H δημοσιοποίηση των πρακτικών δυο συσκέψεων της κυβέρνησης και των πολιτικών αρχηγών της πΓΔΜ, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της χώρας, Γκεόργκε Ιβανόφ, τον Ιανουάριο και το Μάϊο του 2018, στα Σκόπια, όπου, μεταξύ των άλλων ενδιαφερόντων στοιχείων, γινόταν λόγος και για συνάντηση της εκπροσώπου της ΝΔ, κ.Μαρίας Σπυράκη, με τον Σκοπιανό πρωθυπουργό, κ.Ζόραν Ζάεφ, προκάλεσε μεγάλες και ποικίλες αντιδράσεις. Αν και η είδηση αντιμετωπίστηκε με αμηχανία στους κόλπους της ΝΔ, κάποιοι, όπως η κ.Ντόρα Μπακογιάννη, εμφανίστηκε με συνεντεύξεις της να υποστηρίζει και να προσπαθεί να δικαιολογήσει την κ.Σπυράκη, και άλλοι, όπως ο κ.Νικήτας Κακλαμάνης, άφησε έμμεσες, πλην σαφείς, «μπηχτές» για τη συνάντηση Ζάεφ – Σπυράκη. Παρ’ ότι, όμως, το θέμα τον αφορά άμεσα, δεδομένου ότι οι Σκοπιανοί παρουσιάζουν την εκπρόσωπο της ΝΔ ως «ταχυδρόμο» του αρχηγού της ΝΔ προς τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, και, ως εκ τούτου, πάνω από την Πειραιώς αιωρείται η κατηγορία της «μυστικής διπλωματίας» ακόμα και ως αντιπολίτευσης, ο κ.Κυριάκος Μητσοτάκης συμπεριφέρεται λες και έχει καταπιεί το αμίλητο νερό.
Το θέμα, βέβαια, δεν είναι ότι συναντήθηκε η κ.Σπυράκη με τον κ.Ζάεφ. Αυτό είναι, εξάλλου, συνηθισμένη πρακτική σε κυβερνήσεις και κόμματα, ιδιαίτερα σε τόσο σοβαρά ζητήματα, όπως το ονοματολογικό. Το ζητούμενο είναι εάν πράγματι λειτούργησε ως «απεσταλμένη» του, όπως υποστηρίζουν οι Σκοπιανοί, οι οποίοι βέβαια δεν έχουν κάποιο λόγο στις εμπιστευτικές ενημερώσεις τους να λέγουν μεταξύ τους ψέματα, και, εφόσον έγινε κάτι τέτοιο, τι διεμηνύθη κατά τη συνάντηση και γιατί κρατήθηκε μυστική. Οι δικαιολογίες, πάντως, της κ.Σπυράκη ότι κάπου ανάμεσα στο να πιει καφέ και στο να πάρει το τραίνο, στις Βρυξέλλες, συνάντησε τον κ.Ζ.Ζάεφ, όχι μόνον δεν έπεισαν κανέναν, αλλά χειροτέρευσαν την εικόνα της ΝΔ και έκαναν την ίδια, περίγελο.
Η διαρροή
Ενδιαφέρον είναι ότι τα πρακτικά των συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια, μερικών εκατοντάδων σελίδων στα «σλαβομακεδονικά», άρχισαν να δημοσιεύονται αρχικά στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) μια ημέρα πριν από το Δημοψήφισμα στα Σκόπια, και, μια ημέρα μετά, συνεχίστηκαν στην «Καθημερινή». Βέβαια, εύλογα προκύπτει το ερώτημα ποιο κομμάτι της ηγεσίας της πΓΔΜ διέρρευσε αυτά τα έγγραφα προς γερμανική κατεύθυνση, και κατόπιν έφτασαν στην Ελλάδα. Και με ποιο στόχο. Πιθανολογείται ότι η πηγή της διαρροής είναι από κύκλους κατά του Δημοψηφίσματος. Η γερμανική εφημερίδα, επίσης, έκανε λόγο για δυο συναντήσεις Σπυράκη – Ζάεφ, αν και, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έγινε μόνο μια συνάντηση.
Όπως και να’ χει, εκείνοι που ανοικτά είχαν ταχθεί κατά της ελληνο-σκοπιανής συμφωνίας είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της χώρας, κ.Γ.Ιβανόφ, γέννημα – θρέμμα του παλαιού «συστήματος» του εθνικιστή πρώην πρωθυπουργού, κ.Νίκολα Γκρουέφσκι, καθώς, βέβαια, και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από το οποίο προέρχεται ο δεύτερος, το ΒΜΡΟ. Και ο Ιβανόφ και ο κ.Κρίστο Μιτσκόσκι, πρόεδρος του ΒΜΡΟ, μετείχαν σε αυτές τις συσκέψεις. Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου προκλήθηκε (και πιθανώς θα συνεχιστεί) θόρυβος γύρω από τα πρακτικά, στη γειτονική χώρα το θέμα πέρασε αρκετά … χαμηλά. Κάτι που επίσης γεννά ερωτηματικά ως προς τις στοχεύσεις που είχε η διαρροή, στο εσωτερικό της Ελλάδας.
