Μιλήσαμε για την πολωτική σχέση των αντιπάλων:- Κοινωνίες και Ελίτ.
Εξετάσαμε τους παράγοντες που διαφοροποίησαν την παραδοσιακή,πολυταξική κοινωνική διαστρωμάτωση.
Είναι νομίζω προφανές,πως,με δεδομένη την πολυάριθμη κοινωνική βάση τών αμέτοχων θεατών τής εξουσίας,όπου το νεοπτωχικό βιοτικό επίπεδο και ο αποκλεισμός από τις αποφάσεις χαρακτηρίζουν όλες λίγο πολύ τις κοινωνικές ομάδες,θα ήταν μάταιο να προσπαθήσει να ερμηνεύσει κανείς τα κοινωνικά προβλήματα με κλειστά και ολοκληρωμένα συστήματα ιδεών. Με ταξικές– κατηγορικές ιδεολογίες.
Η νέα κοινωνική βάση τού 99% τών αμέτοχων θεατών αφενός και αφετέρου τα μεγέθη και ο χαρακτήρας τών πλανητικών προβλημάτων υπερβαίνουν κατά πολύ τα κλειστά και ολοκληρωμένα συστήματα ιδεών και, κατανάγκην,οδηγούν στην αναζήτηση ενός ανοιχτού πλαισίου κοινωνικής συναίνεσης,ενός Συναινετικού Λόγου επιβίωσης και συμβίωσης (με αυτήν την σειρά), μέσα από έναν ουσιαστικό,δημιουργικό και αγωνιστικό διάλογο ανάμεσα σε όλες τις δυνάμεις της Κοινωνίας – τής πολιτικής,τών κοινωνικών κινημάτων,τού πνεύματος και τής τέχνης,τής εργασίας και τών επιχειρήσεων.
Και μάλιστα σε δια-κοινωνική βάση. Στη βάση μιας συντονισμένης δια-κοινωνικής συμμαχίας.
Μέσα σε τούτο το περιβάλλον τών μετανεωτερικών συσχετισμών ισχύος,ο Συναινετικός Λόγος δεν είναι αποτέλεσμα μιας αφ’υψηλού εισαγωγής και επιβολής,αλλά προϊόν κοινωνικής συναπόφασης.
Η Ιδεολογία,ως συστηματοποίηση συναινέσεων πλέον, δεν εισάγεται από έξω σε κάποια τάξη ή σε κάποιο μέτωπο τάξεων,αλλά παράγεται από την κοινωνία ως βιωματική εμπειρία,ως κατάκτηση δηλαδή κοινωνικής επαλήθευσης.
Προφανώς η κοινωνική συναπόφαση υπερβαίνει τις ιδεολογικές ετερότητες μαζί και τα παραδοσιακά κομματικά σύνορα.
Η αυτονομία τών κινημάτων,σε ένα περιβάλλον αυτο-οργάνωσης και αυτο-διαχείρισης,αποτελεί τη μαγιά της ζητούμενης μετα-αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας.
Στην κλασσική κοινωνιολογία του πρώτου μισού του 20ου αιώνα,από τους Tocqueville,Bendix,Lipset,έως τον Dahrendorf,τα διαρθρωτικά κοινωνικά και ταξικά ζητήματα διερευνούνται πάντοτε σε δύο ξεχωριστά,διακριτά επίπεδα.Το ιδεολογικό και το θεσμικό,το οποίο,όχι τυχαία, το ονομάζουν factual,δηλαδή πραγματικό,πρακτικό.
Παραδείγματος χάριν,το ζήτημα τής κοινωνικής ισότητας, διερευνάται ως αξιακό – ιδεολογικό,με την έννοια τής εσωτερικής δίψας τού καθενός για ομοιογενή κοινωνική επιβεβαίωση ( ισχύ,τιμή,δικαιώματα) και,συγχρόνως,ως θεσμικό ζήτημα,εφόσον πραγματώνεται μέσω θεσμικών διακανονισμών,όπως,λόγου χάριν,δωρεάν Παιδεία, Υγεία Κοινωνική Πρόνοια κ.ο.κ.
Σε αυτήν ακριβώς την κοινωνιολογία τής «κοινωνικής ισορροπίας» η οποία δεν αποκλείει την πάλη,αντιθέτως την θεωρεί συστατικό στοιχείο τής ελεύθερης κοινωνίας, βασίζεται κατά την γνώμη μου η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατική ατζέντα και,αργότερα,η επαγγελία του Τρίτου Δρόμου.
Το ιδεολογικό με το θεσμικό,το κανονιστικό με το πραγματικό αποτελούν διάκριση. Διίστανται σε ξεχωριστά επίπεδα,τόσο κατά την ανάλυση,όσο και στο πεδίο τής κοινωνικής και πολιτικής δράσης.
Τα δύο διακριτά επίπεδα συνυπάρχουν,άλλοτε αρμονικά, κάποτε συγκρουσιακά,πάντως συνυπάρχουν,στο μέτρο που η ιδεολογίες εκφράζονται από πολιτικές πρωτοπορίες και οι θεσμοί αρύουν την δημοκρατική τους νομιμοποίηση από τους κάθε φορά επικρατέστερους τού πολιτικού
( βλέπε κομματικού ) ανταγωνισμού.
Αντίθετα προς όλα αυτά, η κοινωνιοκεντρική περιπέτεια (ο Συναινετικός Λόγος) προϋποθέτει την υπέρβαση τής εν λόγω διάκρισης.
Η ιδεολογία παράγεται από την κοινωνία ως βιωματική εμπειρία,ως κατάκτηση κοινωνικής επαλήθευσης.Το ίδιο και οι θεσμοί,είναι και αυτοί προτάγματα βιωματικής εμπειρίας και εμπεδώνονται με την κοινωνική επαλήθευση,αν θέλετε,με την κοινωνική τους βιωσιμότητα.
Ο Συναινετικός Λόγος σε καμιά περίπτωση δεν επαγγέλλεται μια κοινωνία ισορροπίας και γαλήνης, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα και έως την ολοκλήρωση τής μετάβασης.
Όλη εκείνη η φιλολογία τής «κατασκευασμένης συναίνεσης» ως παράγοντα κοινωνικής ισορροπίας και γαλήνης που συναντούμε στην μετα-Lippmann εποχή,στις αρχές του 20ου αιώνα,δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με τον Συναινετικό Λόγο.
Η «κατασκευασμένη συναίνεση» εκπορεύεται από την Ελίτ με στόχο την κλιμάκωση τού ελέγχου,την βια-στική ομοιογενοποίηση τών κοινωνιών.
Αντίθετα,ο Συναινετικός Λόγος διαμορφώνεται από την κοινωνική βάση τών αμέτοχων θεατών τής εξουσίας ως βιωματική συναίνεση,ως εμπειρική συναίνεση και,καθώς στοχεύει στην ανατροπή της Ελίτ,ως αποδομητική συναίνεση.
Βασίζεται στην αντίληψη ότι οι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα να δουν πίσω από την απάτη τού νεο-φιλελευθερισμού και να αντιληφθούν την ζοφερή πραγματικότητα τού ολοκληρωτισμού.Το μόνο που χρειάζεται είναι συναπόφαση για ρήξη.Να τολμήσουν την αντεπίθεση.Και αυτό γίνεται καλύτερα όταν γίνεται συλλογικά.
Ο Συναινετικός Λόγος επιζητά την αγωνιστική συναίνεση, με στόχο την ανατροπή τής Ελίτ,την οριστική συντριβή τού ολοκληρωτισμού.
Τότε μόνον θα έχει νόημα και ο αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο.
Προηγούμενες δημοσιεύσεις της ενότητας
«Αλφαβητάρι Κοινωνικής Απελευθέρωσης»
1) Κοινωνική απελευθέρωση και Διανόηση, Η ΑΥΓΗ 24/1/2018
2)Ο πλούτος την εποχή του νεοφιλελευθερισμού. Η ΑΥΓΗ 1/2/2018
3) Ο ρόλος των νησίδων αυτονομίας στην παραδοσιακή
Φιλελεύθερη Δημοκρατία. Η ΑΥΓΗ 13/2/2018
4) Ο σύντομος «θρίαμβος»
και η κατάρρευση τού νεοφιλελευθερισμού. Η ΑΥΓΗ 23/2/2018
5) Ελίτ , τρομοκρατία και πεδία ρήξεων Η ΑΥΓΗ 14/3/2018
6) Ιδεολογία ή Συναινετικός Λόγος Η ΑΥΓΗ 20/3/2018
Στο επόμενο «Περί πρωτοπορίας»
