Στα αναγκαία βήματα που οφείλουν να κάνουν τα Σκόπια στο μέτωπο του erga omnes επικεντρώνει το ενδιαφέρον του ο Αλέξης Τσίπρας, λίγα εικοσιτετράωρα πριν την κρίσιμη συνάντησή του με τον Σκοπιανό ομόλογό του Ζόραν Ζάεφ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια.
Παρά το γεγονός ότι το ραντεβού των δύο ηγετών προσδίδει θετικό πρόσημο στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις, από την Αθήνα προειδοποιούν να μην κρατά κανείς μεγάλο καλάθι, δεδομένου ότι τα Σκόπια μέχρι στιγμής έχουν υλοποιήσει μονάχα τον έναν από τους δύο απαράβατους όρους για την εξεύρεση λύσης και το ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης παραμένει μετέωρο.
Ωστόσο, κανείς δεν παραγνωρίζει πως καμία κυβέρνηση ποτέ δεν είχε φθάσει πιο κοντά σε μία λύση από ότι η σημερινή, γεγονός που καθιστά τη συγκυρία ιδανική για την εξεύρεση κοινού τόπου που θα λυτρώσει την ελληνική διπλωματία από έναν 27ετή βραχνά.
Η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει μια σειρά από προτάσεις της, σε ότι αφορά στο ευρύ φάσμα θεμάτων που επικεντρώνονται κυρίως σε αλυτρωτικά ζητήματα.
Από την απέναντι πλευρά ωστόσο δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν η πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε αποφασιστικές κινήσεις που θα οδηγούσαν σε αποδοχή μιας λύσεις έναντι όλων και, φυσικά, αλλαγής του Συντάγματος.
Σε αυτή τη φάση που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις, έμπειροι παρατηρητές του ζητήματος υπογραμμίζουν πως είναι η πρώτη φορά που έχει ανοίξει ειλικρινής διάλογος τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια και που στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου η Αθήνα έχει την πιο «καθαρή» θέση έναντι των συνομιλητών της.
Όπως σημειώνουν σε όλους τους τόνους κυβερνητικοί αξιωματούχοι, η κατεύθυνση στην οποία κινήθηκε η διαπραγμάτευση δεν απέχει καθόλου από τη στάση του Κώστα Καραμανλή και της Ντόρας Μπακογιάννη στο Βουκουρέστι, αλλά αντίθετα βρίσκεται ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο που από τότε έχει χαρακτηριστεί «εθνική γραμμή».
Στο πλαίσιο αυτό ο Πρωθυπουργός, μετά και τη χθεσινή ενημέρωση που είχε από τον Νίκο Κοτζιά, ο οποίος του ανέλυσε την κατάσταση που διαμορφώθηκε στο εξάωρο ραντεβού με τον Ν. Ντιμιτρόφ στο Σούνιο, επισημαίνει σε συνεργάτες του σύμφωνα με πηγές του News247 πως «ο Κοτζιάς πήγε τη διαπραγμάτευση άριστα. Καλύτερα απ’ ότι περίμενα. Τώρα η υπόθεση είναι στα δικά μου χέρια».
Το γεγονός ότι οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς και Ν. Ντιμιτρόφ δε θα μεταβούν στη Σόφια μπορεί να ερμηνευθεί με δύο τρόπους σύμφωνα με έμπειρους διπλωματικούς κύκλους: είτε ότι η συμφωνία είναι σχεδόν έτοιμη, είτε ότι θα χρειαστεί λίγος ακόμα χρόνος για «λευκό καπνό» ή για ενδεχόμενο αδιέξοδο.
Ο Πρωθυπουργός παρατηρεί πάντως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη διεθνή κοινότητα να εκνευρίζεται με «παιχνίδια» των αρμοδίων της FYROM στη διαπραγμάτευση, όπως π.χ. να ζητούν να κάνουν συνταγματική αναθεώρηση στην οποία να κρατήσουν και το …τωρινό τους όνομα, για εσωτερική χρήση!
«Θέλουν δηλαδή να συνταγματοποιήσουν το… μη erga omnes;» αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά όταν είχε ενημερωθεί από τον Ν. Κοτζιά για την απαίτηση αυτή των Σκοπίων, με την Αθήνα να γνωρίζει πως οι πιέσεις στην ηγεσία της FYROM από τη διεθνή κοινότητα για να συμβιβαστεί στο θέμα του ονόματος θα ενταθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες.