Η κ.Μπακογιάννη, σε συνέντευξή της, αναφερόμενη στη δημοσιοποίηση των στοιχείων, επέλεξε να στραφεί κατά του Γερμανού δημοσιογράφου της FAZ, κατηγορώντας τον ότι έχει συγκεκριμένη άποψη για το ονοματολογικό και ότι της «έκανε τη ζωή δύσκολη παραμονές του Βουκουρεστίου (σ.σ. σύνοδος ΝΑΤΟ, 2008), γιατί δημιουργούσα προσκόμματα στο να μπουν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ». Ενδεχομένως να είναι έτσι τα πράγματα. Ωστόσο, δεν απαντά σε δυο ερωτήματα: 1.Γιατί στρέφεται κατά του δημοσιογράφου της FAZ και όχι και κατά της «Καθημερινής»; 2.Το κυριότερο: Ισχύουν αυτά που αναφέρονται στα σκοπιανά έγγραφα ή όχι; Διότι οι δημοσιογράφοι, ντοκουμέντα παρουσίασαν, όχι αποκυήματα της φαντασίας τους ή υποκειμενικούς σχολιασμούς.
Μεταξύ καφέ και μετρό
Η ίδια, αναφερόμενη στα σκοπιανά πρακτικά για τη συνάντηση Σπυράκη – Ζάεφ, προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα. Κάτι που είχε επιχειρήσει προηγουμένως -ατυχώς- και η ίδια η εκπρόσωπος της ΝΔ. «Τα πρακτικά είναι σαφή», είπε η κ.Μπακογιάννη. Και πρόσθεσε: «Αλήθεια είναι ότι ο κ.Ζάεφ είδε την κ.Σπυράκη. Η κ.Σπυράκη του είπε τη θέση της ΝΔ. Την είπε και μέσα στο σκοπιανό κοινοβούλιο. Όταν συναντάω τον κ. τάδε στο διάδρομο και του λέω κάτι, δεν δημοσιοποιώ φωτογραφία, γιατί θα γίνω κωμική». Ούτε λίγο ούτε πολύ, δηλαδή, επρόκειτο για μια τυχαία συνάντηση, κατά τις κ.κ.Ν.Μπακογιάννη και Μ.Σπυράκη. Ιδού, όμως, ο απολαυστικός διάλογος μεταξύ της εκπροσώπου της ΝΔ και δημοσιογράφων (2-10-2018) για το θέμα:
Δημοσιογράφος: Το ραντεβού του Δεκεμβρίου (σ.σ. 2017) ποιος το ζήτησε;
Σπυράκη: Είχαμε συνάντηση.
Δημοσιογράφος: Τι συνάντηση; Στο διάδρομο;
Σπυράκη: Ίσως δεν έχω εξηγήσει ότι όλοι κυκλοφορούμε εκεί παντού στα ίδια σημεία και στα ίδια μέρη. Όταν δεν κάνουμε καθημερινή ανακοίνωση καταλόγου ότι «σήμερα συνάντησα τον τάδε» …
Δημοσιογράφος: Δεν είναι ο τάδε ο κ.Ζάεφ.
Σπυράκη: Υπάρχουν μια σειρά συναντήσεις που κάνουμε κάθε μέρα και άνθρωποι σαν εμένα, που είναι εκεί εκτεθειμένοι, συναντούν ανθρώπους σε πολύ μεγάλη συχνότητα.
Δημοσιογράφος: Δηλαδή τυχαία στο διάδρομο τον είδατε;
Σπυράκη: Πήγα να πάρω καφέ δίπλα από το Συμβούλιο …
Δημοσιογράφος: Δηλαδή είδατε την ώρα που πηγαίνατε για καφέ τον πρωθυπουργό των Σκοπίων και του λέτε: «Α, να σας πω και τη θέση μου»; Τυχαία;
Σπυράκη: Σας είπα ότι πήγα να πάρω έναν καφέ … Δεν θυμάμαι, αλλά ήταν σε ένα σημείο δίπλα στο Συμβούλιο, γιατί πήγαινα να πάρω το τραίνο.
Αλλαγή στάσης;
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των Σκοπιανών πολιτικών, κατά τις συσκέψεις τους, έτσι όπως καταγράφτηκαν στα πρακτικά, προκύπτει η εντελώς αντίθετη εικόνα. «Το Δεκέμβριο του 2017 είχε στείλει ο Μητσοτάκης την ευρωβουλευτή Μαρία Σπυράκη στον πρωθυπουργό για να τον ενημερώσει για τη θέση τους», αναφέρεται στα πρακτικά. Και καταλήγουν: «Η Ν.Δ. είναι έτοιμη να υποστηρίξει μια λύση, μόνο όμως αν συνταχθεί κι ο Καμμένος με αυτήν».
