Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, με την ευκαιρία της ομιλίας του για την κατάσταση της Ένωσης, ο Πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε: «Πάντα στις ωραίες ομιλίες μας δηλώνουμε ότι επιθυμούμε να είμαστε μεγάλοι στα μεγάλα ζητήματα και μικροί στα μικρά. Όμως κανένας δεν μας χειροκροτεί όταν, με τη νομοθεσία της ΕΕ, υποχρεώνονται οι πολίτες να αλλάζουν την ώρα δύο φορές τον χρόνο. Σήμερα η Επιτροπή προτείνει ν’ αλλάξει αυτή την κατάσταση. Η αλλαγή της ώρας πρέπει να καταργηθεί. Τα ίδια τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφασίζουν κατά πόσον οι πολίτες τους θα ζουν σε θερινή ή χειμερινή ώρα. Είναι ζήτημα επικουρικότητας. Ελπίζω ότι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα συμμεριστούν την άποψη αυτή και θα βρουν τις κατάλληλες λύσεις για την εσωτερική μας αγορά. Ο χρόνος μας πιέζει.»
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να καταργήσει τις εποχιακές αλλαγές της ώρας στην Ευρώπη το 2019, παρέχοντας στα κράτη μέλη την ευχέρεια να αποφασίσουν μια για πάντα εάν επιθυμούν να εφαρμόζουν μόνιμα θερινή ή χειμερινή ώρα. Η νομοθετική πρόταση επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι οι τυχόν αλλαγές θα επέλθουν συντονισμένα μεταξύ γειτονικών χωρών, ούτως ώστε να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να αποφευχθεί o κατακερματισμός, που θα μπορούσε να προκύψει εάν ορισμένα κράτη μέλη διατηρήσουν τις εποχιακές αλλαγές της ώρας ενώ άλλα τις σταματήσουν.
Η Επίτροπος Μεταφορών Βιολέτα Μπουλτς δήλωσε σχετικά: «Προτείνουμε να καταργήσουμε την εποχιακή αλλαγή της ώρας από το επόμενο έτος. Αυτό το ιδιαίτερα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα θα επιτρέψει στους πολίτες να αποκομίσουν τα οφέλη χωρίς καθυστέρηση. Καλούμε τώρα τα κράτη μέλη και τις επιχειρήσεις να κάνουν τις αναγκαίες προετοιμασίες για να διασφαλιστεί μια συντονισμένη προσέγγιση σε ολόκληρη την ΕΕ.»
Η πρόταση της Επιτροπής:
- καταργεί τις εποχιακές αλλαγές της ώρας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση·
- καθορίζει ένα σαφές και βραχύ χρονοδιάγραμμα για τις αλλαγές·
- ενθαρρύνει τις διαβουλεύσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλιστεί μια συντονισμένη προσέγγιση μεταξύ των κρατών μελών.
Η σημερινή πρόταση αποτελεί ένα άλλο παράδειγμα του ότι η Επιτροπή Γιούνκερ δίνει μεγαλύτερη σημασία στα σημαντικά ζητήματα, ενώ αφήνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να λαμβάνουν αποφάσεις για ζητήματα για τα οποία είναι σε καλύτερη θέση να το πράξουν.
Πώς και πότε θα τεθούν σε ισχύ οι αλλαγές αυτές;
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα υποβληθεί τώρα προς συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Για να καταστεί δυνατή η ομαλή μετάβαση, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, κάθε κράτος μέλος θα κοινοποιήσει έως τον Απρίλιο του 2019 κατά πόσο προτίθεται να εφαρμόσει μόνιμα τη θερινή ή τη χειμερινή ώρα. Η τελευταία υποχρεωτική αλλαγή της θερινής ώρας θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 31 Μαρτίου 2019. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη που επιθυμούν να επανέλθουν σε μόνιμη βάση στη χειμερινή ώρα, θα μπορούν ακόμη να κάνουν μια τελευταία εποχιακή αλλαγή της ώρας την Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2019. Μετά την ημερομηνία αυτή, οι εποχιακές αλλαγές της ώρας δεν θα είναι πλέον δυνατές.
Αυτό το χρονοδιάγραμμα εξαρτάται από το αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εγκρίνουν την πρόταση της Επιτροπής έως τον Μάρτιο του 2019 το αργότερο.
Γιατί η Επιτροπή προτείνει αυτήν την αλλαγή;
Οι ευρωπαϊκές χώρες θέσπισαν τις ρυθμίσεις για τη θερινή ώρα τον περασμένο αιώνα για την εξοικονόμηση ενέργειας, ιδιαίτερα σε περιόδους πολέμου ή κατά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970. Αρχής γενομένης από το 1980, η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε σταδιακά νομοθεσία που έθετε τέρμα στα αποκλίνοντα χρονοδιαγράμματα των εθνικών τους αλλαγών ώρας. Το 2018 ωστόσο, ο σκοπός των αλλαγών της ώρας κατέστη πολύ λιγότερο ενδεδειγμένος, καθώς μελέτες δείχνουν ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι πλέον οριακή και ολοένα και συχνότερα οι πολίτες διαμαρτύρονται για τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Οι αλλαγές της ώρας έχουν όντως αμφισβητηθεί επανειλημμένως από τους πολίτες, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από έναν αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών. Βασιζόμενη στο αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στο πλαίσιο της αξιολόγησης του ισχύοντος καθεστώτος, η Επιτροπή πραγματοποίησε δημόσια διαβούλευση το καλοκαίρι του 2018 και έλαβε 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, που είναι ο υψηλότερος αριθμός απαντήσεων που έχουν ληφθεί σε δημόσια διαβούλευση που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το 84 % των απαντήσεων ήταν υπέρ της κατάργησης των εποχιακών αλλαγών της ώρας.
Με βάση τα στοιχεία αυτά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για να συνεχίσουν οι Βρυξέλλες να ρυθμίζουν τις εποχιακές αλλαγές της ώρας και ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να αποφασίζουν κατά πόσο επιθυμούν να διαβιούν σε θερινή ή χειμερινή ώρα και να χειριστούν το θέμα σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας.
Περισσότερες πληροφορίες
Δικτυακός τόπος για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2018
Υποσελίδα σχετικά με την εποχιακή αλλαγή της ώρας
Τελική έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης
To δελτίο τύπου στον ιστότοπο της ΕΕ (Press Release in English)
