Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε στο πολιτικό σκηνικό της χώρας η εμπλοκή δύο πρώην πρωθυπουργών και οκτώ πρώην υπουργών στο σκάνδαλο Novartis. Η δικογραφία, η οποία αναμένεται σήμερα να διαβιβαστεί στη Βουλή, σήκωσε πολιτική θύελλα, λόγω κυρίως των ονομάτων που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Όπως έγραψε από χθες το zougla.gr, οι εισαγγελείς που χειρίζονται την υπόθεση, αξιολογώντας τα στοιχεία της δικογραφίας, «σκόνταψαν» πάνω στα ονόματα των κ.κ. Αντώνη Σαμαρά, Παναγιώτη Πικραμμένου, Γιάννη Στουρνάρα, Δημήτρη Αβραμόπουλου, Άδ. Γεωργιάδη, Ευάγγελου Βενιζέλου, Ανδρέα Λυκουρέζου, Μάριου Σαλμά, Ανδρέα Λοβέρδου και Γιώργου Κουτρουμάνη.
Όσον αφορά στον πρώην πρωθυπουργό κ. Πικραμμένο, η υπόθεση αφορά, σύμφωνα με πληροφορίες, σε ενδεχόμενες πολιτικές ευθύνες κατά τη διάρκεια της θητείας του, ενώ τις δικές τους απαντήσεις έδωσαν όλοι οι πολιτικοί τα ονόματα των οποίων περιλαμβάνονται στη δικογραφία.
Πώς ξεκίνησε, όμως, η συγκεκριμένη έρευνα; Η εμπλοκή των αμερικανικών Αρχών προέκυψε έπειτα από προσφυγή-καταγγελία του δικηγορικού γραφείου του Παύλου Σαράκη κατά της Novartis International για αθέμιτες πρακτικές της εταιρείας και παραβίαση του ομοσπονδιακού νόμου FCPA στην Ελλάδα.
Ήταν Δεκέμβριος του 2016, όταν τρεις μάρτυρες-υψηλόβαθμοι υπάλληλοι της εταιρείας, συνοδευόμενοι από τον δικηγόρο Παύλο Σαράκη, έφθασαν στην Ουάσινγκτον και προέβησαν σε συγκλονιστικές αποκαλύψεις για το πάρτι που είχαν στήσει κρατικοί αξιωματούχοι και στελέχη της Novartis. Στο επίκεντρο των καταγγελιών βρέθηκαν οι ανατιμολογήσεις των φαρμάκων της εταιρείας στην Ελλάδα, οι οποίες επηρέαζαν την τιμή των σκευασμάτων και σε άλλα κράτη της Ευρώπης, αφού η χώρα μας αποτελεί σημείο αναφοράς. Τον Αύγουστο του 2016, το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί τους μάρτυρες είχε καταθέσει σχετική αναφορά και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ.
Τα στελέχη της εταιρείας φέρονται να κατέθεσαν στις αμερικανικές Αρχές εκατοντάδες έγγραφα που αποκαλύπτουν καταβολές χρηματικών ποσών τόσο σε ιδιώτες γιατρούς όσο και σε γιατρούς που εργάζονταν στο δημόσιο σύστημα υγείας (συνολικά πάνω από 4.000), με στόχο τη λήψη ευνοϊκών αποφάσεων για την εταιρεία και τη συνταγογράφηση των φαρμάκων της.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η παράλληλη έρευνα του FBI δείχνοντας ότι οι Αμερικανοί, μετά το Dieselgate της Volkswagen, έστρεφαν πλέον τις κεραίες τους και προς φαρμακευτικούς κολοσσούς που πρωταγωνιστούν στην αγορά φαρμάκου. Άρχισαν να ανοίγουν λογαριασμούς εμπλεκομένων, να αναλύουν στοιχεία και να καλούν μάρτυρες, ζητώντας τη συνδρομή της χώρας μας.
Στο μικροσκόπιο, μάλιστα, των αμερικανικών υπηρεσιών έχουν μπει και δύο βίντεο. Το ένα έχει να κάνει με μία εκδήλωση που είχε γίνει στο αμφιθέατρο της Novartis στις 27 Απριλίου 2012, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές της 6ης Μαΐου. Στο δεύτερο βίντεο ο αντιπρόεδρος της Novartis Κ. Φρουζής εξηγούσε στα στελέχη της την κερδοφόρα θέση της εταιρείας και τους ζητούσε να μη γνωστοποιούν προς τα έξω την επιτυχία.
