Εκδήλωση προς τιμήν του ήρωα έφεδρου Λοχία (ΠΖ) Δημήτρη Ίτσιου, που έπεσε μαχόμενος κατά των ναζιστικών δυνάμεων εισβολής τον Απρίλιο του 1941, πραγματοποιήθηκε σήμερα Κυριακή στο πολυβολείο Π8, στο όρος Μπέλες.
Στην εκδήλωση έδωσε το “παρών” ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος, η Υφυπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Μακεδονίας – Θράκης) Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης ΠΝ και ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Βασίλειος Τελλίδης.
Ποιος ήταν ο θρυλικός Ίτσιος:
Γεννήθηκε το 1906 στην ακόμη, υποδουλωμένη τότε Μακεδονία, από Βλάχους γονείς. Με την κήρυξη του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου επιστρατεύθηκε ως έφεδρος λοχίας και υπηρετούσε στο όρος Μπέλες, πάνω από το χωριό του, τα Άνω Πορόια Σερρών.
Στο όρος Μπέλες είχαν στηθεί τα πρώτα φυλάκια προκάλυψης της “γραμμής Μεταξά”. Σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από την οροθετική γραμμή, βρίσκονταν τα εννέα σκυρόδετα ελληνικά πυροβολεία, στημένα κατά μήκος της δεύτερης αμυντικής γραμμής.
Οι υπερασπιστές των πυροβολείων είχαν εντολή να αμυνθούν έως ότου ο στρατός του υποτομέα Ροδοπόλεως να συμπτυχθεί χωρίς απώλειες προς τα Κρούσια κι αμέσως μετά, να εγκαταλείψουν κι αυτοί τις θέσεις τους με κανονική υποχώρηση, έχοντας ως πλεονέκτημα την άριστη γνώση της περιοχής.
Κατά την εισβολή των Γερμανών στο Μπέλες, στις 6 Απριλίου 1941, ο έφεδρος λοχίας Ίτσιος βρέθηκε να είναι επικεφαλής του Πολυβολείου Π8, στο οποίο έγινε σήμερα η εκδήλωση στη μνήμη του. Η αντίσταση του γράφτηκε με μεγάλα γράμματα στην ιστορία του τόπου μας και όχι μόνο. Απέναντι του ήταν ένα σύνταγμα Γερμανών καταδρομέων της 6ης Ορεινής Μεραρχίας με επικεφαλής τον ίδιο τον διοικητή της μεραρχίας, στρατηγό Ferdinand Shorner.
Ο Ίτσιος έδωσε μάχη μέχρι τέλους, μέχρι που τελείωσαν τα πυρομαχικά του. Μαζί με τους δύο συντρόφους του έριξε 33.000 σφαίρες σκοτώνοντας 232 Γερμανούς, μαζί με τον αντισυνταγματάρχη Ebeling που ήταν έναν εκ των επικεφαλής του σχεδιασμού και της εκτέλεσης της επίθεσης. Η αντίσταση αυτή σόκαρε τους υπόλοιπους Γερμανούς που πίστευαν πως θα προέλαυναν χωρίς σημαντικές απώλειες.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των στρατιωτών που ήταν μαζί του, ο Ίτσιος είχε εντολή να υποχωρήσει, αφού κερδίσει τον απαιτούμενο χρόνο, ωστόσο οι Γερμανοί κατάφεραν να τον εγκλωβίσουν.
Για πέντε ώρες οι Έλληνες αντιστάθηκαν λυσσαλέα στη γερμανική υπεροπλία, υποχρεώνοντας τον Shorner να διατάξει τις βαριές πυροβολαρχίες του στο έδαφος της Βουλγαρίας, καθώς και τους πιλότους των Στούκας να επικεντρώσουν τη δράση τους πάνω στις θέσεις του συγκεκριμένου τάγματος.
Ο έφεδρος λοχίας, αντιλαμβανόμενος τη δυσκολία της κατάστασης, έδωσε την εντολή στους στρατιώτες να φύγουν και να τον αφήσουν μόνο του να συνεχίσει την αντίσταση. Οι φαντάροι υπάκουσαν εκτός από δύο άνδρες, συντοπίτες του. Οι τρεις έμειναν για να πεθάνουν αγωνιζόμενοι. Για τις επόμενες τέσσερις ώρες μάχης οι Γερμανοί δεν μπορούσαν να προωθηθούν προς τα Άνω Πορόια, για να ανακόψουν την υποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων προς τα Κρούσσια.
Παραδόθηκαν όπως γράψαμε, όταν τους τελείωσαν τα πυρομαχικά. Οι Γερμανοί τους πλησίασαν και ο επικεφαλής τους είχε τον παρακάτω διάλογο με τον λοχία. Ο διάλογος έφτασε στις μέρες μας με διάφορες παραλλαγές, ωστόσο το πνεύμα είναι αυτό που καταγράφεται ως εξής:
Ο διάλογος του με τον στρατηγό Shorner:
– Ποιος είναι ο Διοικητής σου στο πυροβολείο;
– Εγώ είμαι, απάντησε ο Ίτσιος.
– Δεν υπάρχει αξιωματικός;
– Όχι.
– Ξέρεις ότι για χάρη σου έχασα έναν αντισυνταγματάρχη και 232 στρατιώτες;
– Λυπάμαι στρατηγέ αλλά υπερασπίζομαι την πατρίδα μου.
Μετά από αυτό ο Shorner έδωσε εντολή παρουσίασης όπλων σε μια διμοιρία Γερμανών στρατιωτών προς τιμήν του Ίτσιου, και αμέσως μετά έδωσε διαταγή να εκτελεσθεί ο Ίτσιος, κατά παράβαση της συνθήκης της Γενεύης, αλλά να απελευθερωθούν οι δύο στρατιώτες που ήταν μαζί του.
Οι φωτογραφίες της Βέρμαχτ επιβεβαιώνουν τις μαρτυρίες των στρατιωτών του λοχία Ίτσιου που ήταν αυτόπτες μάρτυρες της δολοφονίας του, ότι πυροβολήθηκε εξ επαφής στο κεφάλι με περίστροφο, ενώ είχε ήδη παραδοθεί.
Ο σημερινός επισκέπτης του Π8 μπορεί να εντοπίσει ακόμη και τον βράχο όπου ο λοχίας έπεσε και ξεψύχησε όταν πυροβολήθηκε. Το πτώμα του, μαζί με αυτά των άλλων συμπολεμιστών του, ετάφη στην Ομορφοπλαγιά.
Το 1946 τα οστά του μεταφέρθηκαν μαζί με οστά άλλων πεσόντων της αντίστασης στο Ηρώο του χωριού Άνω Πορόια. Την ίδια χρονιά αποδόθηκε μεταθανάτια στο λοχία ο βαθμός του Επιλοχία και το Αργυρό Αριστείο Ανδρείας για τη γενναιότητα και το θάρρος του.
Στην Ομορφοπλαγιά, κοντά στο θρυλικό Π8 στήθηκε αναμνηστική στήλη, ενώ το κοντινό στρατόπεδο μετονομάστηκε ως “Στρατόπεδο Ίτσιου”.
Στις 10 Αυγούστου 1980 έγιναν τα αποκαλυπτήρια της γλυπτικής σύνθεσης της κεντρικής πλατείας του χωριού Άνω Πορόια.
Σημειώνεται ότι ο Δημήτριος Ίτσιος ήταν ο ίδιος ο χειριστής του πολυβόλου και ξόδεψε και τις 33.000 σφαίρες που υπήρχαν στο πολυβολείο, προτού παραδοθεί, σώζοντας με την αυτοθυσία και την αυταπάρνηση του, τους συμπολεμιστές του που διέφυγαν. Οι 232 ναζί νεκροί της μάχης του Π8 αντιστοιχούν στον αριθμό που σκότωσε ολόκληρος ο στρατός της Γιουγκοσλαβίας στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής τον Απρίλιο 1941.
Ο ΥΕΘΑ Πάνος Καμμένος στην τελετή προς τιμή του ήρωα έφεδρου Λοχία Δημήτρη Ίτσιου
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, στο χαιρετισμό που απηύθυνε, είπε τα εξής:
“Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, σε αυτή την ακριτική γωνιά της πατρίδας μας, στο όρος Μπέλες, που είναι γνωστό για τους αγώνες που δόθηκαν τόσο κατά τη διάρκεια του Β’ Βαλκανικού Πολέμου όσο και κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου. Είναι επίσης γνωστό, γιατί από εδώ ξεκίνησε η περίφημη Γραμμή Μεταξά, η γραμμή των οχυρών, που προκάλεσε τόσες απώλειες στα γερμανικά στρατεύματα κατά την επιχείρηση εισβολής στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941.
Η φήμη του όρους Μπέλες ξεπερνά τα σύνορα της πατρίδας μας, καθώς μόλις πριν από δύο ημέρες ο Λοχίας Δημήτριος Ίτσιος τιμήθηκε από το Ίδρυμα για την Ημέρα του «Όχι» (Washington Oxi Day Foundation) στην Ουάσινγκτον των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Είμαι επίσης ευτυχής, γιατί σήμερα μου δίνεται η ευκαιρία να ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου όχι μόνο το γιο, αλλά και την εγγονή του ήρωα Λοχία Ίτσιου, αισθανόμενος ότι αυτό το “ευχαριστώ” προέρχεται από τις καρδιές ολόκληρου του ελληνικού λαού.
Ο ΥΕΘΑ @PanosKammenos στην τελετή προς τιμή του ήρωα έφεδρου Λοχία Δημήτρη Ίτσιου στο πολυβολείο Π8 στο όρος Μπέλεςhttps://t.co/n6cZpgVF3j pic.twitter.com/pJg0ZDWy5q
— Vasilis Siriopoulos (@V_Siriopoulos) October 30, 2016
Η θυσία του Λοχία Ίτσιου, αλλά και ο ηρωικός αγώνας που έδωσε μέσα από το πολυβολείο μαζί με τους τρεις συμπολεμιστές του – μεταξύ αυτών και ο ήρωας που σήμερα έχουμε την ύψιστη τιμή να βρίσκεται κοντά μας – δείχνει το μεγαλείο και τη δύναμη της ελληνικής ψυχής, την πίστη στα ιδανικά που γαλούχησαν γενιές και γενιές σε αυτόν τον τόπο από την αρχαιότητα μέχρι το πρόσφατο παρελθόν.
Αισθάνομαι διπλά ευτυχής που γνωρίζω από κοντά έναν από τους τέσσερις υπερασπιστές του πολυβολείου Π8, που του έσφιξα το χέρι και αντίκρισα το βλέμμα του. Για εμένα ο Στρατιώτης Ιωάννης Κοζάρτσης αντιπροσωπεύει όλους τους πολεμιστές του 1940-41, που έγραψαν με ανεξίτηλο μελάνι και χρυσά γράμματα τη δική τους ένδοξη σελίδα στο βιβλίο της ελληνικής Ιστορίας.
Του υπόσχομαι ότι μαζί με τη ηγεσία του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και του Γενικού Επιτελείου Στρατού θα αποδώσουμε τις οφειλόμενες τιμές μέσα στις επόμενες ημέρες. Ήδη προχωρούν οι διαδικασίες, θα συγκληθεί το ΣΑΓΕ και η πατρίδα θα αποδώσει τις οφειλόμενες τιμές.
Υποκλινόμαστε στο θάρρος και στη θυσία του μαχητή που αψήφησε το θάνατο.
Η εκδήλωση αυτή αποδίδει την οφειλόμενη τιμή όχι μόνο στον Λοχία Ίτσιο, αλλά και σε όλους όσοι διαχρονικά όρθωσαν το ανάστημά τους και έδωσαν σκληρό αγώνα στη μάχη για τα ανώτερα ιδανικά της ελευθερίας και της εθνικής ανεξαρτησίας της πατρίδας μας.
Το ισχυρότερο όπλο που έχουν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι ο άνθρωπος. Οι αξιωματικοί, οι υπαξιωματικοί, οι οπλίτες, οι εθνοφύλακες και οι έφεδροι, που είναι έτοιμοι, ανά πάσα στιγμή, ακολουθώντας το παράδειγμα του Ίτσιου και των συμπολεμιστών του, να υπερασπιστούν την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.
Αυτό το όπλο δεν μπορεί κανείς να το υπερνικήσει, είναι το όπλο της εθνικής ψυχής”.
Στη συνέχεια, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος παρακολούθησε βολή εθνοφυλάκων που πραγματοποιήθηκε στο Σιδηρόκαστρο. Στο χαιρετισμό που απηύθυνε, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας δημιουργείται Γραμματεία Βετεράνων, η οποία θα ασχολείται με τους εφέδρους και τους εθνοφύλακες.
Ιστορικά στοιχεία: Δρ. Χαράλαμπος Γκούβας, Ορθοπεδικός χειρουργός και Δ/ντής του ιδρύματος Μουσείο Τεχνών Επιστημών Πρέβεζας. Υπηρέτησε στρατιωτική θητεία στο 605 Τάγμα Πεζικού, στα Ανω Πορρόϊα Σερρών, στα οχυρά Ρούπελ το 1982 και η έρευνα του δημοσιεύτηκε στο ένθετο αφιέρωμα της εφημερίδας “Μακεδονία”, “Το Ρούπελ και η Μάχη των Οχυρών”.
