Το Έπος του 1940 είναι η τελευταία μεγάλη νικηφόρα ιστορική στιγμή της Ελλάδας. Η απελευθέρωσή της από τους κατακτητές δυστυχώς επισκιάστηκε από τον αδελφοκτόνο Εμφύλιο Πόλεμο .
Αυτό το Έπος του 1940 έχει πρωταγωνιστές. Τον Μεταξά που κλήθηκε να πει το ΟΧΙ και τον ελληνικό λαό που αποδείχτηκε κάτι παραπάνω από έτοιμος να πολεμήσει.
Όμως ένας πρωταγωνιστής έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Κι αυτός ήταν ο “ανυπάκουος” Στρατηγός Κατσιμήτρος! Ο άνθρωπος που αγνόησε τις παροτρύνσεις για οπισθοχώρηση και ξεκίνησε ουσιαστικά το Έπος.
Το καλοκαίρι του 1940, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με την κλιμά κωση των ιταλικών προκλήσεων, η αληθινή δύναμη του Αξονα, η Γερμανία του Χίτλερ, προχωρούσε ακάθεκτη έχοντας καταλάβει χωρίς ουσιαστική αντίσταση σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη.
Ομως η Ιταλία του άλλου παρανοϊκού δι κτάτορα, του Μουσολίνι, δεν είχε να επιδείξει επιτυχίες, παρά το πολύ σημαντικό μέγεθος της πολεμικής μηχανής της. Ο πραγματικός φόβος του Μουσολίνι ήταν ότι ο Χίτλερ θα κυριαρχούσε παντού και ότι για τη Ρώμη δεν θα έμενε τίποτα στη μοιρασιά της νέας τάξης πραγμάτων, όταν αυτή, όπως ήταν βέβαιοι οι δύο δικτάτορες, θα νικούσε.
Ετσι ήταν που οι Ιταλοί άρχισαν τις προκλή σεις εναντίον της Ελλάδας. Για περισσότερο από ένα μήνα πριν από τον τορπιλισμό της Ελλης, ιταλικά αεροσκάφη σε αρκετές πε ριπτώσεις έβαλλαν σποραδικά εναντίον ελ ληνικών πολεμικών πλοίων, επιχειρώντας να προκαλέσουν νευρικότητα και φόβο Ο ελληνικός εναέριος χώρος παραβιαζόταν συστηματικά. Ομως, σταθμίζοντας και το γεγονός ότι η Αγγλία δεν ήταν σε θέση να βοηθήσει πραγματικά -κανείς άλλος δεν πολεμούσε εκείνη τη στιγμή τον Αξονα, η Αθήνα του Μεταξά επιχειρούσε να διατηρήσει την ουδετερότητα της. Αλλά οι Ιταλοί αποφάσισαν να κλιμακώσουν. Στις 15 Αυγούστου τορπιλίζουν την Ελλη στην Τήνο, στους εορτασμούς της Παναγίας. Δύο ακόμα τορπίλες στόχευαν στα επιβατηγά πλοία που είχαν φέρει προσκυνητές από την Αθήνα, αλλά τελικά αστόχησαν, Ιταλικά αεροπλάνα επιχείρησαν ξανά να τα χτυπήσουν στο ταξίδι της επιστροφής, αλλά μονάδες του ελληνικού στόλου τα προστάτευσαν. Οι Ιταλοί δεν παραδέχθηκαν ότι ήταν εκείνοι που είχαν χτυπήσει. Φυσικά, όλοι γνώριζαν τα πάντα. Μα η Ελλάδα αποφάσισε να μη μιλήσει.
Ομως, στις 28 Οκτωβρίου του 1940, ο Μουσολίνι δεν άντεξε άλλο. Κρυφά από τον Χίτλερ, ο οποίος διαφώνησε πλήρως με την απόφαση του, επιτέθηκε μέσω της Αλβανίας στην Ελλάδα.
Ενα νέο σύγχρονο ελληνικό έπος, έπος που θα θάμπωνε τον κόσμο, ξεκινούσε.
