Στο περιώνυμο Ίδρυμα Brookings, Washington, DC μιλούν για «Tsipras multi-dimensional foreign policy»,δηλαδή,την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική του Τσίπρα ως μοντέλο παραγωγικής πολιτικής μέσα σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον.
Θα ξεκινήσω από το περιβάλλον.
Η μικρή πλανητική μας οικογένεια νοιώθει τις οδύνες μιας ριζικής αναδιάταξης.
Παρά τις πολλές και επίμονες αντιστάσεις, γεννιέται ο νέος πολυκεντρικός πλανητικός καταμερισμός πολιτικής και οικονομικής ηγεμονίας. Ο νέος πολυκεντρικός κόσμος.
Ευρωπαϊκή Ένωση(ΕΕ),Ηνωμένες Πολιτείες,North Atlantic Free Trade Alliance (NAFTA), Brazil,Russia, India, China, Southafrica (BRICS),Αραβικός Σύνδεσμος ,Ιαπωνία, προς το παρόν.
Θεωρώ ότι πρόκειται για μη αναστρέψιμη εξέλιξη.Και το αναπόδραστο υποβοηθείται κατά την γνώμη μου και από τους αγωγούς σύγκλισης. Τους ονομάζω αγωγούς σύγκλισης γιατί με την πολιτική τους αφενός εμπεδώνουν την πολυκεντρικότητα αφετέρου συμβάλλουν στην σύγκλιση των διαφορετικών κέντρων στο οικονομικό και στο πολιτικό πεδίο συνεργασίας.
Μερικά παραδείγματα. Δείτε την αμυντική συμφωνία Ιράν-Ρωσίας για παράδοση συστήματος πυραύλων S300. Ανολοκλήρωτη λόγω των κυρώσεων που επέβαλε το Συμβούλιο Ασφαλείας κατά του Ιράν.
Τελικώς, κατέστη δυνατή η επανενεργοποίηση της συμφωνίας και πώληση τού ακόμα πιο σύγχρονου συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S- 300 VM Antey 2500 στο Ιράν με τον νομικό ισχυρισμό ότι, τυπικά ,δεν παραβιάζεται η από το 2010 απαγόρευση προμήθειας των κοινών συστημάτων S- 300.
Μάλιστα λέγεται πως το νέο σύστημα θα ενισχύσει αποτελεσματικότερα και την ασφάλεια της Συρίας, της οποίας σύμμαχος είναι το Ιράν και τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας η Κίνα που βρίσκεται, σταθερά, στο πλευρό της Συρίας.
Δύο ισχυροί πόλοι των BRICS, Κίνα και Ρωσία στην πυρίκαυστη ζώνη.
Πως συναρμόζονται αυτές οι διακυμάνσεις με την Αμερικανική διάθεση προσέγγισης του Ιράν και με την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ έναντι της Συρίας;
Ποιος είναι ο ρόλος της Ρωσίας και της Κίνας σε τούτες τις πρωτοβουλίες προσέγγισης;
Ρόλος αγωγού σύγκλισης.
Από την μια εμπεδώνουν την πολυκεντρικότητα ενισχύοντας την θέση των BRICS και από την άλλη υποβοηθούν την σύγκλιση των διαφορετικών κέντρων συμφερόντων αποδεικνύοντας ότι το πολυκεντρικό σύστημα μπορεί να λειτουργήσει αποδοτικά για όλους.
Στο ίδιο πεδίο, δείτε την αλματώδη παρουσία της Κίνας στην Αφρική.
Καθώς η οικονομική βοήθεια της Δύσης και των Ταμείων του Bretton Woods προς Αφρικανικές χώρες παρέχεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις μεταρρυθμίσεων, είναι λογικό να προτιμάται η άνευ όρων Κινεζική οικονομική βοήθεια (αν και σε διακριτές περιπτώσεις ασκείται κριτική για ανεξέλεγκτη κατανομή πόρων).
Και στο γεωγραφικό κέντρο, μεταξύ Ασίας, Αφρικής και Ευρώπης, η Ελλάδα, η ασκούμενη από τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και με το λιμάνι του Πειραιά πύλη της Κίνας προς την ΕΕ.
Ελλάδα – Ισραήλ –Αίγυπτος- ΕΕ .
Ελλάδα- Ισραήλ – Αίγυπτος-ΗΠΑ .
Ελλάδα – Κίνα – ΕΕ.
Ελλάδα –Ρωσία – ΕΕ.
ΑΙΓΥΠΤΟΣ-ΕΛΛΑΔΑ-ΙΣΡΑΗΛ-ΚΙΝΑ-ΡΩΣΙΑ
Με διαδραστικές συνέργειες και οι πέντε αυτές χώρες εμπεδώνουν την πολυκεντρικότητα και συγχρόνως λειτουργούν ως αγωγοί σύγκλισης ενός ευρύτερου συστήματος.
Και βέβαια ο ρόλος ενός αγωγού σύγκλισης, παρότι αρύεται την δυναμική του στο γεωστρατηγικό πεδίο, προσφέρει παράλληλες ευκαιρίες ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης, μέσω πολυμερών επενδύσεων.
Αυτόν ακριβώς τον ρόλο η Ελλάδα θα μπορούσε να τον αξιοποιήσει σήμερα με σχεδιασμένες πρωτοβουλίες σε ενωτική βάση μιας Εθνικής και Κοινωνικής επανεκκίνησης.
Και φαίνεται να τον αξιοποιεί η Ελληνική κυβέρνηση. Με τις πολυμερείς και εξόχως παραγωγικές επαφές, τις διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες με όλες τις χώρες του πολυκεντρικού συστήματος.
Με τις πλάτες των πολιτών και μια κοινωνιο-κεντρική κυβέρνηση η Ελλάδα κατάφερε να αναδειχτεί σε αγωγό σύγκλισης.
Όχι μόνον έχει σαφώς αναβαθμιστεί ο ρόλος της στην ευρύτερη περιοχή ως παράγοντα γεωπολιτικής ισορροπίας αλλά συγχρόνως αυτές ακριβώς οι πολυδιάστατες πρωτοβουλίες ανοίγουν πεδία θεαματικής οικονομικής ανάπτυξης.Το μέγα ζητούμενο μετά την σχεδόν δεκαετή περιπέτεια των Ελλήνων.
Για να αποδώσουν όμως τα μέγιστα προς όφελος των πολιτών οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και ο ρόλος της Ελλάδας ως αγωγού σύγκλισης χρειαζόμαστε και μιαν ανάλογης διαφάνειας,τεχνολογικής ετοιμότητας και κυρίως αποτελεσματικότητας δημόσια διοίκηση σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο,ένα εργαλείο ενσωμάτωσης της πολυκεντρικής δυναμικής στην Ελληνική οικονομία, μέσω ευρυτάτης στελεχιακής αναδιάταξης και οργάνωσης των τομέων ευθύνης.
Στο αναδυόμενο πολυκεντρικό σύστημα η Ελλάδα καλείται να παίξει και παίζει πρωτεύοντα ρόλο, πολλώ δε μάλλον άν ανανεώσει τα εργαλεία της.