Άραγε, ποια λύση ήταν τότε διατεθειμένη να στηρίξει η ΝΔ; Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα γίνεται η υπόθεση της «μυστηριώδους» συνάντησης, λόγω της επισήμανσης που κάνει η εφημερίδα «Καθημερινή», η οποία, αναφερόμενη στις διπλωματικές διεργασίες για την επίλυση του ονοματολογικού, και στις θέσεις των ελληνικών κομμάτων, έτσι όπως παρουσιάζονταν κατά τις συσκέψεις στα Σκόπια, γράφει: «(…) Η στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον Ιανουάριο περιγράφεται (σ.σ. στις συσκέψεις στα Σκόπια) ως ενδεχομένως θετική, ενώ τον Ιούνιο οι ηγέτες της πΓΔΜ εμφανίζονται βέβαιοι ότι συμφωνία με κυβέρνηση Ν.Δ. δεν μπορεί να υπάρξει». Ενδιαφέρον: Δεν ήταν ίδια η θέση της ΝΔ τον Ιανουάριο του 2018 και το Μάϊο του ιδίου έτους; Άραγε, πίσω από τις πλάτες των οπαδών της, άλλα έλεγε η ΝΔ στο εξωτερικό;
Ως εκ τούτου, επιβάλλεται μια απάντηση από τον κ.Κυριάκο Μητσοτάκη για τη συνάντηση Σπυράκη – Ζάεφ τον Δεκέμβριο του 2017. Πόσο μάλλον, αφού είναι γνωστό ότι τότε, μια πολύ μεγάλη μερίδα του κόμματός του ήταν κατά της ονομασίας με τον όρο «Μακεδονία», όπως επίσης και ένα άλλο τμήμα στελεχών του, με χαρακτηριστική την περίπτωση της κ.Μπακογιάννη, η οποία στο παρελθόν, όπως έχει παραδεχθεί, είχε δεχθεί το «Βόρεια Μακεδονία», το «Άνω Μακεδονία», το «Νέα Μακεδονία», κ.ο.κ. Όπως έχει αποκαλυφθεί, μάλιστα, το 2007, όταν η ίδια ήταν πολιτική προϊστάμενος στο υπουργείο Εξωτερικών, η Αθήνα είχε ως «βάση επίλυσης του ονοματολογικού» την ονομασία «Μακεδονία – Σκόπια».
Η «μακεδονική» γλώσσα της κ.Μπακογιάννη
Η κ.Μπακογιάννη, επίσης, διαρρηγνύει τα ιμάτιά της ότι ουδέποτε συζήτησε με τους Σκοπιανούς περί «μακεδονικής» γλώσσας και ταυτότητας. Παρά τους ισχυρισμούς της, όμως, από τα πρακτικά συσκέψεων πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια προκύπτει, σύμφωνα τουλάχιστον με τους ισχυρισμούς τους, ότι συνέβη το αντίθετο. Ειδικότερα, στα πρακτικά των συσκέψεων αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Στο τελευταίο πακέτο Μπακογιάννη – Μπάιντεν η γλώσσα ήταν “μακεντόνσκι” με λατινική γραφή, χωρίς μετάφραση». Το «μακεντόνσκι», ως γνωστόν πλέον, στα ελληνικά σημαίνει «μακεδονική». Όσον αφορά την υπηκοότητα – ταυτότητα, η κ.Μπακογιάννη το 2008, όταν συζητείτο το «Βόρεια Μακεδονία», επανειλημμένως είχε προτείνει το «citizen of North Macedonia» («πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας»).
Εσχάτως, όμως, η άλλοτε υπουργός Εξωτερικών υπέπεσε και σε ένα ακόμα ολίσθημα. Επιχείρησε να υποβαθμίσει την προκλητικότητα των Σκοπίων και την έγερση αλυτρωτικών βλέψεων, μέσω της αρχαιολατρείας και της προσπάθειας καταλήστευσης της αρχαίας ελληνικής – μακεδονικής κληρονομιάς. «Το κολοσσιαίο λάθος αυτής της διαπραγμάτευσης -είπε- είναι ότι ο Κοτζιάς βασίστηκε στην εικόνα ότι τα σύμβολα και ο Μέγας Αλέξανδρος μας ανήκουν. Ήταν λάθος διότι διεθνώς ουδείς αμφισβητούσε ότι ο Μεγαλέξανδρος ήταν Έλληνας». Εντυπωσιακό. Τότε για ποιο λόγο προσπάθησε και πέτυχε η Ελλάδα να καταργηθεί ως εθνικό σύμβολο των Σκοπίων ο ήλιος της Βεργίνας; Γιατί, επί ημερών της κυβέρνησης Καραμανλή, όταν μάλιστα η ίδια ήταν υπουργός Εξωτερικών, η Ελλάδα κατήγγειλε την προβοκατόρικη κίνηση Γκρουέφσκι να αλλάξει τις ονομασίες του αεροδρομίου των Σκοπίων και της Εθνικής Οδού «Μέγας Αλέξανδρος», και ζητούσε την άμεση κατάργηση αυτών των ονομασιών ως κλοπή της ελληνικής κληρονομιάς; Η κ.Μπακογιάννη θα πρέπει να είναι πιο προσεκτική σε αυτά που λέει.