Φυσικά, η Αθήνα αγνοούσε την ημέρα της επίθεσης που ήταν σίγουρη ότι θα εκδηλωνόταν. Στόχος η Ηπειρος, στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Οσα κι αν είχαν γίνει τα χρόνια του Μεσοπολέμου για την ενίσχυση της ελληνικής στρατιωτικής μηχανής,αυτά δεν μπορούσαν να ήταν αρκετά , αφορούσαν τοπικούς κι όχι παγκόσμιους πολέμους
Τώρα όμως, στην αλβανική πλευρά των συνόρων, είχε συγκεντρωθεί μια πολύ ίσχυρή πολεμική μηχανή, για την οποία ο Ντούτσε κόμπαζε. Από την ελληνική πλευρά των συνόρων, η VIII Μεραρχία, με επικεφαλής τον υποστράτηγο Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, που το πολεμικό στρατηγείο του βρισκόταν μέσα σε μια μικρή σπηλιά, στο χωριό Καλπάκι.
Στις πέντε και μισή το πρωί της 28ης Οκτώβρίου 1940, προτού καν λήξει το πολεμικό τελεσίγραφο που μόλις πριν από λίγες ώρες είχε επιδώσει η Ιταλία στην Ελλάδα για να ειισπράξει το «Οχι» του Ιωάννη Μεταξά εκ μέρους όλων των Ελλήνων, εκδηλώθηκε μαζική επίθεση με εισβολή ιταλικών τμημάτων στην Ηπειρο με επτά φάλαγγες, στην Πίνδο με πέντε φάλαγγες, στη βορειοδυτική Μακεδονία με πυρά πυροβολικού και με υποστήριξη από αέρος που έφτασε και σε βομβαρδισμούς στη Σαλαμίνα, στο Σκαραμαγκά, στον Πειραιά και την Πάτρα.
Τις προηγούμενες εβδομάδες πριν από την επίθεση και με βάση την, κάθε άλλο από παράλογη, επιτελική εκτίμηση ότι ένας αγώνας απέναντι σε τόσο υπέρτερο εχθρό θα ήταν ουσιαστικά μάταιος, ο υποστράτηγος Κατσιμήτρος είχε λάβει προφορικά την «παρότρυνση», στα όρια της «εντολής», άλλα χωρίς αυτό να πάρει ποτέ τη μορφή πραγματικής στρατιωτικής διαταγής, να συμπτύξει τις γραμμές του καινά προσπαθήσει να αμυνθεί βαθύτερα και πιο «αποτελεσματικά» στο ελληνικό έδαφος. Δεν το έπραξε.
Αντί γι’ αυτό, στην ημερήσια διαταγή του στο προσωπικό της VIII Μεραρχίας, του ηρωικότερου ίσως σχηματισμού στρατού της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, καλούσε σε άμυνα μέχρις εσχάτων και δήλωνε ότι οποιαδήποτε υποχώρηση ήταν αδιανόητη και ότι εκεί, στα σύνορα, ήταν και η τελευταία γραμμή άμυνας.
Την 1η Νοεμβρίου, οι Ιταλοί με 169 αεροσκάφη βομβάρδισαντη Θεσσαλονίκη, την Κέρκυρα, το Μέτσοβο, τον Πειραιά, τον Ισθμό της Κορίνθου, την Κρήτη. Και στις 2 Νοεμβρίου, δύο μεραρχίες επιτέθηκαν μαζικά στη γραμμή Ελαίας – Καλαμά, στο Καλπάκι της Ηπείρου.
Το σφυροκόπημα κατά της Ελλάδας συνεχίζεται επί έξι ημέρες. Ομως ο Κατσιμήτρος, που δεν έχει αφήσει τις γραμμές του,κρατάει εκπλήσσοντας τους πάντες: τους Ιταλούς, τους Αγγλους, τους Γερμανούς, την ίδια την Αθήνα. Δίπλα στο στρατό, με ήρωες αμέτρητους όπως ο Δαβάκης, πολεμάει και ο λαός.
Δίπλα στους Ελληνες πολεμούν και οι Κύπριοι αδελφοί μας. Από τις πρώτες μέρες του Ελληνοιταλικού Πολέμου περίπου σαράντα Κύπριοι φοιτητές εθελοντές πολέμησαν με αυτοθυσία στο αλβανικό μέτωπο. Ως τον Απρίλιο του 1941. περίπου έξι χιλιάδες άνδρες του Κυπριακού Συντάγματος υπερασπίστηκαν με ηρωισμό την Ελλάδα.
Και ξαφνικά, δέκα μέρες μετά την ιταλική επίθεση, στις 8 Νοεμβρίου 1940, ο κόσμος ολόκληρος μένει άναυδος.