Toν Ιανουάριο του 2017 εισαγγελείς διαφθοράς εισέβαλαν στα γραφεία της εταιρείας και κατάσχεσαν έγγραφα και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, διαπιστώνοντας πως η Novartis είχε στήσει έναν πολύπλοκο μηχανισμό. Σε αυτόν συμμετείχαν γιατροί, διοικήσεις νοσοκομείων, εκδότες και δημοσιογράφοι. Οι στόχοι του μηχανισμού ήταν δύο: οι συνταγογραφήσεις των φαρμάκων της Novartis, καθώς και οι αυξήσεις τιμών ορισμένων σκευασμάτων, που πρωτοκυκλοφορούσαν στην Ελλάδα και αποτελούσαν κριτήριο για τη διαμόρφωση τιμών και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η εμπλοκή των πολιτικών
Πώς προέκυψε, όμως, η εμπλοκή των πολιτικών; Όλα ξεκίνησαν μετά την εμφάνιση τριών νέων μαρτύρων, οι οποίοι προσήλθαν οικειοθελώς στις Αρχές και κατήγγειλαν ότι πέντε πρώην υπουργοί ήταν αποδέκτες βαλιτσών με μαύρο χρήμα από τη φαρμακοβιομηχανία.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, πρόκειται για δύο στελέχη της Novartis και έναν υψηλά ιστάμενο κρατικό αξιωματούχο στον χώρο της υγείας. Καλά ενημερωμένες πηγές, μιλώντας στο zougla.gr, ανέφεραν πως οι εν λόγω μάρτυρες ελέγχονταν και οι ίδιοι για την υπόθεση Novartis και ως εκ τούτου ίσως θέλησαν να ανοίξουν τώρα το στόμα τους προκειμένου να ελαφρύνουν τη θέση τους.
Η μετάβαση των εισαγγελέων Διαφθοράς στις ΗΠΑ
Τον Νοέμβριο του 2017 και ενώ η έρευνα είναι σε εξέλιξη, κλιμάκιο εισαγγελέων με επικεφαλής την προϊσταμένη της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη μεταβαίνει στις ΗΠΑ προς αναζήτηση στοιχείων για το σύστημα παράνομων πληρωμών κρατικών λειτουργών που καταγγέλλεται πως χρησιμοποιούσε η εταιρεία για την προώθηση προϊόντων της και την επικράτησή της στην αγορά.
Το κλιμάκιο των εισαγγελικών λειτουργών, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ, αναζήτησε συγκεκριμένα στοιχεία που αφορούν στο «ελληνικό σκέλος» της υπόθεσης, καθώς η φαρμακοβιομηχανία φέρεται να χρησιμοποιούσε τις καταγγελλόμενες μεθόδους σε πολλές χώρες.
Το πόρισμα Τουλουπάκη
Με την έρευνα από τις ελληνικές Αρχές να έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, την Τρίτη 30 Ιανουαρίου συζητήθηκε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου το πόρισμα της κυρίας Τουλουπάκη. Στη συζήτηση συμμετείχαν μεταξύ άλλων η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου, η εισαγγελέας διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και η γενική επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου.
Προβληματισμός στις αμερικανικές Αρχές
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του zougla.gr, στις αμερικανικές Αρχές υπάρχει προβληματισμός σχετικά με τον χειρισμό της δικογραφίας που αφορά στα πολιτικά πρόσωπα. Όπως λένε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, ακόμη και έρευνες που αφορούν στον πρόεδρο των ΗΠΑ παραμένουν μυστικές κι ως εκ τούτου δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, όταν η υπόθεση σκοντάφτει επάνω σε πολιτικά πρόσωπα, πρέπει να στέλνεται ο φάκελος στη Βουλή.
Σε ό,τι αφορά στους προστατευόμενους μάρτυρες, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι μερικοί από αυτούς είχαν προσεγγιστεί και από τους Αμερικανούς, προκειμένου να καταθέσουν με το εξής δίλημμα: Είτε μιλάτε είτε καταλήγετε στο Γκουαντάναμο.
Το ξεχασμένο πόρισμα Σαλμά
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στην αποκάλυψη των παράνομων πρακτικών που ακολουθούσαν στελέχη της Novartis, σε συνεργασία με κρατικούς αξιωματούχους, σημαντική ήταν η συμβολή του πρώην υπουργού Μάριου Σαλμά. Και αυτό γιατί, όπως έγραψε τον Ιανουάριο το zougla.gr, οι σχέσεις «αγάπης» που διατηρούσαν ορισμένα στελέχη του Υπουργείου Υγείας καθώς κι άλλων δημοσίων φορέων με φαρμακευτικές εταιρείες ήταν από παλιά γνωστές.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το αποκαλούμενο «ξεχασμένο πόρισμα Σαλμά», το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ
