Δεκαοκτώ μέρες μόνο έμειναν μέχρι να “ανοίξει” η πλατφόρμα του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία θα υποδεχθεί τις αιτήσεις των οφειλετών των ασφαλιστικών ταμείων για ρύθμιση σε έως 120 δόσεις των ληξιπροθέσμων οφειλών τους έως 31/12/2016.
Ως “καρότο” για τη ρύθμιση αυτή χρησιμοποιεί η κυβέρνηση το “κούρεμα” μέρους των οφειλών. Ωστόσο “μαστίγιο” της ίδιας ρύθμισης φαίνεται πως θα αποδειχθεί η ύπαρξη περιουσιακών κριτηρίων, ο αποκλεισμός από τη ρύθμιση των χρεών του 2017, αλλά και η εμπλοκή της εφορίας στην απόφαση του ΕΦΚΑ να εγκρίνει το διακανονισμό για ένα οφειλέτη.
Την περασμένη εβδομάδα εκδόθηκε η πρώτη σχετική Υπουργική Απόφαση, η οποία απλώς εξειδίκευε τις διατάξεις του νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό που αφορούν αποκλειστικά τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία έως 20.000 ευρώ, τα οποία μπορούν να εξοφληθούν σε έως 120 δόσεις εκτός διαδικασίας εξωδικαστικού μηχανισμού. Σήμερα, δε, εκδόθηκε Υπουργική Απόφαση για τη ρύθμιση χρεών προς την εφορία σε έως 120 δόσεις στα πλαίσια του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Η πορεία της ρύθμισης των 120 δόσεων για χρέη προς τα Ταμεία, η οποία θα τεθεί πρακτικά σε ισχύ από 3/8, θα κρίνει την επαγγελματική πορεία εκατοντάδων χιλιάδων αυταπασχολούμενων και εργοδοτών που βρίσκονται βυθισμένοι στα χρέη, αλλά εν μέρει και την πορεία των εσόδων του ΕΦΚΑ από τους μη μισθωτούς. Θα κρίνει, όμως, και ένα από τα βασικά πολιτικά στοιχήματα της κυβέρνησης για την επόμενη περίοδο που δεν είναι άλλο από την ανάκτηση της στήριξης της μερίδας εκείνης των μεσαίων στρωμάτων που έβλεπαν στο παρελθόν θετικά τον ΣΥΡΙΖΑ (πριν επιβληθεί το μπαράζ των νέων φόρων και εισφορών της περιόδου 2015 -2017).
Αν και η κυβέρνηση συνολικά και όχι μόνο το Υπουργείο Εργασίας έχει “επενδύσει” πολιτικά πάρα πολλά σε αυτή τη ρύθμιση, κάθε άλλο παρά “δεδομένη” πρέπει να θεωρηθεί η επιτυχία της.
Και αυτό γιατί, παρά το “καρότο” του “κουρέματος” μέρους των χρεών που δεν μπορούν να εξοφληθούν με έως 120 δόσεις και την αξιοποίηση (δηλ. με κατάσχεση) της περιουσίας των οφειλετών, συμπεριλαμβάνει και τρία “μαστίγια” , όπως επισημαίνουν στο Capital.gr ειδικοί εμπειρογνώμονες σε θέματα ασφάλισης και φορολογίας.
Το πρώτο “μαστίγιο”, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, προέρχεται από την ύπαρξη εισοδηματικών και προπαντός των περιουσιακών κριτηρίων τα οποία τίθενται (βάσει νόμου) για την ένταξη ενός οφειλέτη στην εν λόγω ρύθμιση. Τα κριτήρια αυτά θα μπορούσαν να αποκλείσουν μερίδα όσων θα ήθελαν να ενταχθούν στη ρύθμιση.
Το δεύτερο “μαστίγιο” προέρχεται από το γεγονός ότι η ρύθμιση των 120 δόσεων αφορά μόνο τα χρέη που δημιουργήθηκαν έως 31/12/2016 και όχι εκείνα που δημιουργήθηκαν μετά την 1/1/2017, δηλαδή μετά την έναρξη ισχύος του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών των αυταπασχολούμενων, των ελευθέρων επαγγελματιών και των αγροτών, επισημαίνουν στο Capital.gr ειδικοί σε θέματα ασφάλισης -φορολογίας. Πολλοί,όμως, επαγγελματίες δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στο χαράτσι τουλάχιστον 26,9% στο εισόδημα τους που ισχύει εδώ και επτά μήνες και έτσι “φορτώθηκαν” με νέα χρέη.
Το τρίτο “μαστίγιο”, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, προέρχεται από το γεγονός πως η ρύθμιση των οφειλών προς τα ταμεία με βάση το εισόδημα και την περιουσία που δηλώνουν στην εφορία αποτελεί ένα βήμα ακόμα προς τη “φορολογικοποίηση” των ασφαλιστικών εισφορών, η οποία –εν μέσω της σημερινής παρατεινόμενης οικονομικής στασιμότητας- “στριμώχνει” τους επαγγελματίες, καθώς θα οδηγήσει σε διπλές κατασχέσεις για χρέη προς ταμεία και εφορία (για όσους δεν ανταπεξέλθουν στις νέες απαιτήσεις).
Πιο συγκεκριμένα:
· Τα εισοδηματικά –περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη στη νέα ρύθμιση σημαίνουν πως – σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες ρυθμίσεις οφειλών προς τα ταμεία (και προπαντός εκείνη των “100 δόσεων” που θεσπίστηκε το Μάρτιο του 2015 και ήταν η πλέον “επιτυχημένη”)- στη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων θα εντάσσονται όσοι οφειλέτες δεν μπορούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους με την κινητή (πχ καταθέσεις) και ακίνητη περιουσία τους, ενώ το πλήθος των δόσεων θα καθορίζεται από το εισόδημα το οποίο θα τους “περισσεύει” μετά την κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών τους.
Για παράδειγμα έστω ένας οφειλέτης έχει 8000 ευρώ χρέη προς τον τέως ΟΑΕΕ. Ο ίδιος έχει καταθέσεις 2000 ευρώ σε προσωπικό τραπεζικό λογαριασμό. Επίσης δηλώνει εισόδημα 1000 ευρώ/ μήνα , ενώ δαπανά για τις βασικές βιοτικές ανάγκες του 950 ευρώ/ μήνα. Ο οφειλέτης αυτός θα μπορεί ενταχθεί στη νέα ρύθμιση εφόσον δεχθεί να καταβάλλει 2000 ευρώ από τον τραπεζικό λογαριασμό του και να εξοφλήσει τα υπόλοιπα 6000 ευρώ (8000 ευρώ – 2000 ευρώ) με 120 ισόποσες μηνιαίες δόσεις (120 Χ50 ευρώ /μήνα =6000 ευρώ). Αν ο ίδιος οφειλέτης δεν είχε 2000 ευρώ προσωπικές καταθέσεις και κανένα άλλο περιουσιακό στοιχείο, θα μπορούσε να ενταχθεί στη νέα ρύθμιση με “κούρεμα” χρέους ύψους 2000 ευρώ.
· Στη ρύθμιση των 120 δόσεων δεν μπορούν να ενταχθούν τα χρέη προς τα ταμεία, τα οποία δημιουργήθηκαν μετά την 1/1/2017.
Σημειώνεται πως ο ΕΦΚΑ είχε βεβαιώσει 250 εκατ. ευρώ από έσοδα ασφαλιστικών εισφορών μη μισθωτών κάθε μήνα. Δεδομένου ότι η εισπραξιμότητα του νέου χαρατσιού δεν ξεπερνά κατά μέσο όρο το 65% -70%, έχουν δημιουργηθεί έως τώρα ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους 600 εκατ. ευρώ, δίπλα στα χρέη 31 δισ. ευρώ τα οποία είχαν καταγράψει τα ταμεία έως 31/1/2016. Τα χρέη που δημιουργήθηκαν μετά την 1/1/2017 μπορούν να ρυθμιστούν με την “πάγια ρύθμιση” των 12 δόσεων, ανεξάρτητα από την ένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων για τα χρέη έως 31/12/2016.
· Όποιος οφειλέτης δεν ρυθμίσει τα χρέη του προς τα ταμεία , θα μπει στο στόχαστρο όχι μόνο του ΕΦΚΑ και του εποπτευομένου του, Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ), αλλά , μελλοντικά, και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία ως διάδοχος της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων έχει μεγάλη εμπειρία στο “κυνήγι” των οφειλετών. Το συμπληρωματικό Μνημόνιο προβλέπει ένταξη των μηχανισμών είσπραξης του ΕΦΚΑ στην ΑΑΔΕ μέχρι τέλος του έτους. Μ΄άλλα λόγια από το 2018 οι εισφορές (τρέχουσες και ληξιπρόθεσμες) θα εισπράττονται από την ΑΑΔΕ και όχι από τον ΕΦΚΑ. Αυτό σημαίνει πως οδεύει προς “ενοποίηση” όχι μόνο η είσπραξη εισφορών και φόρων από την ΑΑΔΕ (η οποία, μάλιστα, να γίνεται ταυτόχρονα με την καταβολή των μισθών), αλλά και το κριτήριο απόδοσης ασφαλιστικής –φορολογικής ενημερότητας που δεν θα είναι άλλο από τη μη ύπαρξη μη διακανονισμένων ληξιπροθέσμων οφειλών προς ταμεία –εφορία.