Επειτα από σειρά αποτυχιών, οι ιταλικές δυνάμεις στην Ηπειρο σταματούν τις επιθέσεις τους και συντάσσονται για πρώτη φορά σε γραμμές άμυνας.
Η πρώτη νίκη του ελεύθερου κόσμου ενάντια στις δυνάμεις του Αξονα ήταν γεγονός.Λίγο μετά μια ακόμα ιταλική επίθεση αποτυγχάνει οικτρά.
Αυτό που πέτυχαν ο Κατσιμήτρος και οι άνδρες του είχε τόσο καταλυτική σημασία, όχι μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για τη διεθνή ότι ισορροπία του πολέμου, που ο Χίτλερ βλέπει ότι πρέπει πια να πάρει την κατάσταση ο ίδιος στα χέρια του.
Ετσι, στις 12 Νοεμβρίου, εκδίδει την πρώτη εμπιστευτική του διαταγή για εκπόνηση πολεμικών σχεδίων εναντίον της Ελλάδας. Ακριβώς την επομένη, φτάνουν τα νέα. Η περίφημη ιταλική Μεραρχία αλπινιστών Τζούλια έχει συντριβεί. Οι ιταλικές δυνάμεις έχουν σχεδόν στο σύνολο τους εγκαταλείψει πια το ελληνικό έδαφος στην Πίνδο.
Στις 22 Νοεμβρίου, ξεκινά η ελληνική αντεπίθεση Και δύο μέρες αργότερα, στις 24 Νοεμβρίου, το Γ Σώμα του ελληνικού στρατού καταλαμβάνει τη Μοσχόπολη στη Βόρειο Ηπειρο.
Η υπερφίαλη και πανίσχυρη Ιταλία έχει ηττηθεί κατά κράτος.
Τα νέα προκάλεσαν ρίγος στην Ευρώπη. Ο Αξονας που την είχε σαρώσει στο πέρασμα του, τελικά, δεν ήταν αήττητος.
Από τις 3ο Νοεμβρίου και μετά οι βορειοηπειρωτικές πόλεις καταλαμβάνονται από τον ελληνικό στρατό, η μία μετά την άλλη: Πόγραδετς, Πρεμετή, Αγιοι Σαράντα, Κορυτσά, Αργυρόκαστρο, Χειμάρρα. Στη θάλασσα, τα υποβρύχια Παπανικολής, Κατσώνης και Πρωτεύς γράφουν ιστορία βυθίζοντας ιταλικά σκάφη. Τα αντιτορπιλικά Βασίλισσα Ολγα και Βασιλεύς Γεώργιος γράφουν ιστορία βομβαρδίζοντας τους Ιταλούς στον Αυλώνα. Οι ελληνικές επιτυχίες διαδέχονται η μία την άλλη. Μέσα σε κλίμα τρομερής νευρικότητας και υπό τις εντολές του ίδιου του Μουσολίνι, στις 9 Μαρτίου του 1941 εκδηλώνεται η μεγάλη «εαρινή» ιταλική επίθεση. Ομως μέσα σε μια εβδομάδα, ο ιταλικός στρατός έχει και πάλι υποχωρήσει στις αρχικές του θέσεις.
Στις 29 Μαρτίου, ο Μουσολίνι παραδέχεται την ιταλική ήττα. Τρεις μέρες αργότερα, το υποβρύχιο Τρίτων υπό τον αντιπλοίαρχο Ζέπο βυθίζει το πλοίο Κάρνια έξω από το Πρίντεζι Η Ιταλία όχι απλώς έχει ηττηθεί, αλλά πλέον κινδυνεύει.
Ετσι, στις 6 Απριλίου 1941. η ισχυρότερη πολεμική μηχανή που είχε ποτέ γνώρισα ο κόσμος, η Γερμανία του Αδόλφου Χίτλερ, επιτίθεται σαρωτικά στην Ελλάδα. Τηνπρωτη και μόνη τότε χώρα του κόσμου που βρισκάταν σε ταυτόχρονη πολεμική αναμέτρηση κα με τις δύο ευρωπαϊκές δυνάμεις του Αξονα
Η ΔΙΑΤΑΓΗ ΚΑΤΣΙΜΗΤΡΟΥ
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΛΟΥΧΟΥ
