Ήταν ανήμερα της εθνικής μας επετείου, 28 Οκτωβρίου του 2016 όταν εστάλησαν τα πρώτα ειδοποιητήρια, σε κατοίκους της Χιμάρας με τα οποία τους εζητείτο να εκκενώσουν τα σπίτια τους τα οποία θα κατεδαφίζονταν στο πλαίσιο ενός αναπτυξιακού υποτίθεται έργου ανάπλασης της περιοχής. Κατοικίες άνω των 100 ετών είχαν μπει στο στόχαστρο των συμφερόντων. Κατοικίες αυτοχθόνων Ελλήνων, έπρεπε να γκρεμιστούν για να προχωρήσει το σχέδιο «Νέα Χιμάρα» ή «Himara e re» όπως την ονομάζει ο σημερινός δήμαρχoς, μέσω του έργου «Αστική ανάπλαση στον δήμο Χιμάρας» το οποίο υλοποιεί το FondiZhvillimitμε χρηματοδότηση από την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB).
Η αντίδραση ήταν άμεση και μαζική. Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια η συντριπτική πλειοψηφία των Χιμαραίων ενώθηκε κάτω από τον ίδιο σκοπό. Με την ΟΜΟΝΟΙΑ μπροστά, οργανώθηκε μια κινητοποίηση σε όλα τα μέτωπα.
Με τη συνδρομή της πρεσβείας της Ελλάδος στα Τίρανα, και την στήριξη της ελληνικής πολιτείας ενημερώθηκαν διεθνείς φορείς και ξένες πρεσβείες στα Τίρανα ενώ αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ, βρέθηκαν στην Χιμάρα για επιθεώρηση της κατάστασης. Πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες, κινήθηκαν νομικές διαδικασίες, ο Συνήγορος του Πολίτη της Αλβανίας επιβεβαίωσε πως είχαν καταπατηθεί τα δικαιώματα των κατοίκων κατά τον σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου.
Έγινε προσπάθεια συνεννόησης με την κυβέρνηση ακόμη και με τον δήμαρχο Χιμάρας του οποίου η στάση ήταν όλο αυτό το διάστημα η πιο εχθρική απέναντι στα αιτήματά μας.
Το θέμα πήρε διαστάσεις σε ελληνικά, αλβανικά και διεθνή ΜΜΕ. Όλα αυτά έγιναν με την συνεργασία των Χιμαραίων από τα Τίρανα μέχρι την Αθήνα και την Ουάσιγκτον. Σημαντικό μέρος της αλβανικής κοινής γνώμης συνετάχθη με τα δίκαια αιτήματά μας παρά την διαχρονική της επιφυλακτικότητα απέναντι στον ελληνισμό της Χιμάρας
Μετά την δικαστική δικαίωση που έφερε την ακύρωση του σχεδίου, οι εμπλεκόμενοι αναγκάστηκαν να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μετά από πολύωρες διαβουλεύσεις, καταρτίστηκε νέο σχέδιο σύμφωνα με το οποίο δεν γίνεται καμία κατεδάφιση. Υπέρ του σχεδίου τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων, κατά την παρουσίασή του, στις 17 Οκτωβρίου. Το σχέδιο αυτό εκτός από το FondiZhvillimitαναγκάστηκε να υπογράψει και ο δήμαρχος της Χιμάρας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από αυτήν για το δίκαιο των αιτημάτων μας. Η εξέλιξη αυτή, εκθέτει σαφώς τον δήμαρχο Χιμάρας που ως τοπικός άρχοντας, απέδειξε πως δεν υπηρετεί τα συμφέροντα του τόπου του εφόσον αυτά τα δύο χρόνια, στάθηκε εμπόδιο σε κάθε λύση.
Ταυτόχρονα, λάβαμε την δέσμευση πως η εγγραφή των περιουσιών στο υποθηκοφυλακείο θα ολοκληρωθεί με διαδικασίες fast track οι οποίες ήδη έχουν ξεκινήσει από τα αντίστοιχα υπουργεία. Οι κάτοικοι του κέντρου της Χιμάρας έχουν ήδη καταθέσει τα δικαιολογητικά και αναμένουμε την τελική διεκπεραίωση. Η καταγραφή των ιδιοκτησιών και απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας, είναι ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων της Χιμάρας από το 1991. Η διαφαινόμενη επίλυση αυτού του ζητήματος θα λύσει εν πολλοίς το πρόβλημα τις αβεβαιότητας και της υφαρπαγής των περιουσιών με πλαστογραφήσεις και άλλες μεθοδεύσεις. Σε περίπτωση που οι δεσμεύσεις δεν τηρηθούν και παρατηρηθεί οποιαδήποτε κωλυσιεργία, οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν. Διαβεβαιώνουμε κάθε εμπλεκόμενο ότι γνωρίζουμε καλά πλέον που κινούμαστε και η αποτελεσματικότητά μας είναι επιβεβαιωμένη.
Σε αυτήν την πορεία είχαμε να αντιμετωπίσουμε ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες με εθνικιστικό χαρακτήρα. Είχαμε δύσκολες στιγμές και δεχτήκαμε ισχυρή πίεση, αυτά τα δύο χρόνια μαχόμενοι κατά των κατεδαφίσεων και της οικονομικής εξόντωσης. Καταφέραμε όμως τελικά, να δείξουμε προς όλες τις πλευρές πως κύριος αυτού του τόπου είναι ο Χιμαραίος. Από εδώ και μπρος κάθε αγώνας θα ξεκινάει με αυτό το δεδομένο.