Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις, σε κάθε περιοχή της χώρας μας, έχουν το δικό τους τοπικό χρώμα και αποσκοπούν στη διατήρηση της παράδοσης και στην ψυχαγωγία των κατοίκων. Τα Καρναβάλια δεν συντελούν μόνο στην καλύτερη ποιότητα ζωής των χωριών και των πόλεων, αλλά παράλληλα ενισχύουν τις τοπικές οικονομίες, καθώς προσελκύουν πλήθος επισκεπτών στην περιφέρεια. Τα έθιμα και οι παραδόσεις, σε πολλές περιοχές, μεταφέρονται αναλλοίωτα από γενιά σε γενιά έως και τις ημέρες μας.
Η προετοιμασία σε αρκετές περιπτώσεις ξεκινάει μόλις ανοίγει το Τριώδιο, ενώ κορυφώνεται πάντοτε την τελευταία Κυριακή των Αποκριών, οπότε στήνεται μεγάλο γλέντι που διαρκεί μέχρι το πρωί της Καθαρής Δευτέρας.
Από τον Έβρο ώς την Κρήτη
Πάτρα. Το Καρναβάλι της είναι ξακουστό. Το βράδυ στο λιμάνι, η καύση του βασιλιά Καρνάβαλου είναι φαντασμαγορική.
Άμφισσα. Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς αναβιώνει ο θρύλος του “Στοιχειού”.
Γαλαξίδι. Την Καθαρά Δευτέρα είθισται το άναμμα φωτιάς σε πλατείες και δρόμους, με μουσική, φαγητό και χορό. Άλλο έθιμο είναι ο “αλευροπόλεμος”, που διατηρείται από το 1801.
Θήβα. Την Καθαρά Δευτέρα γίνεται αναπαράσταση του Βλάχικου Γάμου, έθιμο που φτάνει στις μέρες μας από το 1830.
Λιβαδειά. Την τελευταία Κυριακή, η ομάδα πολιτών “Φίλοι του Καρναβαλιού της Λιβαδειάς” διοργανώνει το μεγάλο γαϊτανάκι.
Τύρναβος. Την Καθαρά Δευτέρα οι ντόπιοι παρασκευάζουν το “Μπουρανί” (χορτόσουπα χωρίς λάδι). Γύρω από την προετοιμασία στήνονται παιχνίδια με τολμηρά πειράγματα από τους “μπουρανίδες”.
Άρτα. Εδώ λαμβάνει χώρα το Καρναβάλι των Γυναικών -αποκλειστικά από ομάδες γυναικών.
Ιωάννινα. Ανάβουν οι “Τζαμάλες”, δηλαδή μεγάλες φωτιές και γύρω τους οι μεταμφιεσμένοι χορεύουν. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται στην κεντρική πλατεία των Ιωαννίνων, με το περίφημο γαϊτανάκι.
Διδυμότειχο. Αναβιώνει το έθιμο του “Μπέη”.
Δράμα. Στην Καλή Βρύση οι “Μπαμπούγεροι” κρατάνε σακίδια με στάχτη. Όταν το κέφι ανάβει, σακίδια και περιεχόμενο εκτοξεύονται στους περαστικούς.
Σέρρες. Στο νομό Σερρών, στην Αγία Ελένη, την Kαθαρά Δευτέρα συναντάμε το έθιμο του “Kαλόγερου”. Τη γιορτή αυτή αρχίζουν οι Αναστενάρηδες και συνεχίζουν οι μίμοι.
Καστοριά. Την τελευταία Κυριακή, οι κάτοικοι ανάβουν φωτιές που ονομάζονται “μπουμπούνες”.
Nάουσα. Αναβιώνει το έθιμο της “Mπούλας” και του “Γενίτσαρου”.
Κέρκυρα
Με ενετικές αλλά και αρχαιοελληνικές επιρροές, τα αποκριάτικα έθιμα στο νησί της Κέρκυρας, έχουν τη δική τους ξεχωριστή φυσιογνωμία. Αναμεσά τους οι Γκιόστρες (ιπποτικοί αγώνες), που σύμφωνα με μια εκδοχή, η προέλευσή τους φαίνεται να έχει ρίζες ρωμαϊκές.
Σκύρος. Το έθιμο του νησιού θέλει τον “γέρο” και την “κορέλα” να βγαίνουν στους δρόμους και να δίνουν μια ξεχωριστή εικόνα των ημερών.
Νάξος. Το έθιμο με τους “Kουδουνάτους” αναβιώνει κάθε χρόνο. Φορούν κάπα και κουκούλα, γυρνούν το χωριό κάνοντας θόρυβο και προκαλούν με άσεμνες εκφράσεις. Μαζί τους μπλέκονται ο “Γέρος”, η “Γριά” και η “Αρκούδα”.
Ρέθυμνο. Οι κανταδόροι με τις κιθάρες και τα μαντολίνα μάς μεταφέρουν με τις μελωδίες και τα τραγούδια τους στον παλιό καλό καιρό.
Kάρπαθος. Λειτουργεί το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων. Mετά τα αυτοσχέδια αστεία και τα γέλια, ακολουθεί τρικούβερτο γλέντι.