεται και η τελική επίδοση του κυβερνώντος κόμματος στην κάλπη. Λογικά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολλά περιθώρια ανόδου του ποσοστού συσπείρωσης, αν οι ψηφοφόροι του στις εκλογές του 2015 ενεργοποιηθούν. Από την ίδια την Κουμουνδούρου υπολογίζεται στο 40% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 που έχουν τάσεις απομάκρυνσης και ενδεχομένως αποχής από την κάλπη. Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 είχε συσπείρωση της τάξεως του 83%.
Συμπεράσματα
Είναι σαφές πως μέσα στα αμέσως επόμενα εικοσιτετράωρα θα διαμορφωθούν τα τελικά ποσοστά συσπείρωσης των δύο μεγάλων κομμάτων καθώς και η τελική στάση των ψηφοφόρων ως προς τη συμμετοχή ή την αποχή στην εκλογική αναμέτρηση. Από αυτό το ποσοστό τελικής αποχής ή διασποράς της ψήφου σε μικρότερα κόμματα θα κριθεί και ο τελικός συσχετισμός μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση αυτή η διαφορά δεν φαίνεται -τουλάχιστον μέχρι στιγμής- να είναι εντυπωσιακά μεγάλη.
Άλλωστε, για ευνόητους λόγους οι εταιρείες που διεξάγουν τις συμβατικές δημοσκοπήσεις μείωσαν και μάλιστα με εντυπωσιακό τρόπο τη διαφορά σε μονοψήφιο ποσοστό και δη και αυτό συρρικνωμένο. Όλοι θυμούνται τις θεματικές διαφορές του 14% ακόμη και 17% που «στόλιζαν» τις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών, πάντα υπέρ της Νέας Δημοκρατίας. Είναι προφανές πως ακόμη και η «προπαγάνδα» λειτουργεί με κανόνες. Πόσω, δε, μάλλον η Στατιστική Επιστήμη.