«Δεν θα μπουν σε ΝΑΤΟ και ΕΕ»
Ο Αλέξης Τσίπρας, πάντως, τονίζει στους συνομιλητές του πως τα Σκόπια «εάν δεν συμφωνήσουν στη σύνθετη ονομασία και την ισχύ της έναντι όλων (σ.σ. erga omnes) δεν θα μπουν στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Όπερ συνεπάγεται- όπως τονίζεται σε κυβερνητική ανακοίνωση- και την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της γείτονος χώρας ως προϋπόθεση για την ένταξή της σε ΕΕ και ΝΑΤΟ».
«Χρειάζεται προσοχή, επιμονή και σοβαρότητα»
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός προειδοποιεί πως στη διαπραγμάτευση «χρειάζεται ακόμα προσοχή, επιμονή και σοβαρότητα».
Στο Μέγαρο Μαξίμου, άλλωστε, με την εμπειρία πλέον από τη διαπραγμάτευση του ’15 με τους Ευρωπαίους, γνωρίζουν ότι «ο χρόνος είναι με τους ισχυρούς»- και, συνεπώς, στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι με την Ελλάδα.
Αναφορικά με τους προβληματισμούς που έχουν εκφραστεί από διάφορες πλευρές σε σχέση με την υλοποίηση της συμφωνίας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ εχθές απάντησε υπογραμμίζοτνας τα εξής:
«Η ελληνική κυβέρνηση δεν υπάρχει περίπτωση να καταλήξει σε συμφωνία, αν αυτή δεν έχει ισχυρές ασφαλιστικές δικλίδες οι οποίες θα ικανοποιούν τους ελληνικούς στόχους εξωτερικής πολιτικής», αποφεύγοντας να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τη διαπραγματευτική στάση του πρωθυπουργού στη Σόφια.
Με το μάτι στη ΝΔ
Την ίδια ώρα πάντως στο Μέγαρο Μαξίμου παρατηρούν προσεκτικά τις κινήσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο ζήτημα των διαπραγματεύσεων για το ονοματολογικό.
Έχοντας διολισθήσει στη γραμμή του ΛΑ.Ο.Σ και του Αντώνη Σαμαρά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτιμάται πως ούτε μπορεί ούτε θα τολμήσει να στηρίξει τυχόν λύση στο Σκοπιανό, ακόμα και εάν αυτή πληροί τις εθνικές κόκκινες γραμμές και κινείται εντός του πλαισίου της σύνθετης ονομασίας erga omnes.
Και τούτο, διότι θεωρείται δεδομένο πως μία τέτοια υποχώρηση από την πλευρά του αρχηγού της ΝΔ μπορεί να ερχόταν σε αντιστοιχία με την πάγια θέση του ίδιου και του πατέρα του υπέρ της επίλυσης του Σκοπιανού, ωστόσο θα άνοιγε το κουτί της Πανδώρας που θα οδηγούσε πιθανότατα στη διάσπαση του κόμματός του.
Τούτων δοθέντων, από το Μέγαρο Μαξίμου παρά το γεγονός ότι το σενάριο των 180 θα τροφοδοτούσε με εσωστρέφεια τη ΝΔ, δεν εκτιμούν πως θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ακόμα και για ένα μείζον εθνικό ζήτημα όπως το ονοματολογικό.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως στην Ηρώδου Αττικού, δεν πέρασε απαρατήρητη και η δήλωση του Τάκη Θεοδωρικάκου στο ραδιόφωνο 24/7 ότι η ΝΔ θα θέσει θέμα κομματικής πειθαρχίας στην ψηφοφορία για τυχόν συμφωνία με το Σκοπιανό, με το ερώτημα πλέον να είνα τι θα πράξει ο κ. Μητσοτάκης στην περίπτωση που ιστορικά στελέχη της ΝΔ, όπως η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Κώστας Καραμανλής υπερψηφίσουν τη λύση, η οποία θα κινείται ακριβώς στη γραμμή που χάραξαν αυτοί το 2008.
Τέλος, ο Πρωθυπουργός επισημαίνει σε συνομιλητές του αναφορικά με τη στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι με την υπονόμευση της λύσης στη βάση των εθνικών γραμμών για το Σκοπιανό, που αποτελεί ένα μείζον γεωπολιτικό ζήτημα που αφορά όχι μόνο την Ελλάδα αλλά την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, ο αρχηγός της ΝΔ καταστρέφει έτι περαιτέρω το διεθνές προφίλ του, όπερ του είχε επισημάνει και στο κατ’ ιδίαν τετ α τετ στην ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών στο Μέγαρο Μαξίμου.
