Τον Νοέμβριο του 2017 διαπίστωνα, σε κείμενό μου που δημοσιεύτηκε, ότι «η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η πόλη και όλος ο Νομός μοιάζει με κατήφορο δίχως τέλος»!
Στο διάστημα που πέρασε επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο η κατάσταση στην περιοχή μας.
Η φυγή, ιδιαίτερα των νέων, συνεχίζεται με αυξανόμενους ρυθμούς λόγω της ανεργίας και της ανέχειας.
Ο πληθυσμός υπολογίζεται ότι τα τελευταία χρόνια μειώθηκε κατά 6.000 στην πόλη και πάνω από 10.000 στον Νομό. Η μείωση μέσα σε 6 χρόνια κυμαίνεται από 20% έως 30%!!
Κλειστές επιχειρήσεις, κλειστά μαγαζιά, έρημοι δρόμοι και ταυτόχρονα ανασφάλεια για το αύριο και απαισιοδοξία είναι το σημερινό γκρίζο σκηνικό.
Η εξαετία 2013-2018 είναι μάλλον η χειρότερη που έχει βιώσει ο τόπος ως τώρα.
Το βασανιστικό ερώτημα που απασχολεί όλους είναι «γιατί συνεχίζεται αυτός ο κατήφορος»;
Ο βασικός λόγος, είναι ότι δεν εφαρμόζεται, γιατί δεν υπάρχει δυστυχώς, ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη και την ανάκαμψη της περιοχής. Ένα πρόγραμμα με στόχους, μέτρα, μέσα υλοποίησης και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες συγκεκριμένες.
Αντίθετα στην περίοδο 2013-2018 απαξιώθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν αναπτυξιακές υποδομές όπως οι μονάδες της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (εργοστάσιο επεξεργασίας γάλακτος, μονάδα ζωοτροφών κτλ.), οι εγκαταστάσεις της τυποποίησης φασολιών (ΑGRΟΚΑ). Το Εκθετήριο Δημοπρατήριο Καστοριάς (ΕΔΗΚΑ) έπαψε να λειτουργεί και έκλεισε! Πρωτοβουλίες ενίσχυσης και ανάπτυξης της Ανώτατης Παιδείας ακυρώθηκαν (μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής στην Κοζάνη).
Εγκαταστάσεις για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής αφέθηκαν στην τύχη τους (π.χ. Μουσείο και Γεωπάρκο Απολιθωμένου Δάσους, τουριστικά πλοιάρια στη λίμνη) ή υπολειτουργούν (π.χ. Ιαματικά λουτρά Αμμουδάρας), ή κάθονται παροπλισμένα όπως το μηχάνημα για την εξυγίανση της λίμνης.
Σημαντικά αναπτυξιακά έργα στον πρωτογενή τομέα δεν ολοκληρώθηκαν (π.χ. Φράγμα Νεστορίου) ή δεν ξεκίνησαν καθόλου (π.χ. αρδευτικό δίκτυο στο Φράγμα του Γέρμα, μελέτη του αρδευτικού δικτύου που θα λειτουργήσει από το Φράγμα Νεστορίου).
Αντί να αξιοποιηθεί το Διεθνές Αεροδρόμιο, μειώθηκαν ακόμα και οι πτήσεις προς Αθήνα.
Κλάδοι παραγωγικοί όπως η εκτροφή γουνοφόρων ζώων που είχαν δημιουργήσει περί τις 800 θέσεις εργασίας αφέθηκαν εντελώς αβοήθητοι μέσα στην θύελλα της ραγδαίας πτώσης των τιμών στην παγκόσμια αγορά. Οι εκτιμήσεις είναι ότι αυτή η κατάσταση στις τιμές της πρώτης ύλης θα διαρκέσει περί τα δύο χρόνια ακόμα.
Και βέβαια η παρατεταμένη κρίση στον τομέα της γουνοποιίας οξύνει περισσότερο τα προβλήματα και εκτινάσσει την ανεργία.
Χωρίς σχέδιο, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς όραμα πορεύεται ο τόπος στο αβέβαιο αύριο.
Περιπτώσεις όπως η δυναμική και εξαγωγική λειτουργία της ΓΕΟΚ, δεν αρκούν για να αντιμετωπισθεί αυτή η πορεία απαξίωσης, υποβάθμισης και εγκατάλειψης που χαρακτηρίζει τον τόπο.
Οι πολίτες νιώθουν καθημερινά την επιδείνωση του αναπτυξιακού επιπέδου και του επιπέδου ζωής τους, αλλά παραμένουν αδρανείς παρατηρητές της απραξίας.
Καμιά αναπτυξιακή νέα πρωτοβουλία από το δημόσιο και καμιά αξιόλογη ιδιωτική επένδυση δεν έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.
Οι πολιτικοί εκπρόσωποι που έχουν επωμισθεί την ευθύνη να παίρνουν σωστές αποφάσεις και να υλοποιούν πολιτικές ανάπτυξης κάνουν αισθητή την παρουσία τους κυρίως σε διάφορες εκδηλώσεις.
Η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός, που κλείνουν ήδη μια ολόκληρη τετραετία, υπόσχονται «λιμάνια της ξηράς»(!) και μελλοντικά τραίνα που θα μας πηγαίνουν στο ….. Πόγραδετς (!).
Τα παραπάνω θα ήταν ενδεχομένως χαριτωμένα και διασκεδαστικά, αν δεν διαμορφώνονταν καθημερινά οδυνηρές καταστάσεις σ΄αυτή τη γωνιά της πατρίδας μας.
Μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση με την Καστοριά να βουλιάζει;
Ένα σχέδιο, ένα πρόγραμμα άμεσης ανάγκης και γρήγορης απόδοσης είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε. Ένα πρόγραμμα που θα δίνει νέα αναπτυξιακή ώθηση τόσο στην αγροτική οικονομία, όσο και στην μεταποίηση αλλά και τις υπηρεσίες (βλ. τουρισμό).
Διαφορετικά ο τόπος θα βυθίζεται όλο και περισσότερο και η φυγή θα συνεχίζεται.
Φίλιππος Πετσάλνικος
Πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων
Αθήνα, 19/12/2018
